Syndrom braku ojca. Jak wytłumaczyć dziecku brak ojca?

Dziecko kurczowo trzyma się nogi mężczyzny
Fot. Yuri Arcurs;/ Getty Images
Za prawidłowy rozwój psychiczny dziecka odpowiada jego środowisko, wychowanie i najbliższa rodzina. Nieobecność taty wpływa negatywnie na kształtowanie się emocji i uczuć zarówno chłopców, jak i dziewczynek, co powoduje problemy w dorosłym życiu. Zjawisko to nosi nazwę syndrom braku ojca.

Samotna kobieta mimo największych starań nie jest w stanie zastąpić dziecku obojga rodziców. Brak ojca pozbawia dziewczynki i chłopców wzorca męskiego, co istotnie wpływa na sferę społeczną, emocjonalną, intelektualną, seksualną i moralną oraz istotnie rzutuje na zawierane w dorosłym życiu relacje międzyludzkie i związki.

Syndrom braku ojca – psychologia

Obecność obojga rodziców w życiu dziecka istotnie wpływa na kształtowanie jego tożsamości, uczuć i wzorców, które wykorzysta jako osoba dorosła. Konwencja o prawach dziecka podkreśla, że wychowanie w pełnej rodzinie jest podstawową potrzebą i umożliwia niezakłócony, harmonijny rozwój. Różnice między kobietą i mężczyzną, które widzi na przykładzie swoich rodziców, pozwalają mu określić siebie. Dla dziewczynki tata jest pierwszym mężczyzną w życiu, zaś dla chłopca stanowi wzór męskich zachowań i jest ogniwem, które łączy go ze światem mężczyzn. Ojciec zapewnia potomkom poczucie bezpieczeństwa, kapitał ekonomiczny, stanowi obraz siły i zaradności. Brak kontaktu i relacji z ojcem znacząco wpływa na zdolności poznawcze, osobowość, psychikę i to, jak dziecko poradzi sobie w dorosłym życiu.

Brak ojca w życiu syna i córki skutkuje utratą poczucia bezpieczeństwa i pojawieniem się niepokoju, a często także poczucia winy. Kiedy mężczyzna opuszcza rodzinę dziecko nie rozumie faktycznych powodów tej sytuacji, które dotyczą świata dorosłych i szuka przyczyn nieobecności taty w sobie: czuje się gorsze i niewarte akceptacji oraz miłości. Są to uczucia, które wpływają destrukcyjnie na kształtowanie się samooceny i własnej wartości. Konsekwencją psychologiczną jest również zburzenie podstaw tożsamości dziecka, które często nie wie kto teraz będzie się nim opiekował, gdzie jest tata, czy go kocha, kim on jest. Na dalszych etapach życia objawy syndromu braku ojca różnią się u chłopców i dziewczynek.

Brak ojca w życiu syna

W pierwotnych kulturach chłopcy po osiągnięciu pewnego wieku byli oddawani pod opiekę taty i mężczyzn z danego plemienia, którzy zajmowali się ich wychowaniem, przekazywali im swoje doświadczenie, wiedzę i umiejętności. Już wtedy zdawano sobie sprawę, jak ważny w rozwoju jest wzorzec męski. Brak ojca w wychowaniu syna pozbawia go psychoseksualnego wzorca, którego nie będzie mógł powtarzać i naśladować w trakcie procesu kształtowania swojej męskiej tożsamości i identyfikacji z własną płcią.

Kompleks braku ojca może skutkować chęcią potwierdzenia wartości i przesadnego podkreślania cech męskich, które objawia się buntem, agresją, postawami antyspołecznymi i sprzeciwem wobec matki. Źródłem takich zachowań są błędne wzorce przekazywane przez mass media i społeczeństwo. U nastolatka może prowadzić do jego zagubienia, niezdolności do odpowiedzialności, miłości. Badania przeprowadzone przez Hoffmanna w 1971 roku wykazały, że chłopcy, którzy wychowywali się bez taty osiągnęli niższe wyniki w testach dotyczących moralności i dostosowania się do zasad.

Brak ojca w wychowaniu córki

Bardzo często brak ojca w wychowaniu dziewczynki skłania ją do nadmiernego skupienia się na matce, zwłaszcza, gdy ta nie potrafi poradzić sobie z odejściem partnera. Córka staje się jej opiekunką, przejmuje część obowiązków domowych, staje się jej posłuszna i przejmuje punkt widzenia rodzicielki na temat mężczyzn: nie można im ufać, ponieważ wszyscy z nich porzucają, oszukują i zdradzają. Skutkiem jest brak chęci wejścia w relacje damsko-męskie lub problemy z ich utrzymaniem.

Jak brak ojca wpływa na relacje z mężczyznami?

Tata jest dla dziewczynki pierwszym mężczyzną w życiu. To on często staje się jej ideałem i jego cechy stanowią wzór cech pożądanych u przyszłego partnera. Jego obecność i uzyskanie od niego miłości, akceptacji i aprobaty kształtuje jej kobiecość i jest pierwszym sprawdzianem atrakcyjności. Brak ojca pozbawia ją tych atrybutów i przyczynia się do nadmiernej niepewności, nieśmiałości, niezręczności w kontaktach z innymi i trudności w budowaniu relacji damsko-męskich.

Z drugiej strony, kobieta pozbawiona męskiego wzorca w dzieciństwie , będzie usiłowała odnaleźć go w mężczyźnie, z którym się zwiąże. Będzie starała się uzyskać od niego ojcowską miłość i akceptację, której nie otrzymała od ojca. Skutkuje to wcześniejszym podjęciem inicjacji seksualnej, toksycznymi związkami, uzależnieniem od partnera, częstymi rozstaniami lub rozwodami.

Zobacz film: Historie samotnych rodziców

Zobacz film: Historie samotnych rodziców. Źródło: Dzień Dobry TVN

Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN

podziel się:

Pozostałe wiadomości

Zmiany w Dzień Dobry TVN. Do zespołu dołączą znane twarze

Zmiany w Dzień Dobry TVN. Do zespołu dołączą znane twarze

Takiego programu dawno nie było. W pracy stawi się wyjątkowy skład prowadzących

Takiego programu dawno nie było. W pracy stawi się wyjątkowy skład prowadzących

Upiekłam fit "sernik" Anny Lewandowskiej. Bez glutenu, bez laktozy... bez smaku?

Upiekłam fit "sernik" Anny Lewandowskiej. Bez glutenu, bez laktozy... bez smaku?

Quiz. Sprawdź, co wiesz o wielkanocnych potrawach?

Quiz. Sprawdź, co wiesz o wielkanocnych potrawach?

Żurek i barszcz biały - czym się różnią te wielkanocne zupy?

Żurek i barszcz biały - czym się różnią te wielkanocne zupy?

Wielkanoc z Dzień Dobry TVN. Jakie świąteczne niespodzianki czekają widzów?

Wielkanoc z Dzień Dobry TVN. Jakie świąteczne niespodzianki czekają widzów?

Rebel Wilson straciła dziewictwo w wieku 35 lat. "Ludzie mogą poczekać, aż będą gotowi"

Rebel Wilson straciła dziewictwo w wieku 35 lat. "Ludzie mogą poczekać, aż będą gotowi"

Nowy uczestnik wszedł do "Hotelu Paradise 8" i od razu namieszał

Nowy uczestnik wszedł do "Hotelu Paradise 8" i od razu namieszał

Pomyśl, zanim udostępnisz zdjęcia swojego dziecka

Pomyśl, zanim udostępnisz zdjęcia swojego dziecka

Serowe pyszności na Wielkanoc. Poznaj przepisy Andrzeja Polana na dania z serem długodojrzewającym
Materiał promocyjny

Serowe pyszności na Wielkanoc. Poznaj przepisy Andrzeja Polana na dania z serem długodojrzewającym

Wysyłają gościom wirtualne zaproszenia na ślub. Czy to dobry pomysł?

Wysyłają gościom wirtualne zaproszenia na ślub. Czy to dobry pomysł?

Tradycje wielkanocne - zwyczaje, ciekawostki i symbole Wielkanocy. Co powinno być w koszyczku wielkanocnym?

Tradycje wielkanocne - zwyczaje, ciekawostki i symbole Wielkanocy. Co powinno być w koszyczku wielkanocnym?

"Po Wielkanocy sałatkę jarzynową wyrzuca 68% Polaków". Znana dziennikarka radzi, co z niej zrobić

"Po Wielkanocy sałatkę jarzynową wyrzuca 68% Polaków". Znana dziennikarka radzi, co z niej zrobić

Wojciech Modest Amaro podzielił się rodzinną nowiną. "Piękny Aniołek już jest na świecie"

Wojciech Modest Amaro podzielił się rodzinną nowiną. "Piękny Aniołek już jest na świecie"

Wyjątkowe dania z drobiu na Wielkanoc (i nie tylko). Wypróbuj przepisy Matteo Brunettiego
Materiał promocyjny

Wyjątkowe dania z drobiu na Wielkanoc (i nie tylko). Wypróbuj przepisy Matteo Brunettiego

Tuż po porodzie otrzymała od matki niestosowny prezent

Tuż po porodzie otrzymała od matki niestosowny prezent

Ile jajek można zjeść w tygodniu? Ekspert rozwiewa wątpliwości

Ile jajek można zjeść w tygodniu? Ekspert rozwiewa wątpliwości

Księżna Kate wspierała ją w chorobie. Teraz 8-latka chce zrobić dla niej to samo. "Wyzdrowieje tak, jak ja"

Księżna Kate wspierała ją w chorobie. Teraz 8-latka chce zrobić dla niej to samo. "Wyzdrowieje tak, jak ja"

10 kroków dzieli Cię od udanej podróży. O tym należy pamiętać przy planowaniu wyjazdu
Materiał promocyjny

10 kroków dzieli Cię od udanej podróży. O tym należy pamiętać przy planowaniu wyjazdu

Kobiety hejtowane za wielodzietność.  "Odpieluszkowe zapalenie mózgu"  

Kobiety hejtowane za wielodzietność.  "Odpieluszkowe zapalenie mózgu"  

Zjadłam słynny żurek Magdy Gessler. Czy talerz zupy jest wart swojej ceny?

Zjadłam słynny żurek Magdy Gessler. Czy talerz zupy jest wart swojej ceny?

Siostry uratowały sklep dziadka. "To nie mogło się tak skończyć"

Siostry uratowały sklep dziadka. "To nie mogło się tak skończyć"

Klaudia El Dursi zabiera w podróże walizki z jedzeniem?

Klaudia El Dursi zabiera w podróże walizki z jedzeniem?

Ten składnik warto suplementować. "Odpowiada za to, że nasza skóra jest ładna, a włosy piękne"
Materiał promocyjny

Ten składnik warto suplementować. "Odpowiada za to, że nasza skóra jest ładna, a włosy piękne"

Wiosenny horoskop miłosny. Pojawią się emocjonalne burze i zawirowania

Wiosenny horoskop miłosny. Pojawią się emocjonalne burze i zawirowania

Czy epidemia opioidowa ma szansę dotrzeć do Polski? "4 lata temu nie mieliśmy żadnych przypadków"

Czy epidemia opioidowa ma szansę dotrzeć do Polski? "4 lata temu nie mieliśmy żadnych przypadków"

Polska ma własnego van Gogha. Ekspertyzy potwierdziły autentyczność obrazu

Polska ma własnego van Gogha. Ekspertyzy potwierdziły autentyczność obrazu

"Alkohol, przemoc, zaniedbania". Gabriela nie bała się pomóc maluchom

"Alkohol, przemoc, zaniedbania". Gabriela nie bała się pomóc maluchom

Potrawy wielkanocne, które zawładną świątecznym stołem. Przepisy Sebastiana Olmy
Materiał promocyjny

Potrawy wielkanocne, które zawładną świątecznym stołem. Przepisy Sebastiana Olmy

Marcin Prokop ma wyjątkową relację z bratem, lecz nie zawsze było kolorowo. "Zburzył mój spokój"

Marcin Prokop ma wyjątkową relację z bratem, lecz nie zawsze było kolorowo. "Zburzył mój spokój"

Obejrzałam dwa odcinki serialu "Klara". Każdy zna kogoś takiego, jak matka głównej bohaterki

Obejrzałam dwa odcinki serialu "Klara". Każdy zna kogoś takiego, jak matka głównej bohaterki

Sposób na wnętrze: Metamorfoza starej i niefunkcjonalnej kuchni. "To jest rewelacja"
Materiał promocyjny

Sposób na wnętrze: Metamorfoza starej i niefunkcjonalnej kuchni. "To jest rewelacja"

Sarah Ferguson wspiera Kate. Sama walczyła z dwoma typami raka

Sarah Ferguson wspiera Kate. Sama walczyła z dwoma typami raka

Wyjątkowy gość specjalny w "MasterChef Nastolatki"

Wyjątkowy gość specjalny w "MasterChef Nastolatki"

Nazywają go "trudnym aktorem". Jaki naprawdę jest Sebastian Fabijański?

Nazywają go "trudnym aktorem". Jaki naprawdę jest Sebastian Fabijański?

Dbać trzeba nie tylko o włosy, ale i o skórę głowy. Jak to robić?
Materiał promocyjny

Dbać trzeba nie tylko o włosy, ale i o skórę głowy. Jak to robić?

"Łazienkowe przekleństwa" - zbawienna metoda czy szkodliwy trend? Psycholożka wyjaśnia

"Łazienkowe przekleństwa" - zbawienna metoda czy szkodliwy trend? Psycholożka wyjaśnia

Sposób na idealnie białe firanki i obrusy na święta - sprawdź, co trzeba zrobić

Sposób na idealnie białe firanki i obrusy na święta - sprawdź, co trzeba zrobić

"Hotel Paradise 8". Ola i Ada rozdają karty. Ich decyzja może mieć wpływ na Rajskie Rozdanie

"Hotel Paradise 8". Ola i Ada rozdają karty. Ich decyzja może mieć wpływ na Rajskie Rozdanie

Zatrzymaj pierwsze zmarszczki. Sprawdź, jak zapobiec starzeniu się skóry
Materiał promocyjny

Zatrzymaj pierwsze zmarszczki. Sprawdź, jak zapobiec starzeniu się skóry

Platforma streamingowa Max już w czerwcu. "Na tę chwilę czekaliśmy 2 lata"

Platforma streamingowa Max już w czerwcu. "Na tę chwilę czekaliśmy 2 lata"

Wiosna na wielkanocnym stole. Stwórz własne dekoracje

Wiosna na wielkanocnym stole. Stwórz własne dekoracje

Brak apetytu u osób starszych. Co robić, kiedy seniorzy przestają jeść?
Materiał promocyjny

Brak apetytu u osób starszych. Co robić, kiedy seniorzy przestają jeść?

Co i za ile kupimy do koszyka wielkanocnego?

Co i za ile kupimy do koszyka wielkanocnego?

Nie wiesz, jak rozmawiać ze swoim psem? Waszą komunikację poprawi Radek Ekwiński. Napisz do nas

Nie wiesz, jak rozmawiać ze swoim psem? Waszą komunikację poprawi Radek Ekwiński. Napisz do nas

To najczęstszy błąd w podawaniu żurku

To najczęstszy błąd w podawaniu żurku

Wybuchowy ekstrawertyk, a może cichy introwertyk? Poznaj numerologiczną 4

Wybuchowy ekstrawertyk, a może cichy introwertyk? Poznaj numerologiczną 4

Mateusz Hładki poprowadzi nowy program

Mateusz Hładki poprowadzi nowy program

Sprawdzony trik z TikToka. Jak sprytnie pokroić mango?

Sprawdzony trik z TikToka. Jak sprytnie pokroić mango?

E-sklep TVN. Co jest w ofercie? "Widzowie poczują się częścią czegoś większego"
Materiał promocyjny

E-sklep TVN. Co jest w ofercie? "Widzowie poczują się częścią czegoś większego"

Ile cukru jest w przekąskach dla dzieci? "Owoce się je, a nie pije"

Ile cukru jest w przekąskach dla dzieci? "Owoce się je, a nie pije"

Paulina Holtz oddała kuchnię. Ogłoszenie zamieściła na popularnej grupie

Paulina Holtz oddała kuchnię. Ogłoszenie zamieściła na popularnej grupie

Wielka przeprowadzka rodziny Clarke. "Najbardziej obawiamy się o Czarusia"

Wielka przeprowadzka rodziny Clarke. "Najbardziej obawiamy się o Czarusia"

Sanah szczerze o swoich lękach. Czego się obawia?

Sanah szczerze o swoich lękach. Czego się obawia?

9 tradycyjnych potraw na Wielkanoc - najlepsze przepisy

9 tradycyjnych potraw na Wielkanoc - najlepsze przepisy

Wakacje w maju – gdzie warto pojechać?

Wakacje w maju – gdzie warto pojechać?

Ola Żuraw-Świątek po 10 latach pogodziła się z mamą

Ola Żuraw-Świątek po 10 latach pogodziła się z mamą

#DzieńDobrywPolsce. Potrzebujesz interwencji Dzień Dobry TVN? Napisz do nas

#DzieńDobrywPolsce. Potrzebujesz interwencji Dzień Dobry TVN? Napisz do nas

Jak rozmawiać z dziećmi o ukrzyżowaniu Jezusa? "Mają prawo wiedzieć, że umieramy"

Jak rozmawiać z dziećmi o ukrzyżowaniu Jezusa? "Mają prawo wiedzieć, że umieramy"

Grupowa randka w "Hotelu Paradise 8". Ktoś złoży uczestnikom niezapowiedzianą wizytę

Grupowa randka w "Hotelu Paradise 8". Ktoś złoży uczestnikom niezapowiedzianą wizytę

Beata Ścibakówna skrytykowała zachowanie młodych aktorów

Beata Ścibakówna skrytykowała zachowanie młodych aktorów

Nauczycielka, która nie stawia stopni. "Obawiałam się bardziej reakcji rodziców niż uczniów"

Nauczycielka, która nie stawia stopni. "Obawiałam się bardziej reakcji rodziców niż uczniów"