Zaburzenia kompulsyjno-obsesyjne, czyli nerwica natręctw, występują wśród ok. 1% Polaków. Problem ten nie zna płci – mężczyźni i kobiety chorują w równym stopniu. W 80% przypadków zaburzenia kompulsyjno-obsesyjne mają swój początek przed 25. rokiem życia. Zdarzają się jednak również natręctwa u dzieci.
Nerwica natręctw – objawy, dziwne myśli i zachowania
Czym są natręctwa? Jest to przymus powtarzania pewnych czynności lub wykonywania ich o stale określonych porach, w dokładnie opisanej kolejności. Wykonywanie ich ma charakter rytuału, a osoba chora odczuwa w stosunku do nich przymus. Oto przykłady nerwicy natręctw : zamiatanie domu 3 razy dziennie, wielokrotne sprawdzanie, czy na pewno wyłączyliśmy żelazko, ustawianie książek na półkach w sposób alfabetyczny lub picie wody równo co 30 minut. Oprócz tego istnieje jeszcze nerwica natręctw myślowych , czyli obsesje. Są to niedorzeczne, natrętnie powracające myśli, które wywołują u osoby chorej cierpienie oraz chęć pozbycia się ich. Takie natręctwo myśli dotyczy zazwyczaj seksualności, religii, bezpieczeństwa swojego i bliskich, porządku i symetrii (ciągłe układanie wszystkiego w domu). Pojawia się strach przed chorobami, bakteriami, brudem, a nawet niedorzeczne lęki, np. przed konkretnym wzorem, zapachem lub kolorem. Natrętne myśli wywołują kompulsje, czyli przymus sprawdzania wszystkiego po kilka razy, aby uniknąć niepożądanych wydarzeń (np. zachorowania, zatrucia, włamania do mieszkania itp.)
Skąd to się bierze?
Choroba natręctw nie bierze się znikąd. Oto jakie są jej najczęstsze przyczyny:
· · Genetyka oraz środowisko – nerwica natręctw może być dziedziczona. Dodatkowo, jeśli żyjemy w warunkach, gdzie jesteśmy obarczeni nadmierną odpowiedzialnością, np. za bezpieczeństwo, mogą pojawić się natręctwa. Dobrym przykładem są matki rodzące pierwsze dzieci – natręctwa i kompulsje występują u nich bardzo często. Mogą objawiać się wielokrotnym sprawdzanie czy dziecko oddycha, czy na pewno jest ciepło ubrane, czy jest przewinięte itp.
· · Doświadczenia z dzieciństwa – choroba natręctw często pojawia się u tych dzieci, które dorastały w rodzinach alkoholików. W bardzo młodym wieku były bowiem obarczane dużą odpowiedzialnością, np. za bezpieczeństwo rodzeństwa i porządek w domu. Dzieci najczęściej nie są gotowe emocjonalnie do przejmowania obowiązków dorosłych, dlatego odbija się to później w ich dorosłym życiu.
· · Nieprawidłowe funkcjonowanie mózgu lub niektórych jego obszarów. Badania psychiatrów i neurologów wykazują, że u osób cierpiących na nerwicę natręctw obserwuje się nadmierną aktywność jądra ogoniastego, jąder podkorowych oraz płata czołowego.
Nerwica natręctw – leczenie. Co robić i gdzie się udać po pomoc?
Jak leczyć nerwicę natręctw ? Jeśli podejrzewamy u siebie to zaburzenie, najlepiej będzie udać się do lekarza psychiatry.
Choroby i zaburzenia psychiczne już dawno przestały być piętnowane w społeczeństwie, dlatego nie wstydźmy się zasięgnąć porady fachowca, który stwierdzi, czy rzeczywiście dręczy nas nerwica natręctw. Test online na chorobę natręctw może nas dodatkowo upewnić w przekonaniu, że może dziać się coś niepokojącego . Leczenie nerwicy natręctw, jego długość i przebieg są zależne od indywidualnego przypadku. Najczęściej zawiera ono dobór odpowiednich leków, psychoterapię oraz edukację na temat zaburzenia. W leczeniu zaburzenia kompulsywno-obsesyjnego bardzo ważnym elementem jest farmakoterapia. Odpowiednio dobrane leki po kilku tygodniach pomogą nam złagodzić stres i zapanować nad uporczywymi myślami. Leki to te SSRI, czyli inhibitory zwrotnego wychwytu serotoniny. Jest to ta sama grupa leków, którą stosuje się w depresji. Pomagają one przywrócić równowagę chemiczną w nadaktywnych obszarach mózgu, a jak wcześniej wspomnieliśmy, to również przez to dopada nas nerwica natręctw.
Leczenie to również odpowiednio opracowana psychoterapia. Polecaną metodą jest terapia poznawczo-behawioralna, szczególnie ten jej rodzaj, który zawiera technikę ekspozycji oraz powstrzymywania reakcji. Tego rodzaju terapia jest dość zróżnicowana i nie polega wyłącznie na wizytach w gabinecie psychologa. Mamy tutaj więc książki, kursy on-line, a sesje terapeutyczne możemy przeprowadzać poprzez Skype. Nerwica natręctw to także leczenie domowe, czyli praca nad sobą. Pod kierunkiem psychologa łatwiej nam będzie zapanować nad kompulsjami i natręctwami, a ćwiczyć możemy sami, w domowym zaciszu. Dzięki treningowi łatwo uda się pokonać natrętne myśli. Leczenie nerwicy natręctw myślowych pomoże nam znacząco poprawić jakość życia i pozbyć się niechcianych myśli i nawyków. A jak wiadomo, nie ma nic cenniejszego niż zdrowa głowa!
Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN