Sketch­no­ting – co to jest sketch­note i do czego służy?

Westend61/Getty Images
Westend61/Getty Images
Sketch­note to spo­sób noto­wa­nia infor­ma­cji za pomocą róż­no­rod­nych obraz­ków, wykre­sów, pod­kre­śleń, gra­fów i kolo­rów. Pomaga w łatwiej­szym rozu­mie­niu danych zagad­nień oraz ich szyb­szym zapa­mię­ty­wa­niu. Kiedy, gdzie i w jaki spo­sób sto­suje się sketch­no­ting?

Zastanawiasz się, co to jest sketch­no­ting? W tłu­ma­cze­niu na język pol­ski ozna­cza "noto­wa­nie szki­cami". Polega na wizu­al­nym przed­sta­wie­niu kon­kret­nych infor­ma­cji, np. tych naby­tych na lek­cji w szkole czy szko­le­niu w pracy. Może przy­bie­rać róż­no­rodne formy: od słów, zapi­sa­nych w ładny, gra­ficzny spo­sób, po same obrazki, ukła­da­jące się w rodzaj komiksu. Sketch­no­ting to dosyć młode narzę­dzie coachin­gowe, ale zysku­jące fanów w eks­pre­so­wym tem­pie. Dla­czego sketch­note może być przy­datny? Znacz­nie uła­twia rozu­mie­nie i zapa­mię­ty­wa­nie nawet naj­trud­niej­szych zagad­nień.

Kiedy używa się sketch­no­tingu?

Pod­staw sketch­no­tingu można szukać w… przed­szkolu. Nau­czy­ciele przed­szkolni uczą bowiem dzieci wszyst­kiego (zarówno nowych lite­rek, jak i doda­wa­nia czy odej­mo­wa­nia) za pomocą pro­stych obraz­ków. Ilu­stra­cje są języ­kiem najłatwiej­szym do zro­zu­mie­nia, dla­tego sto­suje się je rów­nież m.in. w książ­kach do nauki języ­ków obcych czy na lek­cjach fizyki. Nie ozna­cza to jed­nak, że sketch­no­ting może być uży­wany jedy­nie w szkole. Znajdzie zastosowanie np. na spo­tka­niach bizne­so­wych, szko­le­niach pra­cow­ni­czych, codzien­nych odpra­wach w pracy czy w waż­nych prze­mo­wach. Noto­wa­nie szki­cami może bowiem nie tylko pomóc w zapa­mię­ty­wa­niu infor­ma­cji samemu notu­ją­cemu, ale i stać się pomoc­nym narzę­dziem w przed­sta­wia­niu ich kolej­nym oso­bom.

Kto może stwo­rzyć sketch­note?

Nie trzeba być szcze­gól­nie uzdol­nionym pla­stycz­nie, by stwo­rzyć wyso­kiej jako­ści sketch­note. Każ­demu, kto cho­dził do szkoły, zda­rzyło się bowiem zano­to­wać coś w spo­sób gra­ficzny, np. poprzez uży­cie wykresu, pod­kre­śla­nie na kolo­rowo kon­kret­nych zagad­nień czy two­rze­nie ilu­stra­cji pomoc­ni­czych. Jeżeli nato­miast "noto­wa­nie szki­cami" ma być ele­men­tem pracy (np. pole­ga­ją­cej na pro­wa­dze­niu szko­leń), warto zapi­sać się na kurs ze sketch­no­tingu oraz wypo­sa­żyć się w odpo­wied­nie narzę­dzia. Przy­da­dzą się przede wszyst­kim róż­no­ko­lo­rowe mazaki lub cien­ko­pisy i w zależ­no­ści od wiel­ko­ści sketch­notki – bry­stol lub bia­ła kartka z bloku.

Dla­czego sketch­no­ting się przy­daje?

Sketch­no­ting to ide­alna tech­nika, stosowana, aby łatwiej­ przy­swoić infor­ma­cje. Mózg czło­wieka lepiej zapa­mię­tuje obrazy niż słowa. Dobrym przy­kła­dem na popar­cie tej tezy są, chociażby lek­cje bio­lo­gii w szkole pod­sta­wo­wej. Gdy dzieci poznają stany sku­pie­nia, nauczy­ciel tłu­ma­czy im, iż "Ciało stałe top­nieje w ciało cie­kłe, a ciało cie­kłe paruje w ciało gazowe. Nato­miast ciało gazowe poprzez resu­bli­ma­cję prze­ista­cza się w ciało stałe". Z początku taka infor­ma­cja nic dzie­ciom nie mówi. Rozu­mieją ją dopiero po przed­sta­wie­niu przez nauczy­ciela wykresu z kostką lodu, kro­pel­kami wody i chmurką pary. Ten pro­ces nie zmie­nia się u osób doro­słych, dla­tego sketch­no­ting przy­daje się tam, gdy same słowa do wytłu­ma­cze­nia pew­nych zagad­nień nie wystar­czą.

Sketch­no­ting w prak­tyce

Od czego zacząć sketch­note i jak wygląda on w prak­tyce? Na początku warto uży­wać tylko pro­stych ikon i gra­fik. Przy­kła­dowo przy sło­wie "ważne" nary­so­wać duży, czer­wony wykrzyk­nik, a przy "dobry pomysł" – zapa­loną żarówkę. Nagłówki lub naj­waż­niej­sze słowa można ozna­czyć innym kolo­rem, lub przed­sta­wić powięk­szoną i pogru­bioną czcionką. Na kolej­nym eta­pie można pomy­śleć o zastą­pie­niu słów obraz­kami. Przykładowo, zamiast pisać "budżet" użyć ikonki dolara, zamiast "cel" nary­so­wać tar­czę z lot­kami, a słowo "waka­cje" przed­sta­wić jako bez­ludną wyspę ze świe­cą­cym nad nią sło­necz­kiem. Najt­rud­niej­szym ele­men­tem sketch­no­tingu jest zastę­po­wa­nie obraz­kami całych zdań. Na przykład, zamiast pisać "W naszej fir­mie Darek zaj­muje się wysy­ła­niem maili do klien­tów", można nary­so­wać męż­czy­znę piszą­cego maila na kom­pu­te­rze. Tak naprawdę każdy sketch­note opiera się na kre­atyw­no­ści i pomy­słach two­rzą­cej go osoby. Nie jest to jednak aż tak trudne, jakie może się wydawać. Sketchnoting jest wszędzie: na szyldach sklepowych, znakach drogowych i w instrukcjach obsługi.

Zobacz wideo: Cyfrowe ślady, po których można nas odnaleźć w realu. Jak zachować bezpieczeństwo?

Zobacz także:

Co można wyczytać z fotografii? "Warstwa cyfrowa zdjęcia mówi znacznie więcej niż jego warstwa wizualna"

Polskie miejscowości. Michał Rusinek wyjaśnia, czy nazwa Swornegacie wzięła się od bielizny

Słuchawki bezprzewodowe dla aktywnych i wymagających. Jakie wybrać?

Autor: Adrian Adamczyk

podziel się:

Pozostałe wiadomości