Czym się charakteryzuje kuchnia tatarska? Poznaj przysmaki polskich tatarów

Kuchnia tatarska
Czym się charakteryzuje kuchnia tatarska? Poznaj przysmaki polskich tatarów
Źródło: VYCHEGZHANINA/Getty Images
Tatarzy to lud pochodzenia tureckiego, który przez wieki wędrował po terenach wschodniej Europy i części Azji. Koczujący tryb życia ukształtował ich kuchnię, bogatą przede wszystkim w mięsa – kiedyś koniny, później, w miarę osiedlania się Tatarów, zastąpionej baraniną, wołowiną, jagnięciną czy gęsiną. Gdy Tatarzy ostatecznie znaleźli swoje azyle, m.in. na polskim Podlasiu, ukraińskim Krymie, Białorusi, na Litwie czy wreszcie na dalekiej Syberii, kuchnia tatarska zmieniła się pod wpływem kuchni danego obszaru.

Polscy Tatarzy, ich gościnność, kuchnia i kultura, zyskały na popularności w dużej mierze dzięki gospodarstwu agroturystycznemu na skraju Puszczy Knyszyńskiej, zwanemu "Tatarska Jurta w Kruszynianach". To właśnie tam możemy poznać zwyczaje gospodarzy, zobaczyć jak wygląda meczet i muzułmański cmentarz tatarski. A przede wszystkim dowiedzieć się, jak smakuje kuchnia tatarska, która na Podlasiu wyewoluowała dzięki silnym wpływom polskiej kuchni kresowej, litewskiej, białoruskiej, ukraińskiej, a nawet żydowskiej. Taka mieszanka w kuchni oznacza zazwyczaj jedno – niesamowite bogactwo smaków.

Kuchnia pełna aromatycznych przypraw

Źródło: Dzień Dobry TVN
Dania imbirem pachnące
Dania imbirem pachnące
Kuchnia miodem i imbirem pachnąca
Kuchnia miodem i imbirem pachnąca
Cynamonowa kuchnia Sebastiana Olmy
Cynamonowa kuchnia Sebastiana Olmy

Kuchnia tatarska – co trzeba zjeść? Pierogi!

Flagowym daniem kuchni polskich, a właściwie podlaskich Tatarów, są pierogi tatarskie. Jest ich co najmniej kilka rodzajów, a więc każdy z pewnością znajdzie coś dla siebie. Pieróg tatarski prawie zawsze zawiera mięso i cebulę. Kibiny, pieremiacze, cebulniki, jeczpoczmaki, czebureki i samse różnią się jednak przede wszystkim kształtem, ewentualnie rodzajem użytego mięsa. Mogą być też pieczone lub smażone. Natomiast kartoflaniki, a także manty z białym serem gotuje się na parze. Tatarskie pierogi mają więc różne oblicza, a przygotowanie ich wymaga niemałego kunsztu, choćby ze względu na misternie sklejone brzegi, wyglądające niczym kulinarne dzieła sztuki. Najprostsze do zrobienia wydają się kibiny z drożdżowego ciasta, które sklejamy w miarę prostym sposobem.

Pierekaczewnik – gwiazda Tatarskiej Jurty

Odwiedzając polskich Tatarów, nie można przegapić piekarczewnika – okrągłego ciasta składającego się z sześciu warstw przekładanych farszem. Trudno pomylić go z czymkolwiek innym, ponieważ warstwy ciasta nie tylko układa się na przemian z wypełnieniem, ale też zwija w wałek przypominający struclę, a następnie umieszcza w okrągłym naczyniu do pieczenia, zwinięte tak jak kot zwija się „w kłębek”.

Pierekaczewnik może być zarówno daniem głównym, jak i deserem – w zależności od tego, czy przyrządzimy je ze słodkim czy mięsnym farszem. Jeśli chodzi o ten pierwszy, najczęściej pierekaczewnik przekłada się białym serem z rodzynkami lub jabłkami.

Inne potrawy tatarskie

Tatarska kuchnia pod wieloma względami może też przypominać kuchnię arabską. Przykładem tego jest sarma – gołąbki, ale zawinięte nie w kapustę, a liście winogron, zupełnie jak libańskie gołąbki faszerowane ryżem i mięsem.

Nie mniej słynne są też kołduny tatarskie (a raczej kułduny tatarskie – bo tak poprawnie powinno się pisać i wymawiać tę nazwę) – pierogi wypełnione mięsem. Co ciekawe, kułduny nie tylko podaje się w rosole (lub po prostu w jego towarzystwie), ale też w nim gotuje, dzięki czemu nabierają wyjątkowo pełnego smaku.

Jeśli mamy już dość pierogów, spróbujmy kryszonki (nie mylić z kruszonką!) – potrawy przyrządzanej z ziemniaków, jagnięciny i warzyw lub sycących tatarskich zup, takich jak cymes (marchewkowo-ziemniaczana) lub czynaki (przypominającej gulasz).

Największy problem, by najeść się w tatarskiej kuchni, będą mieli wegetarianie. Nie znaczy to jednak, że nic się dla nich nie znajdzie. Pierogi tatarskie zwane kartoflaniki, wypełnione ziemniakami, jajkiem, cebulą i pietruszką, są bezmięsne. Można też zapytać o pyzy w wersji wege, a więc z serowo-czosnkowym nadzieniem. Ostatecznie jarosze mogą również zadowolić się słodkimi daniami. Jeśli zaś chcą spróbować przyrządzić coś z kuchni tatarskiej w domu, mogą zrobić bezmięsną wersję babki ziemniaczanej, mięso zastępując smażonym tofu.

Co na deser w kuchni tatarskiej?

Prócz wspomnianego już pierekaczewnika na słodko, na pewno warto spróbować kruchych, smażonych ciasteczek o egzotycznej nazwie czak-czak. W odróżnieniu od skomplikowanych tatarskich wypieków, ciastka te bez trudu przygotujemy w domu, zwłaszcza, że nie będziemy do nich potrzebować żadnych trudno dostępnych składników. Wystarczą nam jajka, mąka, soda, ocet, miód, cukier i orzechy oraz rodzynki. Ciasteczka czak-czak smaży się na oleju. 

Zobacz także:

Autor: Adrian Adamczyk

Źródło zdjęcia głównego: VYCHEGZHANINA/Getty Images

podziel się:

Pozostałe wiadomości

Serowe arcydzieła na talerzu Andrzeja Polana
Materiał promocyjny

Serowe arcydzieła na talerzu Andrzeja Polana