Apertyzacja konserw – na czym polega ten proces?

konserwa
fOT. Michelle Arnold / EyeEm / Getty Images
Apertyzacja to proces, który został odkryty w 1811 roku w Anglii. To właśnie dzięki niemu możliwe jest przechowywanie żywności w konserwach, o długim terminie ważności. Zobacz, na czym dokładnie polega apertyzacja i jak przeprowadza się ją krok po kroku.

W najszerszym rozumieniu apertyzacja to metoda termicznego utrwalania (tj. konserwowania) żywności, tak, aby wydłużyć jej termin przydatności do spożycia. Szczelnie zamknięte konserwy w hermetycznych opakowaniach są przed długi czas gotowane we wrzącej wodzie i odpowietrzane, dzięki czemu niemożliwy jest rozwój bakterii. Nazwa procesu nie jest przypadkowa, pochodzi ona bowiem od nazwiska jej twórcy, Nicolasa Apperta, nazywanego „ojcem konserwowania”. Zobacz, na czym polega apertyzacja, na jakie etapy się dzieli i co dzieje się w przypadku niepowodzenia procesu.

Więcej:

Jak przebiega proces apertyzacji?

Apertyzacja określana jest jako metoda termicznego konserwowania żywności przy użyciu szczelnych, hermetycznych opakowań. Dzięki zastosowaniu procesów podgrzewania i odpowietrzania następuje całkowite (lub częściowe) zniszczenie mikroflory znajdującej się wewnątrz danego naczynia. Tym samym niemożliwy jest dalszy rozwój bakterii odpowiedzialnych za psucie się jedzenia.

Apertyzacja konserw odbywa się z uwzględnieniem rodzaju produktu oraz wielkości jego opakowania. Odpowiednia temperatura i czas nagrzewania pozwala na całkowite wyjałowienie konserwy. Szczelnie zamknięty pojemnik zapobiega przedostawaniu się do wnętrza produktu drobnoustrojów i powietrza. Żywność w puszcze poddawana jest procesowi apertyzacji w temperaturze powyżej 100℃, zazwyczaj w przedziale od 110 do 120℃, w okresie od kilkunastu minut do nawet kilkunastu godzin. Zazwyczaj im większe opakowanie, tym więcej czasu potrzeba, aby całkowicie je odpowietrzyć.

Niektóre z konserw poddawane są obróbce termicznej w temperaturze niższej niż 100℃, mają one jednak znacznie krótszy termin ważności i przechowuje się je w warunkach chłodniczych. Taki proces nazywany jest mianem pasteryzacji, a pozyskiwana dzięki niemu żywność to konserwy pasteryzowane. W niższej temperaturze – oraz w znacznie krótszym czasie – produkuje się m.in. konserwy kwaśne, uzyskując w ten sposób produkty sterylizowane.

Apertyzacja – etapy procesu

Proces apertyzacji nie polega jednak jedynie na termicznej obróbce szczelnie zamkniętej żywności. Zanim dany produkt trafi na półki supermarketów, musi przejść jeszcze wiele etapów przed samym podgrzewaniem. Pierwszy krok to oczywiście przygotowanie i oczyszczenie surowców, które zostaną poddane konserwacji. Kolejny etap to wybór odpowiednich opakowań, które w procesie apertyzacji będą mogły zostać bardzo szczelnie zamknięte. Następnie przychodzi czas na ich napełnianie oraz ewentualne uzupełnianie wolnych przestrzeni przez dodanie wody lub innego płynu. Kolejnym krokiem jest odpowietrzanie opakowań. Później produkty przechodzą procedury znakowania i zamykania. W dalszej kolejności następuje ich gotowanie we wrzącej wodzie. Na koniec wszystkie konserwy są studzone, etykietowane oraz przenoszone do magazynów, a później pakowane, by trafić do sklepów i do konsumentów.

W zależności od rodzaju konserwy, poszczególne etapy apertyzacji mogą się nieco zmieniać. Warto wiedzieć jednak, że cały proces (w skali przemysłowej) nie polega jedynie na obróbce termicznej, ale składa się z kilku etapów, których powodzenie prowadzi do udanej apertyzacji.

Apertyzacja konserw – po co wykonuje się sterylizację i pasteryzację?

Sterylizacja to proces, w trakcie którego dochodzi jedynie do częściowego zniszczenia bakterii i drobnoustrojów w konserwach. Jej celem jest pozbycie się najniebezpieczniejszym mikroorganizmów, które mają zdolność do szybkiego rozmnażania się. Podstawą udanego zabiegu sterylizacji jest wysokość temperatury (zawsze poniżej 100℃), a także czas gotowania z utrzymaniem stałego ciepła.

Podczas procesu apertyzacji stosuje się także pasteryzację konserw. Najczęściej używa się do niej specjalnego urządzenia z wrzącą wodą (o temperaturze dochodzącej do 100℃, jednak jej nieprzekraczającej), nazywanego pasteryzatorem. Podobnie jak sterylizacja, proces ten nie niszczy wszystkich mikroorganizmów, pozwala pozbyć się jedynie form wegetatywnych.

Apertyzacja – co dzieje się w przypadku nieprawidłowej konserwacji żywności?

Apertyzacja żywności nie zawsze przebiega tak, jak powinna. W niektórych przypadkach, podczas termicznej obróbki konserw może dojść do bombażu biologicznego (mikrobiologicznego), objawiającego się wygiętym denkiem i „przeskakującym” wieczkiem. Jeśli pod wpływem nacisku nakrętka danego produktu wgniata się wewnątrz opakowania, prawdopodobnie doszło do procesów fermentacyjnych i dana żywność będzie po prostu zepsuta.

Bombaż jest wynikiem wzrostu ciśnienia gazów, za co z kolei odpowiedzialna jest rozwijająca się w konserwach mikroflora, która nie została usunięta podczas procesu apertyzacji.

Zobacz film: Sałatki w słoiku. Źródło: Dzień Dobry TVN

Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN

podziel się:

Pozostałe wiadomości

Zmiany w Dzień Dobry TVN. Do zespołu dołączą znane twarze

Zmiany w Dzień Dobry TVN. Do zespołu dołączą znane twarze

Takiego programu dawno nie było. W pracy stawi się wyjątkowy skład prowadzących

Takiego programu dawno nie było. W pracy stawi się wyjątkowy skład prowadzących

Upiekłam fit "sernik" Anny Lewandowskiej. Bez glutenu, bez laktozy... bez smaku?

Upiekłam fit "sernik" Anny Lewandowskiej. Bez glutenu, bez laktozy... bez smaku?

Quiz. Sprawdź, co wiesz o wielkanocnych potrawach?

Quiz. Sprawdź, co wiesz o wielkanocnych potrawach?

Żurek i barszcz biały - czym się różnią te wielkanocne zupy?

Żurek i barszcz biały - czym się różnią te wielkanocne zupy?

Wielkanoc z Dzień Dobry TVN. Jakie świąteczne niespodzianki czekają widzów?

Wielkanoc z Dzień Dobry TVN. Jakie świąteczne niespodzianki czekają widzów?

Rebel Wilson straciła dziewictwo w wieku 35 lat. "Ludzie mogą poczekać, aż będą gotowi"

Rebel Wilson straciła dziewictwo w wieku 35 lat. "Ludzie mogą poczekać, aż będą gotowi"

Nowy uczestnik wszedł do "Hotelu Paradise 8" i od razu namieszał

Nowy uczestnik wszedł do "Hotelu Paradise 8" i od razu namieszał

Pomyśl, zanim udostępnisz zdjęcia swojego dziecka

Pomyśl, zanim udostępnisz zdjęcia swojego dziecka

Serowe pyszności na Wielkanoc. Poznaj przepisy Andrzeja Polana na dania z serem długodojrzewającym
Materiał promocyjny

Serowe pyszności na Wielkanoc. Poznaj przepisy Andrzeja Polana na dania z serem długodojrzewającym

Wysyłają gościom wirtualne zaproszenia na ślub. Czy to dobry pomysł?

Wysyłają gościom wirtualne zaproszenia na ślub. Czy to dobry pomysł?

Tradycje wielkanocne - zwyczaje, ciekawostki i symbole Wielkanocy. Co powinno być w koszyczku wielkanocnym?

Tradycje wielkanocne - zwyczaje, ciekawostki i symbole Wielkanocy. Co powinno być w koszyczku wielkanocnym?

"Po Wielkanocy sałatkę jarzynową wyrzuca 68% Polaków". Znana dziennikarka radzi, co z niej zrobić

"Po Wielkanocy sałatkę jarzynową wyrzuca 68% Polaków". Znana dziennikarka radzi, co z niej zrobić

Wojciech Modest Amaro podzielił się rodzinną nowiną. "Piękny Aniołek już jest na świecie"

Wojciech Modest Amaro podzielił się rodzinną nowiną. "Piękny Aniołek już jest na świecie"

Wyjątkowe dania z drobiu na Wielkanoc (i nie tylko). Wypróbuj przepisy Matteo Brunettiego
Materiał promocyjny

Wyjątkowe dania z drobiu na Wielkanoc (i nie tylko). Wypróbuj przepisy Matteo Brunettiego

Tuż po porodzie otrzymała od matki niestosowny prezent

Tuż po porodzie otrzymała od matki niestosowny prezent

Ile jajek można zjeść w tygodniu? Ekspert rozwiewa wątpliwości

Ile jajek można zjeść w tygodniu? Ekspert rozwiewa wątpliwości

Księżna Kate wspierała ją w chorobie. Teraz 8-latka chce zrobić dla niej to samo. "Wyzdrowieje tak, jak ja"

Księżna Kate wspierała ją w chorobie. Teraz 8-latka chce zrobić dla niej to samo. "Wyzdrowieje tak, jak ja"

10 kroków dzieli Cię od udanej podróży. O tym należy pamiętać przy planowaniu wyjazdu
Materiał promocyjny

10 kroków dzieli Cię od udanej podróży. O tym należy pamiętać przy planowaniu wyjazdu

Kobiety hejtowane za wielodzietność.  "Odpieluszkowe zapalenie mózgu"  

Kobiety hejtowane za wielodzietność.  "Odpieluszkowe zapalenie mózgu"  

Zjadłam słynny żurek Magdy Gessler. Czy talerz zupy jest wart swojej ceny?

Zjadłam słynny żurek Magdy Gessler. Czy talerz zupy jest wart swojej ceny?

Siostry uratowały sklep dziadka. "To nie mogło się tak skończyć"

Siostry uratowały sklep dziadka. "To nie mogło się tak skończyć"

Klaudia El Dursi zabiera w podróże walizki z jedzeniem?

Klaudia El Dursi zabiera w podróże walizki z jedzeniem?

Ten składnik warto suplementować. "Odpowiada za to, że nasza skóra jest ładna, a włosy piękne"
Materiał promocyjny

Ten składnik warto suplementować. "Odpowiada za to, że nasza skóra jest ładna, a włosy piękne"

Wiosenny horoskop miłosny. Pojawią się emocjonalne burze i zawirowania

Wiosenny horoskop miłosny. Pojawią się emocjonalne burze i zawirowania

Czy epidemia opioidowa ma szansę dotrzeć do Polski? "4 lata temu nie mieliśmy żadnych przypadków"

Czy epidemia opioidowa ma szansę dotrzeć do Polski? "4 lata temu nie mieliśmy żadnych przypadków"

Polska ma własnego van Gogha. Ekspertyzy potwierdziły autentyczność obrazu

Polska ma własnego van Gogha. Ekspertyzy potwierdziły autentyczność obrazu

"Alkohol, przemoc, zaniedbania". Gabriela nie bała się pomóc maluchom

"Alkohol, przemoc, zaniedbania". Gabriela nie bała się pomóc maluchom

Potrawy wielkanocne, które zawładną świątecznym stołem. Przepisy Sebastiana Olmy
Materiał promocyjny

Potrawy wielkanocne, które zawładną świątecznym stołem. Przepisy Sebastiana Olmy

Marcin Prokop ma wyjątkową relację z bratem, lecz nie zawsze było kolorowo. "Zburzył mój spokój"

Marcin Prokop ma wyjątkową relację z bratem, lecz nie zawsze było kolorowo. "Zburzył mój spokój"

Obejrzałam dwa odcinki serialu "Klara". Każdy zna kogoś takiego, jak matka głównej bohaterki

Obejrzałam dwa odcinki serialu "Klara". Każdy zna kogoś takiego, jak matka głównej bohaterki

Sposób na wnętrze: Metamorfoza starej i niefunkcjonalnej kuchni. "To jest rewelacja"
Materiał promocyjny

Sposób na wnętrze: Metamorfoza starej i niefunkcjonalnej kuchni. "To jest rewelacja"

Sarah Ferguson wspiera Kate. Sama walczyła z dwoma typami raka

Sarah Ferguson wspiera Kate. Sama walczyła z dwoma typami raka

Wyjątkowy gość specjalny w "MasterChef Nastolatki"

Wyjątkowy gość specjalny w "MasterChef Nastolatki"

Nazywają go "trudnym aktorem". Jaki naprawdę jest Sebastian Fabijański?

Nazywają go "trudnym aktorem". Jaki naprawdę jest Sebastian Fabijański?

Dbać trzeba nie tylko o włosy, ale i o skórę głowy. Jak to robić?
Materiał promocyjny

Dbać trzeba nie tylko o włosy, ale i o skórę głowy. Jak to robić?

"Łazienkowe przekleństwa" - zbawienna metoda czy szkodliwy trend? Psycholożka wyjaśnia

"Łazienkowe przekleństwa" - zbawienna metoda czy szkodliwy trend? Psycholożka wyjaśnia

Sposób na idealnie białe firanki i obrusy na święta - sprawdź, co trzeba zrobić

Sposób na idealnie białe firanki i obrusy na święta - sprawdź, co trzeba zrobić

"Hotel Paradise 8". Ola i Ada rozdają karty. Ich decyzja może mieć wpływ na Rajskie Rozdanie

"Hotel Paradise 8". Ola i Ada rozdają karty. Ich decyzja może mieć wpływ na Rajskie Rozdanie

Zatrzymaj pierwsze zmarszczki. Sprawdź, jak zapobiec starzeniu się skóry
Materiał promocyjny

Zatrzymaj pierwsze zmarszczki. Sprawdź, jak zapobiec starzeniu się skóry

Platforma streamingowa Max już w czerwcu. "Na tę chwilę czekaliśmy 2 lata"

Platforma streamingowa Max już w czerwcu. "Na tę chwilę czekaliśmy 2 lata"

Wiosna na wielkanocnym stole. Stwórz własne dekoracje

Wiosna na wielkanocnym stole. Stwórz własne dekoracje

Brak apetytu u osób starszych. Co robić, kiedy seniorzy przestają jeść?
Materiał promocyjny

Brak apetytu u osób starszych. Co robić, kiedy seniorzy przestają jeść?

Co i za ile kupimy do koszyka wielkanocnego?

Co i za ile kupimy do koszyka wielkanocnego?

Nie wiesz, jak rozmawiać ze swoim psem? Waszą komunikację poprawi Radek Ekwiński. Napisz do nas

Nie wiesz, jak rozmawiać ze swoim psem? Waszą komunikację poprawi Radek Ekwiński. Napisz do nas

To najczęstszy błąd w podawaniu żurku

To najczęstszy błąd w podawaniu żurku

Wybuchowy ekstrawertyk, a może cichy introwertyk? Poznaj numerologiczną 4

Wybuchowy ekstrawertyk, a może cichy introwertyk? Poznaj numerologiczną 4

Mateusz Hładki poprowadzi nowy program

Mateusz Hładki poprowadzi nowy program

Sprawdzony trik z TikToka. Jak sprytnie pokroić mango?

Sprawdzony trik z TikToka. Jak sprytnie pokroić mango?

E-sklep TVN. Co jest w ofercie? "Widzowie poczują się częścią czegoś większego"
Materiał promocyjny

E-sklep TVN. Co jest w ofercie? "Widzowie poczują się częścią czegoś większego"

Ile cukru jest w przekąskach dla dzieci? "Owoce się je, a nie pije"

Ile cukru jest w przekąskach dla dzieci? "Owoce się je, a nie pije"

Paulina Holtz oddała kuchnię. Ogłoszenie zamieściła na popularnej grupie

Paulina Holtz oddała kuchnię. Ogłoszenie zamieściła na popularnej grupie

Wielka przeprowadzka rodziny Clarke. "Najbardziej obawiamy się o Czarusia"

Wielka przeprowadzka rodziny Clarke. "Najbardziej obawiamy się o Czarusia"

Sanah szczerze o swoich lękach. Czego się obawia?

Sanah szczerze o swoich lękach. Czego się obawia?

9 tradycyjnych potraw na Wielkanoc - najlepsze przepisy

9 tradycyjnych potraw na Wielkanoc - najlepsze przepisy

Wakacje w maju – gdzie warto pojechać?

Wakacje w maju – gdzie warto pojechać?

Ola Żuraw-Świątek po 10 latach pogodziła się z mamą

Ola Żuraw-Świątek po 10 latach pogodziła się z mamą

#DzieńDobrywPolsce. Potrzebujesz interwencji Dzień Dobry TVN? Napisz do nas

#DzieńDobrywPolsce. Potrzebujesz interwencji Dzień Dobry TVN? Napisz do nas

Jak rozmawiać z dziećmi o ukrzyżowaniu Jezusa? "Mają prawo wiedzieć, że umieramy"

Jak rozmawiać z dziećmi o ukrzyżowaniu Jezusa? "Mają prawo wiedzieć, że umieramy"

Grupowa randka w "Hotelu Paradise 8". Ktoś złoży uczestnikom niezapowiedzianą wizytę

Grupowa randka w "Hotelu Paradise 8". Ktoś złoży uczestnikom niezapowiedzianą wizytę

Beata Ścibakówna skrytykowała zachowanie młodych aktorów

Beata Ścibakówna skrytykowała zachowanie młodych aktorów

Nauczycielka, która nie stawia stopni. "Obawiałam się bardziej reakcji rodziców niż uczniów"

Nauczycielka, która nie stawia stopni. "Obawiałam się bardziej reakcji rodziców niż uczniów"