Co to jest snycerstwo? Podstawy sztuki rzeźbienia w drewnie

mezczyzna w pracowni rzezbi z drewna rzezba serca na stole
Alistair Berg / Getty Images
Co to jest snycerstwo? Od czego zacząć rzeźbienie w drewnie? Jakie narzędzia są potrzebne? Jakie wybrać wzory na początek?

Snycerka to rzeźby i przedmioty wyrzeźbione przez snycerza, np. ramki do zdjęć, ozdobne rzeźby, misy. Snycerstwo meblowe zajmuje się zdobieniem drewnianych mebli.

Snycerstwo - podstawy

Snycerstwo to rodzaj rzemiosła artystycznego - znana od wieków sztuka rzeźbienia w drewnie. Prawdopodobnie znane było już w paleolicie. Doskonałym przykładem sztuki snycerskiej jest ołtarz Wita Stwosza w kościele Mariackim w Krakowie.

Snycerze tworzą różnego rodzaju rzeźby, płaskorzeźby, krucyfiksy, drewniane sztućce, misy, ramki, maski, a nawet elementy boazerii.

Istnieje także snycerstwo meblowe. Meble ozdobione przez snycerza zyskują oryginalność.

Dawniej snycerstwo oznaczało też sztukę rzeźbienia w kamieniu. Dzisiaj - tylko w drewnie.

Snycerstwo - narzędzia

Jeśli zamierzamy dobrze rozpocząć swoją przygodę ze snycerstwem, najwygodniej będzie zacząć od małych zakupów. Snycerstwo w drewnie wymaga odpowiednich narzędzi:

· nóż snycerski - oczywiście można spróbować rzeźbić w drewnie zwykłym ostrzem, będzie jednak trudniej, jeśli nie dobierzemy ostrza o odpowiednio dopasowanej ostrości do drewna oraz trzonka, który by wygodnie leżał w dłoni, przyda się też np. wygięty nóż snycerski do wydrążania drewna;

· dłuto i knypel, czyli podbijak - dłuto do rzeźbienia, knypel do uderzania w niego;

· siekiera;

· piła;

· zaciski do drewna, by je unieruchomić w czasie rzeźbienia;

· osełka - niezależnie od wyboru snycerskiego noża, musimy się upewnić, że ostrze jest ostre. Nawet przy odpowiedniej technice praca tępym nożem częściej skutkuje skaleczeniem. Osełka powinna być dobrej jakości, najlepiej ceramiczna;

· rękawica ochronna - zawsze zakładamy ją na rękę, w której nie trzymamy noża lub dłuta do rzeźbienia;

· okulary ochronne - ochrona oczu jest szczególnie ważna przy rąbaniu drewna i szlifowaniu, kiedy w powietrze wylatują drobinki drewna;

· maska przeciwpyłowa - do ochrony puc przed pyłem, kiedy piłujemy czy szlifujemy drewno.

Są różne rodzaje dłut do rzeźbienia, m.in.:

· dłuto płaskie skośne,

· dłuto płaskie proste,

· dłuto z ostrzem o kształcie litery „V”,

· dłuto z ostrzem o kształcie litery „U”,

· dłuta różnej wielkości i szerokości.

Na początek może się przydać kilka dłut w różnych rozmiarach, które będą potrzebne na różnych etapach wykonywania rzeźby.

Snycerstwo - od czego zacząć?

W snycerstwie podstawową sprawą jest odpowiedni dobór drewna do rzeźbienia. Na początek najlepiej wybrać drewno miękkie, takie jak:

· lipa,

· brzoza,

· sosna,

· wierzba,

· kasztanowiec.

Sosna i brzoza są dość gęsto usłojone, jeśli więc nie trafimy na gładki kawałek drewna, lepiej wybrać lipę.

Dopiero kiedy nabierzemy wprawy, będziemy mogli rzeźbić w twardszym drewnie, np. jabłoni czy orzechu. Trzeba zwrócić uwagę, czy drewno do rzeźbienia nie zawiera sęków, słojów i czy nie jest gładkie. To naturalne utrudnienia w pracy snycerza.

Techniki snycerskie - porady i zasady bezpieczeństwa

W snycerstwie wykorzystywane są techniki:

· ryt swobodny - płytkie nacinanie na niewielkich odcinkach,

· ryt cyrklowy - głębokie, długie nacięcia po okręgu,

· wypalanie,

· kołkowanie,

· technika stempelkowa,

· technika wiórkowa,

· technika wrąbkowa.

Najważniejszą zasadą snycerstwa jest to, by nie prowadzić dłuta do siebie - zawsze od siebie. Zawsze też jedną ręką prowadzimy dłuto, drugą trzymamy podbijak lub asekurujemy dłuto i nigdy nie kładziemy ręki na drodze ostrza. Nie mamy pewności, czy dłuto nie przesunie się nagle dużo dalej niż planowaliśmy ze względu na to, że drewno nie ma jednolitej twardości.

Dłuta i inne narzędzia snycerskie są bardzo ostre, co oznacza, że nawet płytkie nacięcie może wymagać interwencji medycznej. Także przy niezbyt silnym nacisku dłuto może wbić się tak głęboko, że zatrzyma się dopiero na kości.

Snycerstwo - wzory na początek

Warto przed rozpoczęciem pracy wyrysować na kawałku drewna kształt rzeźby, ramki czy łyżki. Używamy do tego zwykłego ołówka.

Dobrym snycerskim wzorem na początek jest drewniana łyżka:

· najpierw siekierą rozłupujemy polano na pół, zbliżając się do docelowego rozmiaru naszej łyżki;

· odłupujemy niepotrzebne kawałki i ciemniejszy rdzeń oraz korę, wygładzamy powierzchnię;

· siekierą zaokrąglamy końcówki klocka;

· zaokrąglenia poprawiamy i wygładzamy nożem snycerskim, kierując ostrze zawsze od siebie;

· wyrysowujemy ołówkiem kształt łyżki na płaskiej części drewienka;

· piłą nacinamy łyżkę z obu stron w poprzek tuż przy miejscu, gdzie będzie się zaczynać główka, możemy też ponacinać drewno gęsto na całej długości łyżki, pilnując krawędzi wzoru;

· ostrożnie odcinamy zbędne kawałki drewna siekierą;

· wygładzamy krawędzie nożem;

· wydrążamy łyżkę wygiętym nożem snycerskim;

· wygładzamy i dopracowujemy kształt łyżki nożem snycerskim;

· suszymy swoje dzieło: wkładamy je do strunowego woreczka z suchymi wiórkami drewna na 5 dni, co jakiś czas obracamy;

· wygładzamy powierzchnię łyżki, szlifujemy.

Na koniec pracę w drewnie można pokryć olejem jadalnym, np. olejem lnianym czy z orzechów włoskich. Nie używa się oliwy z oliwek. Olejować drewno można za pomocą tarczy polerskiej.

Bibliografia:

http://www.szczepansnycerz.pl/

https://www.dremeleurope.com/pl/pl/inspiracje/inspiracje/rzezbienie/przewodnik-krok-po-kroku-rzezbienie-drewnianej-lyzki/

Zobacz film: Rzeźbi tradycyjne zabawki. Źródło: Dzień Dobry TVN

Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN

podziel się:

Pozostałe wiadomości

Wojciech Modest Amaro podzielił się rodzinną nowiną. "Piękny Aniołek już jest na świecie"

Wojciech Modest Amaro podzielił się rodzinną nowiną. "Piękny Aniołek już jest na świecie"

Kobiety hejtowane za wielodzietność.  "Odpieluszkowe zapalenie mózgu"  

Kobiety hejtowane za wielodzietność.  "Odpieluszkowe zapalenie mózgu"  

Zjadłam słynny żurek Magdy Gessler. Czy talerz zupy jest wart swojej ceny?

Zjadłam słynny żurek Magdy Gessler. Czy talerz zupy jest wart swojej ceny?

Siostry uratowały sklep dziadka. "To nie mogło się tak skończyć"

Siostry uratowały sklep dziadka. "To nie mogło się tak skończyć"

Marta Krupa o trudnym związku i powrocie do show-biznesu. "Byłam poniżana"

Marta Krupa o trudnym związku i powrocie do show-biznesu. "Byłam poniżana"

Nowy uczestnik wszedł do "Hotelu Paradise 8" i od razu namieszał

Nowy uczestnik wszedł do "Hotelu Paradise 8" i od razu namieszał

Serowe pyszności na Wielkanoc. Poznaj przepisy Andrzeja Polana na dania z serem długodojrzewającym
Materiał promocyjny

Serowe pyszności na Wielkanoc. Poznaj przepisy Andrzeja Polana na dania z serem długodojrzewającym

Tradycje wielkanocne - zwyczaje, ciekawostki i symbole Wielkanocy. Co powinno być w koszyczku wielkanocnym?

Tradycje wielkanocne - zwyczaje, ciekawostki i symbole Wielkanocy. Co powinno być w koszyczku wielkanocnym?

"Po Wielkanocy sałatkę jarzynową wyrzuca 68% Polaków". Znana dziennikarka radzi, co z niej zrobić

"Po Wielkanocy sałatkę jarzynową wyrzuca 68% Polaków". Znana dziennikarka radzi, co z niej zrobić

Wyjątkowe dania z drobiu na Wielkanoc (i nie tylko). Wypróbuj przepisy Matteo Brunettiego
Materiał promocyjny

Wyjątkowe dania z drobiu na Wielkanoc (i nie tylko). Wypróbuj przepisy Matteo Brunettiego

Ile jajek można zjeść w tygodniu? Ekspert rozwiewa wątpliwości

Ile jajek można zjeść w tygodniu? Ekspert rozwiewa wątpliwości

Księżna Kate wspierała ją w chorobie. Teraz 8-latka chce zrobić dla niej to samo. "Wyzdrowieje tak, jak ja"

Księżna Kate wspierała ją w chorobie. Teraz 8-latka chce zrobić dla niej to samo. "Wyzdrowieje tak, jak ja"

10 kroków dzieli Cię od udanej podróży. O tym należy pamiętać przy planowaniu wyjazdu
Materiał promocyjny

10 kroków dzieli Cię od udanej podróży. O tym należy pamiętać przy planowaniu wyjazdu

Klaudia El Dursi zabiera w podróże walizki z jedzeniem?

Klaudia El Dursi zabiera w podróże walizki z jedzeniem?

Ten składnik warto suplementować. "Odpowiada za to, że nasza skóra jest ładna, a włosy piękne"
Materiał promocyjny

Ten składnik warto suplementować. "Odpowiada za to, że nasza skóra jest ładna, a włosy piękne"

Wiosenny horoskop miłosny. Pojawią się emocjonalne burze i zawirowania

Wiosenny horoskop miłosny. Pojawią się emocjonalne burze i zawirowania

Czy epidemia opioidowa ma szansę dotrzeć do Polski? "4 lata temu nie mieliśmy żadnych przypadków"

Czy epidemia opioidowa ma szansę dotrzeć do Polski? "4 lata temu nie mieliśmy żadnych przypadków"

Polska ma własnego van Gogha. Ekspertyzy potwierdziły autentyczność obrazu

Polska ma własnego van Gogha. Ekspertyzy potwierdziły autentyczność obrazu

"Alkohol, przemoc, zaniedbania". Gabriela nie bała się pomóc maluchom

"Alkohol, przemoc, zaniedbania". Gabriela nie bała się pomóc maluchom

Potrawy wielkanocne, które zawładną świątecznym stołem. Przepisy Sebastiana Olmy
Materiał promocyjny

Potrawy wielkanocne, które zawładną świątecznym stołem. Przepisy Sebastiana Olmy

Marcin Prokop ma wyjątkową relację z bratem, lecz nie zawsze było kolorowo. "Zburzył mój spokój"

Marcin Prokop ma wyjątkową relację z bratem, lecz nie zawsze było kolorowo. "Zburzył mój spokój"

Obejrzałam dwa odcinki serialu "Klara". Każdy zna kogoś takiego, jak matka głównej bohaterki

Obejrzałam dwa odcinki serialu "Klara". Każdy zna kogoś takiego, jak matka głównej bohaterki

Sposób na wnętrze: Metamorfoza starej i niefunkcjonalnej kuchni. "To jest rewelacja"
Materiał promocyjny

Sposób na wnętrze: Metamorfoza starej i niefunkcjonalnej kuchni. "To jest rewelacja"

Sarah Ferguson wspiera Kate. Sama walczyła z dwoma typami raka

Sarah Ferguson wspiera Kate. Sama walczyła z dwoma typami raka

Wyjątkowy gość specjalny w "MasterChef Nastolatki"

Wyjątkowy gość specjalny w "MasterChef Nastolatki"

Nazywają go "trudnym aktorem". Jaki naprawdę jest Sebastian Fabijański?

Nazywają go "trudnym aktorem". Jaki naprawdę jest Sebastian Fabijański?

Dbać trzeba nie tylko o włosy, ale i o skórę głowy. Jak to robić?
Materiał promocyjny

Dbać trzeba nie tylko o włosy, ale i o skórę głowy. Jak to robić?

"Łazienkowe przekleństwa" - zbawienna metoda czy szkodliwy trend? Psycholożka wyjaśnia

"Łazienkowe przekleństwa" - zbawienna metoda czy szkodliwy trend? Psycholożka wyjaśnia

Sposób na idealnie białe firanki i obrusy na święta - sprawdź, co trzeba zrobić

Sposób na idealnie białe firanki i obrusy na święta - sprawdź, co trzeba zrobić

"Hotel Paradise 8". Ola i Ada rozdają karty. Ich decyzja może mieć wpływ na Rajskie Rozdanie

"Hotel Paradise 8". Ola i Ada rozdają karty. Ich decyzja może mieć wpływ na Rajskie Rozdanie

Zatrzymaj pierwsze zmarszczki. Sprawdź, jak zapobiec starzeniu się skóry
Materiał promocyjny

Zatrzymaj pierwsze zmarszczki. Sprawdź, jak zapobiec starzeniu się skóry

Platforma streamingowa Max już w czerwcu. "Na tę chwilę czekaliśmy 2 lata"

Platforma streamingowa Max już w czerwcu. "Na tę chwilę czekaliśmy 2 lata"

Wiosna na wielkanocnym stole. Stwórz własne dekoracje

Wiosna na wielkanocnym stole. Stwórz własne dekoracje

Brak apetytu u osób starszych. Co robić, kiedy seniorzy przestają jeść?
Materiał promocyjny

Brak apetytu u osób starszych. Co robić, kiedy seniorzy przestają jeść?

Co i za ile kupimy do koszyka wielkanocnego?

Co i za ile kupimy do koszyka wielkanocnego?

Nie wiesz, jak rozmawiać ze swoim psem? Waszą komunikację poprawi Radek Ekwiński. Napisz do nas

Nie wiesz, jak rozmawiać ze swoim psem? Waszą komunikację poprawi Radek Ekwiński. Napisz do nas

To najczęstszy błąd w podawaniu żurku

To najczęstszy błąd w podawaniu żurku

Wybuchowy ekstrawertyk, a może cichy introwertyk? Poznaj numerologiczną 4

Wybuchowy ekstrawertyk, a może cichy introwertyk? Poznaj numerologiczną 4

Mateusz Hładki poprowadzi nowy program

Mateusz Hładki poprowadzi nowy program

Sprawdzony trik z TikToka. Jak sprytnie pokroić mango?

Sprawdzony trik z TikToka. Jak sprytnie pokroić mango?

E-sklep TVN. Co jest w ofercie? "Widzowie poczują się częścią czegoś większego"
Materiał promocyjny

E-sklep TVN. Co jest w ofercie? "Widzowie poczują się częścią czegoś większego"

Ile cukru jest w przekąskach dla dzieci? "Owoce się je, a nie pije"

Ile cukru jest w przekąskach dla dzieci? "Owoce się je, a nie pije"

Paulina Holtz oddała kuchnię. Ogłoszenie zamieściła na popularnej grupie

Paulina Holtz oddała kuchnię. Ogłoszenie zamieściła na popularnej grupie

Wielka przeprowadzka rodziny Clarke. "Najbardziej obawiamy się o Czarusia"

Wielka przeprowadzka rodziny Clarke. "Najbardziej obawiamy się o Czarusia"

Sanah szczerze o swoich lękach. Czego się obawia?

Sanah szczerze o swoich lękach. Czego się obawia?

9 tradycyjnych potraw na Wielkanoc - najlepsze przepisy

9 tradycyjnych potraw na Wielkanoc - najlepsze przepisy

Wakacje w maju – gdzie warto pojechać?

Wakacje w maju – gdzie warto pojechać?

Ola Żuraw-Świątek po 10 latach pogodziła się z mamą

Ola Żuraw-Świątek po 10 latach pogodziła się z mamą

#DzieńDobrywPolsce. Potrzebujesz interwencji Dzień Dobry TVN? Napisz do nas

#DzieńDobrywPolsce. Potrzebujesz interwencji Dzień Dobry TVN? Napisz do nas

Jak rozmawiać z dziećmi o ukrzyżowaniu Jezusa? "Mają prawo wiedzieć, że umieramy"

Jak rozmawiać z dziećmi o ukrzyżowaniu Jezusa? "Mają prawo wiedzieć, że umieramy"

Grupowa randka w "Hotelu Paradise 8". Ktoś złoży uczestnikom niezapowiedzianą wizytę

Grupowa randka w "Hotelu Paradise 8". Ktoś złoży uczestnikom niezapowiedzianą wizytę

Beata Ścibakówna skrytykowała zachowanie młodych aktorów

Beata Ścibakówna skrytykowała zachowanie młodych aktorów

Nauczycielka, która nie stawia stopni. "Obawiałam się bardziej reakcji rodziców niż uczniów"

Nauczycielka, która nie stawia stopni. "Obawiałam się bardziej reakcji rodziców niż uczniów"