Wyniki na słowo roku 2021 zostały podane 5 stycznia. Jak co roku, głos w konkursie można było oddać za pomocą specjalnego formularza. Można w nim wybrać słowo zaproponowane przez organizatorów lub podać własną propozycję.
Jakie jest słowo roku 2021? Kapituła Językoznawców zadecydowała
Słowo "szczepienie" zostało wybrane jako słowo roku 2021 w głosowaniu kapituły językoznawców ogólnopolskiego konkursu. Zajęło także pierwsze miejsce w głosowaniu internautów. Wyniki internetowego głosowania podała dr hab. Magdalena Derwojedowa, językoznawczyni z UW.
Jak zauważono, "szczepionka" została wybrana słowem roku nie tylko w Polsce, ale i na całym świecie. Na kolejnych miejscach plebiscytu, w głosowaniu internautów znalazły się słowa: "cnota" oraz "zdalny".
Nauka
To już jedenasta edycja plebiscytu na "Słowo Roku", organizowanego przez Uniwersytet Warszawski. W tym roku wśród propozycji znalazły się m.in.: szczepienie, szczepionka, (za/wy)szczepić; fala (trzecia/czwarta pandemii, także fala uchodźców); spis (powszechny); granica czy zdalny (praca, nauczanie).
Konkurs na słowo roku - szczepienie i granica
Na stronie, na której podano wyniki, można również znaleźć komentarze językoznawców do wybranych słów.
Jak powiedział Marek Łaziński, profesor Uniwersytetu Warszawskiego: "Słowo roku 2021 w różnych językach jest dobrą ilustracją, jak w historii języka nazywamy nowe zjawiska. Kiedy Edward Jenner wykorzystał zarazki krowiej ospy jako ochronę przed ospą prawdziwą (czarną), wykorzystał też nazwę (virula) vaccina, czyli krowia od łac. vacca „krowa” i tak w nazwie każdej szczepionki w większości języków widzimy krowi pierwiastek. Wakcynacja przyjęła się na krótko i w polszczyźnie, ale ostatecznie wygrała inna metafora – ogrodnicza. Nauczyliśmy się podawać człowiekowi małą dawkę zarazków, żeby chronić go przed chorobą, tak jak od wieków przenosimy pęd jednej rośliny na drugą, żeby uzyskać lepszą, zdrowszą odmianę. Oba zabiegi nazywamy po polsku szczepieniem od ogólnosłowiańskiego rdzenia szczep– "rozdzielać’. Rzeczownik szczep pierwotnie oznaczał uszlachetnione drzewo, dopiero później przenośnie „plemię”.
Wypowiedział się on również na temat drugiego słowa roku, jakim jest granica: "Granica była już słowem września 2015, w roku, w którym słowem roku został rzeczownik uchodźca. Chodziło wtedy o granice południowej Europy, w roku 2021 chodzi o granicę polsko-białoruską. Słowo granica jeszcze niedawno kojarzone z dowolnym obszarem, z przekraczaniem, zamykaniem i otwieraniem (w pandemii), z paszportem (także covidowym), dziś łączy się z wyrazami kryzys, przekroczyć, nielegalnie, migrant, stan wyjątkowy, zasieki, mur, obrona, prowokacja".
Zobacz także:
- Śpiulkolot wybrany Młodzieżowym Słowem Roku. Co tak naprawdę oznacza ten wyraz?
- Wybrano Słowo Dekady i Słowo Roku 2020. Na co głosowali internauci?
- Młodzieżowego Słowa Roku 2020 nie będzie. "Najczęściej zgłaszane były słowa wulgarne"
Autor: Teofila Siewko
Źródło: PAP/uw.edu.pl
Źródło zdjęcia głównego: Thomas-Soellner/Getty Images