Jak chronić swoje dane?
Według badań, aż 91 proc. Polaków wie, że powinno się chronić swoje dane, ale niestety aż 74 proc. ankietowanych nic w tym kierunku nie robi. Szczególnie teraz w okresie przedświątecznym kupujemy wiele rzeczy online, więc jesteśmy narażeni na spotkanie z internetowymi oszustami. Jak się chronić?
- Nasze dane są cenne, a jeżeli coś jest wartościowe, to z natury rzeczy staje się obiektem zainteresowania złodziei i oszustów. Nasze dane zawsze będą przedmiotem ataku - powiedział Marcin Gozdek, ekspert Biura Informacji Kredytowej. - Ludzie generalnie zachowują się racjonalnie. Nie wprowadzają swoich danych w Internecie na prawo i lewo, pilnują swoich dokumentów, pilnują dowodu osobistego. Mimo wszystko jesteśmy nadal zagrożeni, ponieważ nasze dane są w bardzo różnych miejscach. Prawie nie kontrolujemy, gdzie te dane podawaliśmy. (...) Wielokrotnie mieliśmy do czynienia z wyciekami danych z różnych instytucji. Czasami były to takie spektakularne zdarzenia. Kiedyś np. z rządowej bazy PESEL wyciekły dane, z różnych uczelni i firm. Nasze dane są poza naszą kontrolą i nawet jak my sami jesteśmy ostrożni, to wiele rzeczy w tle może się wydarzyć, więc nie jesteśmy bezpieczni - dodał ekspert.
Dlaczego oszuści chcą zdobyć nasze dane?
- Jeżeli złodziej będzie mógł je wykorzystać i podszyć się pod naszą tożsamość, to wtedy może z nimi coś zrobić i uzyskać korzyść finansową. Może włamać się na nasze konto bankowe, wyczyścić oszczędności i zaciągnąć kredyt. Jeżeli złodziejowi uda się to zrobić raz, to on idzie za chwilę do następnej instytucji i następnej - wyjaśnił Marcin Gozdek.
Jak się bronić przed internetowymi oszustami?
Ekspert Biura Informacji Kredytowej doradził, jak nie dać się oszukać przed świętami.
- Dużo kupujemy, często w Internecie i często z dostawą do domu. Dostajemy ciągle jakieś powiadomienie, że np. nasza przesyłka przekroczyła wagę i trzeba dopłacić 2 zł. Nie róbmy tego, nie klikajmy w linki, bo to kończy się podaniem danych wprost złodziejowi, a nie bankowi - podkreślił Marcin Gozdek.
Ponadto warto korzystać z BIK-u, by sprawdzić, czy ktoś chce wciąć na nas kredyt lub pożyczkę.
- BIK jest taką instytucją, która zbiera dane o wszystkich kredytach Polaków i o pożyczkach również. Jeżeli ktoś chce sprawdzić, jakie kredyty są do niego już przypisane, to może to zrobić w każdej chwili w BIK-u. Co ważniejsze, BIK jako pierwszy dowiaduje się o tym, że ktoś chce naciągnąć kredyt na nasze dane, dlatego że instytucje, które udzielają kredytów i pożyczek, najpierw sprawdzają wiarygodność każdego z nas. BIK może powiadomić nas o tym, że takie zdarzenie mam miejsce. Wtedy możemy zacząć działać. Trzeba zarejestrować się w BIK, potwierdzić swoją tożsamość i uruchomić usługę alertowania. Wówczas, kiedy jakikolwiek bank albo firma pożyczkowa będzie chciała na nasze dane udzielić kredytu, to dostaniemy SMS-a - powiedział ekspert.
Czat z ekspertem
Czy możemy mieć pewność, że nikt nie wejdzie w posiadanie naszych danych? Jak się chronić przed wyłudzeniami? Zapytaj eksperta.
Czy pesel faktycznie jest tak ważny, że znając cudzy pesel można na niego brać kredyty bądź wyłudzać pieniądze?
Marcin Gozdek PESEL jest jedną z najważniejszych informacji, jednak sam PESEL nie wystarczy do wyłudzenia kredytu, lub pożyczki.
Czy otrzymam powiadomienie, jeśli ktoś będzie wykorzystywał moje dane w firmie pożyczkowej?
Marcin Gozdek Tak. Firmy pożyczkowe również weryfikują BIK, więc powiadomienie przyjdzie również w przypadku pożyczek.
Czy pesel faktycznie jest tak ważny, że znając cudzy pesel można na niego brać kredyty bądź wyłudzać pieniądze?
Marcin Gozdek PESEL jest jedną z najważniejszych informacji, jednak sam PESEL nie wystarczy do wyłudzenia kredytu, lub pożyczki.
Czy otrzymam powiadomienie, jeśli ktoś będzie wykorzystywał moje dane w firmie pożyczkowej?
Marcin Gozdek Tak. Firmy pożyczkowe również weryfikują BIK, więc powiadomienie przyjdzie również w przypadku pożyczek. Dzień dobry, skąd mieć pewność ze ktoś nie wyłudza od nas pieniędzy? Dostaliśmy list z informacja o niezapłaconych fakturach za energię elektryczna i to na dodatek w firmie która upadła, czy ktoś nadal może domagać się pieniędzy jeśli ta firma nie istnieje ? Karolina
Marcin Gozdek Należy zweryfikować kto jest faktycznym wierzycielem i czy ma prawo dochodzić tej należności. Wierzytelność mogła być sprzedana, więc fakt, że firma energetyczna nie istnieje nie musi mieć znaczenia. Warto skontaktować się z obecnym wierzycielem, znaleźć jego dane na stronie internetowej, a nie korzystać z listu, czy otrzymanej wiadomości.
Co zrobić, jeśli rzeczywiście ktoś wyłudzi na mnie kredyt?
Marcin Gozdek Po pierwsze - skontaktować się z instytucją, w której został wyłudzony kredyt i poinformować ją o tym. Po drugie – zgłosić ten fakty jak najszybciej na policję.
Jak zainstalować te alerty?
Marcin Gozdek Należy wejść na stronę BIK.pl. Założyć konto, potwierdzić tożsamość i wykupić usługę Alerty BIK. Powiadomienia zaczną działać od razu.
Mój znajomy padł ofiarą oszustów. Nie wie, gdzie i kiedy skradziono jego dane, ale wyłudzono na niego wiele pożyczek. Ciągle pojawiają się nowe wezwania. Co ja mam zrobić, żeby uniknąć takiej sytuacji?
Marcin Gozdek Rada dla znajomego – powinien jak najszybciej pobrać raport BIK żeby zweryfikować jakie pożyczki zostało jeszcze wyłudzone na jego dane. Zalecam korzystanie z alertów. Wtedy o pierwszej próbie wyłudzenia dowiemy się natychmiast i będziemy mogli zatrzymać kolejne próby.
Moja Mama byla osoba chora na demencje i za pomoca tylko peselu zostaly na nia pobrane 2 Kredyty na czesc zakupu termomixow z vorwerka. Dla mnie jest to byl szok, mielismy duzo problemow z tego powodu. Mieszkamy na stale w Niemczech i dla mnie bylo niewyobrazalne, jak latwo mozna w Polsce wyludzic Kredyt bez weryfykacji
Marcin Gozdek Można zabezpieczyć się przed wyłudzeniami w bankach i firmach pożyczkowych oficjalnie zarejestrowanych. Tu ochronią Alerty BIK, oraz Zastrzeżenie kredytowe BIK, które obecnie jest rozwijane (zablokowanie udzielania nowych kredytów).
Czy bik chroni tylko przed kredytami? Na mój zgubiony dowód wzięto umowę na telefon. Rozumiem, że bik tu nic nie pomoże?
Marcin Gozdek W ramach alertów BIK informuje również o zapytaniach firm telekomunikacyjnych związanych z próbami sprzedaży abonamentów, lub telefonów komórkowych, więc alerty będą też przydatne w tym przypadku. Skąd Bik będzie wiedział na jaki numer telefonu ma wysłać do mnie sms z ostrzeżeniem?
Marcin Gozdek Właśnie dlatego potrzebna jest rejestracja konta w BIK. Tam podajemy nasze dane kontaktowe na które mają przychodzić alerty. Nie rozumiem. Skąd niby BIK wie, że ktoś bierze kredyt?
Marcin Gozdek Wszystkie banki i firmy pożyczkowe weryfikują wiarygodność kredytową wnioskodawcy. Po to właśnie odpytują BIK przed udzieleniem finansowania i wtedy BIK może nas powiadomić, że ktoś chce udzielić kredytu na nasze dane. Myślałem, ze tylko w biku są dane o pozyczkach, kredytach itp. Te alertowanie mnie zaciekawiło. ile kosztuje, jak Pan mówił, że mniej niż bilet na miesiąc?
Marcin Gozdek Alerty kosztują rocznie 36 złotych co oznacza, że miesięcznie są to 3 złote.
Jakie dane możemy spokojnie podawać online przy wykonywaniu różnych płatności, bez obaw że nas okradną?
Marcin Gozdek Podanie jakichkolwiek danych może się wiązać z ryzykiem, bo złodziej stara się kompletować niezbędny zestaw danych z informacji szczątkowych. Kluczowe jest to komu i w jakiej sytuacji podajemy dane. Jeżeli sami rozpoczęliśmy jakiś proces w znanej nam instytucji to podanie danych powinno być bezpieczne. Natomiast jeżeli oczekujemy nieoczekiwane wezwanie, które wiąże się z podaniem danych to odradzałbym wpisywania czegokolwiek. Ważne jest, żeby weryfikować adresy internetowe instytucji, a w szczególności banków, bo złodzieje stosują fałszywe reklamy i linki do podrobionych adresów. Witam serdecznie. Mam na imie Katarzyna i mam takie pytanie Co zrobic w momencie kiedy ktos juz wzial telefon komorkowy na moje dane? Gdzie sie skierowac? Dziekuje slicznie i pozdrawiam.
Marcin Gozdek Po pierwsze – należy skontaktować się z firmą, w której została zawarta umowa i poinformować ją o wyłudzeniu. Po drugie – zgłosić ten fakty jak najszybciej na policję i uzyskać zaświadczenie o złożeniu zawiadomienia.
Co zrobić, gdy ktoś wziął pożyczkę np.kilka miesięcy temu na mój dowód a ja o tym bym nie wiedział
Marcin Gozdek To jest niestety bardzo częsty przypadek. Ludzie dowiadują się o wyłudzeniu od windykatora lub komornika i wtedy bardzo trudno odkręcić sprawę. Dlatego warto jest mieć wykupione alerty, żeby dowiedzieć się o wyłudzeniu jak najszybciej i zatrzymać proces windykacji zanim np. komornik wejdzie na naszą pensję.
A czy TVN nie robi nas w jakiś scam? To nie wygląda dobrze. Od kiedy państwowa instytucja bierze od nas kasę za to, że pokaże nasze dane? Za co? Że wyślą sms?
Marcin Gozdek To nie scam. Usługa polega na wysyłaniu natychmiastowych powiadomień o próbach zaciągnięcia kredytów. Nie chodzi tutaj o proste pokazywanie danych.
Czy można aktywować alert BIK ale przesyłając dane rejestracyjne pocztą? Kiedyś próbowałem uruchomić taki alert online ale jak zobaczyłem jakie dane chcą ode mnie podczas rejestracji to się przestraszyłem (jakby ktoś to przejął ... tylko numery buta tam nie było).
Marcin Gozdek Dane kredytobiorców już są w BIK. Podanie danych podczas rejestracji służy potwierdzeniu tożsamości i wskazaniu aktualnych danych kontaktowych. Usługa działa tylko online, więc musimy mieć konto elektroniczne natomiast samo potwierdzenie tożsamości można w części wykonać przez pocztę. Można też skorzystać z niektórych banków, które oferują swoim klientom usługi BIK.
Pan dobrze mówił, że nie mamy kontroli nad danymi. Ostatnio musiałem dać dowód wypożyczając łyżwy. To chyba też mało bezpieczne?
Marcin Gozdek Żądanie zostawienia dowodu osobistego w zastaw jest obecnie sprzeczne z prawem. Nie można też go w takich przypadkach skanować. Oczywiście można dać dane do wglądu. Lepiej zostawić kaucje.
Jaką mam pewność, że te powiadomienia z BIK zadziałają kiedy trzeba?
Marcin Gozdek Wszystkie banki i firmy pożyczkowe weryfikują wiarygodność kredytową wnioskodawcy. Po to właśnie odpytują BIK przed udzieleniem finansowania i wtedy BIK może nas powiadomić, że ktoś chce udzielić kredytu na nasze dane. Więc powiadomienie przyjdzie we właściwym momencie.
Ile dokładnie kosztuje ta usługa alertowa, o której wspominał pan ekspert?
Marcin Gozdek Alerty kosztują rocznie 36 złotych.
Dobrze jest wiedzieć wcześniej niż później, ale czy rzeczywiście można zapobiec wyłudzeniu? Co należy zrobić, gdy otrzyma się taki alert?
Marcin Gozdek Należy wejść na stronę BIK.pl. Założyć konto, potwierdzić tożsamość i wykupić usługę Alerty BIK. Powiadomienia zaczną działać od razu.
Spotkałem się z tym, że są pożyczki bez bik, czyli takim firmom lepiej nie wierzyć?
Marcin Gozdek Tak, zdecydowanie to powinien być sygnał ostrzegawczy. Obecnie zmieniły się przepisy i od maja przyszłego roku każdy kredyt konsumencki (niezależnie przez kogo udzielany) będzie raportowany do BIK.
Czym się różnią alerty bik od chroń pesel?
Marcin Gozdek Tylko do BIK podłączone są wszystkie banki i duże firmy pożyczkowe, a poprzez BIG Infomonitor mniejsze. Zakres działania tych usług jest więc nieporównywalny. Sprawdzanie wiarygodności kredytobiorców w BIK jest wymogiem KNF.
Co należy zrobić, kiedy dostaniemy taki alert? Czy damy radę zapobiec wyłudzeniu?
Marcin Gozdek Jeżeli dostaniemy alert należy skontaktować się z BIK. Zostanie zweryfikowany czy to jest rzeczywiście próba wyłudzenia. Jeżeli tak to klient dostanie instrukcje jak postępować. Zatrzymanie pierwszego wyłudzenia nie zawsze jest możliwe natomiast można zapobiec następnym. Ponadto im szybciej dowiemy się o wyłudzeniu tym łatwiej można uniknąć trudności związanej z wyjaśnianiem sytuacji i nie dopuścić do windykacji.
Kilka lat temu padłam ofiarą takiej kradzieży. Dowiedziałam się o tym dopiero jak komornik założył blokadę na koncie i zaczęła się walka w celu wyjaśnienia tego. Udało się wszystko "odkręcić" ale była to ciężka droga. Postawa Policji - masakra - to ja musiałam udowodnić "że nie jestem wielbłądem". Ponieważ sąd zaocznie uznał mnie jako dłużnika i ten wyrok był prawomocny ponieważ firma windykacyjna i komornik rozpoczęli swoje działania choć nie miała o tym pojęcia. Mam pytanie takie. Czy powinnam starać się aby sąd anulował taki wyrok skoro sprawa się wyjaśniła i to nie ja doprowadziłam do zadłużenia? Czy taki wyrok może zaważyć na moich sprawach w przyszłości? Czy zostawić to po prostu tak jak jest?
Marcin Gozdek Nie jestem prawnikiem i nie mogę doradzić Pani z pełną odpowiedzialnością. Natomiast nie zostawiłbym tej sprawy w obecnym stanie, ponieważ może on rzutować na Pani wiarygodność kredytową. Jeżeli posiada Pani zaświadczenie z policji o złożeniu zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa to proszę skontaktować się z BIK (infolinia, lub mailowo) i pomożemy wyjaśnić jaki jest obecnie status tych zobowiązań. Warto skontaktować się z prawnikiem, aby sprawdzić w jaki sposób można przywrócić postępowanie sądowe w tej sprawie.
Zaczęłam rejestrację do alertu BIK,i po przejściu na konto mojego banku nie mogłam się zarejestrować? czy to jest niebezpieczne? Podałam swoje dane, PESEL,nr dowodu osobistego.emeil.
Marcin Gozdek Strona www.bik.pl jest zabezpieczona i podanie na niej danych jest bezpieczne. Jeżeli proces rejestracji zakończył się niepowodzeniem może to wynikać z niezgodności danych, które były weryfikowane przez BIK.
Czy alerty działają również w przypadku pożyczki w firmie typu ,,chwilówki,, ?
Marcin Gozdek Pojęcie „chwilówki” nie jest precyzyjne. W przypadku znanych firm (a domyślam, że chodzi np. o firmy reklamowane w telewizji) alerty BIK będą działać. Natomiast jeżeli firma nie działa w pełni oficjalnie to oczywiście nie funkcjonuje ona w żadnym systemie. Nie mam konta w banku a zadzwoniono do mnie że weryfikują moje kato aja nie mam konta wniosek o 20000
Marcin Gozdek Z pewnością jest to próba wyłudzenia. Proszę nie podawać żadnych swoich danych. Banki nie dzwonią z oczekiwaniem uzyskania naszych danych. Dzień dobry, Mam nadzieję, że macie się dziś wspaniale! Przechodzę od razu do sedna: Miałam konto na giełdzie kryptowalut FTX, która to giełda ogłosiła niedawno bankructwo, a dzień później wydała oświadczenie, informując tym samym, że dane klientów zostały skradzione przez hakerów. Straciłam dużą sumę pieniędzy, ale bardziej martwi mnie potencjalna kradzież danych osobowych. Do zarejestrowania w FTX musiałam wysłać zdjęcie paszportu oraz moje selfie z tymże dokumentem. Zgłosiłam to już do swoich banków, innych giełd gdzie mam zarejestrowane konta itd. Czy powinnam zgłosić to również do innych instytucji? Paszport którego użyłam byl polski. Czy powinnam w związku z tym zgłosić potencjalną lub realną kradzież danych osobowych również w jakichś polskich instytucjach? Chcę mieć pewność, że dokonałam wszelkich starań, by zabezpieczyć swoje interesy w tej niekomfortowej, trudnej do przewidzenia sytuacji w jakiej się znalazłam. Z góry dzięki za odp. Pozdrawiam, Monika
Marcin Gozdek Zgłoszenie na policję nie będzie jeszcze możliwe, bo nie doszło do przestępstwa. Natomiast warto zastrzec numer swojego paszportu w systemie Dokumenty Zastrzeżone. Wtedy na ten numer nie będą udzielane kredyty bankowe. Można to zrobić w swoim koncie w BIK, lub w niektórych bankach, które oferują taką usługę.
Bank ing jakiś czas temu reklamował ochronę z bik. Czy ich alerty to coś innego? Bo tam jest łatwiej, wszystko załatwiam w banku...
Marcin Gozdek To usługa BIK.
Czy te alerty z Bik działają wstecz
Marcin Gozdek Alerty działają na przyszłość. Historię można sprawdzić pobierając Raport BIK. Proszę o podanie adresu strony gdzie można uruchomić powiadomienia w przypadku próby uzyskania kredytu na moje dane?Dorota Z
Marcin Gozdek www.bik.pl
Przed chwilą próbowałam się zalogować do BIK, podałam swoje dane.po przejściu na konto mojego banku nie mogłam się zalogować ? Czy mogę się obawiać utraty danych osobowych?
Marcin Gozdek Strona www.bik.pl jest zabezpieczona i podanie na niej danych jest bezpieczne. Jeżeli proces rejestracji zakończył się niepowodzeniem może to wynikać z niezgodności danych, które były weryfikowane przez BIK.
Przed chwilą próbowałam się zalogować do BIK, podałam swoje dane.po przejściu na konto mojego banku nie mogłam się zalogować ? Czy mogę się obawiać utraty danych osobowych?
Marcin Gozdek Strona www.bik.pl jest zabezpieczona i podanie na niej danych jest bezpieczne. Jeżeli proces rejestracji zakończył się niepowodzeniem może to wynikać z niezgodności danych, które były weryfikowane przez BIK.
Zapomniałam dopisać do poprzedniego pytania ze oferta jaka przedstawia BIK w aplikacji to 9.99 zł płatność co miesiąc oraz 49.99 zł za kwartał, nie widze jednej opłaty rocznej ani innych opcji niż te które wymieniłam
Marcin Gozdek Proszę skorzystać z oferty na stronie www.bik.pl. Oferta w aplikacji BIK jest inna. Wszystko super tylko że opłata o której Pan mówił nie wynosi parę złotych tylko od 40 paru za ilość raportów.
Marcin Gozdek Alerty kosztują rocznie 36 złotych co oznacza, że miesięcznie są to 3 złote. Proszę wybrać właściwą usługę.
Kto może wykreślić moje dane z BIK jeśli uległy one przedawnieniu i zostało wszystko spłacone apo mimo tego jestem dalej w BIK?
Marcin Gozdek Terminy przetwarzania danych przez BIK wynikają z przepisów prawa. Jeżeli kredyty były spłacane w terminie można nie zgadzać się na przetwarzanie tej informacji po ich spłacie, jednak będzie to dla nas niekorzystne, bo nie będziemy informować instytucji finansowych o naszej dobrej historii.
Witam. Chciałabym dopytać abyście państwo doprecyzowali wypowiedz odnośnie kosztów raportu bik. W pobranej przeze mnie aplikacji opłata abonamentowa najtańsza kosztuje 9.99-29.99 zł która opcji posiada najmniej wiec moim zdaniem nie jest to koszt tańszy niż biletu autobusowego, gdzie można znaleźć opcje o której mówiliście bo na pewno nie w aplikacji?
Marcin Gozdek Proszę skorzystać z oferty na stronie www.bik.pl. Oferta w aplikacji BIK jest inna.
Źródło zdjęcia głównego: Michał Żebrowski/East News