Szczepionka WZW typu A chroni przed chorobą, która może prowadzić do poważnego uszkodzenia wątroby. Wirusowe zapalenie wątroby typu A w przypadku dorosłych zaczyna się objawami grypopodobnymi, następnie pojawiają się objawy ze strony układu pokarmowego (zgaga, nudności, ciemny mocz, żółtaczka). U dorosłych WZW typu A najczęściej wiąże się z koniecznością hospitalizacji, ze względu na ciężki przebieg choroby. Szczepionka na WZW typu A pozwala jej skutecznie zapobiec.
Zobacz też: Szczepionka WZW typu B – kiedy należy szczepić dziecko? >>>
Wzrasta liczba chorych na WZW typu A
Zgodnie z danymi Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego – Państwowego Zakładu Higieny (NIZP-PZH) liczba chorych na wirusowe zapalenie wątroby typu A (WZW A) wzrosła w Polsce w ostatnich dwóch latach kilkadziesiąt razy. W 2016 r. zachorowało jedynie 35 osób, a w 2018 r. liczba ta wyniosła 1457 osób. Największy wzrost zachorowań odnotowano w 2017 r., kiedy zarejestrowano aż 3007 przypadków WZW A.
Liczbę osób przewlekle zakażonych wirusem zapalenia wątroby typu B (HBV) w naszym kraju szacuje się nawet na 0,5 mln. Tylko w 2018 r. wykryto około 32 tys. zakażeń HBV, a WZW B diagnozuje się co roku u kilku tysięcy osób (nie wszyscy zakażeni wirusem chorują na WZW B).
WZW a szczepionka
Szczepionka na WZW typu A to szczepionka nieżywa. Zawiera inaktywowanego wirusa. Występuje w postaci szczepionki monowalentnej, a także skojarzonej (jednocześnie przeciw WZW A i B). Choroba wywoływana przez wirus WZW typu A jest często określana mianem choroby „brudnych rąk”. Zarazić się nią można przede wszystkim przez spożycie skażonych wirusem pokarmów lub wypicie brudnej wody. Dlatego też tak łatwo zarażają się nią dzieci w wieku przedszkolnym czy wczesnoszkolnym, które jeszcze nie przywiązują odpowiedniej wagi do higieny osobistej.
Aby zwiększyć swoje bezpieczeństwo, należy przede wszystkim przed każdym posiłkiem i po każdym wyjściu z toalety myć ręce i używać środków odkażających.
Na zachorowanie narażone są szczególnie osoby:
- wyjeżdżające do krajów endemicznych dla WZW typu A (wybór większości egzotycznych kierunków wymaga zaszczepienia się przeciwko wirusowi),
- pracujące w służbie zdrowia, żłobkach, przedszkolach,
- pracujące w wojsku,
- pracujące przy produkcji i dystrybucji żywności,
- pracujące w oczyszczalniach ścieków, kanalizacji i przy innych formach utylizacji nieczystości,
- cierpiące na przewlekłe choroby wątroby, zakażone HIV.
Zakażenie może odbyć się przez pożywienie, rzadziej w wyniku kontaktu skórnego z osobą zakażoną. Kontakty seksualne również stanowią drogę zakażenia WZW typu A.
Szczepionka WZW A chroni przed wszystkimi formami zakażenia – daje ona właściwie 100% ochrony przed wirusem . Potwierdzają to wyniki epidemiologiczne całego kraju. Na WZW typu A choruje rocznie tylko około 100 osób
Szczepienie WZW – jak długo ważne?
Szczepionka przeciw WZW A jest szczepionką wysoko skuteczną. Poziom ochrony po jej podaniu wynosi około 98-99%. Już 15 dni po podaniu pierwszej dawki przeciwciała notuje się u 80-98% osób. Po 30 dniach ma je już 96-100% osób. Po kompletnym szczepieniu przeciwciała występują u wszystkich. Odporność po szczepieniu jest długotrwała, utrzymuje się właściwie przez całe życie, niepotrzebne są więc dawki przypominające.
Szczepienie WZW przed zabiegiem obejmuje wyłącznie szczepienie przeciw WZW typu B , a nie A. Szczepionka WZW typu A nie jest wymagana jako szczepienie przedzabiegowe, ponieważ zakażenie tym typem wirusa w warunkach szpitalnych jest mało prawdopodobne. Warto więc pamiętać, że szczepienie WZW przed zabiegiem, przyśpieszone w wielu wypadkach, obejmuje wyłącznie jeden typ wirusa.
Jaka jest cena szczepionki WZW typu A?
Cena szczepionki WZW typu A jest uzależniona od jej typu. W Polsce występuje kilka takich szczepionek, klasyfikowanych przede wszystkim ze względu na wiek pacjentów, których można nimi szczepić. Nazwy szczepionki WZW typu A odpowiadają konkretnemu wiekowi pacjenta:
- Havrix Junior – szczepionka WZW A dla dzieci, podawana od 1. roku życia; cena około 120 zł/dawka,
- Avaxim – szczepionka podawana od 16. roku życia; cena około 195 zł/dawka,
- Havrix Adult – szczepionka podawana od 19. roku życia; cena około 195 zł/dawka,
- Twinrix adult – szczepionka skojarzona WZW typu A i B , przeznaczona dla dorosłych; cena około 240 zł/dawka.
Jak wygląda szczepienie przeciw WZW typu A?
Szczepionka przeciw WZW typu A jest podawana domięśniowo . To, ile dawek szczepienia WZW typu A podaje się pacjentowi, jest niezależne od jego wieku. Zarówno dzieciom, jak i dorosłym podaje się 2 dawki szczepionki w około 6-12-miesięcznym odstępie. Dodatkowo szczepienie można wykonywać przy podawaniu innych szczepionek, natomiast należy je podawać w inne okolice ciała. Można się także zdecydować na szczepienie skojarzone przeciw WZW typu A i B. Warto podawać ten sam preparat w obu dawkach, choć w szczególnych przypadkach można rodzaj szczepionki zmienić.
Przeciwwskazania do szczepienia WZW typu A
Szczepionki przeciw WZW typu A nie powinny przyjmować osoby chorujące na ostre choroby z towarzyszącą wysoką gorączką. Przeciwwskazaniem jest również nadwrażliwość na któryś składnik szczepionki, zdiagnozowana nadwrażliwość po pierwszej dawce. W ciąży szczepionka WZW typu A również nie jest wskazana, nie jest bowiem znany jej wpływ na płód.
Autor: Bernadetta Jeleń
Źródło: DDTVN/PAP