Anatidefobia: jakie są objawy?
Anatidefobia jest irracjonalną obawą, która pojawiać się może u osób, które miały złe doświadczenia w dzieciństwie.
Zwykły strach może być odczuwany przez wszystkich ludzi, jednak w przypadku fobii pojawia się lęk, czyli uczucie pojawiające się w sytuacji braku rzeczywistego zagrożenia. Istnieją dwa główne rodzaje fobii, tj. fobie specyficzne – zwykle związane z przestrzeniami lub zwierzętami (na przykład lęk przed ptakami, dogofobia czy klaustrofobia) oraz fobie sytuacyjne, które zwykle wiążą się z byciem obserwowanym przez innych ludzi, co może skutkować kompromitacją. Anatidefobia jest więc połączeniem tych dwóch rodzajów fobii, ponieważ osoba cierpiąca na nią może także obawiać się zwierząt, czyli kaczek. Dlatego też w tym przypadku raczej mówimy o fobii izolowanej, czyli związanej z jedną, konkretną sytuacją.
Problemy natury psychologicznej
Anatidefobia ma te same objawy, co inne fobie, tj.:
- lęk odczuwany w trakcie kontaktów z danym obiektem (w tym wypadku kaczkami),
- nadmierne pocenie się,
- podwyższone ciśnienie krwi oraz tętno,
- wzrost poziomu adrenaliny i noradrenaliny,
- wzrost hormonu kortyzolu, związanego z silnym stresem,
- zahamowanie reakcji,
- napad paniki,
- niepokój,
- drętwienie kończyn,
- zaburzenie mowy oraz spostrzegania.
Główne przyczyny fobii
Fobie związane są ze zdarzeniami z dzieciństwa, dlatego dziecko, które bało się kaczek i tego, że znajdują się one obok i obserwują, mogą w życiu dorosły odczuwać ten sam lęk. Fobie mogą być nabyte lub wyuczone. Fobie mają podłoże psychologiczne, chyba że są połączone z innymi zaburzeniami, na przykład chorobą Parkinsona. Zdaniem behawiorystów, fobie powstają w wyniku warunkowania klasycznego, ponieważ osoba chora nauczyła się obawiać konkretnego obiektu lub sytuacji wskutek doświadczeń życiowych. Według psychologów z nurtu psychodynamicznego, źródłem fobii jest nieświadomość i przeniesienie agresji na obiekty mniej szkodliwe. Z kolei ewolucjoniści uważają, że fobie są wynikiem nabytych doświadczeń w trakcie ewolucji, przy czym anatidefobia nie może być związana z lękami osób pierwotnych, a raczej z wyuczeniem się pewnych zachowań lękowych.
Sposoby leczenia anatidefobii
Osobom cierpiącym na różne fobie, w tym anatidefobię, zaleca się konsultację psychologiczną lub psychiatryczną. Zwłaszcza w przypadku fobii, które utrudniają codzienne funkcjonowanie, ważne jest, aby jak najszybciej rozpocząć leczenie. Najbardziej skuteczną metodą jest terapia poznawczo-behawioralna, które odwołuje się do przyczyn fobii, a nie do jej objawów. Psychologowie stosują następujące metody leczenia:
- metoda systematycznej desensytyzacji w rzeczywistości lub tylko w wyobraźni pacjenta, która polega na stopniowej ekspozycji bodźców, które wywołują lęki;
- metoda zanurzania, czyli zakwestionowanie niebezpieczeństwa związanego z fobią, odwołanie się do argumentów racjonalnych, empirycznych;
- terapia szokowa, implozywna, czyli kontakt osoby z bodźcem, którego się obawia;
- modelowanie, które polega na znalezieniu modela podobnego pod względem płci, wieku i statusu społecznego do pacjenta i pokazanie, że model wcale nie boi się danej sytuacji.
Bardzo innowacyjną metodą jest stosowanie wirtualnej rzeczywistości, na przykład poprzez okulary VR. W ten sposób pacjent może oswoić się z danym bodźcem, sytuacją, jednak nie jest to zagrażające, ponieważ wszystko dzieje się wirtualnie. Taką metodę poleca się głównie osobom cierpiącym na stres pourazowy, ponieważ ten sposób jest bezpieczny, zarówno dla pacjenta, jak i dla psychologa. Statystyki wskazują, że wyleczenie za pomocą metod wirtualnych daje aż 92 proc. skuteczności. Jednym z najnowszych odkryć naukowców z Amsterdamu jest specyficzna metoda leczenia, która pomaga osobom cierpiącym na lęk przed pająkami. Naukowcy poprosili pacjentów o to, aby myśleli o obiekcie, który wywołuje lęk, a następnie podali im propranolol, czyli lek wywołujący chwilową utratę pamięci. W ten sposób nastąpiła modyfikacja wspomnień, a lęk został wygaszony. Należy jednak zaznaczyć, że metoda ta wymaga dalszych badań. Czasem pomocne jest także włączenie farmakoterapii, na przykład leków przeciwdepresyjnych lub medykamentów z grupy benzodiazepin, a także zastosowanie leków trójpierścieniowych.
Pomocna jest także edukacja i dostarczanie wiedzy na temat obiektu, którego obawia się dana osoba. Czasem stosuje się kompleksowe metody leczenia, które polegają na połączeniu psychoterapii poznawczo-behawioralnej, farmakoterapii, psychoedukacji i metod relaksacyjnych. Fobie, w tym anatidefobia, są możliwe do wyleczenie, zwłaszcza jeśli pacjent szybko zacznie działać i skontaktuje się z poradnia zdrowia psychicznego, poradnią psychologiczną czy psychoterapeutą z prywatnego gabinetu.
Zobacz także:
- Jak działa na nas deadline? "Może nas troszeczkę wypalić albo osłabić"
- Jak po zdradzie zaufać na nowo? "Ważne jest wybaczenie. Jest ono uwolnieniem od emocjonalnego więzienia"
- Te zawody upodobali sobie psychopaci. "Nie odczuwają, nie mają empatii"
Autor: Adrian Adamczyk
Źródło zdjęcia głównego: Angela Auclair/Getty Images