Po zjedzeniu grzybów nie wolno lekceważyć żadnych objawów. Aby leczenie zatrucia było skuteczne, niezbędna jest jak najszybsza pierwsza pomoc. Substancje toksyczne zawarte w grzybach uszkadzają wątrobę oraz inne narządy. Przy zbyt długim zwlekaniu ze zgłoszeniem się do lekarza, mogą doprowadzić nawet do śmierci.
- Grzyby jadalne, niejadalne i trujące. Jak je od siebie odróżnić?
- Grzyby jadalne w Polsce. Odmiany, właściwości, występowanie
- Grzyby niejadalne – przykładowe gatunki, których powinni unikać wszyscy grzybiarze
- Borowik szlachetny, szatański i inne odmiany borowików
Zatrucie grzybami - objawy
Jak rozpoznać zatrucie grzybami? Objawy zatrucia grzybami mogą różnić się w zależności od gatunku. Inny może być też czas między zjedzeniem trującego grzyba a pierwszymi objawami.
Zatrucia mają różne mechanizmy w zależności od toksyn zawartych w grzybach i dotykać mogą głównie:
- układu pokarmowego (zatrucia pokarmowe),
- układu nerwowego,
- narządów miąższowych, w tym wątroby, nerek, serca.
Zatrucie grzybami - pierwsze objawy
Pierwsze objawy zatrucia grzybami (gastryczne) to:
- mdłości,
- wymioty,
- ból brzucha,
- ból głowy,
- biegunka.
Jeśli objawy ze strony układu pokarmowego pojawiają się najpóźniej po 3-4 godzinach od spożycia grzybów, najprawdopodobniej jest to po prostu zatrucie pokarmowe grzybami jadalnymi i nie wymaga hospitalizacji. Jeśli podobne objawy zatrucia grzybami pojawią się po 10-12 godzinach, można podejrzewać ciężkie zatrucie muchomorem sromotnikowym.
Inne objawy przy zatruciu grzybami
Inne objawy zatrucia grzybami, które pojawiają się zwykle później, mogą przypominać działanie narkotyków, np.:
- zaburzenia świadomości,
- pobudzenie,
- halucynacje,
- nienaturalne rozszerzenie źrenic lub ich zwężenie,
- drgawki.
Objawy po zatruciu grzybami zawierającymi neurotoksyny rzadko doprowadzają do śmierci. Ale jedne oznaki zatrucia grzybami nie wykluczają innych - równocześnie mogą na organizm działać toksyny zaburzające pracę układu pokarmowego, nerwowego oraz uszkadzające nerki.
Objawy zatrucia grzybami u dzieci będą podobne, jednak mogą mieć groźniejsze skutki.
Zatrucie grzybami - po jakim czasie pojawiają się objawy?
Po jakim czasie mogą pojawić się pierwsze objawy zatrucia grzybami? To zależy od gatunku zjedzonych grzybów:
- lekkie - pierwsze objawy zatrucia mogą wystąpić nawet po 30 minutach, do 2 godzin;
- średnie - pierwsze objawy zatrucia pojawiają się po 2-4 godzinach;
- ciężkie - pierwsze objawy zatrucia można zaobserwować dopiero po 6 godzinach, a nawet po dobie.
Pamiętaj, że objawy zatrucia grzybami mogą wystąpić po kilkunastu minutach lub nawet 24 godzinach. To, że nie ma objawów nie znaczy, że trucizna nie niszczy komórek człowieka. Te, które objawiają się późno, mogą już poważnie uszkodzić nerki, wątrobę, serce i inne narządy. Najgroźniejsze z toksyn produkowanych przez grzyby mogą być niewykrywalne w badaniach krwi przez pierwsze 8 godzin.
Zatrucie grzybami jadalnymi - objawy
Grzyby jadalne także mogą wywołać zatrucie, np. kiedy nieprawidłowo je transportujemy czy przyrządzamy. Pamiętajmy, aby zbierać grzyby do przewiewnego koszyka, nie do reklamówki. Bez dostępu powietrza na grzybach mogą rozwinąć się szkodliwe substancje i pleśń.
Ból brzucha, biegunka i wymioty to także objawy zatrucia grzybami jadalnymi , kiedy po prostu zjemy ich za dużo.
Zatrucie grzybami - pierwsza pomoc i postępowanie
Pierwsza pomoc przy zatruciu grzybami to przede wszystkim próba pozbycia się toksycznych substancji z organizmu za pomocą sprowokowania wymiotów. Zbieramy do woreczka wymiociny, resztki zjedzonej potrawy lub grzybów. To pozwoli w laboratorium ustalić, jakie substancje wywołały zatrucie.
Jeśli zatruta osoba jest nieprzytomna, nie próbujemy wywołać wymiotów, tylko jak najszybciej transportujemy ją do szpitala lub dzwonimy po karetkę.
Należy ustalić, czy ktoś jeszcze jadł to samo, co osoba, która ma objawy zatrucia. Leczone powinny być wszystkie osoby, które jadły potrawę z trujących grzybów, i to jak najszybciej, nawet jeśli nie mają żadnych objawów i czują się dobrze.
Zatrucie grzybami - leczenie
Leczenie zatrucia grzybami odbywa się w szpitalu na oddziale toksykologii. Pacjentom robi się płukanie żołądka, aby pozbyć się resztek grzybów. Nieprzytomne osoby intubuje się. Do leczenia zatruć stosuje się węgiel aktywowany, penicylinę, a także nawadnia się pacjenta.
Zatrucie grzybami - skutki
Skutki zatrucia grzybami mogą być nawet śmiertelne, szczególnie u dzieci. Dlatego potraw z grzybów dzieciom lepiej nie podawać. Poza tym grzyby są ciężkostrawne, nieodpowiednie dla dzieci, a także dla osób starszych i cierpiących na zaburzenia układu pokarmowego.
Skutkiem zatrucia grzybami może być zapalenie i uszkodzenie wątroby, żółtaczka, skaza krwotoczna, śpiączka. Niekiedy konieczny jest przeszczep wątroby po zatruciu grzybami .
Jak uniknąć zatrucia grzybami?
Aby uniknąć zatrucia grzybami:
- zbierajmy tylko takie grzyby, co do których mamy pewność, że są jadalne lub wybierajmy się na grzybobranie z doświadczonym grzybiarzem;
- nie kupujmy grzybów z niepewnego źródła;
- nie zbierajmy grzybów z blaszkami pod kapeluszem, wśród nich można trafić na najbardziej trujące (grzyby z gąbką pod kapeluszami są jadalne lub niejadalne, ale nie trujące, co oznacza, że nie stanowią śmiertelnego zagrożenia, ale mogą wywołać problemy gastryczne);
- małe grzybki trudniej odróżnić od siebie, lepiej szukać dużych okazów;
- toksyn zawartych w grzybach nie zabija ani mrożenie ani obróbka termiczna;
- suszonymi grzybami nie można zatruć się śmiertelnie - sromotników nie da się zasuszyć.
Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN