Udar słoneczny - jak rozpoznać jego objawy? Co zrobić, kiedy wystąpi?

Źródło: Dzień Dobry TVN
Czym nawadniać się latem?
Czym nawadniać się latem?
Zimna herbata w upalne dni - to jest to!
Zimna herbata w upalne dni - to jest to!
Oparzenia słoneczne – jak sobie z nimi poradzić?
Oparzenia słoneczne – jak sobie z nimi poradzić?
Rozpoczynamy lato!
Rozpoczynamy lato!
Jakie będzie lato w tym roku?
Jakie będzie lato w tym roku?
Upały i beton nas zabiją?
Upały i beton nas zabiją?
Udar słoneczny stanowi zespół objawów, które pojawiają się po nadmiernej ekspozycji na światło słoneczne, zwłaszcza na okolicę głowy i karku. Dolegliwości mogą mieć różny stopień nasilenia. W skrajnych przypadkach udar cieplny może stanowić zagrożenie dla życia.

Prawie wszyscy lubimy lato i słoneczną pogodę. Z utęsknieniem czekamy na pierwsze, ciepłe promienie słoneczne po długich jesienno-zimowych miesiącach. Jednakże Słońce nie zawsze musi być dobre dla naszego organizmu, zwłaszcza jeżeli narazimy się na zbyt długą i dużą ekspozycję na promienie słoneczne. Udar słoneczny to nie jednostka chorobowa sama w sobie, a zespół objawów, które rozwijają się po przegrzaniu organizmu wskutek nadmiernej ekspozycji na światło słoneczne.

Objawy udaru słonecznego są bardzo różne i mogą mieć nasilenie od łagodnego po bardzo ciężkie, wymagające hospitalizacji. Skutki udaru słonecznego są najbardziej niebezpieczne u dzieci i osób starszych. W związku z tym, wiedza, jakie są objawy udaru słonecznego, po jakim czasie występują objawy udaru słonecznego i jak powinna wyglądać pierwsza pomoc, jest niezwykle istotna.

Co to jest udar słoneczny i dlaczego do niego dochodzi?

Organizm człowieka narażony jest na działanie czynników zewnętrznych, między innymi na zmiany temperatury otoczenia. Istnieją mechanizmy, które pozwalają mu reagować w odpowiedni sposób, jeżeli temperatura otoczenia jest niższa lub wyższa od temperatury ciała. W podwzgórzu będącym częścią mózgowia zlokalizowany jest ośrodek termoregulacji. Jest to nagromadzenie specyficznych, termoczułych neuronów. Za pomocą drogi neuronalnej do komórek tych przekazywane są informacje z termoreceptorów skóry. Po przetworzeniu danych wysyłają one informację do termoefektorów, które odpowiadają za kumulację bądź rozpraszanie ciepła.

W uproszczeniu można powiedzieć, że jeśli jest nam zimno, bo temperatura otoczenia spada, organizm uruchamia wówczas mechanizmy, które umożliwiają kumulację ciepła i odwrotnie – jeśli temperatura otoczenia rośnie organizm, stara się uwalniać ciepło na zewnątrz. Podczas nadmiernej ekspozycji na promienie słoneczne, zwłaszcza dotyczącej głowy i karku, dochodzi do zaburzeń funkcjonowania ośrodka termoregulacji. Mimo wysokiej temperatury otoczenia, organizm nie rozprasza ciepła, a kumuluje je wewnątrz. To prowadzi do odwodnienia i zaburzeń elektrolitowych. Skutkiem jest również przekrwienie, obrzęk opon mózgowo-rdzeniowych i samej tkanki mózgowej.

Kiedy może dojść do udaru słonecznego?

Udar zwykle wiążą się z nadmierną ekspozycją na promieniowanie słoneczne, istnieją jednak również inne sytuacje odpowiedzialne za taki stan. Wystąpieniu udaru słonecznego sprzyja gorący klimat i upał, któremu towarzyszy duże nasłonecznienie. Dolegliwości mogą być również związane z przebywaniem w gorących pomieszczeniach o dużej wilgotności lub podczas wysiłku fizycznego w trakcie znacznie podwyższonej temperatury otoczenia.

Do wystąpienia udaru słonecznego przyczyniają się także zaburzenia ośrodka termoregulacji związane z wiekiem. U dzieci układ ten nie jest jeszcze w pełni wykształcony, w związku z czym przy udarze słonecznym u dzieci objawy pojawiają się szybciej i mogą być bardziej nasilone.

Udaru cieplnego można dostać:

  • w gorące i parne dni,
    • przy dużym nasłonecznieniu, zwłaszcza przy odkrytej głowie,
      • w gorącym klimacie,
        • w gorącej kąpieli parowej lub wodnej,
          • podczas zabawy, pracy i ogólnie aktywności podczas dużych upałów, np. na plaży,
            • w pracy w gorącym i parnym klimacie, gdzie nie ma przewiewu, np. w pralni.

              Udar słoneczny – objawy

              Do ogólnych objawów udaru słonecznego lub cieplnego można zaliczyć:

              • zaczerwieniona skóra w łagodnych przypadkach,
                • blada skóra w ciężkich przypadkach udaru,
                  • ogólne osłabienie,
                    • chwiejny i niepewny krok spowodowany zwiotczeniem mięśni,
                      • niewyraźna i niekiedy bełkotliwa mowa,
                        • nudności spowodowane zwiotczeniem mięśni,
                          • obfite poty jeżeli doszło do udaru słonecznego z przegrzania w suchym klimacie,
                            • mroczki przed oczami,
                              • silne bóle głowy i zawrotu głowy,
                                • dreszcze i gorączka,
                                  • przyspieszone tętno,
                                    • uczucie niepokoju,
                                      • możliwe wystąpienie oparzeń pierwszego stopnia.

                                        Warto jednak pamiętać, że nie ma ściśle określonych norm, po jakim czasie pojawiają się symptomy udaru słonecznego. Niektóre osoby mają większe predyspozycje, inne nawet po wielu godzinach ekspozycji na promieniowanie słoneczne czują się doskonale.

                                        Objawy udaru słonecznego u dzieci i u dorosłych są bardzo zbliżone. Przy udarze słonecznym pierwsze objawy to zazwyczaj bóle i zawroty głowy. Towarzyszy im osłabienie i zmęczenie, pojawić się mogą nudności. Na skórze eksponowanych części ciała może występować zaczerwienienie i rumień. Te pierwsze objawy udaru słonecznego są dość niespecyficzne i czasem mogą być przejawem innych chorób, jak chociażby rozwijającej się infekcji. Jednakże jeśli pojawią się w krótkim czasie po ekspozycji na promieniowanie słoneczne, powinny od razu wzbudzić czujność najbliższego otoczenia.

                                        Sama osoba, u której pojawiają się dolegliwości, może być zdezorientowana i nie zdawać sobie sprawy z zagrożenia. Kiedy nie zostaną podjęte środki zapobiegawcze i nie wdrożymy pierwszej pomocy, dolegliwości mogą się nasilać. Ból głowy zwiększa swoje natężenie, zawroty utrudniają normalne poruszanie się, chory jest zdezorientowany, mowa ma charakter bełkotliwy. Występują obfite poty, następnie całkowita utrata potliwości.

                                        Mierzona temperatura ciała przekracza 41 stopni. Tętno jest bardzo szybkie, mogą wystąpić zaburzenia widzenia, następnie dochodzi do zwiotczenia mięśni, utraty przytomności, której towarzyszą zaburzenia oddychania. Wówczas jest to stan zagrożenia życia i jeśli nie zostaną podjęte odpowiednie czynności, może dojść nawet do zgonu.

                                        Udar cieplny – pierwsza pomoc

                                        Jeżeli zauważymy, że osoba ma objawy udaru cieplnego lub słonecznego należy przede wszystkim wezwać lekarza.

                                        Przede wszystkim należy usunąć chorego z miejsca ekspozycji słonecznej i przenieść w chłodne, zacienione i przewiewne miejsce. Warto poluzować obcisłe ubrania lub w ogóle je zdjąć. Osoby u których występuje silne zaczerwienienie na twarzy powinny pozostać w pozycji siedzącej, zaś osoby blade położone, tak, aby głowa znajdowała się na równi z resztą ciała lub delikatnie niżej.

                                        Należy kontrolować temperaturę ciała i podawać chłodne płyny w małych porcjach z niewielką ilością soli (jeżeli osoba jest przytomna). Można także stosować chłodne okłady, przede wszystkim na głowę i klatkę piersiową. Nie zaleca się stosowania lodu bezpośrednio na skórę. Najlepiej jest robić okłady z zimnych ręczników lub lodu zawiniętego w materiał.

                                        Jesteśmy serwisem kobiecym i tworzymy dla Was treści związane ze stylem życia. Pamiętamy jednak o sytuacji w Ukrainie. Chcesz pomóc? Sprawdź, co możesz zrobić. Pomoc. Informacje. Porady.

                                        Zobacz także:

                                        Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN

                                        Źródło zdjęcia głównego: slavadubrovin/Getty Images

                                        podziel się:

                                        Pozostałe wiadomości

                                        Jak gwiazdy spędzają Wielkanoc? Marzena Rogalska: "Szaleństwo"

                                        Jak gwiazdy spędzają Wielkanoc? Marzena Rogalska: "Szaleństwo"

                                        Quiz. Sprawdź, co wiesz o wielkanocnych potrawach?

                                        Quiz. Sprawdź, co wiesz o wielkanocnych potrawach?

                                        Kobiety hejtowane za wielodzietność.  "Odpieluszkowe zapalenie mózgu"  

                                        Kobiety hejtowane za wielodzietność.  "Odpieluszkowe zapalenie mózgu"  

                                        Zjadłam słynny żurek Magdy Gessler. Czy talerz zupy jest wart swojej ceny?

                                        Zjadłam słynny żurek Magdy Gessler. Czy talerz zupy jest wart swojej ceny?

                                        Siostry uratowały sklep dziadka. "To nie mogło się tak skończyć"

                                        Siostry uratowały sklep dziadka. "To nie mogło się tak skończyć"

                                        Marta Krupa o trudnym związku i powrocie do show-biznesu. "Byłam poniżana"

                                        Marta Krupa o trudnym związku i powrocie do show-biznesu. "Byłam poniżana"

                                        Nowy uczestnik wszedł do "Hotelu Paradise 8" i od razu namieszał

                                        Nowy uczestnik wszedł do "Hotelu Paradise 8" i od razu namieszał

                                        Serowe pyszności na Wielkanoc. Poznaj przepisy Andrzeja Polana na dania z serem długodojrzewającym
                                        Materiał promocyjny

                                        Serowe pyszności na Wielkanoc. Poznaj przepisy Andrzeja Polana na dania z serem długodojrzewającym

                                        Tradycje wielkanocne - zwyczaje, ciekawostki i symbole Wielkanocy. Co powinno być w koszyczku wielkanocnym?

                                        Tradycje wielkanocne - zwyczaje, ciekawostki i symbole Wielkanocy. Co powinno być w koszyczku wielkanocnym?

                                        "Po Wielkanocy sałatkę jarzynową wyrzuca 68% Polaków". Znana dziennikarka radzi, co z niej zrobić

                                        "Po Wielkanocy sałatkę jarzynową wyrzuca 68% Polaków". Znana dziennikarka radzi, co z niej zrobić

                                        Wojciech Modest Amaro podzielił się rodzinną nowiną. "Piękny Aniołek już jest na świecie"

                                        Wojciech Modest Amaro podzielił się rodzinną nowiną. "Piękny Aniołek już jest na świecie"

                                        Wyjątkowe dania z drobiu na Wielkanoc (i nie tylko). Wypróbuj przepisy Matteo Brunettiego
                                        Materiał promocyjny

                                        Wyjątkowe dania z drobiu na Wielkanoc (i nie tylko). Wypróbuj przepisy Matteo Brunettiego

                                        Ile jajek można zjeść w tygodniu? Ekspert rozwiewa wątpliwości

                                        Ile jajek można zjeść w tygodniu? Ekspert rozwiewa wątpliwości

                                        Księżna Kate wspierała ją w chorobie. Teraz 8-latka chce zrobić dla niej to samo. "Wyzdrowieje tak, jak ja"

                                        Księżna Kate wspierała ją w chorobie. Teraz 8-latka chce zrobić dla niej to samo. "Wyzdrowieje tak, jak ja"

                                        10 kroków dzieli Cię od udanej podróży. O tym należy pamiętać przy planowaniu wyjazdu
                                        Materiał promocyjny

                                        10 kroków dzieli Cię od udanej podróży. O tym należy pamiętać przy planowaniu wyjazdu

                                        Klaudia El Dursi zabiera w podróże walizki z jedzeniem?

                                        Klaudia El Dursi zabiera w podróże walizki z jedzeniem?

                                        Ten składnik warto suplementować. "Odpowiada za to, że nasza skóra jest ładna, a włosy piękne"
                                        Materiał promocyjny

                                        Ten składnik warto suplementować. "Odpowiada za to, że nasza skóra jest ładna, a włosy piękne"

                                        Wiosenny horoskop miłosny. Pojawią się emocjonalne burze i zawirowania

                                        Wiosenny horoskop miłosny. Pojawią się emocjonalne burze i zawirowania

                                        Czy epidemia opioidowa ma szansę dotrzeć do Polski? "4 lata temu nie mieliśmy żadnych przypadków"

                                        Czy epidemia opioidowa ma szansę dotrzeć do Polski? "4 lata temu nie mieliśmy żadnych przypadków"

                                        Polska ma własnego van Gogha. Ekspertyzy potwierdziły autentyczność obrazu

                                        Polska ma własnego van Gogha. Ekspertyzy potwierdziły autentyczność obrazu

                                        "Alkohol, przemoc, zaniedbania". Gabriela nie bała się pomóc maluchom

                                        "Alkohol, przemoc, zaniedbania". Gabriela nie bała się pomóc maluchom

                                        Potrawy wielkanocne, które zawładną świątecznym stołem. Przepisy Sebastiana Olmy
                                        Materiał promocyjny

                                        Potrawy wielkanocne, które zawładną świątecznym stołem. Przepisy Sebastiana Olmy

                                        Marcin Prokop ma wyjątkową relację z bratem, lecz nie zawsze było kolorowo. "Zburzył mój spokój"

                                        Marcin Prokop ma wyjątkową relację z bratem, lecz nie zawsze było kolorowo. "Zburzył mój spokój"

                                        Obejrzałam dwa odcinki serialu "Klara". Każdy zna kogoś takiego, jak matka głównej bohaterki

                                        Obejrzałam dwa odcinki serialu "Klara". Każdy zna kogoś takiego, jak matka głównej bohaterki

                                        Sposób na wnętrze: Metamorfoza starej i niefunkcjonalnej kuchni. "To jest rewelacja"
                                        Materiał promocyjny

                                        Sposób na wnętrze: Metamorfoza starej i niefunkcjonalnej kuchni. "To jest rewelacja"

                                        Sarah Ferguson wspiera Kate. Sama walczyła z dwoma typami raka

                                        Sarah Ferguson wspiera Kate. Sama walczyła z dwoma typami raka

                                        Wyjątkowy gość specjalny w "MasterChef Nastolatki"

                                        Wyjątkowy gość specjalny w "MasterChef Nastolatki"

                                        Nazywają go "trudnym aktorem". Jaki naprawdę jest Sebastian Fabijański?

                                        Nazywają go "trudnym aktorem". Jaki naprawdę jest Sebastian Fabijański?

                                        Dbać trzeba nie tylko o włosy, ale i o skórę głowy. Jak to robić?
                                        Materiał promocyjny

                                        Dbać trzeba nie tylko o włosy, ale i o skórę głowy. Jak to robić?

                                        "Łazienkowe przekleństwa" - zbawienna metoda czy szkodliwy trend? Psycholożka wyjaśnia

                                        "Łazienkowe przekleństwa" - zbawienna metoda czy szkodliwy trend? Psycholożka wyjaśnia

                                        Sposób na idealnie białe firanki i obrusy na święta - sprawdź, co trzeba zrobić

                                        Sposób na idealnie białe firanki i obrusy na święta - sprawdź, co trzeba zrobić

                                        "Hotel Paradise 8". Ola i Ada rozdają karty. Ich decyzja może mieć wpływ na Rajskie Rozdanie

                                        "Hotel Paradise 8". Ola i Ada rozdają karty. Ich decyzja może mieć wpływ na Rajskie Rozdanie

                                        Zatrzymaj pierwsze zmarszczki. Sprawdź, jak zapobiec starzeniu się skóry
                                        Materiał promocyjny

                                        Zatrzymaj pierwsze zmarszczki. Sprawdź, jak zapobiec starzeniu się skóry

                                        Platforma streamingowa Max już w czerwcu. "Na tę chwilę czekaliśmy 2 lata"

                                        Platforma streamingowa Max już w czerwcu. "Na tę chwilę czekaliśmy 2 lata"

                                        Wiosna na wielkanocnym stole. Stwórz własne dekoracje

                                        Wiosna na wielkanocnym stole. Stwórz własne dekoracje

                                        Brak apetytu u osób starszych. Co robić, kiedy seniorzy przestają jeść?
                                        Materiał promocyjny

                                        Brak apetytu u osób starszych. Co robić, kiedy seniorzy przestają jeść?

                                        Co i za ile kupimy do koszyka wielkanocnego?

                                        Co i za ile kupimy do koszyka wielkanocnego?

                                        Nie wiesz, jak rozmawiać ze swoim psem? Waszą komunikację poprawi Radek Ekwiński. Napisz do nas

                                        Nie wiesz, jak rozmawiać ze swoim psem? Waszą komunikację poprawi Radek Ekwiński. Napisz do nas

                                        To najczęstszy błąd w podawaniu żurku

                                        To najczęstszy błąd w podawaniu żurku

                                        Wybuchowy ekstrawertyk, a może cichy introwertyk? Poznaj numerologiczną 4

                                        Wybuchowy ekstrawertyk, a może cichy introwertyk? Poznaj numerologiczną 4

                                        Mateusz Hładki poprowadzi nowy program

                                        Mateusz Hładki poprowadzi nowy program

                                        Sprawdzony trik z TikToka. Jak sprytnie pokroić mango?

                                        Sprawdzony trik z TikToka. Jak sprytnie pokroić mango?

                                        E-sklep TVN. Co jest w ofercie? "Widzowie poczują się częścią czegoś większego"
                                        Materiał promocyjny

                                        E-sklep TVN. Co jest w ofercie? "Widzowie poczują się częścią czegoś większego"

                                        Ile cukru jest w przekąskach dla dzieci? "Owoce się je, a nie pije"

                                        Ile cukru jest w przekąskach dla dzieci? "Owoce się je, a nie pije"

                                        Paulina Holtz oddała kuchnię. Ogłoszenie zamieściła na popularnej grupie

                                        Paulina Holtz oddała kuchnię. Ogłoszenie zamieściła na popularnej grupie

                                        Wielka przeprowadzka rodziny Clarke. "Najbardziej obawiamy się o Czarusia"

                                        Wielka przeprowadzka rodziny Clarke. "Najbardziej obawiamy się o Czarusia"

                                        Sanah szczerze o swoich lękach. Czego się obawia?

                                        Sanah szczerze o swoich lękach. Czego się obawia?

                                        9 tradycyjnych potraw na Wielkanoc - najlepsze przepisy

                                        9 tradycyjnych potraw na Wielkanoc - najlepsze przepisy

                                        Wakacje w maju – gdzie warto pojechać?

                                        Wakacje w maju – gdzie warto pojechać?

                                        Ola Żuraw-Świątek po 10 latach pogodziła się z mamą

                                        Ola Żuraw-Świątek po 10 latach pogodziła się z mamą

                                        #DzieńDobrywPolsce. Potrzebujesz interwencji Dzień Dobry TVN? Napisz do nas

                                        #DzieńDobrywPolsce. Potrzebujesz interwencji Dzień Dobry TVN? Napisz do nas

                                        Jak rozmawiać z dziećmi o ukrzyżowaniu Jezusa? "Mają prawo wiedzieć, że umieramy"

                                        Jak rozmawiać z dziećmi o ukrzyżowaniu Jezusa? "Mają prawo wiedzieć, że umieramy"

                                        Grupowa randka w "Hotelu Paradise 8". Ktoś złoży uczestnikom niezapowiedzianą wizytę

                                        Grupowa randka w "Hotelu Paradise 8". Ktoś złoży uczestnikom niezapowiedzianą wizytę

                                        Beata Ścibakówna skrytykowała zachowanie młodych aktorów

                                        Beata Ścibakówna skrytykowała zachowanie młodych aktorów

                                        Nauczycielka, która nie stawia stopni. "Obawiałam się bardziej reakcji rodziców niż uczniów"

                                        Nauczycielka, która nie stawia stopni. "Obawiałam się bardziej reakcji rodziców niż uczniów"