Na skutek nowej ustawy sanitariuszy i sanitariuszki spotkamy obecnie tylko w szpitalach, choć kiedyś jeździli w karetkach pogotowia ratunkowego. Sanitariusze wykonują pracę związaną z udzielaniem pomocy przedmedycznej i pomagają w utrzymaniu porządku w szpitalu. Okazuje się jednak, że zawód sanitariusza powoli staje się reliktem.
Zawód: sanitariusz
Sanitariusz to zawód polegający na świadczeniu opieki zdrowotnej. Sanitariusz najczęściej wykonuje najprostsze czynności związane z opieką nad pacjentami. Historycznie sanitariusze i sanitariuszki stanowiły podstawową służbę szpitalną. Sanitariusze występują także w wojsku, gdzie służą jako żołnierze odpowiadający za leczenie rannych. W trakcie pokoju pracują w szpitalach wojskowych.
Jeszcze do niedawna sanitariusze pracowali nie tylko w szpitalach . Wraz z lekarzem i ratownikiem medycznym jeździli w trzyosobowych zespołach interwencyjnych pogotowia ratunkowego. Często sprawowali w nich funkcję kierowcy, ale posiadając stosowne umiejętności, pomagali przy pacjentach.
Od 2017 roku zmieniły się jednak przepisy w tym zakresie. W tym momencie zespół ratownictwa medycznego składa się z pielęgniarki, ratownika medycznego i lekarza (choć nie zawsze – lekarz jest obecny tylko w zespole specjalistycznym, oznaczonym na drzwiach karetki charakterystyczną literą „S”). Sanitariusze nie mają uprawnień do uczestniczenia w akcjach ratunkowych.
Na czym polega praca sanitariusza?
W przeciwieństwie do ratownika medycznego sanitariusz nie jest uprawniony do udzielania zaawansowanej pomocy medycznej . Nie dotyczy to rzecz jasna sytuacji, w których zagrożone jest życie człowieka i należy udzielić pierwszej pomocy (pamiętajmy, że obowiązek pierwszej pomocy dotyczy każdego z nas). Praca sanitariusza polega przede wszystkim na udzielaniu tzw. pomocy przedmedycznej . W związku z tym że sanitariusze nie są już zatrudniani jako członkowie zespołów ratunkowych, pracują de facto w szpitalach. Zakres obowiązków sanitariuszy szpitalnych przypomina poniekąd zakres obowiązków salowych i pielęgniarek.
Co więcej, do obowiązków sanitariuszy w szpitalach należy także dbanie o czystość pomieszczeń, pomoc w opiece nad chorymi, wykonywanie drobnych czynności mechanicznych, transport materiałów biologicznych i odpadów . Sanitariusze nie są jednak odpowiedzialni np. za dawkowanie pacjentom leków. Nie mogą także wypisywać recept ani udzielać specjalistycznych porad zdrowotnych. Jak więc widzimy, zawód sanitariusza nie wymaga podobnej odpowiedzialności, jak np. zawód lekarza. Tymczasem praktyka pokazuje, że praca w szpitalu na stanowisku sanitariusza może być niezwykle trudna i męcząca, ponieważ mimo braku uprawnień, sanitariusz wciąż stawia czoła takim samym wyzwaniom, co lekarze i pielęgniarki .
Ścieżka kariery – co należy zrobić, aby zostać sanitariuszem?
W byciu sanitariuszem lub sanitariuszką istotne są zwłaszcza predyspozycje psychofizyczne . W codziennej pracy przydaje się cierpliwość , opanowanie i tolerancja . Nie zaszkodzi także dobra kondycja fizyczna . Pracownik zatrudniony na stanowisku sanitariusza powinien być w swojej pracy dokładny i schludny, dbający o czystość przy wykonywaniu obowiązków.
W skład formalnych warunków, umożliwiających zatrudnienie na stanowisku sanitariusza, wchodzi wykształcenie podstawowe i odbycie szkolenia w miejscu pracy. Konieczne jest także posiadanie przynajmniej sześciomiesięcznego stażu pracy . Kiedyś, aby pracować w zawodzie sanitariusza, należało również ukończyć kurs kwalifikacyjny dla sanitariuszy. W tej chwili kurs ten często łączony jest ze szkoleniem odbywającym się w przyszłym miejscu pracy. W praktyce zdarzają się jednak sytuacje, w których pracownik realizujący się głównie jako sanitariusz, zatrudniony jest na stanowisku pracownika gospodarczego lub szeregowego. Praktyki takie mają na celu osiągnięcie korzyści w zakresie opłat ZUS i pokrewnych, toteż powinny być natychmiast zgłaszane.
Ile zarabia sanitariusz?
Sanitariusz zarabia nieco powyżej minimalnej płacy krajowej . Nie są to zarobki pozwalające na bezproblemowe utrzymanie rodziny z dziećmi, dlatego też zawód sanitariusza staje się coraz mniej popularny . Osoby, które już na etapie szkoły średniej rozważały pracę w tym zawodzie, bardzo często zmieniają zdanie, decydując się na pracę ratownika medycznego.
Niestety, wynagrodzenie sanitariusza w Polsce jest ok. dwukrotnie niższe od wynagrodzenia sanitariuszy w państwach Europy Zachodniej (bez uwzględnienia różnicy kursowej). Sytuacja ta powoduje, że sanitariuszy w Polsce jest coraz mniej. Nowa ustawa z 2017 roku, likwidująca możliwość uczestnictwa sanitariuszy w zespołach ratunkowych, dodatkowo przyczyniła się do tego, że zawód sanitariusza powoli umiera. Wielu dobrych sanitariuszy zdecydowało się pozostać w zawodzie, jednak poza granicami naszego kraju.
Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN