Planowanie ciąży to przygotowanie organizmu do zmian i zadbanie o swoje zdrowie, dzięki czemu płód będzie rozwijał się prawidłowo, a przyszła mama lepiej zniesie ciążowe dolegliwości. Przygotowanie do ciąży dotyczy także mężczyzn, ponieważ zmiana stylu życia wiąże się z lepszą jakością nasienia.
Planowanie ciąży – od czego zacząć?
Pary, które podjęły decyzję o posiadaniu dziecka powinny rozpocząć planowanie ciąży od zmiany swojego stylu życia na zdrowszy . Oznacza to rezygnację z używek, wprowadzenie zbilansowanej diety i aktywności fizycznej, redukcję stresów oraz zoptymalizowanie swojego planu dnia, tak aby równoważył się czas poświęcony na aktywność i odpoczynek. Podjęcie się tych kroków powinno obejmować obojga partnerów, ponieważ na prawidłowy rozwój i zdrowie dziecka wpływa nie tylko ogólny stan zdrowia kobiety, ale także jakość nasienia mężczyzny. Planowanie ciąży obejmuje:
- obserwację cyklu menstruacyjnego i oznaczenie dni płodnych,
- suplementację witamin i minerałów,
- wprowadzenie zbilansowanej diety,
- rezygnację z palenia tytoniu, spożywania alkoholu i narkotyków,
- wykonanie podstawowych badań,
- ustabilizowanie chorób przewlekłych,
- wykonanie szczepień ochronnych,
- zadbanie o stan uzębienia.
Planowanie ciąży – jakie badania przed planowaną ciążą wykonać
Kobieta, która planuje mieć dziecko, powinna wykonać profilaktyczne badania, które pozwolą określić ogólny stan zdrowia oraz wskażą ewentualne niedobory składników mineralnych. Podstawowe badania przed planowaniem ciąży obejmują wysokość ciśnienia tętniczego, analizę moczu i krwi (morfologia, poziom stężenia glukozy, żelaza oraz hormonów tarczycy). Należy wykonać także badanie ginekologiczne, wraz z USG dopochwowym, cytologią oraz biocenozą, czyli określeniem czystości pochwy. Planowanie drugiej ciąży powinno objąć te same badania.
Kobieta, która choruje przewlekle powinna rozpocząć planowanie ciąży od wizyty u lekarza prowadzącego, który udzieli wskazówek dotyczących przygotowania do ciąży, zleci wykonanie badań oraz zdecyduje o sposobie dalszego leczenia, ponieważ nie wszystkie leki mogą być przyjmowane przez ciężarną.
Planowanie ciąży – witaminy i kwas foliowy
Składniki mineralne i witaminy powinny być uzupełnione przed planowaniem ciąży. Kwas foliowy jest najważniejszą z nich. Jest to witamina z grupy B niezbędna dla prawidłowego rozwoju płodu. Jej niedobór jest przyczyną powstania wad cewy nerwowej, czyli wrodzonych nieprawidłowości układu nerwowego. Powstają one w pierwszych 4 tygodniach od zapłodnienia, dlatego niezwykle ważna już podczas planowania ciąży jest suplementacja kwasu foliowego . Dzienna dawka powinna wynosić 450 µg.
Wskazane jest także regularne przyjmowanie kwasu foliowego przez kobietę, która planuje zostać mamą w przyszłości. Nieplanowana ciąża w przypadku niedoboru witamin może nieść za sobą ryzyko powstania wad.
Planowanie ciąży – dieta. Co jeść przed planowaną ciążą?
Dieta przy planowaniu ciąży nie wiąże się ze specjalnym sposobem odżywiania, a jedynie rezygnacją z niezdrowych produktów i zastąpieniem ich tymi, które są bogate w witaminy, żelazo, białko i kwas foliowy. Zaleca się spożywanie dużej ilości warzyw, owoców, szpinaku, ryb, orzechów, produktów pełnoziarnistych i ograniczenie kawy, mocnej herbaty, fast foodów. Jeżeli kobieta ma nadwagę wskazane jest pozbycie się zbędnych kilogramów, dzięki czemu lepiej zniesie ona ciążę i zmniejszy się ryzyko powikłań.
W czasie planowania ciąży, mężczyzna również powinien zmienić swoją dietę na zdrowszą i spożywać produkty, które zawierają w sobie cynk, magnez, selen oraz witaminę E. Te składniki znacznie wpływają na jakość nasienia. Znajdują się w: rybach, owocach morza, czerwonym mięsie, zielonych warzywach i roślinach strączkowych.
Planowanie ciąży – kalendarz dni płodnych
Do zapłodnienia może dojść wyłącznie w trakcie dni płodnych. Naturalne planowanie ciąży polega na obserwacji organizmu i prowadzeniu kalendarzyka. Zapisuje się w nim długość cyklu, dni krwawienia miesięcznego oraz temperaturę ciała. Pozwala to na określenie dni, w których jest największa szansa na zajście w ciążę. Ta metoda sprawdza się u kobiet, których cykl menstruacyjny jest regularny.
W uproszczonym przykładzie u kobiety, której cykl trwa 28 dni, a krwawienie wynosi 4 dni, owulacja przypada w 14 dniu cyklu menstruacyjnego. Regulowane jest to działaniem hormonów płciowych w poszczególnych dniach. Temperatura ciała przed owulacją nie przekracza 36,6 stopni Celsjusza. W dniu jajeczkowania następuje jej nagły skok o 0,5 stopnia, który utrzymuje się do kolejnego krwawienia. Należy jednak pamiętać, że stres, zmiana diety, zmęczenie lub przeziębienie przy planowaniu ciąży może opóźnić lub przyspieszyć dni płodne.
Inne metody planowania ciąży, które łączą się z kalendarzem, opierają się na codziennej obserwacji śluzu. Śluz płodny pojawia się 6 dni przed owulacją. Jest przezroczysty, rozciągliwy i śliski. Wydzielina po jajeczkowaniu robi się gęsta, biała i lepka.
Zobacz także: Słodki ciężar - tydzień 1-3
Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN