Chorzy na raka w Polsce bez dostępu do wielu leków. "Czuję się pokrzywdzona, ktoś decyduje o moim życiu"

pacjent, szpital, kroplówka
gorodenkoff/Getty Images
Źródło: iStockphoto
Prawie połowa zarejestrowanych leków onkologicznych jest w Polsce nierefundowana, co oddala nasz kraj od europejskich standardów. Niestety, przełomu nie przyniosła najnowsza, majowa lista refundacyjna. Diagnostykę i leczenie onkologiczne dodatkowo opóźnia epidemia COVID-19 - szczególnie dotyczy to osób walczących z rakiem płuc, jajnika i piersi. Te ograniczenia kryją za sobą dramat wielu pacjentów i ich rodzin.

Chorzy na raka bez leków refundowanych

Fundacja Onkologiczna Alivia przeanalizowała, z ilu terapii rekomendowanych przez ESMO mogą bezpłatnie skorzystać polscy pacjenci. Poziom dostępności do tych terapii określa wskaźnik Oncoindex, który może się wahać od -100, co oznacza całkowity brak dostępu, do 0 - to możliwość leczenia zgodnego z międzynarodowymi wytycznymi. Po majowej aktualizacji Oncoindex wyniósł -65 i nie zmienił się w stosunku do pomiaru ze stycznia 2021.

W analizowanych 17 najbardziej śmiertelnych chorobach nowotworowych 60 ze 132 leków, zarejestrowanych w Europie w ciągu ostatnich 15 lat i wymienionych w standardach ESMO, nie jest w ogóle dostępnych dla polskich pacjentów. NFZ nie płaci za leczenie tymi lekami, choć ich zastosowanie jest wskazane na bazie aktualnej wiedzy medycznej. Kolejne 43 substancje są refundowane z ograniczeniami, wynikającymi z restrykcyjnych kryteriów opracowanych przez Ministerstwo Zdrowia. Tylko 29 terapii może być wykorzystanych przez lekarzy onkologów do ratowania życia pacjentów zgodnie z międzynarodowymi wytycznymi.

Polska na peryferiach Europy

Niestety daleko nam do międzynarodowych standardów leczenia. Widać to dobrze na przykładzie najbardziej zabójczego typu nowotworu - raka płuc. Na 24 zalecane przez ESMO terapie w Polsce tylko 2 są dostępne zgodnie ze wskazaniami, a do 11 dostęp jest ograniczony kryteriami programów lekowych, które nie odpowiadają międzynarodowym wytycznym. Podobnie jest w przypadku raka jajnika. Z 4 rekomendowanych substancji żadna nie jest w Polsce refundowana zgodnie z aktualną wiedzą medyczną.

Renata Woś z Ząbek ma właśnie nawrót raka jajnika. Od kilku miesięcy kupuje lek, który w jej przypadku nie jest refundowany.

- Nie dostanę go, bo choruję za długo . Ale konsultowałam się ze specjalistami, którzy potwierdzili, że może powstrzymać rozwój choroby i przedłużyć mi życie! Tylko że dawka kosztuje około 3 tysięcy zł, a muszę przyjąć ich 18. Żyję w niepewności, czy będę miała na to pieniądze. Oszczędności wystarczy jeszcze tylko na chwilę – mówi pani Renata.

Marcin Stachurski ze Złotokłosa zmaga się z niedrobnokomórkowym rakiem płuc z przerzutami do kręgosłupa. Zdaniem lekarzy jego szanse na przeżycie były bardzo niskie. Jednak zastosowanie immunoterapii - wpisanej do europejskich standardów, choć nierefundowanej przez NFZ, zdziałało cuda. Remisja trwała dwa lata.

- Nie byłem już w stanie przejść kilku kroków z łóżka na fotel. Dzięki terapii mogłem znów funkcjonować - mogłem chodzić, wyjść na spacer z żoną. Żyć - wspomina. Teraz Marcin ma wznowę.

- Minęły dwa lata, a lek nadal nie jest dla mnie refundowany. To paranoja. Jedno podanie to prawie 10 tysięcy złotych, a ja muszę go przyjmować co dwa tygodnie. Mój syn planuje ślub. Chciałbym to zobaczyć. Cały czas szukamy i kombinujemy skąd zdobyć pieniądze - mówi z rozgoryczeniem.

Majowa lista leków refundowanych

Na przepaść między Polską a Europą zwraca uwagę Joanna Frątczak-Kazana z Fundacji Alivia.

- Faktycznie, w obwieszczeniu refundacyjnym pojawiły się nowe opcje terapeutyczne i zmiany w programach lekowych. Lecz to wciąż tylko eliminowanie narosłych zaległości, a nie zmniejszanie dystansu w stosunku do wytycznych przygotowanych przez ESMO. Polska maszeruje, podczas gdy medycyna i Europa biegną . Zmiany, takie jak rozszerzenie grupy pacjentek, które mogą stosować celowaną terapię w leczeniu raka jajnika, są bardzo ważne. Ale ta grupa jest nadal węższa, niż wskazują europejskie rekomendacje. Nie można tu mówić o przełomie.

- Pojawiają się nowe terapie i wskazania, nowe szanse dla chorych, niestety, często nie dla Polek i Polaków. A warto przypomnieć, że zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, pacjenci mają prawo do leczenia odpowiadającego aktualnej wiedzy medycznej - podkreśla Joanna Frątczak-Kazana.

Coraz gorzej w raku piersi

Zła sytuacja dotyczy również pacjentek walczących z rakiem piersi. Raport stowarzyszenia Polskie Amazonki Ruch Społeczny wskazuje, że choruje na niego coraz więcej kobiet - w 2010 r. wykryto 15,7 tys. nowych przypadków, a w 2018 – już ponad 20,2 tys. Jednocześnie, choć w wielu krajach Europy spada umieralność na raka piersi, to w Polsce ta śmiertelność rośnie.

Wobec nowych wytycznych, zgodnych z aktualną wiedzą medyczną, Polki mają coraz gorszy dostęp do optymalnego leczenia. Od września 2020 r. wskaźnik Oncoindex w terapiach raka piersi pogorszył się o 13 punktów. Obecnie w europejskich wytycznych jest 16 substancji, których stosowanie pozwala na skuteczne leczenie nowotworu. Jednak aż 10 z nich nie jest refundowanych dla kobiet w Polsce. Mogą je co najwyżej kupić. Tak jak Anna Łukowczyk z Rybnika, która od roku choruje na potrójnie ujemnego raka piersi. Wytyczne wskazują, że w leczeniu jej typu nowotworu terapia lekiem nierefundowanym daje szansę na powstrzymanie choroby i uniknięcie przerzutów.

- Czuję się pokrzywdzona. Ktoś decyduje o moim życiu. Są badania potwierdzające skuteczność leku, wiadomo, że może przyblokować chorobę. Przecież ta decyzja, o refundacji czy jej braku, nie jest podparta powodami medycznymi. Wychodzi na to, że są pacjenci równi i równiejsi - twierdzi Anna. Boi się o przyszłość swoją i najbliższych.

- Lekarz powiedział mi, że mogę uniknąć nawrotów. Mogę żyć, mogę być zdrowa. Ale jedno pudełko leku kosztuje około 23 tysięcy złotych. Jeśli nie będzie mnie stać na leczenie - choroba może wrócić. Mam 15-letniego syna. Nie mogę go zostawić! - mówi.

COVID-19 blokuje onkologię

Epidemia COVID-19 powoduje, że pacjentom trudniej dostać się na diagnostykę. Opóźnione jest również ich leczenie. W takich przypadkach często rak rozwija się do zaawansowanych stadiów. By go pokonać, polscy pacjenci potrzebują skutecznych terapii odpowiadających aktualnej wiedzy medycznej. Dla Renaty, Marcina, Anny oraz tysięcy innych pacjentów onkologicznych dostęp do odpowiednich terapii ma teraz kluczowe znaczenie w walce o ich życie.

- Od początku epidemii chorzy informowali nas, że przez COVID-19 zamykane były ośrodki diagnostyczne, odwoływano wizyty czy zabiegi – opowiada Joanna Frątczak-Kazana z Fundacji Alivia. Choć epidemia trwa już ponad rok, nadal nie rozwiązano problemów pacjentów, którym przełożono lub odwołano świadczenia.

- Cały czas odwołuje się pilne operacje, nawet chorym z zagrożeniem życia. A możliwości skutecznego leczenia i tak są w Polsce mocno ograniczone. Bariery refundacyjne i zawężony dostęp do wizyt, badań czy operacji – to wszystko skończy się tragicznie dla chorych. Rak nie poczeka na koniec epidemii - tłumaczy Joanna Frątczak-Kazana.

Najnowsze badania pokazują, że kobiety pracujące na zewnątrz są mniej narażone na zachorowanie na raka piersi. Zobacz wideo:

x-news

Zobacz też:

Grzybica atakuje ozdrowieńców, ratunkiem jest usunięcie oka. Lekarze: "To koszmar w środku pandemii"

Prawdy i mity o wybielaniu zębów. Stomatolog przestrzega: "Od kiedy są nakładki, pojawiła się bleachoreksja"

Ginekolog o infekcjach intymnych. "Błędem jest to, że nie leczy się partnera"

Autor: Luiza Bebłot

Źródło zdjęcia głównego: iStockphoto

podziel się:

Pozostałe wiadomości

Wojciech Modest Amaro podzielił się rodzinną nowiną. "Piękny Aniołek już jest na świecie"

Wojciech Modest Amaro podzielił się rodzinną nowiną. "Piękny Aniołek już jest na świecie"

Kobiety hejtowane za wielodzietność.  "Odpieluszkowe zapalenie mózgu"  

Kobiety hejtowane za wielodzietność.  "Odpieluszkowe zapalenie mózgu"  

Zjadłam słynny żurek Magdy Gessler. Czy talerz zupy jest wart swojej ceny?

Zjadłam słynny żurek Magdy Gessler. Czy talerz zupy jest wart swojej ceny?

Siostry uratowały sklep dziadka. "To nie mogło się tak skończyć"

Siostry uratowały sklep dziadka. "To nie mogło się tak skończyć"

Marta Krupa o trudnym związku i powrocie do show-biznesu. "Byłam poniżana"

Marta Krupa o trudnym związku i powrocie do show-biznesu. "Byłam poniżana"

Nowy uczestnik wszedł do "Hotelu Paradise 8" i od razu namieszał

Nowy uczestnik wszedł do "Hotelu Paradise 8" i od razu namieszał

Serowe pyszności na Wielkanoc. Poznaj przepisy Andrzeja Polana na dania z serem długodojrzewającym
Materiał promocyjny

Serowe pyszności na Wielkanoc. Poznaj przepisy Andrzeja Polana na dania z serem długodojrzewającym

Tradycje wielkanocne - zwyczaje, ciekawostki i symbole Wielkanocy. Co powinno być w koszyczku wielkanocnym?

Tradycje wielkanocne - zwyczaje, ciekawostki i symbole Wielkanocy. Co powinno być w koszyczku wielkanocnym?

"Po Wielkanocy sałatkę jarzynową wyrzuca 68% Polaków". Znana dziennikarka radzi, co z niej zrobić

"Po Wielkanocy sałatkę jarzynową wyrzuca 68% Polaków". Znana dziennikarka radzi, co z niej zrobić

Wyjątkowe dania z drobiu na Wielkanoc (i nie tylko). Wypróbuj przepisy Matteo Brunettiego
Materiał promocyjny

Wyjątkowe dania z drobiu na Wielkanoc (i nie tylko). Wypróbuj przepisy Matteo Brunettiego

Ile jajek można zjeść w tygodniu? Ekspert rozwiewa wątpliwości

Ile jajek można zjeść w tygodniu? Ekspert rozwiewa wątpliwości

Księżna Kate wspierała ją w chorobie. Teraz 8-latka chce zrobić dla niej to samo. "Wyzdrowieje tak, jak ja"

Księżna Kate wspierała ją w chorobie. Teraz 8-latka chce zrobić dla niej to samo. "Wyzdrowieje tak, jak ja"

10 kroków dzieli Cię od udanej podróży. O tym należy pamiętać przy planowaniu wyjazdu
Materiał promocyjny

10 kroków dzieli Cię od udanej podróży. O tym należy pamiętać przy planowaniu wyjazdu

Klaudia El Dursi zabiera w podróże walizki z jedzeniem?

Klaudia El Dursi zabiera w podróże walizki z jedzeniem?

Ten składnik warto suplementować. "Odpowiada za to, że nasza skóra jest ładna, a włosy piękne"
Materiał promocyjny

Ten składnik warto suplementować. "Odpowiada za to, że nasza skóra jest ładna, a włosy piękne"

Wiosenny horoskop miłosny. Pojawią się emocjonalne burze i zawirowania

Wiosenny horoskop miłosny. Pojawią się emocjonalne burze i zawirowania

Czy epidemia opioidowa ma szansę dotrzeć do Polski? "4 lata temu nie mieliśmy żadnych przypadków"

Czy epidemia opioidowa ma szansę dotrzeć do Polski? "4 lata temu nie mieliśmy żadnych przypadków"

Polska ma własnego van Gogha. Ekspertyzy potwierdziły autentyczność obrazu

Polska ma własnego van Gogha. Ekspertyzy potwierdziły autentyczność obrazu

"Alkohol, przemoc, zaniedbania". Gabriela nie bała się pomóc maluchom

"Alkohol, przemoc, zaniedbania". Gabriela nie bała się pomóc maluchom

Potrawy wielkanocne, które zawładną świątecznym stołem. Przepisy Sebastiana Olmy
Materiał promocyjny

Potrawy wielkanocne, które zawładną świątecznym stołem. Przepisy Sebastiana Olmy

Marcin Prokop ma wyjątkową relację z bratem, lecz nie zawsze było kolorowo. "Zburzył mój spokój"

Marcin Prokop ma wyjątkową relację z bratem, lecz nie zawsze było kolorowo. "Zburzył mój spokój"

Obejrzałam dwa odcinki serialu "Klara". Każdy zna kogoś takiego, jak matka głównej bohaterki

Obejrzałam dwa odcinki serialu "Klara". Każdy zna kogoś takiego, jak matka głównej bohaterki

Sposób na wnętrze: Metamorfoza starej i niefunkcjonalnej kuchni. "To jest rewelacja"
Materiał promocyjny

Sposób na wnętrze: Metamorfoza starej i niefunkcjonalnej kuchni. "To jest rewelacja"

Sarah Ferguson wspiera Kate. Sama walczyła z dwoma typami raka

Sarah Ferguson wspiera Kate. Sama walczyła z dwoma typami raka

Wyjątkowy gość specjalny w "MasterChef Nastolatki"

Wyjątkowy gość specjalny w "MasterChef Nastolatki"

Nazywają go "trudnym aktorem". Jaki naprawdę jest Sebastian Fabijański?

Nazywają go "trudnym aktorem". Jaki naprawdę jest Sebastian Fabijański?

Dbać trzeba nie tylko o włosy, ale i o skórę głowy. Jak to robić?
Materiał promocyjny

Dbać trzeba nie tylko o włosy, ale i o skórę głowy. Jak to robić?

"Łazienkowe przekleństwa" - zbawienna metoda czy szkodliwy trend? Psycholożka wyjaśnia

"Łazienkowe przekleństwa" - zbawienna metoda czy szkodliwy trend? Psycholożka wyjaśnia

Sposób na idealnie białe firanki i obrusy na święta - sprawdź, co trzeba zrobić

Sposób na idealnie białe firanki i obrusy na święta - sprawdź, co trzeba zrobić

"Hotel Paradise 8". Ola i Ada rozdają karty. Ich decyzja może mieć wpływ na Rajskie Rozdanie

"Hotel Paradise 8". Ola i Ada rozdają karty. Ich decyzja może mieć wpływ na Rajskie Rozdanie

Zatrzymaj pierwsze zmarszczki. Sprawdź, jak zapobiec starzeniu się skóry
Materiał promocyjny

Zatrzymaj pierwsze zmarszczki. Sprawdź, jak zapobiec starzeniu się skóry

Platforma streamingowa Max już w czerwcu. "Na tę chwilę czekaliśmy 2 lata"

Platforma streamingowa Max już w czerwcu. "Na tę chwilę czekaliśmy 2 lata"

Wiosna na wielkanocnym stole. Stwórz własne dekoracje

Wiosna na wielkanocnym stole. Stwórz własne dekoracje

Brak apetytu u osób starszych. Co robić, kiedy seniorzy przestają jeść?
Materiał promocyjny

Brak apetytu u osób starszych. Co robić, kiedy seniorzy przestają jeść?

Co i za ile kupimy do koszyka wielkanocnego?

Co i za ile kupimy do koszyka wielkanocnego?

Nie wiesz, jak rozmawiać ze swoim psem? Waszą komunikację poprawi Radek Ekwiński. Napisz do nas

Nie wiesz, jak rozmawiać ze swoim psem? Waszą komunikację poprawi Radek Ekwiński. Napisz do nas

To najczęstszy błąd w podawaniu żurku

To najczęstszy błąd w podawaniu żurku

Wybuchowy ekstrawertyk, a może cichy introwertyk? Poznaj numerologiczną 4

Wybuchowy ekstrawertyk, a może cichy introwertyk? Poznaj numerologiczną 4

Mateusz Hładki poprowadzi nowy program

Mateusz Hładki poprowadzi nowy program

Sprawdzony trik z TikToka. Jak sprytnie pokroić mango?

Sprawdzony trik z TikToka. Jak sprytnie pokroić mango?

E-sklep TVN. Co jest w ofercie? "Widzowie poczują się częścią czegoś większego"
Materiał promocyjny

E-sklep TVN. Co jest w ofercie? "Widzowie poczują się częścią czegoś większego"

Ile cukru jest w przekąskach dla dzieci? "Owoce się je, a nie pije"

Ile cukru jest w przekąskach dla dzieci? "Owoce się je, a nie pije"

Paulina Holtz oddała kuchnię. Ogłoszenie zamieściła na popularnej grupie

Paulina Holtz oddała kuchnię. Ogłoszenie zamieściła na popularnej grupie

Wielka przeprowadzka rodziny Clarke. "Najbardziej obawiamy się o Czarusia"

Wielka przeprowadzka rodziny Clarke. "Najbardziej obawiamy się o Czarusia"

Sanah szczerze o swoich lękach. Czego się obawia?

Sanah szczerze o swoich lękach. Czego się obawia?

9 tradycyjnych potraw na Wielkanoc - najlepsze przepisy

9 tradycyjnych potraw na Wielkanoc - najlepsze przepisy

Wakacje w maju – gdzie warto pojechać?

Wakacje w maju – gdzie warto pojechać?

Ola Żuraw-Świątek po 10 latach pogodziła się z mamą

Ola Żuraw-Świątek po 10 latach pogodziła się z mamą

#DzieńDobrywPolsce. Potrzebujesz interwencji Dzień Dobry TVN? Napisz do nas

#DzieńDobrywPolsce. Potrzebujesz interwencji Dzień Dobry TVN? Napisz do nas

Jak rozmawiać z dziećmi o ukrzyżowaniu Jezusa? "Mają prawo wiedzieć, że umieramy"

Jak rozmawiać z dziećmi o ukrzyżowaniu Jezusa? "Mają prawo wiedzieć, że umieramy"

Grupowa randka w "Hotelu Paradise 8". Ktoś złoży uczestnikom niezapowiedzianą wizytę

Grupowa randka w "Hotelu Paradise 8". Ktoś złoży uczestnikom niezapowiedzianą wizytę

Beata Ścibakówna skrytykowała zachowanie młodych aktorów

Beata Ścibakówna skrytykowała zachowanie młodych aktorów

Nauczycielka, która nie stawia stopni. "Obawiałam się bardziej reakcji rodziców niż uczniów"

Nauczycielka, która nie stawia stopni. "Obawiałam się bardziej reakcji rodziców niż uczniów"