Śląsk oczami Zbigniewa Rokity - laureata Nagrody Literackiej Nike 2021

Zbigniew Rokita
Śląsk Zbigniewa Rokity
Źródło: Dzień Dobry TVN
W tym roku laureatem Nagrody Literackiej Nike, a także Nike publiczności, został Zbigniew Rokita, który napisał książkę "Kajś. Opowieść o Górnym Śląsku". To bardzo osobisty reportaż, w którym autor poszukuje śląskości, własnej tożsamości i korzeni.

Zbigniew Rokita o Śląsku

Zbigniew Rokita sam przyznał, że przez większość życia uważał Ślązaków za "jaskiniowców z kilofem i roladą". Teraz, po napisaniu książki, zmieniła się jego percepcja.

- Patrzę przede wszystkim również na siebie, dlatego że ta książka jest zapisem mojego odkrywania w sobie śląskości i rozumienia tego, że Ślązacy są taką samą narodowością jak Polacy, Paragwajczycy czy Niemcy. W związku z tym te opisy, które są wspomnieniem tego, jak widziałem Ślązaków jako dziecko, nastolatek, dla którego ta kultura nie była zbyt atrakcyjna, już należą do przeszłości - wyjaśnił pisarz.

"Kajś. Opowieść o Górnym Śląsku" jest przejściem autora przez historię śląskiej rodziny. Jednocześnie starał się zrekonstruować jej losy. Czy któraś z opowieści najbardziej go zaskoczyła?

- Zaskoczyło mnie wiele rzeczy, dlatego że ja byłem socjalizowany w Polsce, według polskich podręczników. Na pewne rzeczy patrzyłem z perspektywy Lwowa, Krakowa czy Warszawy. Tymczasem okazało się, że te historie czasem się na siebie nakładają, są zbieżne, ale bardzo często są rzeczywiście inne. Chociażby rok 1945. Na Śląsku ta pamięć jest zupełnie inna. Inna jest pamięć o I wojnie światowej, inna jest pamięć powstań śląskich. Nie wszyscy będą skłonni nazwać te wydarzenia powstaniami śląskimi. W związku z tym mnie historia Śląska uczy tego, że pamięć i historia są bardzo różnorodne i sprowadzanie ich do jednych wzorów, opowiadanie, że wszyscy ludzie na tej ziemi żyli w tylko jeden sposób, jest nieporozumieniem. Szczególnie na Śląsku, gdzie przecież przez większość historii tego regionu, był poza Polską i dzielił historię innych państw i narodów - podkreślił Rokita.

Nagroda Literacka Nike 2021

Otrzymanie najważniejsze nagrody literackiej w Polsce jest wielkim wyróżnieniem. Pisarz nie zakładał się, że uda mu się ją zdobyć.

- Naturalnie to mnie zaskoczyło. Spodziewałem się, że ta książka będzie popularna raczej lokalnie. Tymczasem bazując na tym, co mówią mi czytelnicy spoza Śląska, to że odnajdują w niej coś dla siebie. Okazuje się, że rozmaite nasze śląskie dylematy, to też dylematy innych, które występują poza regionem - potrzeba zakorzenienia się, zderzenia swojej pamięci lokalnej z pamięcią podręcznikową. Takie są głosy - powiedział Zbigniew Rokita.

Nie oglądałeś Dzień Dobry TVN na antenie? Pełne odcinki zobaczysz na Player.pl.

Zobacz także:

podziel się:

Pozostałe wiadomości