Noc Kupały a Noc Świętojańska. Kiedy jest najdłuższy dzień i najkrótsza noc w roku?
Noc Kupały to nie ta sama noc, co Noc Świętojańska. Noc Kupały wypada po najdłuższym dniu w roku i zależy od wkroczenia Słońca do znaku Raka, co jest równoznaczne z rozpoczęciem się lata. W tym roku Słońce zawita do znaku Raka w środę 21.06 o godzinie 5.31 i zainauguruje nam astronomiczne lato. Najdłuższy dzień roku będzie trwał aż 16 godzin i 46 minut i będzie dłuższy od najkrótszego dnia w roku o 9 godzin i 4 minuty.
Noc, która przyjdzie po najdłuższym dniu roku, to właśnie Noc Kupały. To najbardziej magiczna noc w roku, noc zaklinania powodzenia w miłości, noc łączenia się przeciwieństw.
Astrologia i ezoteryka
Noc Kupały zwana też Kupalnocka czy Sobótką, to właśnie ta najkrótsza noc w roku. To noc wianków, ognia i wody oraz pogańskie święto wielkiej miłości.
W odróżnieniu do Nocy Świętojańskiej, która jest obchodzona w wigilię imienin Jana, czyli z 23 na 24 czerwca, Noc Kupały odbywa się w rzeczywistym czasie letniego przesilenia.
- Przesilenie letnie wypada w środę, 21 czerwca
- Pierwszy dzień lata wypada 21 czerwca i będzie to najdłuższy dzień w roku
- Najdłuższy dzień w roku będzie trwał 16 godzin i 46 minut - słońce wzejdzie o godzinie 4:14, a zajdzie o 21:00
- Noc Kupały to najkrótsza noc w roku
- Najkrótsza noc w roku wypada w nocy z 21 na 22 czerwca
- Noc Świętojańska obchodzona jest w wigilię imienin Jana, czyli w nocy z 23 na 24 czerwca
Noc Kupały - noc miłości
Jak wiadomo Polacy nie gęsi i swój język mają, podobnie jest ze świętem zakochanych, które obchodziliśmy na długo przed przybyciem na nasze tereny Dnia Świętego Walentego. Słowiańskie święto miłości odbywało się dokładnie w najkrótszą noc w roku. To właśnie wtedy młodzi mieli prawo zniknąć na całą noc w lesie, a pary które deklarowały, że chcą zostać razem, mogły związać się bez zgody starszyzny.
- To są słowiańskie walentynki. Pradawna tradycja, która rzeczywiście tę miłość może wspomóc. 14 lutego jest bardzo trudno się rozebrać i cieszyć pięknem przyrody, a kiedy mamy najkrótszą noc w roku i najdłuższy dzień w roku, czyli początek astrologicznego lata, to przychodzi nam to w sposób naturalny. Jesteśmy jednością z przyrodą, ze światem. Łatwiej się rozbieramy i korzystamy z akwenów - tłumaczyła w Dzień Dobry TVN Anna Grzywaczewska-Ciuciura, astrolog Merkurja.
Noc Kupały była dla naszych przodków magiczna pod każdym względem
To właśnie wtedy łączyły się przeciwieństwa, które były pozornie nie do pogodzenia. Ogień i woda, męskość i żeńskość, dzień i noc, aktywność i bierność. Kiedy ogniste Słońce wkracza do wodnego znaku Raka, zarządzanego przez Księżyc, następują symboliczne zaślubiny tych dwóch ciał niebieskich, zobrazowane przez kładzenie ognia na wodzie.
W trakcie tej najkrótszej nocy w roku rozpalano tysiące ognisk, na pagórkach i wzniesieniach, ale przede wszystkim przy akwenach, tak aby można było połączyć celebrowanie ognia, np. przez skakanie przez płomienie i wody, przez rytualną kąpiel. Czas przesilenia letniego był momentem wielkiej radości, zabawy, używania życia i zaklinania powodzenia w kwestiach sercowych. Słońce i Księżyc łączyły się w jedności, tak i młodzi szukali swojej drugiej połówki, aby się z nią spleść w miłosnym uścisku.
Noc Świętojańska - co to za noc?
Noc Świętego Jana zaczęła rywalizować z Nocą Kupały i wypierać ją po wkroczeniu chrześcijaństwa na słowiańskie ziemie. Wolna miłość, nagość i lekkość w obyczajach, nie licowała z nową religią i moralnością. Dlatego "ucywilizowano" Noc Kupały i nadano jej świętego patrona - Jana Chrzciciela, który jako biblijna postać chrzcząca wodami Jordanu, miał od tej pory patronować akwenom, jeziorom, rzekom i sadzawkom. Według nowej tradycji święty Jan od dnia swoich imienin "chrzci" wodę, w której można się już bezpiecznie kąpać, nie będąc narażonym na utopienie się, czy inne niebezpieczeństwa.
Oczywiście nie udało się wyrugować wszystkich tradycji związanych z Sobótką i puszczanie wianków, palenie ognisk, zabawa, taniec i muzyka, do tej pory są nieodłącznym elementem obchodów Nocy Świętojańskiej, na co nowy patron łaskawie zezwala.
- Noc Świętojańska to ugrzeczniona wersja Nocy Kupały. Noc Kupały była świętem wolnej miłości, cieszenia się nagością, epatowania wodą, ogniem i również łączeniem się w pary bez ceremonii zaślubin. Natomiast św. Jan postanowił to ugrzecznić. Wraz z nadejściem chrześcijaństwa: ochrzcimy wodę i proszę ładnie bawić się za rączkę, tańcząc w parach przy ognisku i nic więcej - tłumaczyła astrolog.
Wróżby i obrzędy na Noc Kupały i Noc Świętojańską
Bez względu na to, czy zdecydujemy się obchodzić "wianki" w Noc Kupały, czy też będziemy się bawić w Noc Świętojańską (nie wykluczając opcji, że pobawimy się i w jednej i drugiej dacie), warto zwrócić uwagę na tradycyjne obrzędy i magiczną moc rytuałów i wróżb, które są nieodzowne w te dni.
Oczywiście do najbardziej znanych, lubianych i stosowanych, należy prognozowanie z puszczanych na wodę wianków.
Plecenie wianka i puszczanie na wodę
Wianek jest symbolem kobiecości, żeńskiej atrakcyjności i płodności. Wypleciony z co piękniejszych kwiatów i czarodziejskich ziół miał przynieść swojej właścicielce powodzenie w kwestiach sercowych. Koniecznie musiał zawierać element ognia i dlatego w wianki wkładano kiedyś łuczywo czy palącą się korę, a później cztery woskowe świeczki. Puszczony na wodę i wyłowiony przez chłopca dawał gwarancję, że szczęśliwy związek i spełniona miłość są tuż za rogiem.
Wianek, który zaplątał się w sitowie, albo co gorsze zatonął, mówił o kłopotach miłosnych, złym ulokowaniu uczuć, a w ostateczności staropanieństwie.
Wianki zaplecione w noc świętojańską służyły nie tylko do wróżb miłosnych, pleciono także wianki ochronne dla gospodarstwa, wianki przyciągające bogactwo, czy też wianki przeciw chorobom, które były w trakcie nadchodzących miesięcy zużywane do sporządzania wywarów, lub po sproszkowaniu zostawały dodawane do potraw.
Nawet jeśli nie mamy celów matrymonialnych, to w każdym razie warto w najkrótszą noc w roku upleść sobie wianek przyciągający miłość i szczęście.
Z czego wykonać wianki na Noc Kupały?
- Na bogactwo - z kłosami zbóż;
- na ochronę - z bylicą;
- na spokojny sen, ochronę dziecka - z makiem;
- na dobre trawienie i zdrowie - z rumiankiem;
- na miłość z różami, jaśminem, chabrami;
- na ochronę przed złym czarem - z paprocią, rutą, leszczyną.
Wianki ochronne, wianki na bogactwo, wianki na miłość
Przygotowanie wianków najlepiej zacząć wieczorem, kiedy Słońce chyli się już ku zachodowi. W każdy przygotowany na pewną intencję wianek wkładamy świeczkę jako symbol ognia (powinna popalić się w nim do całkowitego wypalenia, ale jeśli nie jest to możliwe, chociaż kwadrans). Następnie chowamy wianek na noc pod poduszkę, później wyjmujemy i zasuszamy (listki ziół można wykorzystywać w ciągu roku do różnego rodzaju rytuałów). Wianek pleciony w wieczór przed Nocą Kupały ma swoją moc przez cały rok – za rok należy go spalić w jednym z ognisk rozpalanych z okazji kolejnej, najkrótszej nocy w roku.
Wianek na bogactwo
Powinien zawierać kłosy zbóż - między innymi pszenicy, żyta, owsa, koniczynę, w sumie osiem różnych składników.
Wianek na ochronę
Powinien zawierać piołun, bylicę, mlecz czyli mniszek lekarski, gałązki leszczyny, liście paproci.
Wianek na spokojny sen (np. dla dziecka)
Powinien zawierać chaber, rumianek, mak polny, owies, koper
Wianek na płodność
Powinien zawierać w swoim składzie gałązki brzozy, rumianek, miętę,
Wianek na miłość i atrakcyjność fizyczną
Powinien zawierać dla kobiety – różę, kwiaty jaśminu, ziele lubczyku i miętę. Dla mężczyzny gałązki dębu, kwiat maku oraz liście paproci.
Jeśli nie mamy wszystkich składników możemy dać ponieść się intuicji. Liść paproci jest w tę niezwykłą noc zamiennikiem uniwersalnym.
Nie wiesz jak zrobić wianek? Sprawdź nasz poradnik: Jak wykonać wianek
Palenie ognia w Noc Kupały
Nieodłącznym elementem przesilenia letniego jest ogień , który symbolizuje pierwiastek męski, ogrzewa, oczyszcza i chroni ode złego. Po obowiązkowej kąpieli w wodzie skakano przez ogniska, aby spalić to, co niepotrzebne i rozgrzać nieco wyziębione ciała. Obecnie, jeśli przepisy zabraniają rozpalić duże ognisko, można pokusić się o obecność płomieni, chociażby pod postacią rozżarzonych węgli w niewielkim grillu. Jeśli planujemy spędzić Noc Kupały w domu, spróbujmy zapalić sobie, chociażby woskową świeczkę, a obok postawić talerzyk z wodą.
Kąpiel w wodzie w Noc Kupały
Nasi przodkowie zażywali rytualnej kąpieli , która miała dodać im zdrowia, wypłukać grzechy, zapewnić płodność oraz uzdrowić ich od wszelkich chorób. Bezwzględnie powinniśmy zachować rozsądek i nocna kąpiel zakrapiana procentami może skończyć się fatalnie. Dlatego żywioł wody możemy obłaskawić przez puszczenie na wodę wianka, a zmoczenie dłoni i obmycie twarzy świętojańską wodą, powinno w zupełności wystarczyć.
Dla osób, które nie spędzają "wianków" nad akwenem, swoistym zastępczym rytuałem zawierającym element wody może być chodzenie świtem boso po pokrytej rosą trawie. Taki kontakt z rosą, tuż po nocy świętego Jana, ma ponoć magiczną moc zapewniania urody i zdrowia na cały rok, a nade wszystko wielkiej powabności dla płci przeciwnej.
Wróżby miłosne w Noc Kupały
Trzeba tej najkrótszej nocy w roku wyjść na spacer i nie oglądając się za siebie zebrać dwanaście różnych roślin , najlepiej ziół, wśród których znajdzie się mniszek lekarski, dziewanna, rumianek, mięta, piołun i babka. Jeśli ktoś nie zna się na ziołach, może zerwać intuicyjnie dwanaście różnych roślin. Zebrany bukiet kładziemy pod poduszkę i mamy gwarancję, że we śnie otrzymamy wskazówkę, kto będzie przyszłym partnerem/partnerką/żoną/mężem. Po przebudzeniu zioła suszymy i kładziemy w bezpiecznym miejscu np. w szafie, mają bowiem one moc ochronną na cały rok.
Inną wróżbą łatwą do wykonania jest wyrwanie na spacerze, po zachodzie Słońca upatrzonej rośliny. Wygląd jej korzeni będzie prognozą na temat charakteru i finansów przyszłego partnera. Oblepienie korzeni ziemią jest bardzo dobrym znakiem - przyszły oblubieniec będzie majętny! Brak ziemi na korzeniach świadczy o małych zasobach. Wyrwanie rośliny bez korzeni, mówi o całym roku bez miłosnych uniesień...
Jeśli nie mamy możliwości puszczać uplecionych wianków na wodę, można posłużyć się pomocnymi drzewami. Wianek, który rzucony do góry zatrzyma się między gałęziami, świadczy o rychłym spotkaniu drugiej połówki, a jeśli gałąź trafi w środek wianka to... ho ho! Zaślubiny więcej niż pewne!
Miłej zabawy i radosnej Nocy Kupały życzy Czytelnikom
Astrolog Merkurja
Zobacz też:
- Przed nami Noc Kupały. Jak obchodzi się słowiańskie Walentynki?
- Przygotowania do Nocy Kupały. Co oznaczała dla naszych przodków?
- Nadchodzi najkrótsza noc w roku. Czym jest przesilenie letnie i jakie tradycje są z nim związane?
Autor: Astrolog Merkurja
Źródło zdjęcia głównego: Vitalii Petrushenko/Getty Images