Albinizm, zwany także bielactwem to choroba charakteryzująca się brakiem pigmentu w skórze, tworach skórnych, włosach i tęczówce oka. Jakie są rodzaje i przyczyny albinizmu? Czy bielactwo jest dziedziczne? Czy można je wyleczyć? Z czym muszą zmagać się albinosi? Rozmawialiśmy o tym w Dzień Dobry TVN z dermatologiem Łukaszem Preibiszem i muzykiem, projektantem wnętrz Piotrem Zemłą, który jest albinosem.
Wyróżnia się albinizm wrodzony oraz albinizm nabyty. Częstość występowania wszystkich postaci bielactwa na świecie wynosi ok. 1:15000, ale w pewnych grupach etnicznych albinizm występuje dużo częściej. Dotyczy to między innymi populacji Igbo w Nigerii (1:1000–2000) i Indian Kuna zamieszkujących archipelag wysp San Blas (7:1000).
Albinizm wrodzony (bielactwo wrodzone) - przyczyny i objawy
Albinizm wrodzony (zwany także bielactwem wrodzonym) to choroba genetyczna, która polega na tym, że w organizmie brakuje enzymu tyrozynazy przekształcającego prekursor melaniny w barwnik melaninę.
Albinizm jest dziedziczny - odpowiada za niego gen recesywny, co oznacza, że jeśli oboje rodzice są heterozygotyczni pod względem genu aktywności tyrozynazy, to istnieje 25 proc. prawdopodobieństwo, że ich dziecko urodzi się z albinizmem.
Albinosi mają bardzo jasną skórę, białe włosy, rzęsy i brwi. Oczy ludzi z albinizmem mają natomiast najczęściej kolor bladoniebieski. Jednakże zdarza się, że z powodu braku wystarczającej ilości pigmentu – tęczówka jest bezbarwna i widać przez nią naczynia krwionośne, co nadaje oku czerwoną barwę.
Albinosi są bardzo wrażliwi na działanie promieni słonecznych, dlatego latem muszą stosować kremy przeciwsłoneczne z wysokimi filtrami. Osoby z albinizmem mają też duże problemy z oczami - cierpią na fotofobię, oczopląs i ciężkie zaburzenia widzenia.
Albinizm wrodzony jest niestety chorobą nieuleczalną.
Częściej występującym rodzajem albinizmu jest albinizm nabyty (zwany także bielactwem nabytym), który zazwyczaj ujawnia się dopiero po 10. lub nawet 20. roku życia.
Objawem albinizmu nabytego jest powstawanie i powiększanie się jasnych plam na ciele. Dochodzi do tego na skutek obumierania melanocytów – komórek odpowiedzialnych za prawidłowe zabarwienie skóry. W przypadku albinizmu nabytego komórki barwnikowe znikają najczęściej w miejscu zgięć - łokci, nadgarstków, pod kolanami i za uszami.
Do przyczyn albinizmu wrodzonego specjaliści zaliczają m.in.:
wadliwe działanie mechanizmów oksydacyjnych,
nieprawidłowości w układzie immunologicznym wywołujące uszkodzenie melanocytów,
nieprawidłowości i zaburzenia niektórych funkcji układu nerwowego,
urazy mechaniczne skóry, np. zadrapania.
W przypadku albinizmu wrodzonego stosuje się leczenie farmakologiczne, miejscowe, a także naświetlanie lampami PUVA, które poprawia wygląd skóry i zmniejsza widoczność jasnych plam.