Menstruacja jest nazywana inaczej okresem lub miesiączką. Pomimo tego, że menstruacja wiąże się z pewnym dyskomfortem, a nieraz i bólem, jest jednym z wyznaczników zdrowia kobiety. Pierwsza miesiączka to menarche, następnie towarzyszy kobiecie co miesiąc aż do okresu menopauzy. Co to jest menstruacja i jak przebiega?
Co to menstruacja?
Menstruacja jest w organizmie kobiecym cyklicznym zjawiskiem. Pomimo tego, że często wiąże się z dolegliwościami i dyskomfortem, jest oznaką zdrowia. W określonym czasie nabłonek macicy (endometrium) złuszcza się, co skutkuje kilkudniowym krwawieniem. W zależności od wieku kobiety, jej zdrowia i samego organizmu, podczas menstruacji kobieta traci między 50 a 150 ml krwi. O ile przez większość życia kobiety cykle charakteryzuje regularność, o tyle u młodych dziewcząt, które dopiero rozpoczynają miesiączkowanie, i u dojrzałych kobiet, tuż przed menopauzą, mogą być one nieregularne. Pierwsza menstruacja jest określana mianem menarche i jest jednym z wyznaczników dojrzewania płciowego.
Menstruacja jest wynikiem zmian hormonalnych, jakie cyklicznie zachodzą w organizmie kobiety. W ciągu miesiąca stężenie estrogenu i progesteronu jest różne. Ich wydzielanie jest sterowane przez sygnały wysyłane między podwzgórzem, przysadką mózgową i jajnikami. W odpowiednim momencie z podwzgórza płynie sygnał do przysadki, gdzie produkowany jest hormon folikulotropowy, czyli FSH, i luteinizujący, w skrócie LH. Wpływają one na jajnik, gdzie znajduje się dojrzewający pęcherzyk Graafa, a w nim komórka jajowa. Jednocześnie w jajnikach odbywa się produkcja estrogenów, których zadaniem jest przygotowanie macicy na zagnieżdżenie się zapłodnionej komórki jajowej. Związki produkowane przez przysadkę mózgową sprawiają, że pęcherzyk Graafa pęka, a komórka jajowa kieruje się w stronę macicy. Pęcherzyk przekształca się w ciałko żółte. Kiedy nie dochodzi do zapłodnienia, błona śluzowa się złuszcza stąd krwawienie z dróg rodnych.
Menstruacja – cykl
Patrząc na to, jak przebiega menstruacja i co to jest, warto zastanowić się, ile może trwać i czy zawsze przebiega tak samo. Każdy organizm funkcjonuje inaczej, więc dzień, w którym powinna pojawić się menstruacja , może być przewidywany w innym dniu cyklu. Dla jednych kobiet będzie to 25. dzień, dla innych 30. Aby cykl był uznany za prawidłowy, okres , w którym rozpoczyna się menstruacja , musi się zamknąć między 21. a 35. dniem. Jednocześnie jest szereg czynników, które mogą ją opóźnić. Wraz z pierwszym dniem krwawienia zaczyna się nowy cykl. A ile trwa menstruacja? W zależności od kobiety, od 3 do 7 dni, przy czym najbardziej obfite krwawienie jest w pierwszych dniach. Ważne jest to, że u młodych kobiet, u których menstruacja dopiero się zaczyna, cykle mogą być nieregularne. W ich przypadku nawet przez dwa lata odstępy między krwawieniami mogą być różne, nawet kilka miesięcy.
Menstruacja – objawy
U większości kobiet menstruacja wiąże się z pogorszeniem samopoczucia. Objawy , jakie najczęściej są wymieniane, dotyczą bólów w okolicy podbrzusza i kręgosłupa. Oprócz tego zwiększa się apetyt, pojawia się huśtawka nastrojów i drażliwość. Część kobiet mówi o tym, że jednym z symptomów ich menstruacji jest obrzęk piersi. Na skórze pojawia się trądzik, temperatura ciała wzrasta, a waga może się zwiększyć nawet o trzy kilogramy. Menstruacja w swoich najpowszechniejszych objawach przypomina ciążę i czasem kobiety, które są w pierwszych tygodniach ciąży, mogą pomylić objawy ze zbliżającym się terminem kolejnej menstruacji.
Menstruacja – o czym świadczy jej brak?
O ile obecność menstruacji świadczy o zdrowiu kobiety, o tyle jej brak może zaniepokoić. Najczęściej nagłe spóźnienie się menstruacji dotyczy ciąży. Wtedy komórka jajowa zagnieżdża się w macicy i błona śluzowa nie złuszcza się. Jednak przyczyny braku miesięcznego krwawienia mogą być też inne. Pierwszym czynnikiem, przez który menstruacji może nie być, jest waga. Zarówno ta, w której BMI jest mniejsze niż 18,5, jak i powyżej 35. Pytanie o wagę będzie jednym z pierwszych pytań lekarza. Może się również zdarzyć, że na nieregularność cyklów wpływa głodówka, stres i zmęczenie. Jednak kiedy sytuacja się powtarza, należy zgłosić się do lekarza, bo brak menstruacji może wynikać z poważnych kłopotów hormonalnych lub innej choroby.
Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN