Żałoba po mamie – jak przejść przez stratę najbliższych?

Żałobna wstążka na dłoniach
Fot. LoveTheWind/ Getty Images
Śmierć bliskiej osoby to trudne przeżycie szczególnie w przypadku utraty matki. Bez względu na wiek dziecka po śmierci rodzica zawsze pojawiają się takie uczucia jak żal, smutek, czy rozgoryczenie lub złość. W przypadku śmierci członkowie rodziny zwykle koncentrują się na własnych uczuciach, często zapominając, że dzieci i młodzież ciężko przechodzą żałobę.

Po śmierci bliskiej osoby pojawiają się objawy somatyczne, emocjonalne, psychologiczne i społeczne. Żałoba po mamie wiąże się ze szczególnymi przeżyciami związanymi z utratą rodzica.

Żałoba po mamie jako poważny stan utraty

Utrata mamy może niestety nastąpić na każdym etapie życia. Jednym z najważniejszych elementów pracy z rodzinami w żałobie jest koncentracja na przeżyciach dzieci, które w szczególny sposób odczuwają śmierć rodzica. Dzieci i matka są połączone specjalną więzią, a w dzieciństwie tak zwanym przywiązaniem bezpiecznym . Z perspektywy psychologii systemowej można stwierdzić, że śmierć matki znacząco zaburza relacje w rodzinie. Zwykle w sytuacji śmierci matki pojawia się żałoba u małżonka, a także u dzieci. Czasami dotyka ona całą rodzinę, szczególnie w sytuacji nagłej utraty. Zdaniem psychologów żałoba zwykle trwa od 6 do 12 miesięcy, jednak w praktyce może trwać przez całe życie. Celem przeżywania żałoby jest uświadomienie sobie swojego bólu oraz zrozumienie doczesności i śmiertelności każdego człowieka. W przypadku osób dorosłych, które utraciły matkę, także pojawia się wiele negatywnych uczuć oraz objawów somatycznych, takich jak utrata apetytu czy bezsenność. Dodatkowo dzieci mogą się obwiniać o niewłaściwe relacje z matką, brak kontaktów w ostatnim czasie lub niewystarczająca opiekę w sytuacji choroby.

Żałoba po mamie – życie po stracie

Dzieci w szczególny sposób przeżywają śmierć rodzica, a zwłaszcza matki. Wiele powielanych mitów wskazuje na to, że dzieci nie rozumieją, czym jest śmierć i nie odczuwają prawdziwego smutku. Dotychczasowe badania wskazują, że dzieci od drugiego roku życia tworzą w swoim umyśle koncepcję śmierci. Tym samym przechodzą przez proces utraty i żałoby , tak jak i dorośli. Jednak w zależności od etapu rozwoju i wieku dzieci mogą różnie reagować na śmierć matki. W wieku 5 lat dzieci mają świadomość separacji od tych ludzi, którzy umarli. Po śmierci matki ojciec, opiekunowie i inni bliscy powinni skoncentrować się na tym, aby dziecko przeżyło proces żałoby i mogło wyrazić swoje emocje poprzez zachowanie. Dlatego nie należy zabraniać dziecku płaczu, zabawy czy wyrażania emocji poprzez rysunki.

Nieprzeżyta żałoba po mamie

W niektórych sytuacjach żałoba po mamie może objawiać się jako żałoba atypowa , nieprzeżyta. Wiąże się ona z odczuwaniem negatywnych uczuć, które są bardzo silnie zintensyfikowane. W przypadku niektórych dzieci, zwłaszcza małych, nie ma możliwości wyrażenia swoich uczuć i przeżyć. Zablokowanie przeżywania żałoby może wiązać się z ograniczeniem możliwości przeżywania lęku i negatywnych emocji. U niektórych małych dzieci pojawiają się nawracające sny, halucynacje dotyczące zmarłej osoby oraz znaczne kłopoty z koncentracją czy nauką. W psychologii pojawił się także taki termin jak „kompleks martwej matki” , który oznacza, że matka nie umarła w sensie fizycznym, jednak jest odległa od dziecka w sensie psychicznym i emocjonalnym. Taka sytuacja może pojawić się, gdy matka przeżyje silną traumę, na przykład poronienie, i po tym zdarzeniu odtrąca pozostałych członków rodziny. W sytuacji nieprzeżytej, atypowej żałoby zdecydowanie należy skonsultować się z psychologiem . Cała rodzina może wziąć udział w terapii i wspólnie przepracować traumę po śmierci matki.

Żałoba po mamie – jak pomóc osobie w żałobie?

Należy pomagać w zaakceptowaniu straty i wesprzeć osobę, która straciła kogoś bliskiego. Analiza ról, emocjonalne zdystansowanie się i wykorzystanie autorytetu to ważne elementy działania psychologa lub psychoterapeuty. Pierwszym etapem żałoby jest szok, niedowierzanie i zaprzeczenie. Mogą pojawić się gwałtowne reakcje i otępienie, które w skrajnych przypadkach prowadzą do poważnej depresji. Osoba w żałobie po śmierci matki, powinna otrzymać szczególne wsparcie, przede wszystkim emocjonalne, ale także materialne. Rodzina i przyjaciele powinni pomóc także poprzez organizację życia codziennego i utrzymywanie normalnego funkcjonowania. Dzieci nie powinny być zmuszone do ukrywania swoich uczuć, natomiast dorosłych warto zachęcić do zajęcia się pracą, hobby, czy do wyjścia z domu. Zdecydowanie nie wolno pozwolić, aby osoba odizolowała się od świata zewnętrznego i zajmowała się tylko światem wewnętrznym, czyli swoimi przeżyciami. Należy także przeorganizować role w rodzinie, aby wszyscy wiedzieli, jak się zachowywać, jakie mają obowiązki i codzienne zadania. Najważniejsze jest, aby okazywać osobie w żałobie dużo ciepła, miłości, wsparcia i bliskości.

Zobacz film: Śmierć na dyżurze. 

Zobacz film: Śmierć na dyżurze. Źródło: Dzień Dobry TVN

Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN

podziel się:

Pozostałe wiadomości

Wojciech Modest Amaro podzielił się rodzinną nowiną. "Piękny Aniołek już jest na świecie"

Wojciech Modest Amaro podzielił się rodzinną nowiną. "Piękny Aniołek już jest na świecie"

Kobiety hejtowane za wielodzietność.  "Odpieluszkowe zapalenie mózgu"  

Kobiety hejtowane za wielodzietność.  "Odpieluszkowe zapalenie mózgu"  

Zjadłam słynny żurek Magdy Gessler. Czy talerz zupy jest wart swojej ceny?

Zjadłam słynny żurek Magdy Gessler. Czy talerz zupy jest wart swojej ceny?

Siostry uratowały sklep dziadka. "To nie mogło się tak skończyć"

Siostry uratowały sklep dziadka. "To nie mogło się tak skończyć"

Marta Krupa o trudnym związku i powrocie do show-biznesu. "Byłam poniżana"

Marta Krupa o trudnym związku i powrocie do show-biznesu. "Byłam poniżana"

Nowy uczestnik wszedł do "Hotelu Paradise 8" i od razu namieszał

Nowy uczestnik wszedł do "Hotelu Paradise 8" i od razu namieszał

Serowe pyszności na Wielkanoc. Poznaj przepisy Andrzeja Polana na dania z serem długodojrzewającym
Materiał promocyjny

Serowe pyszności na Wielkanoc. Poznaj przepisy Andrzeja Polana na dania z serem długodojrzewającym

Tradycje wielkanocne - zwyczaje, ciekawostki i symbole Wielkanocy. Co powinno być w koszyczku wielkanocnym?

Tradycje wielkanocne - zwyczaje, ciekawostki i symbole Wielkanocy. Co powinno być w koszyczku wielkanocnym?

"Po Wielkanocy sałatkę jarzynową wyrzuca 68% Polaków". Znana dziennikarka radzi, co z niej zrobić

"Po Wielkanocy sałatkę jarzynową wyrzuca 68% Polaków". Znana dziennikarka radzi, co z niej zrobić

Wyjątkowe dania z drobiu na Wielkanoc (i nie tylko). Wypróbuj przepisy Matteo Brunettiego
Materiał promocyjny

Wyjątkowe dania z drobiu na Wielkanoc (i nie tylko). Wypróbuj przepisy Matteo Brunettiego

Ile jajek można zjeść w tygodniu? Ekspert rozwiewa wątpliwości

Ile jajek można zjeść w tygodniu? Ekspert rozwiewa wątpliwości

Księżna Kate wspierała ją w chorobie. Teraz 8-latka chce zrobić dla niej to samo. "Wyzdrowieje tak, jak ja"

Księżna Kate wspierała ją w chorobie. Teraz 8-latka chce zrobić dla niej to samo. "Wyzdrowieje tak, jak ja"

10 kroków dzieli Cię od udanej podróży. O tym należy pamiętać przy planowaniu wyjazdu
Materiał promocyjny

10 kroków dzieli Cię od udanej podróży. O tym należy pamiętać przy planowaniu wyjazdu

Klaudia El Dursi zabiera w podróże walizki z jedzeniem?

Klaudia El Dursi zabiera w podróże walizki z jedzeniem?

Ten składnik warto suplementować. "Odpowiada za to, że nasza skóra jest ładna, a włosy piękne"
Materiał promocyjny

Ten składnik warto suplementować. "Odpowiada za to, że nasza skóra jest ładna, a włosy piękne"

Wiosenny horoskop miłosny. Pojawią się emocjonalne burze i zawirowania

Wiosenny horoskop miłosny. Pojawią się emocjonalne burze i zawirowania

Czy epidemia opioidowa ma szansę dotrzeć do Polski? "4 lata temu nie mieliśmy żadnych przypadków"

Czy epidemia opioidowa ma szansę dotrzeć do Polski? "4 lata temu nie mieliśmy żadnych przypadków"

Polska ma własnego van Gogha. Ekspertyzy potwierdziły autentyczność obrazu

Polska ma własnego van Gogha. Ekspertyzy potwierdziły autentyczność obrazu

"Alkohol, przemoc, zaniedbania". Gabriela nie bała się pomóc maluchom

"Alkohol, przemoc, zaniedbania". Gabriela nie bała się pomóc maluchom

Potrawy wielkanocne, które zawładną świątecznym stołem. Przepisy Sebastiana Olmy
Materiał promocyjny

Potrawy wielkanocne, które zawładną świątecznym stołem. Przepisy Sebastiana Olmy

Marcin Prokop ma wyjątkową relację z bratem, lecz nie zawsze było kolorowo. "Zburzył mój spokój"

Marcin Prokop ma wyjątkową relację z bratem, lecz nie zawsze było kolorowo. "Zburzył mój spokój"

Obejrzałam dwa odcinki serialu "Klara". Każdy zna kogoś takiego, jak matka głównej bohaterki

Obejrzałam dwa odcinki serialu "Klara". Każdy zna kogoś takiego, jak matka głównej bohaterki

Sposób na wnętrze: Metamorfoza starej i niefunkcjonalnej kuchni. "To jest rewelacja"
Materiał promocyjny

Sposób na wnętrze: Metamorfoza starej i niefunkcjonalnej kuchni. "To jest rewelacja"

Sarah Ferguson wspiera Kate. Sama walczyła z dwoma typami raka

Sarah Ferguson wspiera Kate. Sama walczyła z dwoma typami raka

Wyjątkowy gość specjalny w "MasterChef Nastolatki"

Wyjątkowy gość specjalny w "MasterChef Nastolatki"

Nazywają go "trudnym aktorem". Jaki naprawdę jest Sebastian Fabijański?

Nazywają go "trudnym aktorem". Jaki naprawdę jest Sebastian Fabijański?

Dbać trzeba nie tylko o włosy, ale i o skórę głowy. Jak to robić?
Materiał promocyjny

Dbać trzeba nie tylko o włosy, ale i o skórę głowy. Jak to robić?

"Łazienkowe przekleństwa" - zbawienna metoda czy szkodliwy trend? Psycholożka wyjaśnia

"Łazienkowe przekleństwa" - zbawienna metoda czy szkodliwy trend? Psycholożka wyjaśnia

Sposób na idealnie białe firanki i obrusy na święta - sprawdź, co trzeba zrobić

Sposób na idealnie białe firanki i obrusy na święta - sprawdź, co trzeba zrobić

"Hotel Paradise 8". Ola i Ada rozdają karty. Ich decyzja może mieć wpływ na Rajskie Rozdanie

"Hotel Paradise 8". Ola i Ada rozdają karty. Ich decyzja może mieć wpływ na Rajskie Rozdanie

Zatrzymaj pierwsze zmarszczki. Sprawdź, jak zapobiec starzeniu się skóry
Materiał promocyjny

Zatrzymaj pierwsze zmarszczki. Sprawdź, jak zapobiec starzeniu się skóry

Platforma streamingowa Max już w czerwcu. "Na tę chwilę czekaliśmy 2 lata"

Platforma streamingowa Max już w czerwcu. "Na tę chwilę czekaliśmy 2 lata"

Wiosna na wielkanocnym stole. Stwórz własne dekoracje

Wiosna na wielkanocnym stole. Stwórz własne dekoracje

Brak apetytu u osób starszych. Co robić, kiedy seniorzy przestają jeść?
Materiał promocyjny

Brak apetytu u osób starszych. Co robić, kiedy seniorzy przestają jeść?

Co i za ile kupimy do koszyka wielkanocnego?

Co i za ile kupimy do koszyka wielkanocnego?

Nie wiesz, jak rozmawiać ze swoim psem? Waszą komunikację poprawi Radek Ekwiński. Napisz do nas

Nie wiesz, jak rozmawiać ze swoim psem? Waszą komunikację poprawi Radek Ekwiński. Napisz do nas

To najczęstszy błąd w podawaniu żurku

To najczęstszy błąd w podawaniu żurku

Wybuchowy ekstrawertyk, a może cichy introwertyk? Poznaj numerologiczną 4

Wybuchowy ekstrawertyk, a może cichy introwertyk? Poznaj numerologiczną 4

Mateusz Hładki poprowadzi nowy program

Mateusz Hładki poprowadzi nowy program

Sprawdzony trik z TikToka. Jak sprytnie pokroić mango?

Sprawdzony trik z TikToka. Jak sprytnie pokroić mango?

E-sklep TVN. Co jest w ofercie? "Widzowie poczują się częścią czegoś większego"
Materiał promocyjny

E-sklep TVN. Co jest w ofercie? "Widzowie poczują się częścią czegoś większego"

Ile cukru jest w przekąskach dla dzieci? "Owoce się je, a nie pije"

Ile cukru jest w przekąskach dla dzieci? "Owoce się je, a nie pije"

Paulina Holtz oddała kuchnię. Ogłoszenie zamieściła na popularnej grupie

Paulina Holtz oddała kuchnię. Ogłoszenie zamieściła na popularnej grupie

Wielka przeprowadzka rodziny Clarke. "Najbardziej obawiamy się o Czarusia"

Wielka przeprowadzka rodziny Clarke. "Najbardziej obawiamy się o Czarusia"

Sanah szczerze o swoich lękach. Czego się obawia?

Sanah szczerze o swoich lękach. Czego się obawia?

9 tradycyjnych potraw na Wielkanoc - najlepsze przepisy

9 tradycyjnych potraw na Wielkanoc - najlepsze przepisy

Wakacje w maju – gdzie warto pojechać?

Wakacje w maju – gdzie warto pojechać?

Ola Żuraw-Świątek po 10 latach pogodziła się z mamą

Ola Żuraw-Świątek po 10 latach pogodziła się z mamą

#DzieńDobrywPolsce. Potrzebujesz interwencji Dzień Dobry TVN? Napisz do nas

#DzieńDobrywPolsce. Potrzebujesz interwencji Dzień Dobry TVN? Napisz do nas

Jak rozmawiać z dziećmi o ukrzyżowaniu Jezusa? "Mają prawo wiedzieć, że umieramy"

Jak rozmawiać z dziećmi o ukrzyżowaniu Jezusa? "Mają prawo wiedzieć, że umieramy"

Grupowa randka w "Hotelu Paradise 8". Ktoś złoży uczestnikom niezapowiedzianą wizytę

Grupowa randka w "Hotelu Paradise 8". Ktoś złoży uczestnikom niezapowiedzianą wizytę

Beata Ścibakówna skrytykowała zachowanie młodych aktorów

Beata Ścibakówna skrytykowała zachowanie młodych aktorów

Nauczycielka, która nie stawia stopni. "Obawiałam się bardziej reakcji rodziców niż uczniów"

Nauczycielka, która nie stawia stopni. "Obawiałam się bardziej reakcji rodziców niż uczniów"