Założenie kompostownika to dobre rozwiązanie dla osób, które mają przydomowy ogród lub działkę. Kompostowanie umożliwia przerobienie odpadów na wartościowy nawóz pod uprawy, a to z kolei pozytywnie wpływa na środowisko i zdrowie ludzi oraz generuje oszczędności.
Co to jest kompost?
Kompost to nawóz organiczny, który powstał w kontrolowanym procesie kompostowania z odpadów roślinnych i zwierzęcych poddanych rozkładowi z udziałem tlenu i mikroorganizmów. Kompost dojrzewa, czyli rozkłada się, w pryzmach kompostowych lub kompostownikach przez kilka, a nawet kilkanaście miesięcy.
Kompostowanie to efektywne wykorzystanie odpadów organicznych, którego rezultatem jest kompost używany w ogrodnictwie, sadownictwie i rolnictwie jako składnik podłoża dla upraw oraz nawóz organiczny. Kompost jest nieszkodliwy zarówno dla środowiska, jak i ludzi oraz zwierząt. Wpływa pozytywnie na glebę, wykazuje właściwości użyźniające, wzbogaca ją w próchnicę, w rezultacie przyczyniając się do poprawy wzrostu i rozwoju roślin. Z procesu kompostowania korzysta się nie tylko w gospodarstwach domowych, ale w skali przemysłowej jest jedną z form utylizacji odpadów komunalnych.
Kompost - jak zrobić?
Kompostowanie może się odbywać w pryzmie lub kompostowniku , jednak niezależnie od formy, jaką wybierzemy, należy dla kompostu wybrać miejsce, gdzie nie będzie narażony na wiatr i słońce. Najbardziej wartościowy kompost w 70-80 procentach powinien składać się z odpadków organicznych, w 10-20 procentach - z nawozów organicznych i mineralnych, a pozostałe 10 procent powinna stanowić ziemia. Co wrzucać do kompostownika ? Dobrymi produktami na kompost będą: zdrowe rośliny, liście, słoma, siano, skoszona trawa, popiół drzewny, resztki jedzenia (głównie owoce i warzywa, fusy po kawie i herbacie). Nie należy dodawać chorych resztek roślin, gdyż mogą zarażać kolejne uprawy. Dodatek do nowo zakładanego kompostownika dojrzałego kompostu uaktywni proces dojrzewania.
Jak kompostować?
Jak kompostować , aby dojrzewanie kompostu przebiegało prawidłowo? Składniki kompostu należy dokładnie rozdrabniać i układać warstwowo. Warstwa drenażowa powinna mieć 20 cm i składać się z połamanych gałęzi. Na niej musi znaleźć się ziemia ogrodowa, torf, słoma lub dojrzały kompost - ta warstwa będzie wchłaniać minerały wypłukiwane przez wodę. Kolejne warstwy kompostu przekładamy ziemią ogrodową lub pokruszoną gliną. Takich warstw możemy ułożyć do wysokości 1,5 m. Na wierzch wykładamy ziemię lub torf, pamiętając o uformowaniu zagłębienia, którym woda powinna wnikać do wnętrza kompostu.
Dojrzewanie kompostu należy regularnie usprawniać poprzez przerabianie kompostu . Polega to na przekopywaniu warstw kompostu, tak aby wierzchnie warstwy zamieniły się miejscami z dolnymi. Przerabianie kompostu najlepiej stosować co 2-3 miesiące. Zapewni to optymalne warunki dla mikroorganizmów i przyspieszy rozkład kompostu. Podczas przekopywania warstw z prawidłowo założonego kompostu nie powinien wydzielać się nieprzyjemny zapach. Jeśli jednak tak się dzieje, należy zwrócić uwagę na właściwą wilgotność w kompostowniku - kompost trzymany w dłoniach powinien być wilgotny, ale nie ociekający wodą.
Dojrzały kompost ma kolor ciemnego brązu, czarnego.
Pryzma kompostowa
Wykorzystanie pryzmy kompostowej jako metody kompostowania jest najprostsze i najtańsze ze względu na brak konieczności zakupu lub zbudowania kompostownika. Ma jednak swoje wady - dojrzewanie kompostu trwa w niej dłużej niż w kompostowniku, zimą należy też pamiętać o przykrywaniu pryzmy materiałem izolacyjnym. Pryzma kompostowa może też szpecić swoją nieuporządkowaną formą niewielki ogród, w którym zdecydowanie efektowniej zaprezentuje się kompostownik z drewna lub tworzywa sztucznego.
Kompostownik na działce
Zbudowanie drewnianego kompostownika na działce nie jest wcale trudne, a w dużej mierze przyczyni się do szybkości dojrzewania kompostu i będzie znacznie lepiej prezentował się w przydomowym ogrodzie od pryzmy kompostowej. Kompostowniki gwarantują ochronę przed wiatrem i wysuszeniem kompostu, a specjalne termokompostowniki z warstwą termoizolacji zapewniają stabilną temperaturą wewnątrz kompostu, co znacznie skraca czas dojrzewania kompostu.
Jak przyspieszyć kompostowanie?
Przerabianie kompostu i utrzymywanie właściwej temperatury w stosie kompostowym wpływają na szybkość dojrzewania kompostu. Co jeśli jednak chcemy ten proces jeszcze przyspieszyć? Roztwór dojrzałego kompostu to dobry przyspieszacz kompostowania , którym możemy nasączyć kompost, jednak istnieją jeszcze inne skuteczne sposoby. Pomocne mogą okazać się liście żywokostu lekarskiego lub preparaty z ziół, takich jak rumianek pospolity, krwawnik pospolity, pokrzywa, kozłek lekarski, mniszek lekarski. Prostym sposobem, dzięki któremu kompostowanie ulega skróceniu, jest też hodowla dżdżownicy kalifornijskiej w kompostowniku .
Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN