Zasłonak rudy - co to za grzyb?
Zasłonak rudy (Cortinarius orellanus) należy do rodziny grzybów zasłonakowatych o wyglądzie przypominającym kurkę. Średnica jego kapelusza ma od 4 do 7 centymetrów. Jest półkulisty bądź dzwonkowaty, dojrzałe osobniki mają kapelusz wypukły z podwiniętymi brzegami i wzniesieniem na środku. Jego blaszki, z początku żółtawe, wraz z dojrzewaniem stają się pomarańczowe, aż do pomarańczowordzawego. Są wypukłe, dość rzadkie i grube. Blaszki są przyrośnięte do trzonu bądź zbiegające się do niego. W smaku jest łagodny lub lekko kwaskowaty.
Zasłonak rudy rośnie w wielu krajach Europy, a w Polsce jest gatunkiem rzadkim. Ponadto, znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski ze statusem R (potencjalnie zagrożony z powodu ograniczonego zasięgu geograficznego i małych obszarów siedliskowych). Mimo to, zdarzają się w Polsce sytuacje zatrucia tym grzybem ze względu na pomylenie go z kurką (pieprznikiem jadalnym).
Objawy zatrucia zasłonakiem rudym
Zasłonak rudy zaliczany jest do grzybów śmiertelnie trujących. Zawiera on orellaninę, alkaloid nierozpuszczalny w wodzie, dlatego nawet jego gotowanie nie zmniejsza toksyczności. Szacuje się, że śmiertelną dawką tego grzyba jest około 100 do 200 gramów. Alkaloid w nim zawarty uszkadza komórki kanalików nerkowych, co powoduje rozległe zmiany martwicze i zwyrodnieniowe. Co gorsza, toksyna ta ma charakter kumulatywny - jej regularne spożywanie powoduje tzw. narastające objawy chorobowe.
Najpierw dochodzi do uszkodzenia nerek, a następnie do ich niewydolności. Pierwsze objawy zatrucia mogą pojawić się po kilku dniach, jednak rozwijają się one po około 2 tygodniach, stąd mogą nie być skojarzone ze spożyciem grzyba.
Nie ma specyficznej odtrutki na orellaninę zawartą w zasłonakach, a leczenie polega na dializach i transplantacji nerki. Nieleczone objawy mogą prowadzić do zgonu.
Zasłonak rudy a kurka
Jak odróżnić zasłonaka od kurki? Przede wszystkim zwrócić uwagę na kolor - kurki co do zasady są jaśniejsze, nawet dojrzałe osobniki. Ponadto dorastają do większych rozmiarów niż ich trujący odpowiednik.
Kluczową różnicą są też blaszki - niezwykle charakterystyczne dla pieprznika jadalnego. W przeciwieństwie do kurki, blaszki zasłonaka rudego są przyrośnięte do trzonu - wyglądają, jakby wyrastały z jednego miejsca. Blaszki kurki zbiegają się na trzon.
Należy pamiętać, że jeśli nie jesteśmy pewni grzyba, lepiej go nie zbierać. W ostateczności można zanieść zebrane gatunki do stacji sanitarno-epidemiologicznej.
Jesteśmy serwisem kobiecym i tworzymy dla Was treści związane ze stylem życia. Pamiętamy jednak o sytuacji w Ukrainie. Chcesz pomóc? Sprawdź, co możesz zrobić. Pomoc. Informacje. Porady.
Zobacz także:
- Kurka (pieprznik jadalny) - gdzie rośnie, jak rozpoznać, co przyrządzić z kurek?
- Niebezpieczne grzyby w polskich lasach. Tych gatunków lepiej unikać
- Jak odróżniać od siebie pomarańczowe grzyby? Poradnik
Autor: Teofila Siewko
Źródło: nagrzyby.pl
Źródło zdjęcia głównego: Marcobarone/Getty Images