Systemy operacyjne to programy komputerowe, które wykonują najważniejsze zadania, takie jak kontrola pamięci i zarządzanie plikami. Najpopularniejsze systemy operacyjne to Windows, Linux i MS DOS. W jakich urządzeniach instaluje się systemy operacyjne?
Zadania systemów operacyjnych
Do podstawowych zadań systemów operacyjnych zaliczamy gromadzenie niezbędnych danych i grupowanie ich w pliki na dyskach. Poza tym systemy operacyjne zarządzają aplikacjami, zasobami komputera oraz komunikacją z innymi urządzeniami i PC-tami. Do zasobów zaliczamy procesor, pamięć i urządzenia peryferyjne. Ogólnie rzecz biorąc systemy operacyjne komputera sterują i nadzorują sprzęt, którego używamy. Systemy odpowiadają za wygodną eksploatację urządzenia, umożliwiają korzystanie z aplikacji, sterowanie, obsługę i udostępnianie plików.
Jak funkcjonuje system operacyjny?
Systemy operacyjne są zbudowane z jądra i programów systemowych. W skład jądra wchodzą moduły udostępniające użytkownikowi różne usługi. Jądro odpowiada za poprawną pracę systemu operacyjnego i łączy się z komputerem poprzez sterowniki. Systemy operacyjne posiadają powłokę (tekstową lub graficzną), która umożliwia komunikację użytkownika z jądrem. Powłoka to tzw. interpreter poleceń systemu, który pośredniczy między użytkownikiem a jądrem. System operacyjny składa się również z programów użytkowych systemu, które są odpowiedzialne za obsługę i archiwizację plików, komunikację w sieci, edytory grafiki i tekstów oraz programy, które oceniają pracę sieci, dysków czy procesora.
Cechy dobrego systemu operacyjnego
Wszystkie systemy operacyjne powinny być wielozadaniowe, aby użytkownik mógł wykonywać w tym samym momencie różne zadania. Za wielozadaniowość odpowiedzialny jest algorytm, który porządkuje procesy według priorytetu. Inną ważną cechą nowych systemów operacyjnych jest wielodostępność, która umożliwia kilku eksploatatorom pracę na jednym urządzeniu.
Wszystkie systemy operacyjne Windows
Najpopularniejszy system operacyjny to Windows stworzony przez firmę Microsoft. Jako pierwszy system Windows zaproponowano Windows 1.01. Możemy wyróżnić takie produkty z obszaru systemów operacyjnych Microsoft, jak:
- 16-bitowe środowiska operacyjne,
- hybrydy, 16/32-bitowe środowiska operacyjne,
- hybrydowe, 16/32-bitowe systemy operacyjne,
- 32-bitowe systemy operacyjne,
- 64-bitowe systemy operacyjne.
Początki systemów operacyjnych to Windows 1.0, Windows 2.0 i Windows/286. Pierwszy system operacyjny zaprezentowano w 1985 roku i już wtedy charakteryzował się własnymi sterownikami urządzeń, formatem plików oraz jednoczesnym uruchomieniem wielu aplikacji. Kolejne środowiska operacyjne to Windows 3.0 i Windows 3.1, które były szybsze i sprawniejsze. Hybrydowe, 16/32-bitowe systemy operacyjne to Windows 95 i Windows 98, które obsługiwały 32-bitowe programy graficzne i umożliwiały użytkownikowi przywrócenie systemu. 32-bitowe systemy operacyjne opracowano dla klientów, którzy wymagali większej stabilności systemu. W 1993 roku zaprezentowano Windows NT 3.1, rok później 3.5, a w 1995 roku powstała wersja 3.51, zaś w 1996 roku 4.0. Zaprojektowano także system Neptune i Windows CE dla urządzeń przenośnych PDA. Ostatnie systemy operacyjne to kolejno: Vista, Windows 7, 9.1 oraz 10. Windows 10 to popularny system nie tylko na komputery, ale też na tablety, smartfony, konsole i laptopy.
Popularne systemy operacyjne
Bardzo popularnym systemem operacyjnym jest Linux, zaprezentowany po raz pierwszy w 1991 roku. Ten system został stworzony hobbystycznie, ale mimo to znalazł zastosowanie w superkomputerach, przemyśle filmowym, bankach, instytucjach oraz aparaturze medycznej. Na Linuksie jest oparty popularny system operacyjny urządzeń mobilnych Android, który stale się rozwija i aktualizuje. W 2005 roku został kupiony przez Google, a najpopularniejsze usługi z których korzystają Androidowcy to Google Play, Gmail, YouTube oraz Google Maps.
Pierwsze systemy operacyjne Mac OS zostały wydane w 1984 roku i charakteryzowały się wysokim komfortem, jakością i stałym rozwojem. W tamtych czasach Mac OS był prawdziwą rewolucją, którą stale udoskonalano. Do dziś systemy te wyróżniają się wygodą, porządkiem i integracją z pozostałymi urządzeniami Apple. Systemy Mac OS zapewniają większą ochronę i mniejsze ryzyko przed włamaniem na komputer, telefon czy tablet.
Darmowe systemy operacyjne
Najpopularniejszy darmowy system operacyjny to Linux, który zawiera przeglądarkę, aplikacje i narzędzia biurowe. Często używany jest system Ubuntu z rodziny Linux, który możemy pobrać na komputer lub notebook wprost ze strony internetowej. Inny prosty system operacyjny do pobrania to Neverwhere CloudReady, który może być zainstalowany na komputerach PC i Mac. Mamy również możliwość pobrania darmowych systemów operacyjnych Windows, które są bezpłatne przez maksymalnie 90 dni.
Zobacz też:
- Chatboty imitujące zmarłych. Do Urzędu Patentowego zgłoszono kontrowersyjny pomysł
- Dolny Śląsk planuje zakup autonomicznych pojazdów. Autobusy bez kierowców przechodzą testy
- Dziewczyny też grają. Poznajcie polskie gamerki. "Streamowanie pozwoliło mi przełamywać swoją nieśmiałość"
Zobacz: Jak bezpiecznie płacić w internecie?
Autor: Adrian Adamczyk