Co zawierają dane osobowe i jakie dane osobowe podlegają ochronie? Komu można udostępnić dane osobowe? To tylko kilka podstawowych pytań dotyczących danych osobowych. Coraz więcej Polaków zaczyna być świadomych, czym są i jak chronić dane osobowe, przez co nie narażają się na kradzież danych i inne nieprzyjemne konsekwencje. Czym są dane osobowe i jak je skutecznie zabezpieczać?
Dane osobowe – co to jest?
Dane osobowe to informacje, które pozwalają na identyfikację osoby fizycznej. Istnieje wiele danych osobowych pozwalających na zidentyfikowanie konkretnego człowieka bez potrzeby wskazania na niego. Jedna z kategorii danych osobowych pozwala na bezpośrednią identyfikację osoby, są to m.in. linie papilarne i DNA, czyli dane biometryczne. Do danych, które umożliwiają bezpośrednią identyfikację, zaliczają się też numer PESEL, NIP czy numer paszportu. Można również zidentyfikować kogoś pośrednio przez określenie pewnych cech fizycznych, ekonomicznych czy kulturowych odnoszących się do danej osoby.
Dane osobowe zwykłe i wrażliwe
Wielu osobom wciąż sprawia trudność określenie, co jest danymi osobowymi, a co nie. Czy numer telefonu to dane osobowe, czy imię i nazwisko to dane osobowe? Tak, w obydwu przypadkach są to tzw. dane osobowe zwykłe. Można do nich zaliczyć również numer PESEL, znaki szczególne, np. charakterystyczne znamię, numer dowodu osobistego czy paszportu, miejsce zamieszkania. Tego typu podstawowe dane osobowe pozwalają lub w pewnym stopniu umożliwiają identyfikację konkretnej osoby.
Dane osobowe wrażliwe odnoszą się z kolei do danych, które wymagają specjalnej ochrony, zapewniającej poszanowanie prywatności każdego człowieka. Są to dane ściśle określone przez rozporządzenie o ochronie danych. Według tego dokumentu do danych osobowych wrażliwych zaliczają się:
- dane o przekonaniach religijnych lub światopoglądowych,
- dane o poglądach politycznych,
- dane dotyczące pochodzenia rasowego lub etnicznego,
- dane genetyczne,
- dane dotyczące przynależność do związku zawodowego,
- dane o stanie zdrowia,
- dane o orientacji seksualnej,
- dane biometryczne.
Wrażliwe dane podlegają szczególnej ochronie i nie mogą być wykorzystywane ani przetwarzane przez osoby trzecie. Wyjątkiem od tej zasady jest sytuacja, gdy osoba, której dotyczą dane, wyraźnie wyraziła zgodę na ich wykorzystanie lub sama je upubliczniła. Dane wrażliwe mogą być również przetwarzane w sytuacjach, gdy jest to niezbędne do wypełniania obowiązków lub wykonywania praw w takich obszarach, jak prawo pracy czy ochrona socjalna.
Dane osobowe pracownika
Pracodawca może gromadzić pewne dane o pracowniku już na etapie rekrutacji, a następnie po jego zatrudnieniu. Nie oznacza to jednak, że może mieć nieskrępowany dostęp do wszystkich danych osoby zatrudnionej. Na etapie rekrutacji pracodawca ma prawo do wglądu do takich danych osobowych, jak imię i nazwisko, data urodzenia, wykształcenie, dane kontaktowe, dotychczasowe miejsca pracy. Jeśli kandydat pomyślnie przejdzie proces rekrutacji i zostanie zatrudniony, pracodawca może poprosić o takie dane, jak numer PESEL, miejsce zamieszkania czy inne informacje niezbędne do wykonywania pracy przez daną osobę. Jeśli mamy wątpliwości co do tego, czy powinniśmy udostępnić pewne dane osobowe pracodawcy, możemy zasięgnąć opinii specjalisty.
Jak chronić dane osobowe?
Ochrona danych osobowych powinna być traktowana poważnie przez każdego z nas. Dzięki temu unikniemy przykrych, często poważnych konsekwencji. Przede wszystkim należy znać swoje prawa i obowiązki dotyczące udostępniania naszych danych osobowych. Jeśli ktoś poprosi nas o podanie danych osobowych, a nie ma do tego prawa, powinniśmy odmówić.
Korzystając z Internetu, powinniśmy być bardzo uważni – nie należy udostępniać swoich danych osobowych na podejrzanych stronach internetowych , np. podczas wypełniania ankiet czy formularzy. Jeśli wydaje nam się, że w formularzu ktoś wymaga podania zbyt wielu danych osobowych, np. adresu czy numeru karty kredytowej, warto zawsze dokładnie przeczytać regulamin lub skontaktować się bezpośrednio z administratorem strony. Podczas rejestracji na portalach należy za każdym razem uważnie czytać zgody. Zdrową zasadą, której warto się trzymać, jest to, że im mniej danych udostępniamy w Internecie, tym lepiej.
Facebook prosił banki o dane. M. Zuckerberg chce poznać stan konta swoich użytkowników
Zobacz także:
Polacy kochają gry komputerowe. "Generujemy prawie 600 mln euro przychodu"
Autor: Adrian Adamczyk
Źródło zdjęcia głównego: Moment RF