Zaburzenia miesiączkowania - przyczyny, objawy, leczenie

Nieregularne miesiączki, bolesne, obfite lub skąpe krwawienia miesiączkowe, plamienia śródcykliczne - skąd się biorą zaburzenia cykli miesiączkowych? Jakie są ich najczęstsze przyczyny i objawy? Czy zaburzenia miesiączkowe mogą utrudniać zajście w ciążę? Jak leczyć zaburzenia miesiączkowe? Zapytaliśmy o to w Dzień Dobry TVN doświadczoną ginekolog-położnik dr n. med. Anettę Karwacką.

Zaburzenia cyklu miesiączkowego – co to takiego?

Zaburzenie miesiączkowania to nieprawidłowy przebieg cyklu miesiączkowego u kobiety. Pod tym określeniem kryją się:

  • zaburzenia długości cyklu (miesiączki występujące częściej niż co 21 dni lub rzadziej niż co 36 dni, poniżej 8 miesiączek w roku, u kobiet miesiączkujących pomiędzy 22-35 dni różnica pomiędzy długością cyklu powyżej 8 dni);
    • nieprawidłowości krwawień miesiączkowych tj. krwawienia między miesiączkowe (bardzo skąpe albo zbyt obfite), przedłużające się krwawienia miesiączkowe (powyżej 7 dni) lub skrzepy powyżej 2,5 cm;
      • bolesne krwawienia miesiączkowe prowadzące do zaburzeń funkcjonowania kobiety.

        Powody zaburzeń cyklu miesiączkowego?

        Fizjologiczne przyczyny zaburzeń miesiączkowania najczęściej są rozpoznawane w przeciągu pierwszych dwóch do trzech lat po pierwszej miesiączce oraz w okresie najczęściej trzech do pięciu (rzadko do siedmiu) lat przed wystąpieniem menopauzy, tym samym dotyczą głownie dziewcząt do 20. roku życia i u kobiet po 40. roku życia. Najczęstszą przyczyną fizjologiczną braku miesiączki jest ciąża lub menopauza.

        >>> Zobacz: Bolesne miesiączki - leczenie, leczenie i sposoby na także ukłucie miesiączki

        Wśród patologicznych przyczyn zaburzeń zaburzeń miesiączkowania są zaburzenia endokrynonologiczne takie jak zespół policystycznych jajników, choroby tarczycy, endometrioza, otyłość, cukrzyca, choroby nerek, epilepsja. Przyczyną zaburzeń obfitości krwawień miesiączkowych mogą być zmiany anatomiczne takie jak mięśniaki, zwłaszcza te mające kontakt z błoną śluzową macicy, adenomioza, polipy błony śluzowej macicy, zrosty wewnątrzmaciczne, przerosty błony śluzowej macicy i rak macicy. Czasowe zaburzenia miesiączkowania mogą wystąpić przy zakażaniach narządu rodnego. Do rzadkich przyczyn zaburzeń miesiączkowania należą choroby uwarunkowane genetycznie związane z anomalią liczby chromosomów, w tym chromosomów płciowych, czy inne zaburzenia genetyczne prowadzące do wrodzonego przerostu nadnerczy, przedwczesnego wygasania funkcji jajników czy problemów z krzepnięciem krwi. Należy tu również wspomnieć o przyczynach jatrogennych: stan po leczeniu operacyjnym w obrębie macicy czy jajników, stan po radioterapii w obrębie miednicy mniejszej, stosowanie leków przeciwdepresyjnych, przeciwpadaczkowych, działających immunosupresyjnie i przeciwnowotworowo czy analogi gonadoliberyny. Z dość powszechnie stosowanych leków zwiększających obfitość krewień miesiączkowych są bardzo powszechnie stosowane preparaty kwasu acetylosalicylowego i leki o działaniu przeciwzakrzepowym.

        Najczęstsze zaburzenia cyklu miesiączkowego

        Czy najczęstszych objawów zaburzeń cyklu miesiączkowego zalicza się:

        • brak miesiączki powyżej 35 dni,
          • miesiączkowanie zmiany niż co 21 dni,
            • Czas pomiędzy okresami powyżej 8 dni,
              • miesiączki międzymiesiączkowe (inne niż okołoowulacyjne),
                • to trwające powyżej 7 dni
                  • dni ze skrzepami powyżej 2,5 cm
                    • konieczność wymiany tamponu z powodu przesiąknięcia po upływie/godzinę, ustąpienie przez parę godzin godzin,
                      • raz podwójnego zabezpieczenia w nocy lub wprowadzenie wymiany uzbrojenia w nocy.

                        Zbyt obfitym krwawieniem miesiączkowym mogą towarzyszyć narzędzia anemii, takie jak osłabienie, zmęczenie, zmęczenie, skrócenie oddechu.

                        Przy podejrzeniu nieprawidłowych krwawień można skorzystać z kubków menstruacyjnych. Objętość traconej krwi miesiączkowej nie powinna przekraczać 30 ml na dobę lub 90 ml podczas całej miesiączki. Zbyt skąpe krwawienia miesiączkowe rozpoznaje się, gdy ilość traconej krwi podczas miesiączki jest mniejsza niż 30 ml.

                        >>> Zobacz także: Obfite miesiączki – czy to normalne?

                        Zaburzenia cyklu miesiączkowego a szansa zajścia w ciążę

                        Szanse na zajście w ciążę w przypadku zaburzeń miesiączkowych są szczególnie obniżone w następujących przypadkach:

                        • rzadkie miesiączkowanie (powyżej 35 dni) lub wtórny brak miesiączki (powyżej 90 dni) mogące przebiegać z brakiem lub rzadko występującą owulacją;
                          • skracanie się cykli, a z czasem dołączające się zatrzymania miesiączek, mogące sugerować przedwczesną niewydolność jajników:
                            • krwotoczne lub przedłużające się krwawienia miesiączkowe, plamienia miedzymiesiączkowe mogące sugerować zaburzenia hormonalne, zmiany anatomiczne, zakażenia:
                              • zbyt skąpe miesiączki mogące sugerować cykle bezowulacyjne lub zrosty w jamie macicy, zwłaszcza, gdy objaw ten pojawił się nagle po zabiegu wyłyżeczkowania macicy, po poronieniu, porodzie, cieciu cesarskim, czy też wyłyżeczkowaniu diagnostycznym;
                                • bolesne miesiączkowanie lub/i ból podbrzusza wyprzedający miesiączkę, niekiedy współistniejące z przedłużającymi się krwawienia miesiączkowymi mogące sugerować endometriozę czy adenomiozę.

                                  Diagnostyka w przypadku zaburzeń cyklu

                                  W pierwszym etapie ginekolog powinien:

                                  • na podstawie wywiadu, badania przedmiotowego i badań dodatkowych wykluczyć choroby ogólnoustrojowe takie jak: cukrzyca, choroby tarczycy, nerek, czy zaburzenia krzepliwości krwi,
                                    • równolegle przeprowadzić badanie ginekologiczne wraz z pobraniem cytologii (o ile pacjentka nie posiada aktualnego wyniku) oraz
                                      • zlecić lub samodzielnie przeprowadzić badanie USG narządu rodnego. Badanie USG narządu rodnego dostarcza informacji odnośnie anatomii macicy i jajników oraz jest nadrzędnym badaniem służącym do oceny rezerwy jajnikowej.

                                        Przy policystycznej budowie jajników warto w kolejnym etapie rozszerzyć diagnostyką o badania hormonalne takie jak: FSH i LH (do oznaczenia pomiędzy 2-4 dniem cyklu), prolaktyna, testosteron, androstendion, SHGB oraz około 7 dni po przypuszczalnej owulacji oznaczyć progestron, a przy podejrzeniu wrodzonego przerostu nadnerczy również oznaczyć DHEA-S i 17 OH Progesteron.

                                        Przy podejrzeniu insulinoporności należy zlecić odpowiednie badania.

                                        Z kolei przy podejrzeniu wygasania funkcji jajników wystarczy FSH i estradiol (do oznaczenia pomiędzy 2-4 dniem cyklu) ewentualnie AMH.

                                        U każdej pacjentki zgłaszającej się z powodu zaburzeń miesiączkowania warto wykluczyć choroby tarczycy oraz hiperprolactynemię, zlecając chociażby TSH i prolaktynę . Przy stężeniach prolactyny > 50-100ng/ml należy wykluczyć gruczolaka przysadki.

                                        Gdy podczas badania USG narządu rodnego stwierdzimy zmiany anatomiczne takie jak: podejrzenie przerostu błony śluzowej macicy, polipów endometrialnych, mięśniaków podsluzówkowych, zrosty wewnątrzmaciczne należy pacjentkę skierować na: histeroskopię, abrazję diagnostyczną czy też przeprowadzić biopsję rysową.

                                        Przy podejrzeniu zapalenia błony śluzowej macicy należy pobrać odpowiednie badania, tj. posiew z kanału szyjki i badania w kierunku chlamydia trachomatis, ureoplazmy, mycoplazmy, rzeżączki, rzęsistka i HSV.

                                        >>> Zobacz także: Czy można ćwiczyć w trakcie okresu?

                                        Leczenie zaburzeń cyklu miesiączkowego i jego skuteczność

                                        Leczenie zaburzeń miesiączkowania zależy od rozpoznania.

                                        U pacjentek rzadko miesiączkujących z cechami zespoły policystycznych jajników będzie to zmiana trybu życia (dieta z niskim indeksem glikemicznym, umiarkowana aktywność fizyczna, preparaty z myo inozytolem, reswerartolem czy metformina). U kobiet nieplanujących ciąży proponujemy włączenie dwuskładnikowej antykoncepcji hormonalnej. W przypadku pań u których istnieją przeciwwskazania do stosowania dwuskładnikowej antykoncepcji hormonalnej proponujemy stosowanie preparatu zawierającego gestagen przez 7-10 dni w cyklu w fazie lutealnej, a u tych mających problem z poczęciem proponujemy włączenie leków stymulujących jajeczkowanie: antyestrogeny, inhibitory aromatazy lub gonadotropiny.

                                        U pacjentek z rozpoznaną hiperprolactynemią podstawowym leczeniem jest włączenie agonisty receptorów dopaminergicznych (bromokryptyna, karbergolina, chinagolid), a w razie braku regularnych owulacji u kobiet starających się o ciąże dołączamy leki stymulace jajeczkowanie. Marginalną rolę stanowi leczenie radykalne obejmujące leczenie chirurgiczne czy radioterapia.

                                        U pacjentek z wrodzonym przerostem nadnerczy stosuje się suplementację glikokortykosteroidów (najczęściej hydrokortyzon).

                                        U kobiet z obniżoną rezerwą jajnikową, w okresie premenopauzalnym najskuteczniejsza będzie dwuskładnikowa antykoncepcja hormonalna lub, w razie przeciw wskazań czy preferencji pacjentk,i włączamy pomiędzy 16.-18. dniem cyklu preparat zawierający gestgen do stosowania 7.-10. dni w cyklu. W niemożności zajścia w ciążę proponujemy rozważenie metod wspomaganego rozrodu. U kobiet, które są już w menopauzie proponujemy, przy braku przeciwwskazań, hormonalną terapię zastępczą.

                                        U pacjentek z krwotocznymi miesiączkami, po wykluczeniu innych przyczyn, lekarz powinien zaproponować hormonalną antykoncepcję dwuskładnikową, w niektórych przypadkach do stosowana w systemie przedłużonym lub ciągłym, albo implanty podskórne, iniekcje z medroksyprogesteronu, założenie system wewnątrzmacicznego zawierającego lewonorgestel. Doraźnie możemy zastosować leki o działaniu przeciwkrwotocznym (kwas traneksamowy, etamsylat).

                                        U pacjentek u których przyczyną nieprawidłowych krwawień są zmiany anatomiczne macicy, wycięcie, czy wyłuszczenie tych zmian często jest wystarczające. W niektórych przypadkach po leczeniu zabiegowym wskazana jest uzupełniająca terapia. W rzadkich przypadkach, zależnie od wskazań konieczne jest elektroresekcja endometrium, czy wycięcie macicy.

                                        podziel się:

                                        Pozostałe wiadomości

                                        Samotność, stres i szok młodej mamy. "W łazience się zamykałam i płakałam"

                                        Samotność, stres i szok młodej mamy. "W łazience się zamykałam i płakałam"

                                        Takiego programu dawno nie było. W pracy stawi się wyjątkowy skład prowadzących

                                        Takiego programu dawno nie było. W pracy stawi się wyjątkowy skład prowadzących

                                        Quiz. Sprawdź, co wiesz o wielkanocnych potrawach?

                                        Quiz. Sprawdź, co wiesz o wielkanocnych potrawach?

                                        Żurek i barszcz biały - czym się różnią te wielkanocne zupy?

                                        Żurek i barszcz biały - czym się różnią te wielkanocne zupy?

                                        Rebel Wilson straciła dziewictwo w wieku 35 lat. "Ludzie mogą poczekać, aż będą gotowi"

                                        Rebel Wilson straciła dziewictwo w wieku 35 lat. "Ludzie mogą poczekać, aż będą gotowi"

                                        Nowy uczestnik wszedł do "Hotelu Paradise 8" i od razu namieszał

                                        Nowy uczestnik wszedł do "Hotelu Paradise 8" i od razu namieszał

                                        Serowe pyszności na Wielkanoc. Poznaj przepisy Andrzeja Polana na dania z serem długodojrzewającym
                                        Materiał promocyjny

                                        Serowe pyszności na Wielkanoc. Poznaj przepisy Andrzeja Polana na dania z serem długodojrzewającym

                                        Jak gwiazdy spędzają Wielkanoc? Marzena Rogalska: "Szaleństwo"

                                        Jak gwiazdy spędzają Wielkanoc? Marzena Rogalska: "Szaleństwo"

                                        Tradycje wielkanocne - zwyczaje, ciekawostki i symbole Wielkanocy. Co powinno być w koszyczku wielkanocnym?

                                        Tradycje wielkanocne - zwyczaje, ciekawostki i symbole Wielkanocy. Co powinno być w koszyczku wielkanocnym?

                                        "Po Wielkanocy sałatkę jarzynową wyrzuca 68% Polaków". Znana dziennikarka radzi, co z niej zrobić

                                        "Po Wielkanocy sałatkę jarzynową wyrzuca 68% Polaków". Znana dziennikarka radzi, co z niej zrobić

                                        Wojciech Modest Amaro podzielił się rodzinną nowiną. "Piękny Aniołek już jest na świecie"

                                        Wojciech Modest Amaro podzielił się rodzinną nowiną. "Piękny Aniołek już jest na świecie"

                                        Wyjątkowe dania z drobiu na Wielkanoc (i nie tylko). Wypróbuj przepisy Matteo Brunettiego
                                        Materiał promocyjny

                                        Wyjątkowe dania z drobiu na Wielkanoc (i nie tylko). Wypróbuj przepisy Matteo Brunettiego

                                        Ile jajek można zjeść w tygodniu? Ekspert rozwiewa wątpliwości

                                        Ile jajek można zjeść w tygodniu? Ekspert rozwiewa wątpliwości

                                        Księżna Kate wspierała ją w chorobie. Teraz 8-latka chce zrobić dla niej to samo. "Wyzdrowieje tak, jak ja"

                                        Księżna Kate wspierała ją w chorobie. Teraz 8-latka chce zrobić dla niej to samo. "Wyzdrowieje tak, jak ja"

                                        10 kroków dzieli Cię od udanej podróży. O tym należy pamiętać przy planowaniu wyjazdu
                                        Materiał promocyjny

                                        10 kroków dzieli Cię od udanej podróży. O tym należy pamiętać przy planowaniu wyjazdu

                                        Kobiety hejtowane za wielodzietność.  "Odpieluszkowe zapalenie mózgu"  

                                        Kobiety hejtowane za wielodzietność.  "Odpieluszkowe zapalenie mózgu"  

                                        Zjadłam słynny żurek Magdy Gessler. Czy talerz zupy jest wart swojej ceny?

                                        Zjadłam słynny żurek Magdy Gessler. Czy talerz zupy jest wart swojej ceny?

                                        Siostry uratowały sklep dziadka. "To nie mogło się tak skończyć"

                                        Siostry uratowały sklep dziadka. "To nie mogło się tak skończyć"

                                        Klaudia El Dursi zabiera w podróże walizki z jedzeniem?

                                        Klaudia El Dursi zabiera w podróże walizki z jedzeniem?

                                        Ten składnik warto suplementować. "Odpowiada za to, że nasza skóra jest ładna, a włosy piękne"
                                        Materiał promocyjny

                                        Ten składnik warto suplementować. "Odpowiada za to, że nasza skóra jest ładna, a włosy piękne"

                                        Wiosenny horoskop miłosny. Pojawią się emocjonalne burze i zawirowania

                                        Wiosenny horoskop miłosny. Pojawią się emocjonalne burze i zawirowania

                                        Czy epidemia opioidowa ma szansę dotrzeć do Polski? "4 lata temu nie mieliśmy żadnych przypadków"

                                        Czy epidemia opioidowa ma szansę dotrzeć do Polski? "4 lata temu nie mieliśmy żadnych przypadków"

                                        Polska ma własnego van Gogha. Ekspertyzy potwierdziły autentyczność obrazu

                                        Polska ma własnego van Gogha. Ekspertyzy potwierdziły autentyczność obrazu

                                        "Alkohol, przemoc, zaniedbania". Gabriela nie bała się pomóc maluchom

                                        "Alkohol, przemoc, zaniedbania". Gabriela nie bała się pomóc maluchom

                                        Potrawy wielkanocne, które zawładną świątecznym stołem. Przepisy Sebastiana Olmy
                                        Materiał promocyjny

                                        Potrawy wielkanocne, które zawładną świątecznym stołem. Przepisy Sebastiana Olmy

                                        Marcin Prokop ma wyjątkową relację z bratem, lecz nie zawsze było kolorowo. "Zburzył mój spokój"

                                        Marcin Prokop ma wyjątkową relację z bratem, lecz nie zawsze było kolorowo. "Zburzył mój spokój"

                                        Obejrzałam dwa odcinki serialu "Klara". Każdy zna kogoś takiego, jak matka głównej bohaterki

                                        Obejrzałam dwa odcinki serialu "Klara". Każdy zna kogoś takiego, jak matka głównej bohaterki

                                        Sposób na wnętrze: Metamorfoza starej i niefunkcjonalnej kuchni. "To jest rewelacja"
                                        Materiał promocyjny

                                        Sposób na wnętrze: Metamorfoza starej i niefunkcjonalnej kuchni. "To jest rewelacja"

                                        Sarah Ferguson wspiera Kate. Sama walczyła z dwoma typami raka

                                        Sarah Ferguson wspiera Kate. Sama walczyła z dwoma typami raka

                                        Wyjątkowy gość specjalny w "MasterChef Nastolatki"

                                        Wyjątkowy gość specjalny w "MasterChef Nastolatki"

                                        Nazywają go "trudnym aktorem". Jaki naprawdę jest Sebastian Fabijański?

                                        Nazywają go "trudnym aktorem". Jaki naprawdę jest Sebastian Fabijański?

                                        Dbać trzeba nie tylko o włosy, ale i o skórę głowy. Jak to robić?
                                        Materiał promocyjny

                                        Dbać trzeba nie tylko o włosy, ale i o skórę głowy. Jak to robić?

                                        "Łazienkowe przekleństwa" - zbawienna metoda czy szkodliwy trend? Psycholożka wyjaśnia

                                        "Łazienkowe przekleństwa" - zbawienna metoda czy szkodliwy trend? Psycholożka wyjaśnia

                                        Sposób na idealnie białe firanki i obrusy na święta - sprawdź, co trzeba zrobić

                                        Sposób na idealnie białe firanki i obrusy na święta - sprawdź, co trzeba zrobić

                                        "Hotel Paradise 8". Ola i Ada rozdają karty. Ich decyzja może mieć wpływ na Rajskie Rozdanie

                                        "Hotel Paradise 8". Ola i Ada rozdają karty. Ich decyzja może mieć wpływ na Rajskie Rozdanie

                                        Zatrzymaj pierwsze zmarszczki. Sprawdź, jak zapobiec starzeniu się skóry
                                        Materiał promocyjny

                                        Zatrzymaj pierwsze zmarszczki. Sprawdź, jak zapobiec starzeniu się skóry

                                        Platforma streamingowa Max już w czerwcu. "Na tę chwilę czekaliśmy 2 lata"

                                        Platforma streamingowa Max już w czerwcu. "Na tę chwilę czekaliśmy 2 lata"

                                        Wiosna na wielkanocnym stole. Stwórz własne dekoracje

                                        Wiosna na wielkanocnym stole. Stwórz własne dekoracje

                                        Brak apetytu u osób starszych. Co robić, kiedy seniorzy przestają jeść?
                                        Materiał promocyjny

                                        Brak apetytu u osób starszych. Co robić, kiedy seniorzy przestają jeść?

                                        Co i za ile kupimy do koszyka wielkanocnego?

                                        Co i za ile kupimy do koszyka wielkanocnego?

                                        Nie wiesz, jak rozmawiać ze swoim psem? Waszą komunikację poprawi Radek Ekwiński. Napisz do nas

                                        Nie wiesz, jak rozmawiać ze swoim psem? Waszą komunikację poprawi Radek Ekwiński. Napisz do nas

                                        To najczęstszy błąd w podawaniu żurku

                                        To najczęstszy błąd w podawaniu żurku

                                        Wybuchowy ekstrawertyk, a może cichy introwertyk? Poznaj numerologiczną 4

                                        Wybuchowy ekstrawertyk, a może cichy introwertyk? Poznaj numerologiczną 4

                                        Mateusz Hładki poprowadzi nowy program

                                        Mateusz Hładki poprowadzi nowy program

                                        Sprawdzony trik z TikToka. Jak sprytnie pokroić mango?

                                        Sprawdzony trik z TikToka. Jak sprytnie pokroić mango?

                                        E-sklep TVN. Co jest w ofercie? "Widzowie poczują się częścią czegoś większego"
                                        Materiał promocyjny

                                        E-sklep TVN. Co jest w ofercie? "Widzowie poczują się częścią czegoś większego"

                                        Ile cukru jest w przekąskach dla dzieci? "Owoce się je, a nie pije"

                                        Ile cukru jest w przekąskach dla dzieci? "Owoce się je, a nie pije"

                                        Paulina Holtz oddała kuchnię. Ogłoszenie zamieściła na popularnej grupie

                                        Paulina Holtz oddała kuchnię. Ogłoszenie zamieściła na popularnej grupie

                                        Wielka przeprowadzka rodziny Clarke. "Najbardziej obawiamy się o Czarusia"

                                        Wielka przeprowadzka rodziny Clarke. "Najbardziej obawiamy się o Czarusia"

                                        Sanah szczerze o swoich lękach. Czego się obawia?

                                        Sanah szczerze o swoich lękach. Czego się obawia?

                                        9 tradycyjnych potraw na Wielkanoc - najlepsze przepisy

                                        9 tradycyjnych potraw na Wielkanoc - najlepsze przepisy

                                        Wakacje w maju – gdzie warto pojechać?

                                        Wakacje w maju – gdzie warto pojechać?

                                        Ola Żuraw-Świątek po 10 latach pogodziła się z mamą

                                        Ola Żuraw-Świątek po 10 latach pogodziła się z mamą

                                        #DzieńDobrywPolsce. Potrzebujesz interwencji Dzień Dobry TVN? Napisz do nas

                                        #DzieńDobrywPolsce. Potrzebujesz interwencji Dzień Dobry TVN? Napisz do nas

                                        Jak rozmawiać z dziećmi o ukrzyżowaniu Jezusa? "Mają prawo wiedzieć, że umieramy"

                                        Jak rozmawiać z dziećmi o ukrzyżowaniu Jezusa? "Mają prawo wiedzieć, że umieramy"

                                        Grupowa randka w "Hotelu Paradise 8". Ktoś złoży uczestnikom niezapowiedzianą wizytę

                                        Grupowa randka w "Hotelu Paradise 8". Ktoś złoży uczestnikom niezapowiedzianą wizytę

                                        Beata Ścibakówna skrytykowała zachowanie młodych aktorów

                                        Beata Ścibakówna skrytykowała zachowanie młodych aktorów

                                        Nauczycielka, która nie stawia stopni. "Obawiałam się bardziej reakcji rodziców niż uczniów"

                                        Nauczycielka, która nie stawia stopni. "Obawiałam się bardziej reakcji rodziców niż uczniów"