Dziurawiec zwyczajny, zwany inaczej zielem świętojańskim, to wieloletnia roślina spotykana na polskich łąkach, polach i obrzeżach lasów. Niewiele jest roślin tak wszechstronnie wykorzystywanych w ziołolecznictwie, jak dziurawiec. Właściwości lecznicze dziurawca rekomendował już Hipokrates, polecając jego stosowanie w stanach melancholii, a także przy dolegliwościach żołądkowych i kamicy moczowej. Istnieją jednak przeciwwskazania do stosowania dziurawca, szczególnie przy stosowaniu antykoncepcji hormonalnej. Dowiedz się, jakie właściwości lecznicze ma dziurawiec i w jakiej formie najlepiej go stosować.
Dziurawiec zwyczajny i dziurawiec ogrodowy. Jak wygląda dziurawiec i jak go hodować?
Dziurawiec zwyczajny to wieloletnie ziele, spotykane na łąkach i obrzeżach lasów. Nie jest wysoki - może dorastać do 30-70 centymetrów ponad glebę. Nazwa dziurawca pochodzi od niewielkich dziurek widocznych na liściach pod światło - są to zbiorniczki z olejkiem lotnym. Olejek eteryczny jest największym bogactwem, jakie produkuje dziurawiec. Olej z dziurawca działa antyseptycznie, łagodzi stany zapalne układu pokarmowego, ma również działanie antydepresyjne. Dziurawiec wytwarza niewielkie, żółte kwiaty, kwitnące od czerwca do września. To właśnie w okresie kwitnienia pozyskuje się surowiec zielarski - całe ziele należy uciąć tuż przy podstawie i wysuszyć w przewiewnym miejscu.
Dziurawiec możemy również z powodzeniem uprawiać we własnym ogrodzie. W sprzedaży dostępne są odmiany, które oprócz właściwości leczniczych, mają również walory estetyczne. Jak dbać o dziurawiec? Uprawa tego ziela najlepiej udaje się na stanowiskach mocno nasłonecznionych, jeśli zapewnimy dziurawcowi dużo słońca, możemy być pewni, że zakwitnie obficie. Dziurawiec, jak większość roślin łąkowych, nie ma dużych wymagań glebowych. Najlepiej zapewnić mu lekkie podłoże o kwaśnym odczynie. Dziurawiec wysiewamy wprost do gruntu w październiku i w miesiącach wiosenno-letnich. Podczas kwitnienia warto go nawozić.
Dziurawiec - właściwości lecznicze
Niewiele znanych ziół ma tak uniwersalne działanie, jak dziurawiec zwyczajny. Zastosowanie dziurawca nie sprowadza się do jednej dolegliwości, właściwości lecznicze dotyczą różnych układów naszego organizmu.
Dziurawiec zawiera wiele substancji czynnych - hyperycynę, hiperozyd, rutynę, olejki eteryczne, garbniki i witaminy. Dziurawiec działa dobrze na wątrobę, jest również polecany w stanach zapalnych dróg żółciowych i żołądka. Dzięki zawartości moczopędnego hiperozydu dziurawiec wykorzystywany jest w medycynie naturalnej przy zmniejszonym wydalaniu moczu i w kamicy nerkowej. Hyperycyna działa uspokajająco i przeciwlękowo, dlatego dziurawiec wchodzi w skład ziołowych leków poprawiających nastrój (można go stosować m.in. w przypadku depresji ). Warto również pić go przed snem w formie naparu, działa bowiem silniej niż melisa.
Dziurawiec - przeciwwskazania. Dziurawiec a antykoncepcja i słońce
Ziele dziurawca zmniejsza skuteczność działania niektórych leków, dlatego przed rozpoczęciem jego stosowania warto skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą. Dotyczy to niektórych leków przeciwnowotworowych, a także preparatów stosowanych przy zakażeniu wirusem HIV. Szczególną ostrożność należy zachować przy łączeniu dziurawca z hormonalną antykoncepcją , ponieważ w niektórych przypadkach może on zmniejszać lub niwelować ich działanie.
Warto wiedzieć, że dziurawiec zwiększa wrażliwość skóry na słońce. Bezpośrednio po zażyciu preparatu z dziurawcem nie należy więc wystawiać skóry na działanie promieni słonecznych. Dotyczy to głównie osób z jasną karnacją. Nie jest również wskazane stosowanie dziurawca w ciąży i podczas karmienia piersią.
W jakiej formie stosować dziurawiec? Nalewka, olej i tabletki
Dziurawiec możemy stosować w formie naparu, oleju lub tabletek. Właściwości zdrowotne i walory kulinarne możemy połączyć sporządzając nalewkę z dziurawca.
Napar z dziurawca, o charakterystycznej czerwonej barwie, polecany jest na dolegliwości żołądkowe, dobrze sprawdzi się również jako preparat uspokajający. Napar możemy wykonać sami, zalewając suszone ziele dziurawca wrzątkiem lub skorzystać z gotowej herbaty dostępnej w sklepach.
Olej z dziurawca, zwany oliwą świętojańską, ma działanie kojące i odkażające. Możemy go stosować przy bólach mięśni i stawów, dobrze sprawdzi się również w przypadku oparzeń i trudno gojących się rany. Olejem z dziurawca możemy również przemywać twarz ze skłonnościami do trądziku i przebarwień.
Dziurawiec zwyczajny jest również dostępny w tabletkach i może być stosowany jako suplement diety. Ziele dziurawca wchodzi też w skład innych leków, mających głównie działanie uspokajające i przeciwdepresyjne.
Ziołowa nalewka z dziurawca pomoże na dolegliwości wątrobowe, polecana jest również osobom skarżącym się na niestrawność i wzdęcia. Aby ją wykonać, wystarczy 100 gram kwiatów i liści dziurawca zalać połową litra spirytusu. Następnie, po upływie tygodnia, napar należy przecedzić i cieszyć się nalewką w zimowe wieczory.
Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN