Tańce polskie są bardzo zróżnicowane. Od dynamicznych, skocznych i bardzo szybkich przejść można do tych bardziej dostojnych, powolnych. Narodowe tańce polskie zna niestety coraz mniej osób. Właściwie jedynie polonez, a więc najbardziej dworski z tańców polskich, jest szerzej znany. Do współczesnych zwyczajów należy rozpoczęcie polonezem studniówki, czyli balu maturalnego.
Więcej:
- Rumba – taniec miłości
- Natalia i Gracjan - młodzi mistrzowie tańca
- Taniec orientalny, czyli taniec brzucha
Ile jest tańców polskich?
Tańce polskie to bardzo zróżnicowana grupa, mimo że nie składa się na nią szczególnie dużo układów. Tradycyjne tańce polskie to:
- kujawiak,
- mazur,
- oberek,
- polonez,
- krakowiak.
Każdy z nich wywodzi się z innego regionu Polski i jest dla niego tańcem charakterystycznym. Zaznaczyć jednak trzeba, że wszystkie pięć tańców polskich rozprzestrzeniło się na terenie całego kraju. W ostatnich kilkudziesięciu latach kultura ludowa, z której niewątpliwie wyrosły wszystkie te tańce, stawała się coraz bardziej marginalizowana. Obecnie natomiast notuje się wzrost zainteresowania rdzenną kulturą, w tym także polskimi tańcami . Coraz częściej młode pary decydują się na wesele w folkowym klimacie, urządza się także coraz więcej imprez tematycznych z ludowymi motywami. Odradza się również tradycja kół ludowych, zespołów (tak muzycznych, jak i tanecznych). Zainteresowanie wzbudzają tradycyjne stroje. Nie da się ukryć, że te wykorzystywane do ludowych tańców polskich są szczególnie interesujące, a także najbardziej ozdobne.
Kujawiak – narodowy taniec polski
Narodowy taniec polski pochodzący z Kujaw tańczy się w tempie wolnym lub średnim. Charakterystyczne jest dla niego tempo ¾. Wyróżnia się rytmem mazurowym. Nie jest to ani najwolniejszych, ani też najszybszy polski taniec. Muzyka do kujawiaka jest miarowa i spokojna, raczej liryczna, czasami nawet smutna. W kujawiaku pojawiają się jednak elementy dynamiczne, które zbliżają go mazura lub krakowiaka.
Pierwotnie był to wiejski taniec, który przerywały ludowe przyśpiewki. Charakterystyczne dla tego ludowego tańca polskiego są stopniowe zmiany tempa – od bardzo wolnego po bardzo szybkie. Narodowa wersja tańca zbliża się do obertasa i chodzonego. Łączy w sobie różnorodne elementy. Kujawiak jako narodowy taniec polski największą popularnością cieszył się na przełomie XIX i XX wieku.
Tańce polskie narodowe – mazur
Tradycyjne polskie tańce mają również swoje korzenie na Mazowszu. Stąd wywodzi się słynny mazur. Jest to dawny taniec polski o żywym, szybkim tempie. Podobnie jak w kujawiaku, rządzi w nim metrum ¾. Mazur jest tańcem bardzo różnorodnym, z dużą liczbą figur , których wykonanie dodatkowo utrudnia szybkie tempo tańca. Mazur wymaga od tancerzy zręczności, elegancji i fantazji.
Oberek jako tradycyjny polski taniec
Taniec polski o bardzo żywym tempie to właśnie oberek. Wesoły i szybki w metrum na ¾. Pojawił się pod koniec XVII wieku, najprawdopodobniej na Kujawach, natomiast tak szybko rozprzestrzenił się po całej Polsce, że jego nazwa nie nawiązuje do żadnego regionu. Ten ludowy taniec polski wyróżniają dynamiczne ruchy wirowe, szybkość, lekkość i rozmach. Określa się go także mianem obera, obertasa, drobnego, okrągłego i zwijacza.
Najsłynniejszy tradycyjny taniec polski – polonez
Tańce narodowe polskie nie są szeroko znane na świecie z wyjątkiem poloneza. Swoją popularność zawdzięcza on kompozytorom takim jak Chopin, Moniuszko, Ogiński i Kurpiński, którzy włączali go do swojej twórczości. Ten taniec polski swoją ostateczną nazwę zyskał w połowie XVII wieku dzięki francuskiemu określeniu „taniec polski”, które skrócono do samego epitetu „polonaise”. W spolszczonej wersji przyjęła się więc nazwa „polonez”.
Jest to taniec polski o charakterze bardzo wyniosłym i uroczystym. Podobnie jak pozostałe tańce narodowe, ma metrum ¾, natomiast wyróżnia go opanowanie i płynność ruchów tancerzy. Nie jest to jednak taniec pozbawiony pewnej dynamiki, lecz jego charakter pozostaje bardzo wytworny i dworski.
Krakowiak – ludowy taniec polski
Szybki taniec polski to właśnie krakowiak. Wyróżnia go żywe i dynamiczne tempo w takcie ⅔ i synkopowy rytm (synkopa to przesunięcie akcentu z mocnej części na słabszą).
Początkowo był bardzo popularny na wsiach, choć z czasem przyjęli go również mieszczanie, a także szlachta. Krakowiaka z pozostałych ludowych tańców polskich wyróżniają bardzo barwne stroje.
Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN