Czy terapia behawioralna może pomóc dzieciom z autyzmem?

Autyzm
Fot. Getty Images/ThitareeSarmkasat;
Z wielu dostępnych terapii autyzmu, do najbardziej efektywnych zalicza się stosowaną analizę zachowania, znaną jako terapia behawioralna. Jej skuteczność potwierdza 50 lat badań naukowych i praktyki terapeutycznej.

Zobacz też: Światowy Dzień Świadomości Autyzmu. Objawy autyzmu u dzieci >>> 

Autyzm to jedno z najpoważniejszych i najczęściej diagnozowanych zaburzeń rozwojowych u dzieci. Nie jest to choroba, którą można wyleczyć. Jednak dzięki terapii można zmniejszyć jej natężenie, wypracować pożądane zachowania i nauczyć dziecko funkcjonowania w społeczeństwie.

Istnieje kilka metod terapii dla dzieci z autyzmem ‒ można wśród nich wyróżnić np. metodę aktywności Knilów, metodę dobrego startu, metodę opcji, logorytmikę. Za najbardziej skuteczną uważana jest jednak terapia behawioralna dzieci z autyzmem.

Terapia behawioralna ‒ na czym polega?

Behawioryzm zakłada, że człowiek uczy się przede wszystkim przez konsekwencje swoich działań oraz modelowanie ‒ naśladowanie osób ważnych.

Zobacz też: Środowiskowe domy samopomocy dla autystów. Minister Rafalska podpisała rozporządzenie >>> 

Terapia w tym podejściu opiera się na pozytywnym wzmacnianiu, czyli nagradzaniu zachowań prawidłowych oraz redukowaniu zachowań nieakceptowanych społecznie lub szkodliwych. Trzeba zaznaczyć, że wygaszanie nieprawidłowych reakcji następuje nie przez zastosowanie kary, ale przez brak nagrody. Nagrodą jest także uwaga poświęcona dziecku.

Terapia behawioralna ‒ dla kogo?

Dzieci autystyczne, tak samo jak inni ludzie, mają zdolność uczenia się i modelowania swoich zachowań. Warunkiem jest przyjazne, bezpieczne i pozbawione nadmiernych bodźców środowisko, w którym dziecko ma możliwość nauki i rozwoju.

Do takich wniosków doszedł C.B. Ferster, który był prekursorem zastosowania terapii behawioralnej dla dzieci z autyzmem. Zauważył on, że głównym problemem dzieci autystycznych są trudności w uczeniu się i stwierdził, że bardzo pomocne w terapii mogą być proste bodźce wzmacniające. Ferster odkrył także, że autyzm nie jest zaburzeniem, które jest “wyrokiem” nierokującym nadziei na poprawę. Wręcz przeciwnie ‒ nad deficytami związanymi z autyzmem można pracować. W ślad za jego stwierdzeniem poszli inni badacze, Lovaas i Smith, którzy sformułowali główne założenia behawioralnej terapii autyzmu. Uznali, że autyzm to szereg deficytów, które można zwalczyć, oraz że terapia behawioralna dzieci z autyzmem ma opierać się na ogólnych prawach uczenia i modelowania. Stwierdzili także, że układ nerwowy osób autystycznych jest specyficzny, nie pozwala na przetworzenia wszystkich bodźców, dlatego należy im stworzyć specjalne, bezpieczne otoczenie, aby była to przyjazna terapia behawioralna .

Terapia behawioralna dzieci z autyzmem ‒ skuteczność

Terapia dzieci z autyzmem rozpoczęta odpowiednio wcześnie (przed ukończeniem 3. roku życia) wyrównuje ich szanse z rówieśnikami. Według badań przeprowadzonych przez I. Lovaasa, niemal połowa dzieci z autyzmem (ok. 47 procent), które zostały poddane terapii behawioralnej w pierwszych latach życia, robiła tak duże postępy, że po kilku latach nauki, nie odbiegały poziomem od rówieśników.

Zobacz też: Szczepionki a autyzm – badania a obawy rodziców >>> 

Technika behawioralna dla dzieci z autyzmem bazuje na podstawowym założeniu behawioryzmu, czyli teorii uczenia się. Rodzic lub terapeuta ma za zadanie wzmacniać zachowanie pożądane u dziecka, które rozwiną jego samodzielność, niezależność i umożliwią efektywne funkcjonowanie w środowisku. Jednocześnie należy wygaszać zachowania, które są kłopotliwe lub niebezpieczne dla dziecka i jego otoczenia.

W terapii behawioralnej wyróżnia się trzy podstawowe cele:

  • rozwijanie zachowań deficytowych (pożądanych)
    • wygaszanie i redukowanie zachowań niepożądanych
      • generalizowanie i utrzymywanie efektów terapii.

        W terapii behawioralnej dzieci z autyzmem najważniejsze jest nauczenie ich podstawowych umiejętności, przydatnych w codziennym życiu. Dzięki temu dziecko ma szansę samodzielnie funkcjonować i łatwiej przystosuje się do zmiennych warunków czy okoliczności otoczenia. Wśród tych umiejętności najważniejsza jest komunikacja, zdolność do realizacji prostych poleceń czy wskazówek oraz czynności samoobsługowe.

        Bardzo istotnym elementem pracy z dzieckiem z autyzmem jest bazowanie na pozytywnym wzmocnieniu. Każde pozytywne, pożądane zachowanie powinno zostać zauważone i pochwalone. Systematyczne i wyraźne wzmacnianie utrwala to zachowanie i zwiększa szansę, że będzie częściej powtarzane. Unika się wzmacniania zachowań negatywnych ‒ nad ich wygaszeniem pracuje się poprzez brak nagrody albo podpowiedzenie innego, alternatywnego działania.

        Zobacz film: Autyzm nie ogranicza. Źródło: Dzień Dobry TVN.

        Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN

        podziel się:

        Pozostałe wiadomości

        Wojciech Modest Amaro podzielił się rodzinną nowiną. "Piękny Aniołek już jest na świecie"

        Wojciech Modest Amaro podzielił się rodzinną nowiną. "Piękny Aniołek już jest na świecie"

        Kobiety hejtowane za wielodzietność.  "Odpieluszkowe zapalenie mózgu"  

        Kobiety hejtowane za wielodzietność.  "Odpieluszkowe zapalenie mózgu"  

        Zjadłam słynny żurek Magdy Gessler. Czy talerz zupy jest wart swojej ceny?

        Zjadłam słynny żurek Magdy Gessler. Czy talerz zupy jest wart swojej ceny?

        Siostry uratowały sklep dziadka. "To nie mogło się tak skończyć"

        Siostry uratowały sklep dziadka. "To nie mogło się tak skończyć"

        Marta Krupa o trudnym związku i powrocie do show-biznesu. "Byłam poniżana"

        Marta Krupa o trudnym związku i powrocie do show-biznesu. "Byłam poniżana"

        Nowy uczestnik wszedł do "Hotelu Paradise 8" i od razu namieszał

        Nowy uczestnik wszedł do "Hotelu Paradise 8" i od razu namieszał

        Serowe pyszności na Wielkanoc. Poznaj przepisy Andrzeja Polana na dania z serem długodojrzewającym
        Materiał promocyjny

        Serowe pyszności na Wielkanoc. Poznaj przepisy Andrzeja Polana na dania z serem długodojrzewającym

        Tradycje wielkanocne - zwyczaje, ciekawostki i symbole Wielkanocy. Co powinno być w koszyczku wielkanocnym?

        Tradycje wielkanocne - zwyczaje, ciekawostki i symbole Wielkanocy. Co powinno być w koszyczku wielkanocnym?

        "Po Wielkanocy sałatkę jarzynową wyrzuca 68% Polaków". Znana dziennikarka radzi, co z niej zrobić

        "Po Wielkanocy sałatkę jarzynową wyrzuca 68% Polaków". Znana dziennikarka radzi, co z niej zrobić

        Wyjątkowe dania z drobiu na Wielkanoc (i nie tylko). Wypróbuj przepisy Matteo Brunettiego
        Materiał promocyjny

        Wyjątkowe dania z drobiu na Wielkanoc (i nie tylko). Wypróbuj przepisy Matteo Brunettiego

        Ile jajek można zjeść w tygodniu? Ekspert rozwiewa wątpliwości

        Ile jajek można zjeść w tygodniu? Ekspert rozwiewa wątpliwości

        Księżna Kate wspierała ją w chorobie. Teraz 8-latka chce zrobić dla niej to samo. "Wyzdrowieje tak, jak ja"

        Księżna Kate wspierała ją w chorobie. Teraz 8-latka chce zrobić dla niej to samo. "Wyzdrowieje tak, jak ja"

        10 kroków dzieli Cię od udanej podróży. O tym należy pamiętać przy planowaniu wyjazdu
        Materiał promocyjny

        10 kroków dzieli Cię od udanej podróży. O tym należy pamiętać przy planowaniu wyjazdu

        Klaudia El Dursi zabiera w podróże walizki z jedzeniem?

        Klaudia El Dursi zabiera w podróże walizki z jedzeniem?

        Ten składnik warto suplementować. "Odpowiada za to, że nasza skóra jest ładna, a włosy piękne"
        Materiał promocyjny

        Ten składnik warto suplementować. "Odpowiada za to, że nasza skóra jest ładna, a włosy piękne"

        Wiosenny horoskop miłosny. Pojawią się emocjonalne burze i zawirowania

        Wiosenny horoskop miłosny. Pojawią się emocjonalne burze i zawirowania

        Czy epidemia opioidowa ma szansę dotrzeć do Polski? "4 lata temu nie mieliśmy żadnych przypadków"

        Czy epidemia opioidowa ma szansę dotrzeć do Polski? "4 lata temu nie mieliśmy żadnych przypadków"

        Polska ma własnego van Gogha. Ekspertyzy potwierdziły autentyczność obrazu

        Polska ma własnego van Gogha. Ekspertyzy potwierdziły autentyczność obrazu

        "Alkohol, przemoc, zaniedbania". Gabriela nie bała się pomóc maluchom

        "Alkohol, przemoc, zaniedbania". Gabriela nie bała się pomóc maluchom

        Potrawy wielkanocne, które zawładną świątecznym stołem. Przepisy Sebastiana Olmy
        Materiał promocyjny

        Potrawy wielkanocne, które zawładną świątecznym stołem. Przepisy Sebastiana Olmy

        Marcin Prokop ma wyjątkową relację z bratem, lecz nie zawsze było kolorowo. "Zburzył mój spokój"

        Marcin Prokop ma wyjątkową relację z bratem, lecz nie zawsze było kolorowo. "Zburzył mój spokój"

        Obejrzałam dwa odcinki serialu "Klara". Każdy zna kogoś takiego, jak matka głównej bohaterki

        Obejrzałam dwa odcinki serialu "Klara". Każdy zna kogoś takiego, jak matka głównej bohaterki

        Sposób na wnętrze: Metamorfoza starej i niefunkcjonalnej kuchni. "To jest rewelacja"
        Materiał promocyjny

        Sposób na wnętrze: Metamorfoza starej i niefunkcjonalnej kuchni. "To jest rewelacja"

        Sarah Ferguson wspiera Kate. Sama walczyła z dwoma typami raka

        Sarah Ferguson wspiera Kate. Sama walczyła z dwoma typami raka

        Wyjątkowy gość specjalny w "MasterChef Nastolatki"

        Wyjątkowy gość specjalny w "MasterChef Nastolatki"

        Nazywają go "trudnym aktorem". Jaki naprawdę jest Sebastian Fabijański?

        Nazywają go "trudnym aktorem". Jaki naprawdę jest Sebastian Fabijański?

        Dbać trzeba nie tylko o włosy, ale i o skórę głowy. Jak to robić?
        Materiał promocyjny

        Dbać trzeba nie tylko o włosy, ale i o skórę głowy. Jak to robić?

        "Łazienkowe przekleństwa" - zbawienna metoda czy szkodliwy trend? Psycholożka wyjaśnia

        "Łazienkowe przekleństwa" - zbawienna metoda czy szkodliwy trend? Psycholożka wyjaśnia

        Sposób na idealnie białe firanki i obrusy na święta - sprawdź, co trzeba zrobić

        Sposób na idealnie białe firanki i obrusy na święta - sprawdź, co trzeba zrobić

        "Hotel Paradise 8". Ola i Ada rozdają karty. Ich decyzja może mieć wpływ na Rajskie Rozdanie

        "Hotel Paradise 8". Ola i Ada rozdają karty. Ich decyzja może mieć wpływ na Rajskie Rozdanie

        Zatrzymaj pierwsze zmarszczki. Sprawdź, jak zapobiec starzeniu się skóry
        Materiał promocyjny

        Zatrzymaj pierwsze zmarszczki. Sprawdź, jak zapobiec starzeniu się skóry

        Platforma streamingowa Max już w czerwcu. "Na tę chwilę czekaliśmy 2 lata"

        Platforma streamingowa Max już w czerwcu. "Na tę chwilę czekaliśmy 2 lata"

        Wiosna na wielkanocnym stole. Stwórz własne dekoracje

        Wiosna na wielkanocnym stole. Stwórz własne dekoracje

        Brak apetytu u osób starszych. Co robić, kiedy seniorzy przestają jeść?
        Materiał promocyjny

        Brak apetytu u osób starszych. Co robić, kiedy seniorzy przestają jeść?

        Co i za ile kupimy do koszyka wielkanocnego?

        Co i za ile kupimy do koszyka wielkanocnego?

        Nie wiesz, jak rozmawiać ze swoim psem? Waszą komunikację poprawi Radek Ekwiński. Napisz do nas

        Nie wiesz, jak rozmawiać ze swoim psem? Waszą komunikację poprawi Radek Ekwiński. Napisz do nas

        To najczęstszy błąd w podawaniu żurku

        To najczęstszy błąd w podawaniu żurku

        Wybuchowy ekstrawertyk, a może cichy introwertyk? Poznaj numerologiczną 4

        Wybuchowy ekstrawertyk, a może cichy introwertyk? Poznaj numerologiczną 4

        Mateusz Hładki poprowadzi nowy program

        Mateusz Hładki poprowadzi nowy program

        Sprawdzony trik z TikToka. Jak sprytnie pokroić mango?

        Sprawdzony trik z TikToka. Jak sprytnie pokroić mango?

        E-sklep TVN. Co jest w ofercie? "Widzowie poczują się częścią czegoś większego"
        Materiał promocyjny

        E-sklep TVN. Co jest w ofercie? "Widzowie poczują się częścią czegoś większego"

        Ile cukru jest w przekąskach dla dzieci? "Owoce się je, a nie pije"

        Ile cukru jest w przekąskach dla dzieci? "Owoce się je, a nie pije"

        Paulina Holtz oddała kuchnię. Ogłoszenie zamieściła na popularnej grupie

        Paulina Holtz oddała kuchnię. Ogłoszenie zamieściła na popularnej grupie

        Wielka przeprowadzka rodziny Clarke. "Najbardziej obawiamy się o Czarusia"

        Wielka przeprowadzka rodziny Clarke. "Najbardziej obawiamy się o Czarusia"

        Sanah szczerze o swoich lękach. Czego się obawia?

        Sanah szczerze o swoich lękach. Czego się obawia?

        9 tradycyjnych potraw na Wielkanoc - najlepsze przepisy

        9 tradycyjnych potraw na Wielkanoc - najlepsze przepisy

        Wakacje w maju – gdzie warto pojechać?

        Wakacje w maju – gdzie warto pojechać?

        Ola Żuraw-Świątek po 10 latach pogodziła się z mamą

        Ola Żuraw-Świątek po 10 latach pogodziła się z mamą

        #DzieńDobrywPolsce. Potrzebujesz interwencji Dzień Dobry TVN? Napisz do nas

        #DzieńDobrywPolsce. Potrzebujesz interwencji Dzień Dobry TVN? Napisz do nas

        Jak rozmawiać z dziećmi o ukrzyżowaniu Jezusa? "Mają prawo wiedzieć, że umieramy"

        Jak rozmawiać z dziećmi o ukrzyżowaniu Jezusa? "Mają prawo wiedzieć, że umieramy"

        Grupowa randka w "Hotelu Paradise 8". Ktoś złoży uczestnikom niezapowiedzianą wizytę

        Grupowa randka w "Hotelu Paradise 8". Ktoś złoży uczestnikom niezapowiedzianą wizytę

        Beata Ścibakówna skrytykowała zachowanie młodych aktorów

        Beata Ścibakówna skrytykowała zachowanie młodych aktorów

        Nauczycielka, która nie stawia stopni. "Obawiałam się bardziej reakcji rodziców niż uczniów"

        Nauczycielka, która nie stawia stopni. "Obawiałam się bardziej reakcji rodziców niż uczniów"