Świadczenie wspierające dla osób z niepełnosprawnościami
W lipcu 2023 Sejm przyjął ustawę o nowym świadczeniu wspierającym dla osób z niepełnosprawnościami. Ustawę w tej sprawie ogłoszono 26 lipca w Dzienniku Ustaw. Dofinansowanie powiązane jest z wysokością renty socjalnej i wynosić może od 700 do 3500 zł. Wkrótce można spodziewać się pierwszych wypłat. Kto i na jakich zasadach może ubiegać się o dofinansowanie?
Komu przysługuje świadczenie wspierające?
Świadczenie skierowane jest do osób z niepełnosprawnościami powyżej 18. roku życia. Jest niezależne od innych form wsparcia (jeśli pobierana jest renta socjalna - ta nie zostanie cofnięta). Dofinansowanie jest niezależne od osiąganego dochodu, ale jego kwota powiązana jest z wysokością renty socjalnej (w 2023 roku wynosiła ona 1588,44 zł). Wysokość jest rewaloryzowana co roku 1 marca.
Poziom potrzeby wsparcia oceniony zostanie na podstawie innych kryteriów niż te wykorzystane w orzeczeniach, gdyż wydawane są w oparciu o dokumentację medyczną. Zastosowane mają zostać bardziej precyzyjne kryteria związane z funkcjonowaniem danej osoby.
- Poziom potrzeby wsparcia będzie ustalany według ujednoliconego kwestionariusza opartego na wystandaryzowanym narzędziu, uwzględniającym kryteria stosowane w Międzynarodowej Klasyfikacji Funkcjonowania, Niepełnosprawności i Zdrowia (ICF) wydane przez Światowa Organizację Zdrowia (WHO). Ocena obejmuje funkcjonowanie człowieka i uwzględnia potrzeby wynikające z każdego rodzaju niepełnosprawności – fizycznej, sensorycznej, mentalnej czy poznawczej - wyjaśnia resort.
Decyzja wydawana zostanie na okres nie dłuższy niż 7 lat w przypadku osób powyżej 3. roku życia lub do ukończenia 3 lat. Ocena nie będzie mogła zostać wydana na okres dłuższy niż okres na jaki osoba została zaliczona do osób niepełnosprawnych.
Ile wyniesie świadczenie wspierające?
Nowe świadczenie powiązane jest z wysokością renty socjalnej. Minimalna kwota wynosi 40% z 1588,44 zł, a maksymalna 220% zł. Wysokość zaokrągla się do pełnych złotych w górę. Oznacza to, że kwoty wahać się będą w przedziale od 700 do 3500 zł. Przysługuje ono bez względu na osiągany dochód, co oznacza, że nie ma kryterium dochodowego. Ponadto, jest wolne od egzekucji.
Świadczenie wspierające wypłacane będzie na sześciu poziomach:
- 220% renty socjalnej, jeżeli potrzebę wsparcia określono na poziomie od 95 do 100 punktów - około 3500 zł,
- 180% renty socjalnej, jeżeli potrzebę wsparcia określono na poziomie od 90 do 94 punktów - około 2858 zł,
- 120% renty socjalnej - jeżeli potrzebę wsparcia na poziomie od 85 do 89 punktów - około 1905 zł,
- 80% renty socjalnej - jeżeli potrzebę wsparcia na poziomie od 80 do 84 punktów - około 1270 zł
- 60% renty socjalnej - jeżeli potrzebę wsparcia na poziomie od 75 do 79 punktów - około 952 zł,
- 40% renty socjalnej - jeżeli potrzebę wsparcia na poziomie od 70 do 74 punktów około 700 zł.
- Ustalenie poziomu potrzeby wsparcia będzie dokonywane odrębną od orzeczenia decyzją, dla której funkcjonować będzie stosowna procedura zgłaszania zastrzeżeń co do jej wyniku, w tym prawo do jej weryfikacji przez sąd - wyjaśnia MRiPS, jak podaje portal rynekzdrowia.pl.
Świadczenie wspierające - kiedy zostanie wypłacone?
Pierwsze wypłaty świadczenia ruszyły 1 stycznia 2024 roku. Od tej daty uruchomione zostały tylko wypłaty świadczenia na najwyższym poziomie. Pozostałe - niższe będą wypłacane odpowiednio na początku 2025 i 2026 roku.
Jak uzyskać świadczenie wspierające i jak złożyć wniosek?
Wnioski do ZUS o przyznanie świadczenia należy złożyć w formie elektronicznej, nie wcześniej niż w miesiącu, w którym decyzja ustalająca poziom potrzeby wsparcia stała się ostateczna.
- Jeżeli osoba z niepełnosprawnością złoży wniosek w ciągu trzech miesięcy od dnia ukończenia przez nią 18. roku życia, prawo do świadczenia wspierającego zostanie ustalone od miesiąca osiągnięcia pełnoletności - czytamy na portalu Rynek Zdrowia.
Wniosek można złożyć poprzez:
- platformę PUE ZUS,
- portal informacyjno-usługowy Emp@tia na stronie empatia.mpips.gov.pl,
- bankowość elektroniczną.
Harmonogram wprowadzenia świadczenia wspierającego
Jak podaje Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej świadczenie wspierające wprowadzone zostanie etapami. Zgodnie z harmonogramem:
- I etap – od 1 stycznia 2024 r. – świadczenie wspierające dostępne dla osób z niepełnosprawnościami z najwyższymi poziomami potrzeby wsparcia, tj. od 87 do 100 pkt
- II etap – od 1 stycznia 2025 r. – świadczenie wspierające będzie dostępne także dla osób z niepełnosprawnościami z kolejnymi poziomami potrzeby wsparcia, tj. od 78 do 86 pkt
- III etap – od 1 stycznia 2026 r. – świadczenie wspierające będzie dostępne także dla osób z niepełnosprawnościami z pozostałymi uprawniającymi poziomami potrzeby wsparcia, tj. od 70 do 77 pkt.
Harmonogram nie dotyczy jednak "osób z niepełnosprawnościami, na które ich opiekunowie co najmniej w dniu 1 stycznia 2024 r. lub później pobierali dotychczasowe świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy, zasiłek dla opiekuna lub świadczenie pielęgnacyjne na nowych zasadach" czytamy na stronie MRPiPS.
Jesteśmy serwisem kobiecym i tworzymy dla Was treści związane ze stylem życia. Pamiętamy jednak o sytuacji w Ukrainie. Chcesz pomóc? Sprawdź, co możesz zrobić. Pomoc. Informacje. Porady.
Zobacz także:
- Emeryci już wkrótce dostaną listy od ZUS-u. Lepiej dokładnie je przeczytać
- ZUS w walce z fałszywymi zwolnieniami skontroluje pacjentów i lekarzy. "Sytuacje są czynem karalnym"
- Dodatkowe 500 zł od ZUS-u. Kto może je dostać?
Autor: Teofila Siewko
Źródło: Rynek Zdrowia/gov.pl/ZUS
Źródło zdjęcia głównego: johan10/Getty Images