Światowy Dzień Turystyki
Światowy Dzień Turystyki obchodzony jest 27 września. Został uchwalony w 1979 roku decyzją UNWTO - wyspecjalizowaną organizację ONZ. Celem jest podniesienie świadomości o roli turystyki w ramach społeczności międzynarodowych, a także pokazanie wpływu kulturowego, politycznego, ekonomicznego i społecznego na wartości światowe.
Wakacje w XIX wieku
Urlop jest wynalazkiem XX-wiecznym. Polscy pracownicy prawo do płatnego zwolnienia od świadczenia pracy uzyskali w 1922 roku. Uchwalone wówczas przepisy należały do pionierskich na skalę europejską. To jednak nie oznacza, że wcześniej nie wyjeżdżano na wakacje. Samo słowo "urlop" pochodzi od niemieckiego "Urlaub". Prawdopodobnie w ten sposób średniowieczni rycerze prosili o swoich władców o zgodę na uczestnictwo w bitwie.
W XIX-wiecznej Polsce najczęściej podróżowano nad morze (do Sopotu), do wód, czyli miejscowości uzdrowiskowych lub do majątków ziemskich - własnych lub tych, które należały do rodziny. Już 100 lat wcześniej podróż była jednym z najważniejszych elementów wykształcenia - wówczas dostępnego głównie dla mężczyzn. Młodzi chłopcy z dobrych domów wyruszali w tak zwane grand tour, w których obowiązkowym programie znajdowały się słynące z zabytków włoskie miasta oraz Francja, gdzie kwitło życie intelektualne.
Rewolucja przemysłowa przyniosła inne potrzeby. Ludzie zaczęli być najzwyczajniej w świecie zmęczeni, a podróż miała być sposobem na ucieczkę od codziennych obowiązków i lekiem na "skołatane nerwy".
- Trzeba mieć na uwadze, że ten zwyczaj wyjedżania na wakacje to jest dopiero druga połowa XIX wieku i rozwinął się pod wpływem prasy - wyjaśniała Agnieszka Lisak w studiu Dzień Dobry Wakacje. - Przez całe stulecia podróżowanie to nie było zajęcie dla wymuskanych paniczyków i lubiących pachnieć dam, ale dla osób lubiących wyzwania. W porze letniej drogi tonęły w kurzu, gdy padał deszcz powozy grzęzły w błocie. Do tego proszę sobie wyobrazić, że zajazdy nie miały łazienek, no to jak podróżni wyglądali po kilku dniach - wyliczała.
Podróże XIX-wiecznych kobiet
XIX-wieczni turyści mieli do dyspozycji cały wachlarz środków transportu - do furmanek kursujących na trasie z Krakowa do Zakopanego, poprzez wynajęte powozy, po kolej, która zaczynała zyskiwać na popularności. Każdy, kto chciał w miarę komfortowo odbywać podróż, musiał zabierać ze sobą olbrzymie ilości bagażu - od pościeli po porcelanowe serwisy. Konieczny był również odpowiedni strój. Pisma kobiece zaczynały proponować modę podróżną. Jednak, jak słusznie zauważa Agnieszka Lisak, niewiele miała ona wspólnego z wygodą. I tak na archiwalnych zdjęciach możemy zobaczyć panie wspinające się po zboczach Tatr w gorsetach, sukniach z trenem i obowiązkowych kapeluszach, których jedyną funkcją było uzupełnienie stylizacji.
- W każdej sytuacji należało być damą, dlatego nawet w podróży trzeba było mieć na sobie gorset do tego, w zależności od dekady, albo turniurę albo krynolinę, także lekko nie było - wyjaśniła. - W XIX wieku kobieta nie prowadziła własnego życia towarzyskiego, sama, czy nawet w gronie koleżanek, nie mogła chodzić do teatru czy nawet do kawiarni. Funkcjonowała pod nadzorem męża czy rodziców. Ktoś musiał czuwać nad jej moralnością - podsumowała.
Zobacz wideo i posłuchaj całej rozmowy o kobiecych podróżach w XIX wieku.
Jesteśmy serwisem kobiecym i tworzymy dla Was treści związane ze stylem życia. Pamiętamy jednak o sytuacji w Ukrainie. Chcesz pomóc? Sprawdź, co możesz zrobić. Pomoc. Informacje. Porady.
Wszystkie odcinki Dzień Dobry Wakacje i Dzień Dobry TVN znajdziesz na Player.pl.
Zobacz także:
- Agnieszka i Wojtek ze ŚOPW w trudnej rozmowie o stracie: "Każdą ciążę i poronienie przeżywaliśmy inaczej"
- Ewa Bem zdradziła, z kim chciałaby zaśpiewać w duecie. To znany raper
- Jak słońce szkodzi oczom? "Promieniowanie UV może doprowadzić do rozwoju nowotworów"
Jesteśmy serwisem kobiecym i tworzymy dla Was treści związane ze stylem życia. Pamiętamy jednak o sytuacji w Ukrainie. Chcesz pomóc? Sprawdź, co możesz zrobić. Pomoc. Informacje. Porady.
Autor: Adam Barabasz
Źródło zdjęcia głównego: Christine_Kohler / Getty Images