Wymioty u niemowlaka są z reguły objawem niestrawności bądź choroby. Wiedza na temat tego, jak wyglądają wymioty i jak postępować, gdy się pojawią, to cenna wskazówka dla wszystkich rodziców.
Wymiotujący niemowlak zawsze budzi niepokój rodziców. Jeżeli wymiotom towarzyszą biegunka i gorączka, może być to oznaka infekcji. Warto wiedzieć, jak szybko poradzić sobie z tymi objawami.
Jak wyglądają wymioty u niemowlaka? – przyczyny
Wymioty u niemowlaka w pierwszych miesiącach życia mogą być mylone z ulewaniem. Cofanie się treści pokarmowej żołądka, czyli tzw. ulewanie, jest wynikiem niedojrzałości motorycznej przewodu pokarmowego maluszka. To zjawisko fizjologiczne o łagodnym przebiegu, które mija samoczynnie w okolicy 6. miesiąca życia. Jeżeli dziecko w tym czasie rozwija się prawidłowo i odpowiednio przybiera na wadze, nie wymaga interwencji lekarskiej. Wymioty natomiast polegają na gwałtownym, chlustającym i zdecydowanie obfitszym usunięciu treści żołądkowej w wyniku podrażnienia żołądka.
Wymioty u niemowląt mogą mieć różne podłoże, najczęściej pojawiają się w wyniku infekcji wirusowej, rzadziej z powodu infekcji bakteryjnej lub pasożytniczej.
Wśród innych przyczyn wymiotów znajdują się:
zapalenie ucha,
uporczywy kaszel,
infekcje układu moczowego,
choroba lokomocyjna,
długotrwały płacz,
choroba refluksowa żołądka,
infekcje układu pokarmowego.
Sprawa wygląda inaczej, gdy kilka dni po narodzinach dziecko wymiotuje żółcią. Wymioty podbarwione żółcią mogą świadczyć o wrodzonej lub nabytej niedrożności przewodu pokarmowego. Należy wówczas niezwłocznie rozpocząć diagnostykę w kierunku chorób jelit, takich jak: martwicze zapalenie jelit, skręt jelit czy niedrożność smółkowa. Każde z tych schorzeń wymaga zazwyczaj pilnej interwencji chirurgicznej.
Krwiste wymioty nie są przeważnie stanem zagrażającym zdrowiu niemowlaka. Pojawiają się w wyniku intensywnych wymiotów, które przyczyniają się do tworzenia niewielkich rozmiarów ranek w naczyniach krwionośnych wyścielających przełyk. Wymioty z domieszką krwi mogą również wystąpić u dziecka po krwawieniu z nosa, które miało miejsce w czasie kilku ostatnich godzin.
Jeżeli wymioty pojawiają się w przebiegu infekcji wirusowej, to może im towarzyszyć biegunka. Należy wówczas zwracać szczególną uwagę, by niemowlę nie uległo odwodnieniu, czyli obniżeniu zawartości wody i elektrolitów w organizmie. Odwodnienie może przyczyniać się do zaburzeń funkcjonowania wielu układów i narządów, np. mózgu czy serca, co stanowi ryzyko wystąpienia stanu zagrożenia życia.
Im mniejsze dziecko, tym większe ryzyko szybkiego odwodnienia. Jeżeli u niemowlaka pojawią się pierwsze symptomy odwodnienia, takie jak: suche usta i język, płacz bez łez, skąpe oddawanie moczu czy senność, należy niezwłocznie zgłosić się do lekarza.
Co na wymioty u niemowlaka?
Wraz z pojawieniem się wymiotów u niemowlaka gwałtownie wzrasta ryzyko odwodnienia. Aby temu zapobiec, należy z dużą częstotliwością (nawet co około 10 minut) podawać dziecku niewielkie ilości płynu - najlepiej w tym przypadku sprawdzi się woda podawana łyżeczką (należy unikać podawania soków owocowych). Można też podawać dostępne w aptekach doustne płyny nawadniające.
Jeżeli dziecko wymiotuje podczas infekcji układu oddechowego, należy regularnie oczyszczać nos malucha i oklepywać plecy, co zapobiega spływaniu dużej ilości flegmy do żołądka, która może go podrażniać i wywoływać odruch wymiotny.
Na wymioty po jedzeniu może skutkować częstsze karmienie niemowlaka, za to mniejszymi porcjami i utrzymywanie go w pozycji pionowej przez około pół godziny po posiłku.
W przypadku wymiotów podczas podróży należy robić częste postoje i przerwy, zapewniając dziecku dostęp do świeżego powietrza. Ponadto nie należy karmić dziecka w trakcie trwania jazdy oraz odczekać do kilkunastu minut po nakarmieniu go przed rozpoczęciem lub wznowieniem podróży.
Podawanie leków na wymioty powinno odbywać się po konsultacji z lekarzem i zdiagnozowaniu przyczyn wymiotów, nigdy na własną rękę.
Gorączka i wymioty u niemowlaka
Pojawiającym się wymiotom może towarzyszyć nie tylko biegunka, ale również gorączka. Jeżeli dziecko wymiotuje i ma gorączkę (w przypadku niemowląt do 3 .miesiąca życia powyżej 38 stopni, zaś u dzieci starszych powyżej 39 stopni Celsjusza), która nie ustępuje w ciągu 24 godzin, należy zgłosić się do pediatry.
Jednoczesne wymioty, gorączka i biegunka u dziecka wskazują najczęściej na wywołaną przez wirusy zakaźne grypę żołądkową, czyli jelitówkę. Może ona trwać od kilku dni do nawet tygodnia, należy wówczas szczególnie dbać o właściwe nawodnienie dziecka.
Wymioty u niemowlaka po jedzeniu
Kiedy wymioty u niemowlaka pojawiają się po każdym posiłku, są chlustające i nie ustępują po zmianie diety czy lekach przeciwwymiotnych, należy przeprowadzić diagnostykę w kierunku przerostowego zwężenia odźwiernika. Schorzenie ujawnia się najczęściej u dzieci między 2. a 6. tygodniem po urodzeniu i może być diagnozowane do 4. miesiąca życia.