Komunikacja niewerbalna jest obecna w życiu każdego człowieka. Wygląd fizyczny, ruchy ciała, głos bądź gesty to elementy przynależące do komunikacji niewerbalnej. Mają duże znaczenie podczas prowadzenia nawet najzwyklejszych rozmów. Komunikacja niewerbalna nie obejmuje słów – jest jedynie tym, co można przekazać adresatowi za pomocą mowy ciała.
Co to jest komunikacja niewerbalna?
Komunikacja niewerbalna tworzy zespół informacji wyrażanych bez użycia słów. Dzięki nim można odczytywać przekazy o stanach emocjonalnych, temperamencie, pochodzeniu, samoocenie czy wykształceniu. Komunikaty niewerbalne mogą czasem mieć większe znaczenie niż komunikacja werbalna.
Każdy człowiek, świadomie lub nie, posługuje się pewnym rodzajem gestów, sposobem poruszania się czy ekspresją twarzy, dzięki którym przekazuje sygnały otoczeniu. Gesty oraz inne ruchy ciała odgrywające znaczącą rolę w komunikacji niewerbalnej nazywane są mową ciała. Przykładanie palca do ust oznaczające nakaz zachowania ciszy czy machanie ręką na pożegnanie należą do znaków zaliczanych do emblematów – można nimi zastępować słowa.
Komunikacja niewerbalna i jej przykłady
W komunikacji niewerbalnej ważna jest mimika twarzy. Mowa ciała pozwala odczytywać naprawdę wiele. Twarz zdradza najwięcej emocji. Potrafi podpowiedzieć, czy ktoś jest smutny, zadowolony, zdziwiony czy zamyślony. Uniesione brwi mogą oznaczać niedowierzanie lub przerażenie. Zmarszczone brwi oznaczają natomiast gniew. O stanach emocjonalnych dużo mówią również usta. Zaciśnięte oznaczają koncentrację, złość lub skrytość. Lekko otwarte usta wskazują na zaskoczenie czy zdziwienie. Przygryzione wargi mogą natomiast oznaczać zdenerwowanie, nieśmiałość, smutek, strach bądź rozżalenie. Powieki także zdradzają emocje. Szeroko otwarte wskazują na strach, natomiast opuszczone mogą wyrażać znudzenie, skupienie lub skromność.
Komunikacja niewerbalna to także kontakt wzrokowy. Unikanie spojrzenia rozmówcy nie wzbudza zaufania i oznacza poczucie winy, niechęć, znudzenie lub chęć odejścia. Patrzenie na rozmówcę mówi natomiast o zainteresowaniu czy zaufaniu. Spojrzenie w dół wskazuje na niepewność, zażenowanie, wstyd albo koncentrację.
W mowie ciała niezwykle ważna jest również gestykulacja. To właśnie między innymi ruchy rąk, nóg bądź głowy mogą tak wiele zdradzać o drugiej osobie. Drżenie rąk oznacza złość lub lęk, opuszczenie ramion wyraża rozczarowanie albo niechęć, wzruszanie ramionami wskazuje na niezdecydowanie, niepewność, brak zainteresowania lub lekceważenie. Dużo mówi również gest pocierania karku, który oznacza gniew i frustrację.
O człowieku świadczy także postawa jego ciała. Zgarbienie może oznaczać przygnębienie, smutek i zamykanie się w sobie. Ręce w kieszeni często wskazują na nieufność i brak pewności siebie. Ręce skrzyżowane na piersiach są natomiast wyrazem odmowy, niechęci czy unikania kontaktu. Osoby trzymające ręce za sobą przekazują komunikat o pewności siebie. Tymczasem krzyżowanie rąk z tyłu ciała mówi o arogancji lub nieśmiałości.
Jakie są funkcje komunikacji niewerbalnej?
Stosowane podczas porozumiewania się komunikaty niewerbalne pełnią określone funkcje. Jedną z nich jest funkcja ekspresyjna. Odpowiada za wyrażanie uczuć oraz emocji. Na przykład uśmiech pozwala przekazać wyraz życzliwości bądź sympatii. Jako przykład podaje się również funkcję informacyjną. To dzięki niej możliwe jest przekazywanie wiadomości bez konieczności używania słów (funkcję informacyjną pełni na przykład znak potakiwania jako zgoda czy kręcenie głową wyrażające zaprzeczenie). Funkcja samoprezentacyjna obejmuje gesty używane podczas budowania swojego wizerunku (jako przykład może posłużyć sytuacja, w której rozmówca składa palce w piramidkę na znak pewności siebie). W przypadku funkcji adaptacyjnej gesty pomagają porozumieć się w momentach, w których nie można użyć słów (gest przywołania kogoś do siebie za pomocą ruchu palca). Warto wspomnieć o jeszcze jednej funkcji komunikacji niewerbalnej – funkcji regulacyjnej. W tym przypadku mowa ciała umożliwia kontrolowanie przebiegu interakcji (na przykład unikanie kontaktu wzrokowego jako wyraz znudzenia i niechęci do prowadzenia dalszej rozmowy).
Zobacz także:
- Joanna Przetakiewicz o swoim stylu: "Lubię chodzić ciągle w tych samych rzeczach"
- Kim Kardashian w mocnych słowach o swojej rodzinie. Nie oszczędziła nikogo w programie na żywo
- Agnieszka Woźniak-Starak zaprojektowała pierwszą kolekcję ubrań. "Nie boję się kontrowersji"
Zobacz wideo: Ćwiczenia przed lustrem prośby o podwyżkę. Jak to zrobić dobrze?
Autor: Adrian Adamczyk