Zespół przewlekłego zmęczenia to schorzenie dotykające osoby skoncentrowane na pracy i rozwoju kariery zawodowej. Mimo że nie jest to choroba zagrażająca życiu, jej objawy mogą istotnie wpłynąć na jego komfort. Dlatego aby mieć szansę na pełne wyleczenie, chory powinien skorzystać z porady lekarza specjalisty.
Zespół przewlekłego zmęczenia – realny problem czy wymysł dzisiejszych czasów?
W przeszłości zespół przewlekłego zmęczenia (ang. Chronic Fatigue Syndrome - CFS) określano mianem „grypa yuppie”. Dziś schorzenie to traktowane jest zdecydowanie mniej lekceważąco, ponieważ jest ono problemem niemałej części społeczeństw krajów rozwiniętych i rozwijających się. Specjaliści oszacowali, że aż 0,002 - 1 proc. populacji na świecie boryka się z objawami zespołu przewlekłego zmęczenia. Wyliczono również, że w Polsce na CFS cierpi ok. 300 tys. osób.
Zespół przewlekłego zmęczenia zaliczany jest do grupy chorób cywilizacyjnych, tej samej, w których znaleźć można otyłość, nowotwory czy też alergie. Jest to również jedno ze schorzeń medycznie niewyjaśnionych. Dlatego pytanie, jak wyglądają objawy, leczenie i profilaktyka w przypadku zespołu przewlekłego zmęczenia, nie należy do najłatwiejszych. W przeszłości CFS niesłusznie wiązano z obecnością wirusów: XMRV, CMV oraz EBV. Obecnie eksperci przypuszczają, że za chorobę mogą być odpowiedzialne zaburzenia funkcjonowania układu immunologicznego oraz zaburzenia funkcjonowania osi podwzgórze-przysadka-nadnercza.
Kto jest najbardziej narażony na zespół przewlekłego zmęczenia?
Zespół przewlekłego zmęczenia cztery razy częściej występuje u kobiet niż u mężczyzn. Z reguły na symptomy CFS skarżą się młode (między 30. a 45. rokiem życia), aktywne kobiety. Schorzenie to stwierdzane jest zazwyczaj u ambitnych perfekcjonistek, które stawiają sobie wygórowane wymagania odnośnie do pełnionych ról społecznych. Jest ono konsekwencją przepracowania, zbyt wielu obowiązków, braku czasu na regenerację po dniu wypełnionym obowiązkami.
Nie bez znaczenia jest również zwiększone napięcie emocjonalne, które prowadzi do zaburzeń w obrębie neuroprzekaźników przypominających zmiany występujące u osób walczących z depresją. Przewlekły stres zajmuje zatem ważne miejsce wśród czynników odpowiedzialnych za zespół przewlekłego zmęczenia.
Specjaliści łączą CFS również ze stosowaną dietą. Tempo życia sprawia, że wiele osób nie zwraca uwagi na jakość i wartość kaloryczną jedzenia, które spożywa. Jeśli taka obojętność przeciąga się w czasie, mogą pojawić się niepokojące objawy. Podtruwany ubogimi w składniki odżywcze daniami organizm może reagować chronicznym zmęczeniem. W ten sposób ostrzega przed ewentualnymi poważniejszymi problemami zdrowotnymi.
Jakie są objawy zespołu przewlekłego zmęczenia?
Kryteria diagnostyczne zespołu przewlekłego zmęczenia, nazywanego również zespołem neurastenicznym, określone zostały między innymi przez Centrum Kontroli i Prewencji Chorób wchodzące w skład Departamentu Zdrowia i Opieki Społecznej w USA. Do symptomów wskazujących na to, że chory zmaga się z CFS, zalicza się:
- trwające przez minimum pół roku zmęczenie, które nie jest konsekwencją wzmożonego wysiłku, innych schorzeń i nie mija po odpoczynku;
- znaczną redukcję poziomu aktywności;
- utrzymujące się przez co najmniej sześć miesięcy: zaburzenie widzenia, złe samopoczucie powysiłkowe, zaburzenia pamięci i koncentracji, zaburzenia snu (sen staje się nieefektywny i nie regenerujący), bóle stawów i mięśni, problemy z utrzymaniem równowagi, omdlenia.
U osób, u których stwierdzono CFS, mogą występować również inne objawy, takie jak:
- spadek masy ciała,
- zaburzenia łaknienia,
- biegunki,
- nudności,
- bóle brzucha,
- wzdęcia,
- poczucie suchości w ustach,
- dzwonienie w uszach,
- zawroty głowy,
- uczucie zimna w obwodowych częściach ciała,
- tkliwość okolicy szyi,
- zaburzenia miesiączkowania.
Jak odzyskać energię i nie czuć zmęczenia?
Skuteczne leczenie zespołu chronicznego zmęczenia jest znacząco utrudnione z uwagi na brak konkretnej przyczyny odpowiedzialnej za to schorzenie. Niemniej jednak terapia osób z CFS obejmuje kilka metod, wśród których ważne miejsce zajmuje leczenie farmakologiczne. Pacjentom zalecane są leki z grupy SSRI, które w porównaniu do leków starej generacji są bardziej przyjazne dla chorego, skuteczniejsze, a ich stosowanie powoduje mniej działań ubocznych.
W leczeniu syndromu chronicznego zmęczenia ważne jest uzupełnienie niedoboru składników odżywczych. Powrót do zdrowia przyspiesza przyjmowanie przez pacjentów suplementów zawierających kwas foliowy, witaminę B12, magnez, cynk, żelazo, L-tryptofan oraz L-karnitynę. Chorym z CFS pomóc może żeń-szeń, imbir.
W leczeniu CFS ważną rolę odgrywa aktywność fizyczna. Do takiego wniosku doszli między innymi specjaliści z brytyjskiego Narodowego Instytutu Doskonalenia Zdrowia i Opieki.
Zobacz także: Chroniczne zmęczenie, czyli syndrom TATT. Czym jest?
Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN
Źródło zdjęcia głównego: Fot. Image Source / Getty Images