Dawne zawody rzemieślnicze to, chociażby kowal, szewc czy kaletnik. Przez wieki były one ważnymi elementami gospodarki kraju. Coraz szybszy rozwój przemysłu i postęp technologiczny sprawiły jednak, że przestały być one opłacalne. W związku z tym wiele z dawnych profesji stanowi dziś ginące zawody rzemieślnicze. Z drugiej strony, część z nich przeżywa swój renesans i jest jak najbardziej pożądana na rynku pracy.
Czym wyróżniają się zawody rzemieślnicze?
Mianem rzemieślników określa się osoby fizyczne, które wykonują działalność gospodarczą i robią to we własnym imieniu i na własny rachunek, a także z udziałem pracy własnej. Dodatkowo, w celu wykonywania zawodu rzemieślniczego muszą mieć odpowiednie kwalifikacje zawodowe, poparte właściwymi dokumentami.
Kwalifikacje niezbędne do wykonywania zawodów rzemieślniczych legitymizowane są przez świadectwo przyznawane po ukończeniu szkoły wyższej lub ponadgimnazjalnej o profilu technicznym lub artystycznym (które potwierdza umiejętności związane z konkretnym rzemiosłem), dyplom mistrza w zawodzie, tytuł robotnika lub świadectwo czeladnicze oraz specjalne zaświadczenie o umiejętnościach zawodowych.
Zawody rzemieślnicze wyróżniają się prowadzeniem działalności na niewielką skalę. Charakteryzuje je też mniejsza uciążliwość środowiskowa lub społeczna niż ta związana z przemysłem czy masową produkcją.
Dawne zawody rzemieślnicze
Dawne zawody rzemieślnicze miały duże znaczenie dla rozwoju gospodarczego państwa. Ich wykonywanie nie tylko przynosiło dobry zarobek, ale było również pożyteczne dla całego społeczeństwa. Stare zawody rzemieślnicze związane były bowiem z takimi dziedzinami, jak m.in. sukiennictwo, budownictwo czy metalurgia, a ich istnienie ułatwiało codzienne funkcjonowanie ludzi.
Zawody rzemieślnicze w średniowieczu były niezwykle zróżnicowane. Dotyczyły zarówno budowania i wytwarzania różnych produktów i przedmiotów, jak również ich napraw. Biorąc pod uwagę wielość i różnorodność dawnych zawodów rzemieślniczych, nie sposób wymienić ich wszystkich. Warto jednak zapoznać się z najciekawszymi z nich. 10 zawodów rzemieślniczych w średniowieczu to np.:
- kaletnik – odpowiadający za wytwarzanie skórzanych toreb, pasków czy portfeli,
- łyżkarz – trudniący się wyrabianiem drewnianych łyżek,
- szewc – zajmujący się naprawą obuwia,
- garncarz – wyrabiający ręcznie ceramiczne naczynia i przedmioty codziennego użytku,
- introligator – oprawiający ręcznie książki,
- kowal – wytwarzający wyroby ze stali i żelaza,
- bednarz – robiący drewniane naczynia metodą klepkową,
- ludwisarz – odlewający z mosiądzu, brązu, miedzi lub spiżu dzwony, posągi, świeczniki i inne przedmioty,
- młynarz – zajmujący się mieleniem ziaren zbóż na mąkę,
- sitarz – wytwarzający sita.
Wiele z nich funkcjonuje do dziś.
Ginące zawody rzemieślnicze
Stare zawody rzemieślnicze częściowo odchodzą w zapomnienie. Czasy się zmieniły, a wykonywanie wielu prac zostało zautomatyzowane dzięki zaawansowanym technologicznie procesom produkcyjnym. W związku z tym duża część dawnych profesji stanowi dziś ginące zawody rzemieślnicze. Są one coraz mniej potrzebne, przez co liczba osób, które je wykonuje, stopniowo maleje. Wśród takich przemijających zawodów znajduje się większość z wymienionych wcześniej profesji. Na liście jest również folusznik zajmujący się czyszczeniem ubrań i przygotowywaniem tkanin, rymarz produkujący uprzęże konne, garbarz obrabiający skóry czy rękawicznik i czapnik, którzy zajmowali się szyciem rękawiczek i czapek.
Co ciekawe, istnieje grono pasjonatów, którzy powracają do starych profesji. Kultywowanie średniowiecznych zawodów rzemieślniczych jest dla nich rodzajem hobby i stanowi wyraz zainteresowania historią.
Współczesne zawody rzemieślnicze
Niektóre dawne zawody rzemieślnicze wciąż są obecne na rynku pracy. Co więcej, część z nich jest niezwykle pożądana. Warto tu wymienić, chociażby krawca, szewca, cieślę, cukiernika, stolarza, piekarza czy murarza. Profesje te istnieją od wieków, a ich przedstawiciele (również obecnie) nie narzekają na brak zajęć.
Oprócz tego powstało wiele współczesnych zawodów rzemieślniczych, które odpowiadają na potrzeby dzisiejszego świata. Zaliczają się do nich takie profesje jak m.in.:
- fryzjer (a także popularny w XXI wieku barber),
- groomer (fryzjer zwierzęcy),
- elektryk,
- fotograf,
- kosmetyczka,
- lakiernik,
- mechanik samochodowy,
- elektromechanik,
- monter elektronik,
- monter instalacji gazowych,
- optyk okularowy,
- protetyk słuchu,
- technik ortopeda,
- wizażystka,
- zegarmistrz,
- złotnik – jubiler.
Okazuje się więc, że zawody rzemieślnicze potrzebne są także współcześnie. Bez wielu z nich trudno wyobrazić sobie zwykłe życie codzienne.
Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN