Cukrzyca, czyli co?
Cukrzyca zaliczana jest do chorób metabolicznych. Charakteryzuje się hiperglikemią, czyli podwyższonym poziomem glukozy we krwi. Stan ten spowodowany jest zaburzonym wydzielaniem lub działaniem insuliny, hormonu, który reguluje stężenie cukru w organizmie.
Szacuje się, że w Polsce zmaga się z nią niemal 3 miliony osób. Choć typów cukrzycy jest kilka, to do najczęściej diagnozowanych należą cukrzyca typu 1 i typu 2. U pacjentów z cukrzycą typu 1 trzustka nie wytwarza insuliny, przez co komórki nie mogą przyswoić cukru. W przypadku osób z cukrzycą typu 2 trzustka wytwarza insulinę, ale organizm i tak nie może przyswoić glukozy.
Nieleczona cukrzyca prowadzi do uszkodzenia, niewydolności niektórych narządów, zwłaszcza oczu, nerek, nerwów, serca, czy naczyń krwionośnych.
Cukrzyca – na czym polega leczenie?
Leczenie cukrzycy odbywa się na kilku polach. Przede wszystkim chorzy powinni przestrzegać zdrowej diety i sięgać po produkty o tzw. niskim indeksie glikemicznym (po ich zjedzeniu poziom glukozy we krwi nie podnosi się zbyt gwałtownie). Dodatkowo – ponieważ cukrzyca typu 2 bardzo często dotyka osoby z nadmierną masą ciała – konieczne jest wprowadzenie aktywności fizycznej i redukcja wagi. W niektórych przypadkach zmiana stylu życia wystarczy, aby zapanować nad chorobą. W wyregulowaniu poziomu cukru pomagają również leki. Część pacjentów zmuszona jest przyjmować insulinę (szacuje się, że w Polsce jest ich 675, 7 tysięcy). W aplikacji hormonu chorym pomagają specjalne peny.
Diabetyk na insulinie. Jak często należy wymieniać igły w penach?
Choć korzystanie z penów jest bardzo proste, to ogromna grupa diabetyków zapomina, że igły w urządzeniu – tak samo, jak inne materiały kosmetyczne, środki higieniczne, czy opatrunkowe – są jednorazowe i po każdej aplikacji leku powinny być wymieniane. Warto dodać, że każdy diabetyk, który przyjmuje insulinę, ma prawo do zakupu igieł w ramach refundacji (4 opakowania, po 100 sztuk na rok, niezależnie od rozmiaru). Nieprzestrzeganie tych zasad pociąga za sobą określone konsekwencje dla zdrowia. Po pierwsze wielokrotne korzystanie z tej samej igły sprawia, że aplikacje leku są dużo bardziej bolesne. Po drugie takie praktyki znacząco podnoszą ryzyko zakażeń. Po trzecie sprzyjają podawaniu niewłaściwej dawki insuliny, a to ma bezpośrednie przełożenie na kontrolę choroby i sprzyja występowaniu powikłań. Korzystanie z nowych igieł przy każdej aplikacji leku chroni nie tylko przed zakażeniem, ale pozwala lepiej kontrolować chorobę, zmniejsza liczbę epizodów glikemii, a także sprawia, że chory "zużywa" znacznie mniej insuliny.
Jak wymienić igłę w penie?
Chorzy muszą pamiętać, aby przed każdym podaniem leku umieścić w penie nową igłę. Zanim wykonają zastrzyk, powinni sprawdzić, czy igła jest drożna oraz, czy w fiolce nie ma powietrza. Po podaniu leku na ostrze należy założyć kapturek zabezpieczający, odkręcić igłę i ją zutylizować. Równie ważna, co regularna wymiana igieł jest zmiana miejsca wkłucia. Zgodnie z zaleceniami specjalistów – za każdym razem – lek powinien być podawany w inne miejsce. Punkty wkłucia powinny być oddzielone od siebie o minimum 1 cm. Rotacji powinny podlegać także obszary iniekcji, nie rzadziej niż co cztery tygodnie.
Czat z ekspertem
Witam, Czy z insulinoopornością też należy zgłosić się do diabetologa? Z góry dziękuje za odpowiedź!
Diabetolog dr hab. n. med. Anna Jeznach-Steinhagen Tak. Warto zgłosić się do diabetologa i rozpocząć leczenie. Insulinooporność jest podłożem stanów przed cukrzycowych i cukrzycy. Warto temu zapobiegać.
Witam , pytanie o poziom cukru , czy jest problemem jak poziom cukru po wypiciu glukozy jest niższy jak przed wypiciem glukozy , pytam ponieważ tak mam. Cukier na czczo jest ok 90 a po wypiciu glukozy 55 czy to jest ok ???
Diabetolog dr hab. n. med. Anna Jeznach-Steinhagen Wynik jest niepojący. Według mnie należy rozpoznać hipoglikemię. Część z takich stanów może być hipoglikemią reaktywną, część skutkami innych chorób. Warto to diagnozować i leczyć. Mam 40 lat, stan przedcukrzycowy, otyłośc 2st., biorę od roku metforminę. Internista sugeruje włączanie leku Saxenda- czy ma Pani pozytywne doświadczenia w jego stosowaniu wśród pacjentów, którzy mają problem z nadmiernym apetytem i utratą nadmiernej wagi?
Diabetolog dr hab. n. med. Anna Jeznach-Steinhagen Grupa leków analogię GLP-1 są bardzo skuteczne w leczeniu zaburzeń glikemii i choroby otyłościowej. Proszę pamiętać, że zawsze uzupełnieniem zmiany stylu życia (dieta i ruch). Witam, jestem na diecie o niskim IG, nie mam stwierdzonej cukrzycy ale tendencje do wyższego poziomu cukru . Mam pytanie czy cukier ok 125-135 na czczo jest niebezpieczny. Zazwyczaj po posiłku mam dobry poziom cukru . Co jeść żeby na czczo obniżyć poziom cukru ?
Diabetolog dr hab. n. med. Anna Jeznach-Steinhagen Dwukrotnie cukier powyżej 126 mg/dl pozwala rozpoznać cukrzycę. Proponuję zgłosić się do diabetologa. Dieta może nie być wystarczająca. Należy rozpocząć leczenie. Dzień dobry. Mam cukrzycę od 5 lat. Nie przyjmuje ani leków ani insuliny. Tutaj leczymy to dietą i muszę uważać na to co jem. Jednak lekarka dziwi się zawsze, że wyższy cukier (7,3-7,6) mam tylko na czczo z rana. Później w ciągu dnia cukier jest stabilny. Czy to cukrzyca? Czy może insulinooporność jak ktoś mi ostatnio zasugerował?. Miłego dnia
Diabetolog dr hab. n. med. Anna Jeznach-Steinhagen W Polsce takie wyniki pozwalają rozpoznać cukrzycę. Dwukrotnie cukier powyżej 126 mg/dl pozwala rozpoznać cukrzycę. Proponuję zgłosić się do diabetologa. Dieta może nie być wystarczająca. Należy rozpocząć leczenie. Tak ja jestem pod opieką diabetologa od 5 lat. Jednak tu nie dostaje leków ani nic w tą stronę a jedynie dietę niskoweglowodanową.
Diabetolog dr hab. n. med. Anna Jeznach-Steinhagen Proponuję porozmawiać delikatnie na ten temat z lekarzem na kolejnej wizycie i przedstawić swój niepokój z tym związany. Dlaczego igłę do pena należy codziennie wymieniać?
Diabetolog dr hab. n. med. Anna Jeznach-Steinhagen Ponieważ igła jest produktem jednorazowym. Wymiana igły po każdym użyciu chroni przed zakażeniami, mniej boli bo igła jest ostra, nie drażni tkanki podskórnej i zapobiega przerostom poinsulinowym. Tym samym insulina lepiej działa.
Jaka dieta żeby obniżyć poziom cukru na czczo ?
Diabetolog dr hab. n. med. Anna Jeznach-Steinhagen Dieta z niskim indeksem glikemicznym, lub gotowana dziś w naszej kuchni dieta DASH. Może być również dieta śródziemnomorska.
Czy leki z liraglutydem dają dobre efekty w leczeniu otyłości i stanów przedcukrzycowych?
Diabetolog dr hab. n. med. Anna Jeznach-Steinhagen Grupa leków analogię GLP-1 są bardzo skuteczne w leczeniu zaburzeń glikemii i choroby otyłościowej. Proszę pamiętać, że zawsze uzupełnieniem zmiany stylu życia (dieta i ruch). Witam choruje na insulinooporność PCOS i gruczolaka przysadki hormonalnie. Biorę leki Ozempic 1 mg i glucophage 1000,ale wyniki mam nie zbyt czyli d3 18 a insulina z krwi 38.8 czy przy diecie. Czy to przez zastrzyki takie wyniki.
Diabetolog dr hab. n. med. Anna Jeznach-Steinhagen Grupa leków analogię GLP-1 są bardzo skuteczne w leczeniu zaburzeń glikemii i choroby otyłościowej. Proszę pamiętać, że zawsze uzupełnieniem zmiany stylu życia (dieta i ruch). Redukcja masy ciała poprawi stężenie insuliny na czczo oraz PCOS. Niskie stężenie witaminy D3 – należy włączyć suplementację od października do marca w dawce 2000-4000 jednostek.
Zmiana igły po każdym zastrzyku? Choruję już 35 lat i większej bzudy nie słyszałem. Kupuję 5 sztuk insuliny i dostaję 5 igieł. Proste... Jeśli załatwi Pani aby igieł było tyle ile wkuć to czemu nie :)
Diabetolog dr hab. n. med. Anna Jeznach-Steinhagen W Polsce od stycznia tego roku igły dla pacjentów przyjmujących insulinę są refundowane. Faktycznie dotychczas pacjenci oszczędzali igły. Dziś nie trzeba już tego robić. Dzięki temu insulina będzie działała lepiej i w dłuższej perspektywie nie będzie Pan miał zmian w miejscach wkłuć. Dziękuję za odpowiedź na moje pytania. Pięknego dnia życzę
Diabetolog dr hab. n. med. Anna Jeznach-Steinhagen Również życzymy miłego dnia! witam mój tata od dwóch miesięcy z racji tego że ma cukrzycę zaczął leczenie insulina ,siostra/pielęgniarka powiedziała mu że nie musi zmieniać igieł po każdym użyciu ? proszę opisać mi czym to grozi i jaka przekazać informacje tacie .Proszę o pomoc
Diabetolog dr hab. n. med. Anna Jeznach-Steinhagen W Polsce od stycznia tego roku igły dla pacjentów przyjmujących insulinę są refundowane. Faktycznie dotychczas pacjenci oszczędzali igły. Dziś nie trzeba już tego robić. Dzięki temu insulina będzie działała lepiej i w dłuższej perspektywie tata nie będzie miał zmian w miejscach wkłuć. Zastrzyki są mniej bolesne jeśli używa się świeżej igły. Unika się zakażenia. Insulina lepiej działa. Dzień dobry, jak wybrać rozmiar igły?
Diabetolog dr hab. n. med. Anna Jeznach-Steinhagen To zależy od preferencji pacjenta, oraz miejsca robienia zastrzyku, grubości tkanki podskórnej i techniki zastrzyku. U dzieci i osób szczupłych preferowane są igły krótkie (np. 4mm.). U osób z grubszą tkanką podskórną można używać igieł krótszych (wówczas technika zastrzyku pod kątem prostym, lub igieł dłuższych np. 6-8 mm. (technika podania fałd skórnych). Witam, jak można rozpoznać podstawowe objawy insulinoopornosci?
Diabetolog dr hab. n. med. Anna Jeznach-Steinhagen Do objawów należą: - przyrost masy ciała, trudności w schudnięciu. - nasilająca się po posiłkach senność. - duży apatyt na słodycze. - występowanie na fałdach skóry ciemnego zabarwienia zwanego rogowaceniem ciemnym. A czy te wszystkie rozmiary są refundowane?
Diabetolog dr hab. n. med. Anna Jeznach-Steinhagen Refundowane są rozmiary 4, 5, 6 i 8 milimetrów.
Dlaczego cukier drastycznie spada, bez określenia czy to po jedzeniu czy przed nawet do 55 mg obecnie ten stan mogę odczuć bez badania glukometrem ponieważ zaczynają się zawroty głowy przy przebicie serca i uczucie omdlenia
Diabetolog dr hab. n. med. Anna Jeznach-Steinhagen Opisywane objawy świadczą o hipoglikemii. Przyczyną może być zbyt duży wyrzut insuliny przez trzustkę, bo posiłek zawierał np. dużo cukru, ale mogą być też inne przyczyny. Warto zobaczyć w badaniu USG jak wygląda trzustka, oraz poszukać czy nie ma innych zaburzeń hormonalnych. Witam. Corks ma cukrzycę typ 1. Rozpoznana we wrześniu tego roku. Niestety jest na penach. Skoki cukru są różne od 50 do 200. Czy jest to dla niej groźne?
Diabetolog dr hab. n. med. Anna Jeznach-Steinhagen Zmiany glikemii są zawsze niekorzystne. Szczególnie tak duże. Córka choruje krótko, więc ciągle uczycie się jak o tej chorobie i z każdym miesiącem będzie lepiej. Warto skorzystać z pomocy edukatorów i pielęgniarek diabetologicznych tak aby zmniejszać te wahania glikemii. Optymalnym modelem leczenia młodych osób z cukrzycą typu 1 jest pompa insulinowa (refundowana do 26 roku życia).
Czy bioniczna trzustka wyleczy cukrzycę? Kiedy może być dostępna i czy dla każdego ?
Diabetolog dr hab. n. med. Anna Jeznach-Steinhagen Na razie trudno powiedzieć czy dzięki bionicznej trzustce uda się całkowicie u każdego wyleczyć cukrzycę, czy tylko zmniejszyć dawki insuliny. Z założenia ma to być rozwiązanie dla pacjentów przyjmujących insulinę. Czy osoba z cukrzyca typu 1 może mimo wszystko zjeść produkt z cukrem przy posiłku zbilsnsowanym
Diabetolog dr hab. n. med. Anna Jeznach-Steinhagen Tak. Jak najbardziej. Odpowiednio wyliczone wymienniki węglowodanowe i dawka insuliny pozwalają zachować dobry cukier po posiłku.
Źródło zdjęcia głównego: gettyimages/ Maskot