Prawnuczka kompozytora Ludomira Różyckiego zdradza rodzinne historie. "Był wszechstronny i bardzo skromny"

Dzień Dobry TVN
Prawnuczka Ludomira Różyckiego w studiu Dzień Dobry TVN opowiedziała o tym, jak barwnym i skromnym człowiekiem był jej pradziadek. Jedna z rodzinnych historii Różyckich dotyczy koncertu, który kompozytor stworzył przed wojną. Dzięki zaangażowaniu współczesnych muzyków dzieło odrodziło się jak Feniks z popiołów.

Ludomir Różycki, za namową małżonki, schował w kufrze swoje prace i zakopał w ogródku na Żoliborzu, po czym wyjechał z Warszawy na Śląsk uciekając przed wojną w 1944 roku. Teraz można wysłuchać zaginionego koncertu.

Historie rodzinne Ludomira Różyckiego

Dorota Wellman zauważyła, że Ewa Wyszogrodzka, z wykształcenia ekonomistka, długo nie wiedziała o tym, że jej pradziadek był twórcą znanym w całej Europie. Nie miała świadomości, jak płodnym był kompozytorem i jakiej wagi dzieła muzyczne tworzył.

– Na nowo odkryłam Ludomira po śmierci mojej mamy, bo wnuczka Ludomira wyjechała w 1978 roku do Kopenhagi i to ona zajmowała się wszystkimi sprawami swojego dziadka. To było jej oczko w głowie, do którego nie za bardzo pozwalała mi się zbliżać. Ja odkrywałam Ludomira dzięki wspaniałej książce "Ludomir Różycki. Opowieść o życiu i twórczości", którą napisał duży admirator talentu dziadka, pan Andrzej Kamiński. On też po wojnie stworzył na nowo życie muzyczne na Śląsku – mówi prawnuczka kompozytora.

Marcina Prokopa zaciekawiło, które z rodzinnych znalezisk były dla Ewy Wyszogrodzkiej najbardziej wzruszające, gdy zaczęła zapoznawać się dokumentami pozwalającymi na rekonstruowanie historii Ludomira Różyckiego. – Ujęła mnie prostota życia kompozytora i Stefanii, którzy byli w swoich czasach wielkimi ludźmi. Tworzyli naprawdę ogromnie zgrane małżeństwo, parę, która poświęciła całe życie propagowaniu muzyki. Ujęło mnie też ich bliskie spojrzenie na człowieka, bycie w rzeczywistości, a jednocześnie w uduchowieniu w związku z tym wszystkim, co dziadek tworzył.

Pradziadek Ewy był fascynującą postacią. Oprócz tego, że komponował wielkie dzieła muzyczne utrzymane w duchu Młodej Polski, stworzył muzykę do pierwszego polskiego filmu dźwiękowego "Moralność pani Dulskiej", a także do operetki "Lili chce śpiewać", czym wprawił w zdumienie ówczesne środowisko twórcze – bo jak to możliwe, że tak uznany kompozytor zaproponował tak lekki i frywolny utwór? – Było mu bardzo z tego powodu przykro, ponieważ pokazywał po prostu swoją wszechstronność. To, że potrafi napisać coś bardzo poważnego i poruszającego, ale każdy temat był mu bliski. (…) Miał też świadomość, że publiczność lubi lekkie utwory, wpadające w ucho i przypadające sercu. Był wszechstronny i bardzo skromny.

Był też ogromnym patriotą. Mógł wyjechać z Polski, ale nigdy tego nie zrobił. Różycki w momencie wybuchu wojny dostał propozycję od austriackiego kompozytora Richarda Straussa, żeby uciec z rodziną z okupowanej Polski do Berlina lub Wiednia (był bardzo sławny i znał wiele osób w środowisku artystycznym i arystokracji), ale odmówił - postanowił zostać w Warszawie.

Odnaleziony koncert Ludomira Różyckiego

Ludomir Różycki jako kompozytor odniósł duży sukces już przed II wojną światową. Podróżował po całej Europie. Był gościem na dworze u cesarza austriackiego, a w jego pałacu mogli przebywać tylko najwybitniejsi artyści. – Jego opery i balety były wykonywane po dziesiątki razy w teatrach niemieckich, po setki razy w polskich – mówi w reportażu o Ludomirze Różyckim Janusz Wawrowski, wirtuoz skrzypiec. – Babcia mówiła, że miała cudowne życie, dlatego że dziadek miał to szczęcie, że za życia doświadczył swojej wielkości – w reportażu wspomina Ewa Wyszogrodzka.

Wybuch II wojny światowej zastał Różyckich w Warszawie i w stolicy spędzili większą część okupacji. Ludomir nie przestawał w tym czasie tworzyć, a tuż przed wybuchem Powstania Warszawskiego rozpoczął pracę nad swoim pierwszym koncertem skrzypcowym, który zaginął na wiele lat.

– Babcia Stefania była osobą bardzo racjonalną. Stwierdziła, że hitlerowcy zniszczą dzieła dziadka. Schowała je do walizki i zakopała w ogrodzie co się tylko dało – opowiada Ewa Wyszogrodzka.

Nuty i partytury Ludomira Różyckiego po wojnie podczas odgruzowania Warszawy znaleźli robotnicy budowlani w ogrodzie okalającym dom rodziny Różyckich na Żoliborzu. Zanieśli je do Biblioteki Narodowej.

Przez wiele lat nikt nie wiedział, ze Różycki zaczął komponować koncert na całą orkiestrę, bo znana była tylko krótka partia, przeznaczona na skrzypce i fortepian. Odnalezienie brakujących nut, żmudna praca Janusza Wawrowskiego i innych muzyków pozwoliły odtworzyć i nagrać zapomniany koncert z czasu okupacji, a jednocześnie ostatnie dzieło Różyckiego. Nagranie odbyło się w Londynie. Koncert cieszy się dobrą prasą.

Nie oglądałeś Dzień Dobry TVN na antenie? Pełne odcinki znajdziesz w serwisie Player.pl.

Dzień Dobry TVN

Zobacz także:

Koniec procesu w sprawie śmiertelnego pobicia Roberta Brylewskiego. Oskarżony: "Oddałbym wszystko, żeby cofnąć czas"

Był pierwszym studentem z Chin, który rozpoczął naukę na Akademii Muzycznej w Bydgoszczy. Czym zaskoczył go nasz kraj?

Kasety magnetofonowe kiedyś i dziś. Krzysztof Skiba: "Można było cię okraść, wydać twoją płytę i jeszcze się pod tym podpisać"

Autor: Magdalena Zamkutowicz

Reporter: Bartek Bandoła

podziel się:

Pozostałe wiadomości

Wojciech Modest Amaro podzielił się rodzinną nowiną. "Piękny Aniołek już jest na świecie"

Wojciech Modest Amaro podzielił się rodzinną nowiną. "Piękny Aniołek już jest na świecie"

Kobiety hejtowane za wielodzietność.  "Odpieluszkowe zapalenie mózgu"  

Kobiety hejtowane za wielodzietność.  "Odpieluszkowe zapalenie mózgu"  

Zjadłam słynny żurek Magdy Gessler. Czy talerz zupy jest wart swojej ceny?

Zjadłam słynny żurek Magdy Gessler. Czy talerz zupy jest wart swojej ceny?

Siostry uratowały sklep dziadka. "To nie mogło się tak skończyć"

Siostry uratowały sklep dziadka. "To nie mogło się tak skończyć"

Marta Krupa o trudnym związku i powrocie do show-biznesu. "Byłam poniżana"

Marta Krupa o trudnym związku i powrocie do show-biznesu. "Byłam poniżana"

Nowy uczestnik wszedł do "Hotelu Paradise 8" i od razu namieszał

Nowy uczestnik wszedł do "Hotelu Paradise 8" i od razu namieszał

Serowe pyszności na Wielkanoc. Poznaj przepisy Andrzeja Polana na dania z serem długodojrzewającym
Materiał promocyjny

Serowe pyszności na Wielkanoc. Poznaj przepisy Andrzeja Polana na dania z serem długodojrzewającym

Tradycje wielkanocne - zwyczaje, ciekawostki i symbole Wielkanocy. Co powinno być w koszyczku wielkanocnym?

Tradycje wielkanocne - zwyczaje, ciekawostki i symbole Wielkanocy. Co powinno być w koszyczku wielkanocnym?

"Po Wielkanocy sałatkę jarzynową wyrzuca 68% Polaków". Znana dziennikarka radzi, co z niej zrobić

"Po Wielkanocy sałatkę jarzynową wyrzuca 68% Polaków". Znana dziennikarka radzi, co z niej zrobić

Wyjątkowe dania z drobiu na Wielkanoc (i nie tylko). Wypróbuj przepisy Matteo Brunettiego
Materiał promocyjny

Wyjątkowe dania z drobiu na Wielkanoc (i nie tylko). Wypróbuj przepisy Matteo Brunettiego

Ile jajek można zjeść w tygodniu? Ekspert rozwiewa wątpliwości

Ile jajek można zjeść w tygodniu? Ekspert rozwiewa wątpliwości

Księżna Kate wspierała ją w chorobie. Teraz 8-latka chce zrobić dla niej to samo. "Wyzdrowieje tak, jak ja"

Księżna Kate wspierała ją w chorobie. Teraz 8-latka chce zrobić dla niej to samo. "Wyzdrowieje tak, jak ja"

10 kroków dzieli Cię od udanej podróży. O tym należy pamiętać przy planowaniu wyjazdu
Materiał promocyjny

10 kroków dzieli Cię od udanej podróży. O tym należy pamiętać przy planowaniu wyjazdu

Klaudia El Dursi zabiera w podróże walizki z jedzeniem?

Klaudia El Dursi zabiera w podróże walizki z jedzeniem?

Ten składnik warto suplementować. "Odpowiada za to, że nasza skóra jest ładna, a włosy piękne"
Materiał promocyjny

Ten składnik warto suplementować. "Odpowiada za to, że nasza skóra jest ładna, a włosy piękne"

Wiosenny horoskop miłosny. Pojawią się emocjonalne burze i zawirowania

Wiosenny horoskop miłosny. Pojawią się emocjonalne burze i zawirowania

Czy epidemia opioidowa ma szansę dotrzeć do Polski? "4 lata temu nie mieliśmy żadnych przypadków"

Czy epidemia opioidowa ma szansę dotrzeć do Polski? "4 lata temu nie mieliśmy żadnych przypadków"

Polska ma własnego van Gogha. Ekspertyzy potwierdziły autentyczność obrazu

Polska ma własnego van Gogha. Ekspertyzy potwierdziły autentyczność obrazu

"Alkohol, przemoc, zaniedbania". Gabriela nie bała się pomóc maluchom

"Alkohol, przemoc, zaniedbania". Gabriela nie bała się pomóc maluchom

Potrawy wielkanocne, które zawładną świątecznym stołem. Przepisy Sebastiana Olmy
Materiał promocyjny

Potrawy wielkanocne, które zawładną świątecznym stołem. Przepisy Sebastiana Olmy

Marcin Prokop ma wyjątkową relację z bratem, lecz nie zawsze było kolorowo. "Zburzył mój spokój"

Marcin Prokop ma wyjątkową relację z bratem, lecz nie zawsze było kolorowo. "Zburzył mój spokój"

Obejrzałam dwa odcinki serialu "Klara". Każdy zna kogoś takiego, jak matka głównej bohaterki

Obejrzałam dwa odcinki serialu "Klara". Każdy zna kogoś takiego, jak matka głównej bohaterki

Sposób na wnętrze: Metamorfoza starej i niefunkcjonalnej kuchni. "To jest rewelacja"
Materiał promocyjny

Sposób na wnętrze: Metamorfoza starej i niefunkcjonalnej kuchni. "To jest rewelacja"

Sarah Ferguson wspiera Kate. Sama walczyła z dwoma typami raka

Sarah Ferguson wspiera Kate. Sama walczyła z dwoma typami raka

Wyjątkowy gość specjalny w "MasterChef Nastolatki"

Wyjątkowy gość specjalny w "MasterChef Nastolatki"

Nazywają go "trudnym aktorem". Jaki naprawdę jest Sebastian Fabijański?

Nazywają go "trudnym aktorem". Jaki naprawdę jest Sebastian Fabijański?

Dbać trzeba nie tylko o włosy, ale i o skórę głowy. Jak to robić?
Materiał promocyjny

Dbać trzeba nie tylko o włosy, ale i o skórę głowy. Jak to robić?

"Łazienkowe przekleństwa" - zbawienna metoda czy szkodliwy trend? Psycholożka wyjaśnia

"Łazienkowe przekleństwa" - zbawienna metoda czy szkodliwy trend? Psycholożka wyjaśnia

Sposób na idealnie białe firanki i obrusy na święta - sprawdź, co trzeba zrobić

Sposób na idealnie białe firanki i obrusy na święta - sprawdź, co trzeba zrobić

"Hotel Paradise 8". Ola i Ada rozdają karty. Ich decyzja może mieć wpływ na Rajskie Rozdanie

"Hotel Paradise 8". Ola i Ada rozdają karty. Ich decyzja może mieć wpływ na Rajskie Rozdanie

Zatrzymaj pierwsze zmarszczki. Sprawdź, jak zapobiec starzeniu się skóry
Materiał promocyjny

Zatrzymaj pierwsze zmarszczki. Sprawdź, jak zapobiec starzeniu się skóry

Platforma streamingowa Max już w czerwcu. "Na tę chwilę czekaliśmy 2 lata"

Platforma streamingowa Max już w czerwcu. "Na tę chwilę czekaliśmy 2 lata"

Wiosna na wielkanocnym stole. Stwórz własne dekoracje

Wiosna na wielkanocnym stole. Stwórz własne dekoracje

Brak apetytu u osób starszych. Co robić, kiedy seniorzy przestają jeść?
Materiał promocyjny

Brak apetytu u osób starszych. Co robić, kiedy seniorzy przestają jeść?

Co i za ile kupimy do koszyka wielkanocnego?

Co i za ile kupimy do koszyka wielkanocnego?

Nie wiesz, jak rozmawiać ze swoim psem? Waszą komunikację poprawi Radek Ekwiński. Napisz do nas

Nie wiesz, jak rozmawiać ze swoim psem? Waszą komunikację poprawi Radek Ekwiński. Napisz do nas

To najczęstszy błąd w podawaniu żurku

To najczęstszy błąd w podawaniu żurku

Wybuchowy ekstrawertyk, a może cichy introwertyk? Poznaj numerologiczną 4

Wybuchowy ekstrawertyk, a może cichy introwertyk? Poznaj numerologiczną 4

Mateusz Hładki poprowadzi nowy program

Mateusz Hładki poprowadzi nowy program

Sprawdzony trik z TikToka. Jak sprytnie pokroić mango?

Sprawdzony trik z TikToka. Jak sprytnie pokroić mango?

E-sklep TVN. Co jest w ofercie? "Widzowie poczują się częścią czegoś większego"
Materiał promocyjny

E-sklep TVN. Co jest w ofercie? "Widzowie poczują się częścią czegoś większego"

Ile cukru jest w przekąskach dla dzieci? "Owoce się je, a nie pije"

Ile cukru jest w przekąskach dla dzieci? "Owoce się je, a nie pije"

Paulina Holtz oddała kuchnię. Ogłoszenie zamieściła na popularnej grupie

Paulina Holtz oddała kuchnię. Ogłoszenie zamieściła na popularnej grupie

Wielka przeprowadzka rodziny Clarke. "Najbardziej obawiamy się o Czarusia"

Wielka przeprowadzka rodziny Clarke. "Najbardziej obawiamy się o Czarusia"

Sanah szczerze o swoich lękach. Czego się obawia?

Sanah szczerze o swoich lękach. Czego się obawia?

9 tradycyjnych potraw na Wielkanoc - najlepsze przepisy

9 tradycyjnych potraw na Wielkanoc - najlepsze przepisy

Wakacje w maju – gdzie warto pojechać?

Wakacje w maju – gdzie warto pojechać?

Ola Żuraw-Świątek po 10 latach pogodziła się z mamą

Ola Żuraw-Świątek po 10 latach pogodziła się z mamą

#DzieńDobrywPolsce. Potrzebujesz interwencji Dzień Dobry TVN? Napisz do nas

#DzieńDobrywPolsce. Potrzebujesz interwencji Dzień Dobry TVN? Napisz do nas

Jak rozmawiać z dziećmi o ukrzyżowaniu Jezusa? "Mają prawo wiedzieć, że umieramy"

Jak rozmawiać z dziećmi o ukrzyżowaniu Jezusa? "Mają prawo wiedzieć, że umieramy"

Grupowa randka w "Hotelu Paradise 8". Ktoś złoży uczestnikom niezapowiedzianą wizytę

Grupowa randka w "Hotelu Paradise 8". Ktoś złoży uczestnikom niezapowiedzianą wizytę

Beata Ścibakówna skrytykowała zachowanie młodych aktorów

Beata Ścibakówna skrytykowała zachowanie młodych aktorów

Nauczycielka, która nie stawia stopni. "Obawiałam się bardziej reakcji rodziców niż uczniów"

Nauczycielka, która nie stawia stopni. "Obawiałam się bardziej reakcji rodziców niż uczniów"