Buk pospolity, określany również jako „buk zwyczajny”, to drzewo należące do rodziny bukowatych. Występuje na wielu terenach Europy. W naszym kraju stanowi jedno z najczęściej występujących drzew w lasach. Posiada okazałą koronę (w przypadku starszych okazów) oraz popielatoszarą korę, a końcowe odcinki gałęzi są delikatnie zwisające. Liście buku pospolitego mają kształt eliptyczny lub jajowaty, na wierzchu są błyszczące i raczej ciemne, od spodu zaś jasne oraz matowe.
Buk pospolity – wymagania i pielęgnacja
Drzewo lubi wilgotne powietrze, dlatego najlepiej rośnie nad morzem. Przymrozki występujące wczesną wiosną mogą bardzo źle wpłynąć na jego kwiaty i liście. Niekorzystny wpływ mają na nie również duże mrozy. Dlatego buk pospolity częściej rośnie w cieplejszych rejonach Polski: na zachodzie, południu i północy.
Jeśli buk wyrasta w danym miejscu samotnie, w pojedynkę, jego korona jest gęsta i szeroko osadzona. Jeśli natomiast wyrasta w grupie, w buczynie, jego pnie są wysokie i nagie, bez odrostów bocznych. Drzewo dobrze sobie radzi w zanieczyszczonych miastach. Buk pospolity odnajduje również się na glebach żyznych, umiarkowanie wilgotnych, próchniczych, zasadowych lub kwaśnych. Lubi miejsca słoneczne, ale nie pogardzi również półcienistymi. Latem drzewo należy obficie podlewać, najlepiej już od czerwca.
Można przesadzać buk pospolity, należy robić to wczesną wiosną, wraz z jego bryłą korzeniową – zwłaszcza jeśli chodzi o starsze okazy. Nie wolno ciąć buku po sadzeniu, należy natomiast po takiej czynności regularnie go podlewać, zwłaszcza w okresach wysokich temperatur.
Buk pospolity – żywopłot
Buk pospolity znajduje swoje zastosowanie w żywopłotach . Ze względu na to, że dobrze reaguje na ścinanie i strzyżenie, można go w dowolny sposób kształtować. Podczas sezonu wegetacyjnego stanowi piękną ozdobę ogrodu: posiada gęste ulistnienie, pojawiają się również na nim jadalne owoce. Świetnie sprawdza się w ogrodach o różnej wielkości. Żywopłot z buku może stanowić naturalne „ściany”, zapewniające prywatność oraz pewną ochronę przed hałasem, wiatrem oraz kurzem.
Żywopłot można zakładać z samego gatunku oraz z jego wyhodowanych odmian, najlepiej wczesną wiosną lub jesienią. W przypadku buku pospolitego sadzonki muszą być jednak w stanie bezlistnym. Istnieje kilka ich rodzajów, przy czym najtańsze są sadzonki z nagim korzeniem. Należy jednak pamiętać, że muszą być one zdrowe i dobrze rozgałęzione. Warto wiedzieć, że nieprzycinane sadzonki buku pospolitego mogą osiągnąć 30 m wysokości.
Aby założyć żywopłot, należy odpowiednio przygotować teren i oczyścić go ze wszystkich niepotrzebnych chwastów, kamieni, odpadków. Jeśli istnieje taka potrzeba, można go również przekopać i wyrównać. Warto też użyźnić glebę, mieszając ją z przerobionym kompostem. Później należy wbić w jednym rzędzie kołki połączone sznurkiem. Należy zaznaczyć, że przed samym sadzeniem trzeba przyciąć pędy (mniej więcej o 1/3 długości).
Buk pospolity - odmiany
Odmiany buku pospolitego , z których najczęściej wykonuje się żywopłoty, to:
· Atropunicea – posiada charakterystyczną barwę liści, które wiosną i latem stają się ciemnoczerwone (w międzyczasie zmieniając kolor na fiolet i brąz), a jesienią są żółtopomarańczowe,
· Asplenifolia – posiada zielone liście, wolno rośnie i ma rozłożystą koronę, odmiana wrażliwa na wysokie temperatury, należy zapewniać jej regularnie wilgotne podłoże,
· Zlatia – młode liście tej odmiany mają złotożółty kolor, a gdy są starsze – zielony.
· Oprócz tego inne popularne odmiany buku pospolitego to np.:
· Albovariegata – wyróżnia się tym, że posiada dwubarwne liście: ciemnozielone i jasnozielone (prawie żółte), rośnie w wolnym tempie,
· Black Swan – cechuje się wąskim, zwisającym pokrojem, osiąga maksymalnie 7 m,
· Pendula – malownicza odmiana, posiada pokrój zwisający, osiąga 25 m wysokości i podobną szerokość, często sadzi się ją w parkach i ogrodach.
Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN