- Cisza wyborcza rozpoczęła się 31 maja 2025 o godz. 00:00, czyli 24 godziny przed pierwszą turą wyborów prezydenckich (18 maja). Obowiązuje wszystkich - zarówno polityków, jak i obywateli.
- Zakazane działania w czasie ciszy to m.in. agitacja wyborcza, publikowanie materiałów promujących kandydatów, organizowanie zgromadzeń, eksponowanie symboli komitetów wyborczych, a także publikowanie sondaży (także w Internecie). Dozwolone jest jedynie zachęcanie do udziału w wyborach - bez wskazywania konkretnych kandydatów.
- Konsekwencje prawne - za złamanie ciszy wyborczej to grzywna (za agitację) oraz surowa kara finansowa od 500 tys. do 1 mln zł (za publikację sondaży).
- Przedłużenie ciszy wyborczej jest możliwe jedynie w przypadku nadzwyczajnych wydarzeń (np. katastrofa budowlana w lokalu wyborczym), które wymuszą wstrzymanie głosowania. Decyzję podejmuje wtedy okręgowa komisja wyborcza.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Wybory i polityka
Wybory prezydenckie 2025 - Czym jest cisza wyborcza? Kiedy będzie?
W najbliższą niedzielę, 1 czerwca odbędzie się druga tura wyborów prezydenckich. W ich trakcie wybierzemy nowego Prezydenta RP spośród dwóch kandydatów, którzy uzyskali najwięcej głosów w pierwszej turze.
Zgodnie z art. 104 Kodeksu wyborczego, kampania musi zostać zakończona 24 godziny przed dniem głosowania. Cisza wyborcza obowiązywać będzie w całym kraju i dotyczy zarówno polityków, jak i obywateli. Rozpoczęła się się 31 maja, o godzinie 00:00.
W trakcie ciszy wyborczej nie wolno prowadzić agitacji wyborczej, czyli zgodnie z kodeksem chodzi o "publiczne nakłanianie lub zachęcanie do głosowania w określony sposób, w tym w szczególności do głosowania na kandydata określonego komitetu wyborczego". Można wtedy zachęcić do udziału w głosowania, ale niedopuszczalne jest m.in.: zwoływanie zgromadzeń, organizowanie pochodów, manifestacji, wygłaszanie przemówień i rozpowszechnianie materiałów wyborczych. Zabronione jest też eksponowanie w lokalu wyborczym symboli, napisów i znaków kojarzonych z danymi kandydatami i komitetami wyborczymi.
Ponadto nie można podawać do publicznej wiadomości wyników sondaży "dotyczących przewidywanych zachowań wyborczych i wyników wyborów oraz wyników sondaży wyborczych przeprowadzanych w dniu głosowania". Dane o frekwencji są dozwolone.
Cisza wyborcza dotyczy także Internetu. - Tam również nie wolno publikować treści zachęcających lub zniechęcających do głosowania w określony sposób - przypomniała Marta Kuligowska w Dzień Dobry TVN.
Cisza wyborcza - co grozi za jej złamanie?
Państwowa Komisji Wyborczej poinformowała, że naruszenie powyższych zakazów to wykroczenie. Naruszenie zakazu publikowania sondaży to przestępstwo. Jak czytamy w art. 498 Kodeksu wyborczego, "kto, w związku z wyborami, w okresie od zakończenia kampanii wyborczej aż do zakończenia głosowania prowadzi agitację wyborczą - podlega karze grzywny". Zgodnie z art. 500 podawanie do publicznej wiadomości wyników sondaży wyborczych podlega grzywnie od 500 tys. do 1 mln zł.
Więcej na ten temat przeczytasz w tvn24.pl.
Czy możliwe jest przedłużenie ciszy wyborczej?
23 kwietnia 2025 roku została wydana uchwała nr 165/2025 PKW, dotycząca wytycznych dla obwodowych komisji wyborczych, zaznaczono w niej, że "głosowania nie wolno przerywać, chyba że w wyniku nadzwyczajnych wydarzeń zostanie ono przejściowo lub trwale uniemożliwione". Nadzwyczajne wydarzenia to np. katastrofa budowlana dotycząca budynku, w którym znajduje się lokal wyborczy, ale np. brak właściwej pieczęci, trudność w dostaniu się do budynku lub lokalu przed rozpoczęciem głosowania czy zapełnienie się urny, czyli okoliczności techniczno-organizacyjne, nie są już takim zdarzeniem.
W nadzwyczajnej sytuacji komisja powinna powiadomić okręgową komisję i dopiero za jej zgodą podejmuje się odpowiednią uchwałę. Wówczas wydłuża się również cisza wyborcza.
Zobacz także:
- Każdy głos ma znaczenie. "To jest szalenie istotne, żeby korzystać z prawa wyborczego"
- Co wziąć na wybory prezydenckie? Czy potrzebny jest własny długopis?
- Mamy rekord wszech czasów. Polacy za granicą masowo rejestrują się na wybory
Autor: pb//mro, Daria Pacańska
Źródło: TVN24
Źródło zdjęcia głównego: NurPhoto/Getty Images