Rodzice często zadają sobie pytanie, czy ich dziecko rośnie prawidłowo. Rozwój dziecka zależy od wielu czynników i jego wahania nie zawsze powinny wzbudzać niepokój. Stworzone zostało proste narzędzie w postaci siatek centylowych, umożliwiające szacunkową ocenę rozwoju dziecka. O tym, czym są siatki centylowe i jak je odczytywać mówiła w Dzień Dobry TVN pediatra Grażyna Jędrzejczyk. Rozwój dziecka
Rozwój dziecka możemy oceniać w dwóch zasadniczych składowych - rozwoju emocjonalnego i rozwoju fizycznego. Do oceny tego drugiego najczęściej posługujemy się wzrostem i wagą dziecka. Zarówno rozwój emocjonalny, jak i fizyczny, w dużej mierze jest wartością indywidualną. Zdarza się, że dzieci w podobnym wieku znacznie różnią się wyglądem fizycznym i nie ma w tym objawów żadnej patologii. Kiedy jednak powinniśmy być zaniepokojeni odmienną wagą i wzrostem u naszego dziecka? Siatki centylowe pomogą nam to ustalić.
Co to jest siatka centylowa?
Aby wiedzieć, czy dziecko rozwija się prawidłowo jego parametry powinniśmy odnieść do jakiejś średniej statystycznej. Właśnie w taki sposób stworzono siatki centylowe. Stanowią one ogólnopolskie dane statystyczne, przedstawione w postaci graficznej (wykres). Na wykresie przedstawione są percentyle przypisane do określonej wagi i wzrostu dziecka w określonym wieku z uwzględnieniem różnicy płci ( inna siatka centylowa dla dziewczynek i chłopców). Dane te są zbierane i uaktualniane co 10 lat. Gwarantuje to aktualność pomiarów, ponieważ w dzisiejszym, dynamicznie rozwijającym się świecie normy wzrostu i wagi niemowląt i dzieci ulegają ciągłym zmianom. Przyjmuje się zasadność tworzenia siatek centylowych dla dzieci do piątego roku życia. Za najistotniejsze uważa się jednak siatki centylowe niemowląt , ponieważ w tym okresie rodzicom czasem ciężko jest ocenić prawidłowy rozwój i bez punktu odniesienia mogą zostać przeoczone odchylenia, będące wykładnikiem poważnych zaburzeń.
Jak czytać siatki centylowe?
Na pierwszy rzut oka czytanie siatek centylowych wydaje się skomplikowane, jednak po zapoznaniu się z zasadami i zrozumieniu pewnych zależności nie sprawia większych problemów. Poza tym obecnie istnieje duża ilość aplikacji komputerowych, w których wystarczy określić płeć dziecka (inna jest siatka centylowa dla chłopców a inna dla dziewczynek ), wiek, wzrost i wagę, a system pokaże nam gotową odpowiedź wskazującą percentyl, w którym znajduje się nasze dziecko.
Co to są percentyle?
Percentyl wzrostu i wagi dziecka jest wartością statystyczną pokazującą, ile procent dzieci waży lub mierzy mniej, tyle samo lub więcej niż nasze dziecko. Dane statystyczne w siatkach centylowych opierają się na analizie parametrów setki dzieci w danym przedziale wiekowym. Zatem liczba sto stanowi 100%. Jeżeli otrzymujemy z siatki centylowej wynik, iż nasze dziecko znajduje się w 50 centylu, to znaczy, że 50% dzieci w danym wieku waży/mierzy mniej od naszego dziecka, a 50% więcej.
Na siatkach centylowych zaznaczonych jest pięć wartości: centyl 3, 10, 25, 50, 75, 90 i 97. Za niepokojące i wskazujące na konieczność konsultacji lekarskiej uważa się wartości poniżej 3-go i powyżej 97-go centyla (te wartości zaznaczone są na wykresach kolorem czerwonym). Wynik idealny to przedział 25-50 lub 50-75. Jeśli wartości są poniżej 10-go i powyżej 90-go centyla, nie musi to oznaczać poważnych nieprawidłowości, jednak należy poinformować o tym lekarza podczas najbliższej wizyty. Powinno się również zwracać uwagę na znaczące dysproporcje pomiędzy centylami wzrostu i wagi, np. w zakresie wagi dziecko jest poniżej 3-go centyla, a w zakresie wzrostu powyżej 97-go centyla.
Aby sprawdzać, czy dziecko rozwija się prawidłowo można systematycznie zapisywać wyniki pomiaru w odniesieniu do wieku i stworzyć tak zwaną krzywą rozwoju. Poprzez regularne pomiary i notowanie wyników szybciej mogą zostać zauważone znaczne odchylenia od normy.
Jak ważyć i mierzyć dziecko?
Z dziećmi powyżej pierwszego roku życia pomiary nie sprawiają dużo trudności. Do zważenia wystarcza waga łazienkowa, dziecko powinno być na czczo i bez ubioru (ewentualnie w bieliźnie). Przy szacowaniu wzrostu ważne jest, żeby miało wyprostowaną sylwetkę. Dla pewności można wykonać kilka pomiarów w odstępach jednego lub dwóch dni i wyciągnąć z nich średnią.
Do ważenia niemowląt niezbędna jest specjalna waga. Można ją wypożyczyć, ale łatwiejsze jest zważenie dziecka podczas wizyty w przychodni lub rutynowego badania lekarskiego - waga dostępna jest w każdym gabinecie pediatrycznym.Pomiar wzrostu powinien odbywać się etapami. Najpierw mierzymy odległość od główki do bioder, potem do kolan i do stóp - niemowlęta nie prostują kończyn dolnych i nie można robić tego na siłę.
Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN
Źródło zdjęcia głównego: E+
Pozostałe wiadomości
GwiazdyWojciech Modest Amaro podzielił się rodzinną nowiną. "Piękny Aniołek już jest na świecie"
ParentingKobiety hejtowane za wielodzietność. "Odpieluszkowe zapalenie mózgu"
GwiazdyZjadłam słynny żurek Magdy Gessler. Czy talerz zupy jest wart swojej ceny?
Styl życiaSiostry uratowały sklep dziadka. "To nie mogło się tak skończyć"
GwiazdyMarta Krupa o trudnym związku i powrocie do show-biznesu. "Byłam poniżana"
GwiazdyNowy uczestnik wszedł do "Hotelu Paradise 8" i od razu namieszał
Przepisy kulinarneSerowe pyszności na Wielkanoc. Poznaj przepisy Andrzeja Polana na dania z serem długodojrzewającym
Styl życiaTradycje wielkanocne - zwyczaje, ciekawostki i symbole Wielkanocy. Co powinno być w koszyczku wielkanocnym?
Przepisy kulinarne"Po Wielkanocy sałatkę jarzynową wyrzuca 68% Polaków". Znana dziennikarka radzi, co z niej zrobić
Przepisy kulinarneWyjątkowe dania z drobiu na Wielkanoc (i nie tylko). Wypróbuj przepisy Matteo Brunettiego
Zdrowe odżywianieIle jajek można zjeść w tygodniu? Ekspert rozwiewa wątpliwości
GwiazdyKsiężna Kate wspierała ją w chorobie. Teraz 8-latka chce zrobić dla niej to samo. "Wyzdrowieje tak, jak ja"
Podróże10 kroków dzieli Cię od udanej podróży. O tym należy pamiętać przy planowaniu wyjazdu
GwiazdyKlaudia El Dursi zabiera w podróże walizki z jedzeniem?
Zdrowe odżywianieTen składnik warto suplementować. "Odpowiada za to, że nasza skóra jest ładna, a włosy piękne"
HoroskopWiosenny horoskop miłosny. Pojawią się emocjonalne burze i zawirowania
PsychologiaCzy epidemia opioidowa ma szansę dotrzeć do Polski? "4 lata temu nie mieliśmy żadnych przypadków"
Styl życiaPolska ma własnego van Gogha. Ekspertyzy potwierdziły autentyczność obrazu
Parenting"Alkohol, przemoc, zaniedbania". Gabriela nie bała się pomóc maluchom
Przepisy kulinarnePotrawy wielkanocne, które zawładną świątecznym stołem. Przepisy Sebastiana Olmy
GwiazdyMarcin Prokop ma wyjątkową relację z bratem, lecz nie zawsze było kolorowo. "Zburzył mój spokój"
GwiazdyObejrzałam dwa odcinki serialu "Klara". Każdy zna kogoś takiego, jak matka głównej bohaterki
Sposób na wnętrzeSposób na wnętrze: Metamorfoza starej i niefunkcjonalnej kuchni. "To jest rewelacja"
GwiazdySarah Ferguson wspiera Kate. Sama walczyła z dwoma typami raka
GwiazdyWyjątkowy gość specjalny w "MasterChef Nastolatki"
GwiazdyNazywają go "trudnym aktorem". Jaki naprawdę jest Sebastian Fabijański?
Pielęgnacja twarzy i ciałaDbać trzeba nie tylko o włosy, ale i o skórę głowy. Jak to robić?
Parenting"Łazienkowe przekleństwa" - zbawienna metoda czy szkodliwy trend? Psycholożka wyjaśnia
DomSposób na idealnie białe firanki i obrusy na święta - sprawdź, co trzeba zrobić
Gwiazdy"Hotel Paradise 8". Ola i Ada rozdają karty. Ich decyzja może mieć wpływ na Rajskie Rozdanie
Pielęgnacja twarzy i ciałaZatrzymaj pierwsze zmarszczki. Sprawdź, jak zapobiec starzeniu się skóry
NewsyPlatforma streamingowa Max już w czerwcu. "Na tę chwilę czekaliśmy 2 lata"
Aranżacje wnętrzWiosna na wielkanocnym stole. Stwórz własne dekoracje
LongFormBrak apetytu u osób starszych. Co robić, kiedy seniorzy przestają jeść?
NewsyCo i za ile kupimy do koszyka wielkanocnego?
ZwierzętaNie wiesz, jak rozmawiać ze swoim psem? Waszą komunikację poprawi Radek Ekwiński. Napisz do nas
Styl życiaTo najczęstszy błąd w podawaniu żurku
HoroskopWybuchowy ekstrawertyk, a może cichy introwertyk? Poznaj numerologiczną 4
GwiazdyMateusz Hładki poprowadzi nowy program
Przepisy kulinarneSprawdzony trik z TikToka. Jak sprytnie pokroić mango?
NewsyE-sklep TVN. Co jest w ofercie? "Widzowie poczują się częścią czegoś większego"
Zdrowe odżywianieIle cukru jest w przekąskach dla dzieci? "Owoce się je, a nie pije"
Styl życiaPaulina Holtz oddała kuchnię. Ogłoszenie zamieściła na popularnej grupie
ParentingWielka przeprowadzka rodziny Clarke. "Najbardziej obawiamy się o Czarusia"
GwiazdySanah szczerze o swoich lękach. Czego się obawia?
Przepisy kulinarne9 tradycyjnych potraw na Wielkanoc - najlepsze przepisy
ŚwiatWakacje w maju – gdzie warto pojechać?
GwiazdyOla Żuraw-Świątek po 10 latach pogodziła się z mamą
Nasze akcje#DzieńDobrywPolsce. Potrzebujesz interwencji Dzień Dobry TVN? Napisz do nas
Styl życiaJak rozmawiać z dziećmi o ukrzyżowaniu Jezusa? "Mają prawo wiedzieć, że umieramy"
GwiazdyGrupowa randka w "Hotelu Paradise 8". Ktoś złoży uczestnikom niezapowiedzianą wizytę
GwiazdyBeata Ścibakówna skrytykowała zachowanie młodych aktorów
Styl życiaNauczycielka, która nie stawia stopni. "Obawiałam się bardziej reakcji rodziców niż uczniów"