Pierekaczewnik - co to za potrawa?
Pierekaczewnik sporządza się z ciasta makaronowego, z którego robi się bardzo cienkie, niemal przezroczyste płaty. Specyfiką tej potrawy jest jej wielowarstwowa struktura. Warstwy smarowane są z obu stron masłem lub tłuszczem z gęsi i przekładane nadzieniem. Nadzienie ma kilka wersji. Może być wytrawne, na bazie wybranego mięsa, warzyw lub ich połącznia. Są też opcje słodkie np. z dodatkiem twarogu i rodzynek, jabłek czy suszonych śliwek.
Całość zawija się w rulon, a następnie w spiralę, która przypomina nieco skorupę ślimaka. Dzięki temu po przekrojeniu ciasta widać wszystkie, charakterystyczne dla niego warstwy. Pierekaczewnik piecze się w okrągłej formie lub patelni. Po około dwugodzinnym pieczeniu potrawa ważyć może nawet 3 kg.
Pierekaczewnik podawany był na gorąco w czasie świąt, ale i na zimno, jako przekąska między posiłkami. Pracochłonność przygotowania powoduje, że pojawia się na tatarskich stołach bardzo rzadko, najczęściej podczas świąt Bajramy lub na inne specjalne okazje. Można go zjeść w tatarskich gospodarstwach agroturystycznych, np. w Kruszynianach lub Bohonikach albo spróbować przygootwać samodzielnie. W tym może pomóc przepis, który umieściliśmy poniżej.
Produkt został wpisany na Listę produktów tradycyjnych Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi w dniu 20 lipca 2005 roku w województwie podlaskim. Od 20 lipca 2009 r. posiada status Gwarantowanej Tradycyjnej Specjalności – produktu prawnie chronionego w Unii Europejskiej.
Przepis na pierekaczewnik
Składniki na ciasto:
- 1 kg przesianej mąki tortowej (typ 450)
- 5 żółtek jajek
- 1 łyżeczka soli
- 1 łyżka stołowa oleju
- ok. 0,5 l wody
Wszystkie składniki należy ze sobą połączyć, dokładnie wymieszać i ręcznie wyrobić aż do momentu uzyskania jednolitej, elastycznej masy.
Farsz mięsny
Składniki:
- min. kilogram baraniny, wołowiny lub gęsiny (nie mieszać mięs)
- maks. 350 g cebuli
- sól i pieprz
Mięso z pokrojoną cebulą i przyprawami dobrze wymieszać.
Farsz warzywny
Składniki:
- kilka dużych ziemniaków
- garść pieczarek
- jedna średnia cukinia
- jedna papryka
- kilka oliwek/kaparów
- 5 kawałków pomidorów suszonych w oleju
- sól, pieprz, oregano, cząber, czosnek granulowany
Ziemniaki obrać i ugotować, paprykę w kawałkach zeszklić. Wszystkie warzywa pokroić w niewielkie cząstki, wymieszać ze sobą, dodać przyprawy wedle uznania. Całość można wzbogacić serem feta.
Farsz słodki
Składniki:
- opcja 1: kilogram twarogu, rodzynki, dowolna ilość cukru
- opcja 2: pokrojone jabłka i suszone śliwki - łącznie około 1,5 kg, można dodać do nich również rodzynki
Sposób przygotowania pierekaczewnika krok po kroku
- Wyrobione ciasto podzielić na 6 równych części. Następnie każdą z nich rozwałkować na płaty o średnicy ok. 70 cm i grubości ok. 1 mm.
- Na zakończenie ciasto delikatnie, ręcznie rozciągnąć, żeby uzyskać efekt przejrzystości – nie doprowadzając jednak do powstania dziur i pęknięć.
- Płaty po rozwałkowaniu odkładać na bok, aby uniknąć ich posklejania. Należy je również przykryć ściereczką, by nie wyschły.
- Następnie płaty układać warstwami jeden na drugim, smarując każdy roztopionym masłem. Brak uszkodzeń ciasta pozwala osiągnąć pożądaną strukturę potrawy.
- Na smarowanie poszczególnych warstw zużywa się około 0,75 kg masła, które można, zgodnie z tradycją, zastąpić gęsim tłuszczem.
- Na ostatnim – górnym płacie ułożonych warstw ciasta, równomiernie rozłożyć dowolny farsz.
- Ciasto z farszem zwinąć w rulon, a następnie złożyć na kształt muszli ślimaka tak, aby zmieścić je w okrągłym, wysmarowanym masłem naczyniu.
- Wierzch pierekaczewnika również należy posmarować masłem.
- Proces pieczenia w prodiżu trwa przez ok. 2 godziny. W piekarniku może być krótszy, dlatego co pewien czas ciasto należy kontrolować, aby się nie przypaliło.
Smacznego!
Zobacz także:
- Przepis na ruchanki. Czy znasz tę smaczną potrawę kaszubską o zaskakującej nazwie?
- Proziaki. Przepis na proste danie z Podkarpacia
- Fuczki - pyszne placki z kapusty kiszonej prosto z Podkarpacia
Zobacz wideo: Kuchnia tatarska
Autor: Diana Ryściuk
Źródło zdjęcia głównego: Getty Images