Czym jest improwizacja? Jak się jej nauczyć?

Czerwona sala teatralna, BAFTA
Michael Blann/Getty Images
Źródło: Digital Vision
Kojarzysz programy "Spadkobiercy" lub "Whose Line Is It Anyway"? Ich uczestnicy dowiadują się dopiero na scenie, w jakich okolicznościach znajdują się grane przez nich postaci. Jak się okazuje, sztuki improwizacji można się nauczyć. A warto to zrobić, ponieważ pozwala ona rozwijać kreatywność, a w życiu – umiejętnie wychodzić z różnych wymagających sytuacji.

Początków improwizacji należy szukać w teatrze, jednak w tym momencie temat ten jest o wiele bardziej złożony – rodzajów improwizacji jest bowiem bardzo wiele. Na czym polega zatem improwizacja teatralna i gitarowa? Czym jest improwizacja praktyczna i jak ją wykorzystać w życiu codziennym? O tym przeczytasz w niniejszym artykule.

Improwizacja teatralna

Początków improwizacji teatralnej można doszukać się już w XV w. we Włoszech, kiedy to aktorzy odgrywali commedia dell'arte. Sztuki te opierały się głównie na improwizacji – to publiczność miała podawać okoliczności, w których dana scena miałaby się odegrać. O improwizacji zapomniano jednak na długi czas. W XX w. zostały opublikowane książki z regułami, które miały pomóc improwizować na scenie. Doskonałym przykładem jest publikacja Violi Spolin Improvisation for the theatre, gdzie opisane zostały techniki mające na celu rozwinięcie potencjału aktorów oraz nauczenie ich umiejętności koncentracji na danym momencie.

Warto wspomnieć także o dwóch książkach Keitha Johnstone’a: Impro: Improvisation and the Theatre oraz Impro for Storytellers. Ich celem było rozpowszechnienie wiedzy o improwizacji teatralnej wśród zwykłych ludzi. Johnstone stworzył również tzw. teatrosporty, czyli zawody dla grup teatralnych, które miały konkurować między sobą na scenie. Oprócz książek do nauki improwizacji teatralnej przydaje się również podpatrywanie występów różnych grup, które mogą dostarczyć wielu wskazówek i inspiracji.

Praktyczna improwizacja

Na podstawie technik wykorzystywanych w teatrze powstał termin "praktycznej improwizacji", którą coraz częściej wykorzystuje się na szkoleniach dotyczących rozwoju osobistego. Ich uczestnicy muszą często występować przed grupą, wcielając się w konkretne sytuacje.

W jakim celu organizuje się tego typu szkolenia? Jak się okazuje, zdobyte umiejętności można wykorzystać w biznesie i w firmach, w związkach i relacjach partnerskich, w rodzinie i kontaktach ze znajomymi, w pracy nauczyciela oraz podczas wystąpień publicznych. Dzięki sztuce improwizacji można nauczyć się m.in. walki ze stresem, śmiałości, tworzenia luźnej atmosfery oraz prowadzenia swobodniejszych rozmów z różnymi ludźmi.

Nauka improwizacji pomaga w odnajdywaniu się w sytuacjach, które wymagają szybkiej reakcji w bardzo różnych okolicznościach, przy wykorzystaniu dostępnych zasobów. Wymaga to odblokowania się, a więc akceptacji danych okoliczności i umiejętności przyjmowania rozmaitych ofert z zewnątrz. Aby się tego nauczyć, warto wybrać się na odpowiednie szkolenie.

Improwizacja na gitarze

Źródeł improwizacji w muzyce można doszukać się już w muzyce ludowej, a także w tradycyjnej muzyce Dalekiego Wschodu – już wtedy instrumentaliści układali swoje własne partie podczas występów. Czym charakteryzuje się sama improwizacja gitarowa? Można powiedzieć, że jest to bardzo swobodny element gry, wymaga on jednak konkretnych umiejętności, a więc znajomości gryfu, dobrego słuchu muzycznego, doświadczenia w grze na gitarze, a także wiedzy dotyczącej akordów, skal oraz harmonii. Niektóre osoby próbują grać swoje utwory na niezbyt zaawansowanym poziomie, i na pewno częściowo może się to udać, jednak nie będzie to improwizacja szczególnie atrakcyjna.

Aby poprawić swoje umiejętności w zakresie improwizacji muzycznej, warto wykonywać ćwiczenia techniczne i rytmiczne (wraz z metronomem), zwłaszcza w przypadku tych obszarów, które są najsłabiej rozwinięte. Nauka improwizacji na gitarze obejmuje również kształcenie słuchu – najlepiej robić to poprzez próbę gry znanych utworów bez nut. Świetnym pomysłem są także jam sessions, gdzie improwizuje się w towarzystwie innych muzyków. Wiele osób porównuje improwizację do opowieści – ona również powinna mieć swój początek, rozwinięcie i finał.

Warto pamiętać, że osoby początkujące grają solówki podobne do stylu różnych znanych stylistów, z czasem jednak wykształcają swój własny styl.

Improwizacja jazzowa

Improwizacja jazzowa powstaje w podobny sposób jak improwizacji gitarowa. Muzykom potrzebna jest zatem wiedza w zakresie harmoniki i budowy akordów, skal i frazowania, a także relacji pomiędzy różnymi funkcjami harmonicznymi. Można powiedzieć, że z tych elementów składa się język jazzu, a im lepiej muzyk go zna, tym atrakcyjniejsze są jego improwizacje.

Improwizacja jazzowa pozwala na:

  • Improwizację melodyczną, która polega na zmianie linii melodycznej.
    • Improwizację harmoniczną, która pozwala na luźne podejście do harmoniki danej melodii.
      • Improwizację opartą na brzmieniu, która polega na zmianie barwy poszczególnych dźwięków.

        Zobacz wideo: Martin Scorsese zdradził jak Margot Robbie dostała rolę w "Wilku z Wall Street"

        Zobacz także:

        Sharon Stone zwróciła się do fanów z osobistym apelem. Chodzi o jej bratanka. "Potrzebujemy cudu"

        Dawid Kwiatkowski zmienił wyznanie. Wyjaśnia, dlaczego podjął taką decyzję

        "Hotel Paradise 4" z nową piosenką przewodnią. Nagrała ją uczestniczka poprzedniej edycji. Zobacz teledysk

        Autor: Adrian Adamczyk

        Źródło zdjęcia głównego: Digital Vision

        podziel się:

        Pozostałe wiadomości