Content: W dawnych czasach leszczyna służyła do wyrobu lasek, na których pielgrzymi podpierali się wędrując do Ziemi Świętej. Dziś jest popularnym krzewem szczególne ze względu na owoce – orzechy laskowe słynące z bogatych wartości odżywczych. Jak wygląda leszczyna ? Jak ją uprawiać i na jakie odmiany się zdecydować?
Jak wygląda leszczyna pospolita?
Leszczyna jest dużym, wielopiennym krzewem, osiągającym do 5 m wysokości. Jej wzniesione gałęzie tworzą gęstą, szeroką koronę. Młode pędy leszczyny mają kolor ciemnoczerwony, a dorosłe pnie popielatą korę o poziomych kreskach. Ulistnienie leszczyny jest skrętoległe, liście tego gatunku są szerokie, mocno unerwione, o jajowatym kształcie, wielu ząbkach, zakończone ostrym wierzchołkiem. Jesienią liście leszczyny tworzą na koronie kolorową mozaikę – są żółte, czerwone i zielone. Stanowią więc wyjątkową ozdobę ogródka.
Uprawa leszczyny
Stanowisko i podłoże
Leszczyna lubi ciepło i światło – stanowisko powinno być więc nasłonecznione i osłonięte przed wiatrem. Jeśli będzie posadzona w cieniu, prawdopodobnie nie wyda owoców. Ten gatunek bogato obradza na żyznych, próchniczych glebach. Leszczyna jest mrozoodporna – znosi temperatury nawet do - 40°C. Jednak nie zaleca się wystawiać jej na naprawdę ciężkie warunki, ponieważ niskich temperatur nie przetrwają kwiatostany.
Pielęgnacja
Ze względu na liczne odrosty korzeniowe, przy pielęgnacji leszczyny należy pamiętać o oczekiwanej formie. Obcinanie odrostów zaburza proces owocowania, ważne jest zatem, aby wykonać konieczne cięcia niedługo po posadzeniu.
Sadzenie
Zaleca się sadzenie leszczyny w okresie jesiennym, ponieważ wtedy korzenie mają łatwiejsze warunki do rozrostu. Aby krzew miał odpowiednio dużo miejsca na rozrost, należy sadzić go w odstępach co najmniej 3 m. Jeśli zależy nam, aby roślina szybko wydała owoce, rozważmy kupno 2-letnich sadzonek ze szkółki. Taka leszczyna da nam orzechy już rok po posadzeniu.
Leszczyna – orzech laskowy
Owoce leszczyny są najbardziej wartościowymi orzechami naszej strefy klimatycznej. Wykorzystywane są zarówno w przemyśle cukierniczym i piekarniczym, jak i farmaceutycznym oraz kosmetycznym. Znane są ze swoich właściwości leczniczych – dzięki wielu minerałom, takim jak potas, wapń i fosfor oraz dużej ilości witaminy E, pomagają w wielu dolegliwościach i chorobach: m.in. przy nadciśnieniu, zakrzepach i miażdzycy.
Orzechy rozwijają się długo po kwitnieniu leszczyny. Dojrzewanie trwa czasem 2 miesiące – od połowy sierpnia do połowy października.
Aby leszczyna wydała owoce, musi zazwyczaj zostać zapylona przez inną odmianę. Dobrze jest więc zasadzić w ogrodzie dwie odmiany leszczyny, aby się wzajemnie zapylały. Najlepsze do tego celu są: Barcelońska, Lamberta Biały, Olbrzymi z Halle. Istnieje również kilka odmian, które są samopylne, np. Cosford.
Leszczyna – odmiany
Odmiany leszczyny różnią się wielkością, kształtem, siłą wzrostu, odpornością na mróz i choroby, a także smakiem i wyglądem orzechów. Warto więc poważnie zastanowić się, jaka odmiana spełni nasze oczekiwania:
· Syrena – bardzo dekoracyjny, czerwonolistny krzew obficie owocujący. Owoce dojrzewają w drugiej połowie września, są średniej wielkości, nieco wydłużone,
· Cosford – mały krzew o dużych, szerokich, eliptycznych owocach. Dojrzewa pod koniec września. Jest bardzo dobrym zapylaczem,sam również jest samopylny,
· Olbrzymi z Halle – ta niemiecka odmiana ma dużą, zwartą koronę i bardzo duże owoce. Dojrzewa późno, na początku października, osiąga około 4 - 5 m wysokości,
· Lamberta biały – krzew o słabym wzroście i średniej odporności na mróz. Owoce ma średnie lub duże. Jest to odmiana średnio plenna,
· Lamberta czerwonolistny – leszczyna czerwona o niewielkiej koronie i słabym wzroście. Ma średniej wielkości owoce o kształcie jajka, ostro zakończone. Ta odmiana jest wyjątkowo dekoracyjna, charakteryzuje się czerwoną barwą liści i okrywami orzecha.
· Leszczyna katalońska – plenny krzew o gęstej, wzniosłej koronie i silnym wzroście. Kwitnie wcześnie, dojrzewa w połowie września. Tworzy duże, często kanciaste owoce. Gdy dojrzeją, orzechy często wypadają same z okryw.
· Barceloński – krzew bardzo plenny, silnie rosnący o gęstych, rozłożystych koronach. Kwitnie wcześnie, a jego owoce są duże lub bardzo duże, o różnym kształcie, wyjątkowo smaczne,
· Trapezuński – bardzo popularna w Polsce leszczyna turecka nadająca się do każdego typu sadzenia. Owocuje pod koniec września,
· Purpurea – odmiana leszczyny południowej znana też jako leszczyna purpurowa . Liście jej mają bardzo intensywną purpurową barwę. Jesienią zmieniają barwę na zielone. Ta ozdobna odmiana nie jest mrozoodporna. W związku z tym nie można jej sadzić w każdym rejonie Polski.
Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN