Złość, podobnie jak radość, smutek, lęk czy gniew, jest reakcją na konkretny bodziec. To trudna emocja, niepożądana i nieakceptowana społeczne. A jednak pojawienie się złości to dla nas pewnego rodzaju informacja: sygnał, że przekroczone zostały nasze granice lub pojawiło się zagrożenie. Nie chodzi więc o to, by ją tłumić – raczej o to, by rozpoznawać emocje i wyrażać je w odpowiedni, a nie destrukcyjny sposób. O złości rozmawialiśmy w Dzień Dobry TVN z pisarką Katarzyną Lengren i psycholog dr Ewą Jarczewską-Gerc.Jeszcze do niedawno panowało przekonanie, że złość lepiej wyładowywać niż dusić w sobie. Czytaliśmy, że wyrażanie emocji jest po prostu zdrowsze. Jednak najnowsze badania naukowe nad zdrowiem psychicznym dowodzą czegoś zupełnie innego – rozładowywanie złości jest dla nas tak samo szkodliwe jak jej tłumienie. Negatywnie wpływa na funkcjonowanie serca i układu odpornościowego, niebezpiecznie zwiększa ciśnienie krwi.
Udowodniono, że częste złoszczenie się jest dla nas gorsze niż palenie papierosów, brak ruchu i nieprawidłowa dieta. Poza tym szkodzi nie tylko nam – niepohamowana złość rani naszych bliskich i negatywnie wpływa na relacje z innymi. Dlatego tak ważne jest, by wiedzieć, jak opanować złość, zanim ona opanuje ciebie…
>>> Zobacz także:
Jak pokonać stres przed pracą?
Wypalenie zawodowe czy przemęczenie. Jak je odróżnić?
Sposoby na zbadanie i obniżenie poziomu hormonów stresu
Co to jest złość?
Złość to emocja, która pokazuje nam coś niezwykle ważnego. Jest reakcją na sytuacje lub zachowania innych, które nam nie służą, zagrażają nam, uniemożliwiają realizację potrzeb, naruszają nasze granice osobiste. Złość pojawia się wtedy, kiedy czujemy, że tracimy kontrolę, a także wtedy, kiedy pojawiają się przeszkody czy trudności. Jest emocją, która wyzwala naszą energię i siły do poradzenia sobie z tym, co się dzieje.
Warto uświadomić sobie, że złość jest zupełnie naturalnym stanem. Co więcej, jest emocją niezwykle potrzebną dla równowagi psychicznej. Informuje o naszych potrzebach i oczekiwaniach; pokazuje, co jest dla nas ważne i co jest zgodne z naszym systemem wartości, sygnalizuje, czego się obawiamy i co narusza nasze poczucie bezpieczeństwa. To pewnego rodzaju wewnętrzny system ostrzegawczy.
Warto jednak nauczyć się, jak opanować złość – zwłaszcza wtedy, gdy wymyka się spod kontroli, nie służy nam, krzywdzi i rani innych. Wtedy staje się destrukcyjna. Kontrola własnych emocji będzie możliwa tylko wtedy, gdy będziemy na tyle uważni, by je rozpoznać, nazwać i wyrazić w adekwatny do sytuacji sposób.
Jak wpływa na nas złość?
Złość wyrażana jest w różny sposób: agresywny (atak), pasywny (tłumienie) lub asertywny. Ten ostatni sposób jest najzdrowszy zarówno dla nas, jak i dla innych – wyrażamy wówczas emocje z szacunkiem dla drugiej osoby. Wymaga to jednak pewnego treningu, by nauczyć się nieco innej ekspresji uczuć.
Agresywne wyrażanie złości najczęściej wiąże się z atakiem na drugą osobę, przerzuceniem na nią swoich negatywnych emocji. Wiele osób uważa, że to normalne. Wciąż pokutuje przekonanie, że uczucia muszą znaleźć ujście, należy pozwolić im wypłynąć, lepiej pokrzyczeć i oczyścić atmosferę, niż zdusić wszystko w sobie. Jednak tak naprawdę wcale nie jest to dobre: takie agresywne rozładowanie złości niszczy relacje, wprowadza negatywną atmosferę, uniemożliwia zdrową komunikację, rodzi lęk. Nie jest też zdrowe dla nas samych. Dlaczego? Pokazują to wyniki najnowszych badań.
Po pierwsze, taka "złość na wolności" jest tak samo szkodliwa dla serca i układu odpornościowego jak złość tłumiona w sobie. Poza tym regularne wyładowywanie złości nie uwalnia od emocji, powoduje tylko, że wybuchy są coraz częstsze. Organizm uczy się właśnie takich sposobów reagowania na trudne sytuacje i powiela schemat. Dlatego nauka samokontroli jest bardzo ważna – warto poznać sposoby na opanowanie gniewu.
Jestem wściekły – jak pokonać złość?
Sposobów na radzenie sobie ze złością jest sporo. Są metody, które pomogą nam doraźnie, w chwili gdy dopada nas złość, i takie, które dadzą długofalowy efekt, czyli nauczą samokontroli.
Kiedy czujemy złość, dobrze jest wyżyć się fizycznie – pójść na szybki spacer, na basen, pobiegać albo... posprzątać mieszkanie. Dobrze też nauczyć się spokojnie oddychać w sytuacjach stresowych – to pomaga uspokoić umysł. Warto zastosować techniki mindfulness, które uczą uważności i bycia "tu i teraz". To pomoże nazwać uczucia i zakomunikować je w sposób asertywny.
Długoterminowe sposoby na złość to w skrócie zadbanie o swoją kondycję psychiczną i fizyczną. Im silniej odczuwamy zmęczenie i frustrację, tym bardziej podatni jesteśmy na sytuacje trudne i stresowe. Trzeba się wysypiać, dbać o odpoczynek, zdrowo odżywiać, realizować swoje pasje. Warto nauczyć się rozmawiać o swoich uczuciach i stawiać granice, by nie dopuszczać do tego, że są one przekraczane, co naturalnie rodzi złość i irytację.
Czasami dobrym sposobem jest skorzystanie z psychoterapii, która wprawdzie nie pomoże pozbyć się złości, ale pomoże rozpoznawać złość, konstruktywnie ją ukierunkowywać i panować nad nią.
Złość u dziecka
Jednym z trudniejszych rodzicielskich wyzwań jest złość dziecka. Rodzice często zastanawiają się, jak reagować na ataki złości, płacz i krzyk. Najważniejszy jest spokój. Błędne jest przekonanie, że "dziecko robi na złość" . Ono wyraża emocje i robi to dokładnie tak, jak potrafi. Warto pamiętać, że zachowanie to tylko wierzchołek góry lodowej. Bardzo często pod tą widoczną, trudną do zaakceptowania reakcją kryją się problemy i skrywane frustracje. Warto spróbować je poznać i zrozumieć, a przede wszystkim uświadomić sobie, że dziecko, jak każdy człowiek, ma prawo do wyrażania takich emocji, jakie odczuwa. To od nas, dorosłych, zależy, w jaki sposób będzie to realizować.
Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN
Pozostałe wiadomości
NewsyZmiany w Dzień Dobry TVN. Do zespołu dołączą znane twarze
GwiazdyTakiego programu dawno nie było. W pracy stawi się wyjątkowy skład prowadzących
GwiazdyUpiekłam fit "sernik" Anny Lewandowskiej. Bez glutenu, bez laktozy... bez smaku?
Styl życiaQuiz. Sprawdź, co wiesz o wielkanocnych potrawach?
Przepisy kulinarneŻurek i barszcz biały - czym się różnią te wielkanocne zupy?
NewsyWielkanoc z Dzień Dobry TVN. Jakie świąteczne niespodzianki czekają widzów?
GwiazdyRebel Wilson straciła dziewictwo w wieku 35 lat. "Ludzie mogą poczekać, aż będą gotowi"
GwiazdyNowy uczestnik wszedł do "Hotelu Paradise 8" i od razu namieszał
Gorące tematyPomyśl, zanim udostępnisz zdjęcia swojego dziecka
Przepisy kulinarneSerowe pyszności na Wielkanoc. Poznaj przepisy Andrzeja Polana na dania z serem długodojrzewającym
Ślub i weseleWysyłają gościom wirtualne zaproszenia na ślub. Czy to dobry pomysł?
Styl życiaTradycje wielkanocne - zwyczaje, ciekawostki i symbole Wielkanocy. Co powinno być w koszyczku wielkanocnym?
Przepisy kulinarne"Po Wielkanocy sałatkę jarzynową wyrzuca 68% Polaków". Znana dziennikarka radzi, co z niej zrobić
GwiazdyWojciech Modest Amaro podzielił się rodzinną nowiną. "Piękny Aniołek już jest na świecie"
Przepisy kulinarneWyjątkowe dania z drobiu na Wielkanoc (i nie tylko). Wypróbuj przepisy Matteo Brunettiego
ParentingTuż po porodzie otrzymała od matki niestosowny prezent
Zdrowe odżywianieIle jajek można zjeść w tygodniu? Ekspert rozwiewa wątpliwości
GwiazdyKsiężna Kate wspierała ją w chorobie. Teraz 8-latka chce zrobić dla niej to samo. "Wyzdrowieje tak, jak ja"
Podróże10 kroków dzieli Cię od udanej podróży. O tym należy pamiętać przy planowaniu wyjazdu
ParentingKobiety hejtowane za wielodzietność. "Odpieluszkowe zapalenie mózgu"
GwiazdyZjadłam słynny żurek Magdy Gessler. Czy talerz zupy jest wart swojej ceny?
Styl życiaSiostry uratowały sklep dziadka. "To nie mogło się tak skończyć"
GwiazdyKlaudia El Dursi zabiera w podróże walizki z jedzeniem?
Zdrowe odżywianieTen składnik warto suplementować. "Odpowiada za to, że nasza skóra jest ładna, a włosy piękne"
HoroskopWiosenny horoskop miłosny. Pojawią się emocjonalne burze i zawirowania
PsychologiaCzy epidemia opioidowa ma szansę dotrzeć do Polski? "4 lata temu nie mieliśmy żadnych przypadków"
Styl życiaPolska ma własnego van Gogha. Ekspertyzy potwierdziły autentyczność obrazu
Parenting"Alkohol, przemoc, zaniedbania". Gabriela nie bała się pomóc maluchom
Przepisy kulinarnePotrawy wielkanocne, które zawładną świątecznym stołem. Przepisy Sebastiana Olmy
GwiazdyMarcin Prokop ma wyjątkową relację z bratem, lecz nie zawsze było kolorowo. "Zburzył mój spokój"
GwiazdyObejrzałam dwa odcinki serialu "Klara". Każdy zna kogoś takiego, jak matka głównej bohaterki
Sposób na wnętrzeSposób na wnętrze: Metamorfoza starej i niefunkcjonalnej kuchni. "To jest rewelacja"
GwiazdySarah Ferguson wspiera Kate. Sama walczyła z dwoma typami raka
GwiazdyWyjątkowy gość specjalny w "MasterChef Nastolatki"
GwiazdyNazywają go "trudnym aktorem". Jaki naprawdę jest Sebastian Fabijański?
Pielęgnacja twarzy i ciałaDbać trzeba nie tylko o włosy, ale i o skórę głowy. Jak to robić?
Parenting"Łazienkowe przekleństwa" - zbawienna metoda czy szkodliwy trend? Psycholożka wyjaśnia
DomSposób na idealnie białe firanki i obrusy na święta - sprawdź, co trzeba zrobić
Gwiazdy"Hotel Paradise 8". Ola i Ada rozdają karty. Ich decyzja może mieć wpływ na Rajskie Rozdanie
Pielęgnacja twarzy i ciałaZatrzymaj pierwsze zmarszczki. Sprawdź, jak zapobiec starzeniu się skóry
NewsyPlatforma streamingowa Max już w czerwcu. "Na tę chwilę czekaliśmy 2 lata"
Aranżacje wnętrzWiosna na wielkanocnym stole. Stwórz własne dekoracje
LongFormBrak apetytu u osób starszych. Co robić, kiedy seniorzy przestają jeść?
NewsyCo i za ile kupimy do koszyka wielkanocnego?
ZwierzętaNie wiesz, jak rozmawiać ze swoim psem? Waszą komunikację poprawi Radek Ekwiński. Napisz do nas
Styl życiaTo najczęstszy błąd w podawaniu żurku
HoroskopWybuchowy ekstrawertyk, a może cichy introwertyk? Poznaj numerologiczną 4
GwiazdyMateusz Hładki poprowadzi nowy program
Przepisy kulinarneSprawdzony trik z TikToka. Jak sprytnie pokroić mango?
NewsyE-sklep TVN. Co jest w ofercie? "Widzowie poczują się częścią czegoś większego"
Zdrowe odżywianieIle cukru jest w przekąskach dla dzieci? "Owoce się je, a nie pije"
Styl życiaPaulina Holtz oddała kuchnię. Ogłoszenie zamieściła na popularnej grupie
ParentingWielka przeprowadzka rodziny Clarke. "Najbardziej obawiamy się o Czarusia"
GwiazdySanah szczerze o swoich lękach. Czego się obawia?
Przepisy kulinarne9 tradycyjnych potraw na Wielkanoc - najlepsze przepisy
ŚwiatWakacje w maju – gdzie warto pojechać?
GwiazdyOla Żuraw-Świątek po 10 latach pogodziła się z mamą
Nasze akcje#DzieńDobrywPolsce. Potrzebujesz interwencji Dzień Dobry TVN? Napisz do nas
Styl życiaJak rozmawiać z dziećmi o ukrzyżowaniu Jezusa? "Mają prawo wiedzieć, że umieramy"
GwiazdyGrupowa randka w "Hotelu Paradise 8". Ktoś złoży uczestnikom niezapowiedzianą wizytę
GwiazdyBeata Ścibakówna skrytykowała zachowanie młodych aktorów
Styl życiaNauczycielka, która nie stawia stopni. "Obawiałam się bardziej reakcji rodziców niż uczniów"