Program 12 kroków jest jednym z najbardziej rozpowszechnionych sposobów wyjścia z uzależnienia, znanym właściwie na całym świecie. Warto jednak zaznaczyć, że metoda dwunastu kroków jest przeznaczona nie tylko dla nałogowych alkoholików, lecz także dla osób, które mają problemy z innymi uzależnieniami, np. hazardem, seksem lub grami. W latach 30. XX wieku powstały pierwsze stowarzyszenia, które miały formę grup wsparcia dla osób uzależnionych. Obecnie takich grup jest bardzo wiele, również w Polsce.
Metoda 12 kroków i mityngi AA
Program 12 kroków jest ściśle związany ze specyfiką uzależnienia, które może być zdefiniowane jako zachowanie wiążące się z przymusem zażywania danej substancji i utratą kontroli nad tymi działaniami. Uznaje się, że w Polsce uzależnionych od alkoholu jest około 15% społeczeństwa, przy czym dane te mogą być niepełne, ponieważ wiele osób nie zgłasza swoich problemów. W przypadku alkoholizmu można mówić o następujących objawach uzależnienia:
- konieczność spożywania alkoholu, bez względu na konsekwencje,
- zaburzenia życia prywatnego i zawodowego ze względu na alkohol,
- objawy abstynencyjne,
- brak zdolności do kontrolowania ilości wypijanego alkoholu lub zachowań w trakcie picia tego trunku.
Na podstawie tych objawów oraz zachowań charakterystycznych stworzone zostały zasady 12 kroków ku pełni życia, które są uznawane za podstawę leczenia alkoholizmu. Ogromne znaczenie pełnią tutaj tzw. mityngi (ang. meetings) Anonimowych Alkoholików, które są spotkaniami dobrowolnymi, oferowanymi przez grupy wsparcia. Warto jednak zaznaczyć, że niektórzy uzależnieni najpierw są kierowani na terapię indywidualną, a dopiero później decydują się na grupę wsparcia i mityngi. Zdarza się również, że osoba uzależniona spostrzega swój problem (samodzielnie lub z pomocą rodziny czy znajomych) i decyduje się najpierw na mityng, w którego trakcie można poznać inne osoby uzależnione. Osoba z problemem alkoholowym, która decyduje się przyjść na mityng, zwykle jest zobowiązana do współpracy z opiekunem, razem z którym spisuje swoje cele w kontekście programu 12 kroków AA. Uzależnieni mogą zakupić także specjalistyczną literaturę, w której znajduje się dokładne omówienie 12 kroków AA.
>>> Zobacz też: Alkoholizm wśród kobiet – czy kobiety piją inaczej?
Najważniejsze zasady 12 kroków alkoholika
Jak sama nazwa wskazuje, program 12 kroków do szczęśliwego życia, czyli funkcjonowania bez alkoholu, składa się z dwunastu głównych etapów. Można wymienić następujące zasady tej terapii:
- Osoba uzależniona musi zaakceptować swój nałóg, a także przyznać się do niego i do bezsilności.
- Człowiek ma za zadanie uwierzyć w istnienie „wyższej siły”, która mu pomoże.
- Uzależniony ma powierzyć swoje życie Bogu.
- Następnym krokiem jest dokonanie rachunku sumienia i przyznanie się do skrzywdzenia innych osób.
- Uzależniony musi przyznać się innym ludziom do krzywd, które im wyrządził.
- Człowiek uzależniony powinien skoncentrować się na pracy nad własnym charakterem, a także na współpracy z Bogiem i osobami, które chcą mu pomóc.
- Uzależniony powinien prosić Boga o pomoc i usunięcie swoich wad.
- Ten krok to przygotowanie listy osób, które się skrzywdziło.
- Uzależniony musi zadośćuczynić tym, których skrzywdził.
- Osoba uzależniona musi kontynuować swój rachunek sumienia.
- Człowiek musi doskonalić swoją więź z Bogiem, duże znaczenie ma tutaj medytacja.
- W ostatnim kroku następuje duchowe przebudzenie, dzięki czemu człowiek może nieść pomoc innym.
Warto zaznaczyć, że 12 kroków w alkoholizmie wiąże się przede wszystkim z duchowością i z wiarą w Boga, co bywa trudne dla osób niewierzących. Można także odwoływać się do „siły wyższej”, jednak potrzebna jest przynajmniej częściowa wiara w istnienie takowej. W trakcie spotkań grup wsparcia Anonimowi Alkoholicy dzielą się swoimi problemami i przeżyciami, a także opisują, ile dni lub miesięcy udało im się wytrwać bez alkoholu. Warsztaty 12 kroków prowadzone są nieodpłatnie, jednak zdaniem niektórych Anonimowi Alkoholicy są sektą, ponieważ działalność ta wiąże się z oddaniem w ręce grupy wsparcia i powierzeniem swojego życia Bogu oraz swojemu opiekunowi. Warto zaznaczyć, że osoby uzależnione od alkoholu poza mityngami powinny też skoncentrować się na psychoterapii oraz na terapii grupowej organizowanej przez ośrodki leczenia uzależnień. Duże znaczenie ma także psychoedukacja, związana z promowaniem zdrowego stylu życia i przedstawieniem osobom uzależnionym możliwych problemów zdrowotnych, które są związane z nadużywaniem alkoholu.
>>> Zobacz też:
- Zaburzenia lękowe - wirus samotności i wyobcowania
- Gdy sztuka przynosi ukojenie. Na czym polega arteterapia i jakie są jej efekty?
- Zaburzenia odżywiania - jak zapobiegać? Jakie są objawy?
- Co to jest delfinoterapia i kiedy jest stosowana?
Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN