Zobacz też: Ile trwa Wielki Post i kiedy się zaczyna? >>>
Przepisy prawa pracy odnoszą się tylko do osób zatrudnionych w ramach umowy o pracę. W stosunku do osób pracujących w ramach umów cywilnoprawnych, obowiązują przepisy kodeksu cywilnego. Właśnie dlatego praca w święta na umowie-zlecenie lub umowie o dzieło jest dozwolona. Sprawdź, z czym wiąże się praca w święta w przypadku pracowników wykonujących swoje obowiązki zawodowe w ramach umowy o pracę.
Kodeks pracy: praca w święta
Zgodnie z przepisami prawa pracy, w zamian za niedzielę lub dzień ustawowo wolny od pracy, przysługuje dodatkowy dzień wolny lub finansowa rekompensata w wysokości 100% wynagrodzenia za każdą godzinę pracy. Co ważne, pracownikowi zawsze należy się cały dzień wolny, nawet jeżeli przepracował tylko kilka godzin. Pracodawca ma obowiązek udzielenia wolnego dnia w terminie 6 dni kalendarzowych, które poprzedzają lub następują po przepracowanej niedzieli lub innym dniu świątecznym. Wynagrodzenie za pracę w święta i dni ustawowo wolne jest takie samo jak w przypadku innych dni pracujących, natomiast w przypadku pracy w godzinach nadliczbowych podwładnemu przysługuje wynagrodzenie oraz dodatek w wysokości 100% stawki godzinowej.
Zobacz też: Jak żyć w zgodzie z teściową? Pamiętajcie -Dzień Teściowej - 5 marca! >>>
Kiedy dozwolona jest praca w święta?
Praca w święta i niedziele jest dozwolona w następujących sytuacjach:
- gdy pojawia się konieczność prowadzenia akcji ratowniczej,
- w pracy zmianowej,
- w transporcie, komunikacji,
- w rolnictwie,
- w straży pożarnej oraz służbach ratowniczych.
Zobacz też: Ozdoby wielkanocne z drewna – jak je zrobić samemu? Świąteczne ozdoby Doroty Szelągowskiej >>>
Dodatkowo warto zaznaczyć, że praca w święta na stacji paliw i w gastronomii jest dozwolona i zgodna z prawem pracy. W przypadku pracy w święta w sklepie , przepisy zostały zmienione w marcu 2018 roku i zaostrzone w styczniu 2019 roku. W związku z tym osoby pracujące w handlu mogą obecnie wykonywać swoje obowiązki tylko w ostatnią niedzielę każdego miesiąca oraz w dodatkowo wyznaczone niedziele handlowe. Warto dodać, że praca w święta jest także możliwa w przypadku pracowników korporacji międzynarodowych, którzy współpracują z zagranicznymi klientami lub kontrahentami. W większości korporacji dniami wolnymi od pracy jest 1 stycznia, Poniedziałek Wielkanocny oraz 25 i 26 grudnia. Praca w Święta Bożego Narodzenia lub w Święta Wielkanocne zdarza się w korporacjach bardzo rzadko, ponieważ są to dni wolne w wielu krajach na świecie. Pracownicy korporacji mogą więc wykonywać swoje obowiązki w pozostałe święta i otrzymać za to dzień wolny. W niektórych firmach polscy pracownicy mają wolne w te same dni, w które zagraniczni klienci (na przykład ze Stanów Zjednoczonych). Pracownicy korporacji zostali więc wyjęci z zakazu pracy w niedziele i święta. Kolejną grupą osób, które mogą wykonywać pracę w święta, są pracujący w ramach weekendowego czasu pracy. Te osoby zatrudnione są w niepełnym wymiarze godzin i mogą wykonywać swoją pracę tylko w piątki, soboty i niedziele. Stawka za pracę w święta w przypadku tej grupy osób jest taka sama jak w przypadku pracy za inne dni. Dodatkowo, osoby te nie otrzymują wolnego dnia ani rekompensaty finansowej.
Zobacz też: Wszystkie długie weekendy w 2019 - zaplanuj wolne dni! >>>
Grupy uprzywilejowane a praca w święta
Istnieje kilka grup pracowników, które nie mogą wykonywać pracy w święta oraz dni ustawowo wolne od pracy. Do grup uprzywilejowanych można zakwalifikować:
- pracowników młodocianych,
- kobiety w ciąży,
- rodziców opiekujący się dzieckiem, które nie ukończyło 4 roku życia,
- pracowników niepełnosprawnych, chyba że otrzymają specjalne zaświadczenie.
Zalety i wady pracy w święta
Pomysł pracy w święta zwykle budzi dużo negatywnych emocji. Pracownicy obawiają się głównie tego, że nie będą mogli spędzić czasu z rodziną. Zwykle praca w święta budzi uczucie rozczarowania i niesprawiedliwości, a także poczucie odizolowania od reszty społeczeństwa. Osoby poruszające się komunikacją miejską mogą mieć problem z dojazdem do pracy ze względu na mniejszą liczbę autobusów i tramwajów. Oczywiście dla niektórych praca w święta może mieć zalety. Studenci oraz uczniowie mogą sobie dorobić i połączyć pracę z nauką. Co więcej, obecnie w niedziele oraz w święta sklepy są zamknięte, dlatego odebrania dnia wolnego w dzień roboczy może być dla niektórych plusem. Kolejną zaletą jest mniejszy ruch samochodowy i szybszy dojazd do pracy. Chodzenie do pracy w święta i dni ustawowo wolne wzbudza kontrowersje, zwłaszcza w przypadku pracowników handlu, gastronomii i korporacji.
Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN