Szczerość jest dla dzieci rzeczą całkowicie naturalną, jednak potrafi doprowadzić do dość niezręcznych sytuacji. Znajomość panujących norm społecznych wzrasta z czasem, a początki bywają kłopotliwe, szczególnie dla rodziców. Jak nauczyć dziecko, kiedy powinno zachować swoje myśli dla siebie?
Szczerość bywa czasem problematyczna. Przekonała się o tym mama pewnego 6-latka, która została wezwana do szkoły, po tym, jak chłopiec napisał szczery do bólu list do swojej nauczycielki. Co oburzyło chłopca? Kobieta zabrała uczniowi zabawki za to, że rozmawiał z kolegą podczas lekcji. Rozgniewane dziecko przelało swoje oburzenie na papier i napisało, co myśli o nauczycielce. Mimo że przez szczerość syna mama chłopca najadła się w szkole wstydu, Internauci stanęli murem za maluchem i uznali jego szczerość za... uroczą.
Dziecko szczere do bólu
Małe dzieci nie rozumieją wielu norm funkcjonujących w świecie dorosłych. Szczerość jest w ich przypadku zjawiskiem rozwojowym. Dopiero z wiekiem wykształcają się u dzieci kompetencje społeczne. Nim to jednak nastąpi, ich kontrola intelektualna nad własnymi zachowaniami i emocjami bywa problematyczna.
Niektórym ta szczerość w mniejszym lub większym stopniu zostaje na wiele dalszych lat życia i to bywa poważną komplikacją. Tego typu wypowiedzi u dzieci gotowi jesteśmy jeszcze przełknąć. Oczywiście, dzieci są różne. Niektóre wcześniej odkrywają to, że ich zachowania wpływają na stany emocjonalne i zachowania innych ludzi i w przemyślany sposób uwzględniają, że nie opłaca im się mówić pewnych rzeczy, bo to się może źle skończyć. W większości dzieci, z którymi się stykamy w naszej kulturze, od 6-latka takiej samokontroli nie można jeszcze wymagać
– wyjaśniła Aleksandra Piotrowska, psycholog dziecięcy.
Jak radzić sobie z nadmierną szczerością u dziecka?
Na ogół odkrywanie i rozwijanie kompetencji, pozwalających utrzymać szczerość na wodzy trwa u dzieci do około 6 roku życia . Nauka tych zachowań wymaga czasu, ponieważ dziecko samo musi zrozumieć, że jego słowa i czyny mogą sprawić przykrość innym.
Trzeba czasu, lat i zgromadzenia iluś doświadczeń, żeby dziecko samo wyciągnęło wniosek, że takie 100-procentowo szczere uzewnętrznianie swoich życzeń wobec drugiej osoby nie jest najlepszym pomysłem. Miejmy świadomość, że nie wszystko da się dziecku wytłumaczyć i wyjaśnić. Wiele rzeczy dziecko musi odkryć samo
– zauważyła Aleksandra Piotrowska.
Zdaniem pedagog, rodzice powinni nauczyć dziecko przepraszania za swoje zachowanie i wytłumaczyć, że nie każde oburzenie, które odczuwają powinno przekładać się na postawy wobec innych ludzi. Malucha należy wielokrotnie i spokojnie uświadomić, że szczerość może sprawić komuś przykrość.
Nie oglądałeś Dzień Dobry TVN na antenie? Pełne odcinki znajdziesz w serwisie Player.