Gitara hawajska nie ma określonego strojenia, dobierane jest ono do preferencji i potrzeb muzyka, który się nią posługuje. Również liczba strun w gitarze hawajskiej jest zmienna. Występuje czterostrunowa gitara hawajska , jednak instrument ten może mieć również osiem strun. Jest dość rzadko spotykana w Polsce, ale cały czas jest chętnie wykorzystywana w swojej ojczyźnie, czyli na Hawajach. Znani są z zamiłowania do gry na egzotycznych instrumentach są również Amerykanie, dlatego gitara hawajska jest tam znacznie bardziej popularna niż w Europie.
Gitara hawajska – wygląd, ciekawostki
Gitara hawajska została wynaleziona około 1855 roku na Hawajach, a pierwszy raz zaprezentowano ją publicznie w 1915 roku w San Francisco, podczas wystawy Panama-Pacific Internetional Exposition. Był to czas mody na egzotyczną muzykę i egzotyczne instrumenty, dlatego instrument ten stał się bardzo popularny w USA i używany jako gitara bluesowa oraz do muzyki country.
Gitara hawajska z wyglądu przypomina gitarę klasyczną, różni się jedynie kształtem pudła rezonansowego i gryfu. Pudło rezonansowe w miejscu podstrunicy jest nieco węższe, a jego kształty są ostrzejsze. W klasycznej gitarze hawajskiej pudło rezonansowe jest wykonane z drewna o wysokich właściwościach rezonujących. Do wyrobu tego egzotycznego instrumentu używane są drzewa o drobnych słojach, drewno używane do jego produkcji musi być całkowicie suche. W wierzchniej części gitary hawajskiej znajduje się otwór rezonansowy, wokół którego umieszcza się ozdobne wzory. Gitara hawajska często mylona jest z ukulele, które również pochodzi w Hawajów, dlatego osoby poszukujące w sklepach tego instrumentu często pytają, czy jest mała gitara hawajska , co jest błędne, gdyż są to dwa różne instrumenty.
Gitara hawajska zazwyczaj jest strojona w skalach durowych.
Gitara hawajska – muzyka i technika gry
Na gitarze hawajskiej gra się zupełnie inaczej niż na bardziej znanych, typowych rodzajach gitar. Gra się wyłącznie na siedząco, trzymając ją na kolanach, zwróconą otworem rezonansowym i strunami do góry. Gra polega na dociskaniu strun do podstrunnicy za pomocą szerokiej obrączki założonej na palec bądź specjalnego walca. Oba przedmioty wykonane są ze szkła lub metalu, a przesuwanie nimi po gitarze powoduje powstawanie przeciągłego, śpiewnego i lekko drżącego dźwięku, bardzo charakterystycznego i od razu kojarzącego się z hawajskimi wyspami.
Elektryczna gitara hawajska
Elektryczna odmiana gitary hawajskiej wygląda już zupełnie inaczej i praktycznie nie przypomina już swoim wyglądem typowej gitary. Elektryczna gitara hawajska występuje również pod nazwą “pedal steel”. Jest to instrument stosunkowo młody – pochodzi z lat 60. ubiegłego wieku. Gra się na niej w taki sam sposób jak na klasycznej gitarze hawajskiej, z tym, że nie trzyma się jej na kolanach, gdyż jest to samodzielnie stojący instrument (jak np. pianino). Elektryczna gitara hawajska składa się z dwóch gryfów, które wymagają różnych rodzajów strojenia. Każdy z nich ma po dziesięć strun i przyporządkowane do nich pedały podłogowe przymocowane na poprzecznym wsporniku, pomiędzy nóżkami instrumentu. Częścią instrumentu są również dźwignie kolanowe, za pomocą których elektryczna gitara hawajska może być przestrajana . Strojenie tego instrumentu nie jest typowe, ponieważ występują tu wspomniane dwa gryfy o różnych strojach. Jeden z nich stroi się w skali E9 i charakteryzuje się płynnym przejściem pomiędzy akordami – tonicznym, molowym i subdominantowym. Drugi gryf ma strój C6, charakteryzujący się dość niskim, “tłustym” brzmieniem. Elektryczne gitary hawajskie to instrumenty stosowane w amerykańskim jazzie, swingu, rocku oraz folku.
Elektryczna gitara hawajska jest bardzo popularna w USA, gdzie spora grupa osób gra na niej na poziomie wirtuozerskim. Najczęściej są to członkowie mniej lub bardziej znanych zespołów jazzowych, bluesowych lub country.
Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN