Zanim na dobre rozpocznie się naukę gry na danym instrumencie, zwykle należy podjąć trudną decyzję o zakupie konkretnego modelu. W przypadku gitary basowej wybór ten jest ogromnie ważny – właściwie każdy typ pozwala uzyskać nieco inne brzmienie, co dla muzyka jest kwestią kluczową. Aby nauka gry na gitarze basowej była czystą przyjemnością, warto solidnie przemyśleć każdy z aspektów budowy instrumentu.
Muzyka
Gitara basowa – na początek korpus
Pierwszym elementem, nad którym należy się zastanowić, jest korpus gitary basowej. Najpopularniejsze modele posiadają tzw. solid body – korpus wykonany z litego drewna, bez otworów rezonansowych, zwykle pokryty lakierem. Jego kształt uzależniony jest w pełni od gustu muzyka, ponieważ nie wpływa on w żaden sposób na brzmienie gitary.
Alternatywą dla tego rodzaju basu są gitary z korpusami typu semi hollow body oraz hollow body – z częściowymi lub zwykłymi otworami rezonansowymi. Te drugie oferują niezwykle ciekawe brzmienie, zbliżone do tego, które można uzyskać podczas gry na kontrabasie. Gitary z korpusem semi hollow body stanowią rozwiązanie pośrednie.
Jeszcze innym modelem jest gitara basowa akustyczna. Typ ten zamiast korpusu posiada pudło rezonansowe – podobnie jak tradycyjna gitara akustyczna czy klasyczna. Aby uzyskać dźwięk, nie jest konieczne podłączenie tego typu instrumentu do wzmacniacza. Akustyczna gitara basowa wciąż nie jest zbyt popularnym instrumentem. Z takiego rozwiązania korzystają głównie osoby grające muzykę country. Po akustyczny bas sięgają także artyści podczas występów unplugged.
Gitara basowa – struny
Ile strun ma gitara basowa? W większości przypadków basy posiadają cztery struny – tego typu gitary uznawane są za standardowe. Zdarza się jednak, że dla niektórych muzyków brzmienie najniższego dźwięku w takim instrumencie nie jest wystarczająco niskie. Wtedy rozwiązaniem jest gitara basowa 5-strunowa.
Gitary o pięciu strunach nie są jednak polecane osobom początkującym. Gra na nich jest zdecydowanie trudniejsza – ze względu na większą liczbę możliwych dźwięków, ale także z powodu znacznie szerszego gryfu. Istotnym elementem w gitarach basowych jest menzura, czyli długość czynna strun. Standardowy wymiar to 34 cale – sprawdzi się on u większości początkujących (z wyjątkiem osób o bardzo małych dłoniach).
Gitara basowa – dźwięki a rodzaj drewna
Drewno, z którego wykonana została gitara basowa, ma niebagatelny wpływ na jej brzmienie. Najpopularniejszymi materiałami, jakie wykorzystuje się w tego typu instrumentach, są:
- olcha – brzmienie jest harmonijne, zrównoważone. Żadne z pasm nie wybija się na tle innych;
- jesion – zapewnia twarde brzmienie niskim oraz średnim tonom. Dźwięki wysokie zdecydowanie się wybijają;
- lipa – najbardziej wybijają się pasma środkowe. Dźwięki niskie i wysokie są zrównoważone;
- mahoń – najwyraźniej wybijają się środkowe oraz dolne pasma dźwięków.
Materiał, z którego wykonuje się gryf, w niewielkim stopniu przekłada się na brzmienie gitary. Najczęściej wykorzystywane są tutaj palisander oraz klon. W wyjątkowo ekskluzywnych gitarach gryf jest robiony z mahoniu.
Gitara basowa – budowa przetworników
Przetworniki to elementy, dzięki którym drganie strun zmienia się w sygnał elektryczny – wzmacniany i emitowany przez zewnętrznie podłączony wzmacniacz gitary basowej. W gitarach basowych wykorzystuje się przetworniki różnych typów. Najpopularniejsze z nich to:
- single – wykorzystuje się je np. w gitarach basowych typu jazz bass. Ich cechą charakterystyczną jest podbijanie średnich i wysokich dźwięków, a przy tym delikatne łagodzenie dołów;
- humbucker – znacząco wzmacniają pasma środkowe. Gitary basowe z humbuckerami bez problemu wybijają się nawet przez mocno przesterowane gitary elektryczne (ma to duże znaczenie np. w przypadku, gdy chce się grać muzykę metalową);
- precision – przetworniki te pozwalają na uzyskanie bardzo głębokich dźwięków dzięki wzmocnieniu najniższych pasm.
Gitara basowa – nauka gry
W przeszłości gitara basowa była wykorzystywana w sekcji rytmicznej zespołów i stanowiła niejako tło dla innych instrumentów. Obecnie się to zmienia – bas coraz częściej występuje jako instrument solowy. Granie na gitarze basowej polega najczęściej na szarpaniu strun, przy jednoczesnym przyciskaniu ich do odpowiednich progów. Istnieją jednak również inne techniki wydobywania dźwięków – m.in. poprzez uderzanie o struny, podrywanie ich wszystkimi palcami z wyjątkiem kciuka lub uderzanie przy pomocy tylko jednego palca.
Zobacz także:
- Gitara klasyczna dla początkujących. Co warto wiedzieć?
- Polski chór wyśpiewał Grand Prix we Włoszech. "Mocno stawiam na poziom tego zespołu"
- Andrzej Bachleda-Curuś o pasji do grania. "Muzyka mnie wybrała"
Autor: Adrian Adamczyk
Źródło zdjęcia głównego: Guy Prives/Getty Images