Kosaciec żółty, zwany również irysem, jest łatwy w uprawie. Roślina praktycznie przystosowuje się do panujących warunków – rośnie w pełnym słońcu, jak i w cieniu. Choć kosaciec żółty jest trujący, był chętnie stosowany w medycynie ludowej do leczenia wielu dolegliwości związanych z układem oddechowym i pokarmowym.
Co to jest kosaciec żółty?
Kosaciec żółty , czyli irys, jest byliną, która z uwagi na duże wymagania wodne, może być dekoracją różnych zbiorników i oczek wodnych. Naturalnie rośnie na obszarze Afryki, Europy i Azji. W Polsce można go spotkać nad rzekami, stawami, na podmokłych łąkach i w nawodnionych glebach torfowych. Jego kwitnienie przypada na przełom późnej wiosny i wczesnego lata. Aby roślina rosła w stanowisku wodnym, musi mieć ono poziom maksymalnie 40 cm głębokości. Niekiedy byliną są usłane same brzegi. Kosaciec żółty pięknie prezentuje się na pływających wyspach.
Jak wygląda kosaciec żółty?
Jeśli chodzi o wygląd, jaki posiada kosaciec żółty, jego dominującą cechą jest rozgałęziona łodyga osiągająca do 1 m wysokości, z mocnym kłączem pod ziemią. Bylina ma też duży kwiatostan w jaskrawym, żółtym kolorze. Kwiaty, które wydzielają delikatny zapach, kwitną tylko przez tydzień, jednak ich wyrazisty kolor tworzy atrakcyjną oprawę dla np. oczek wodnych. Długie, dekoracyjne liście rośliny imitują wysoką trawę i również osiągają do 1 m wysokości.
Jakie zastosowanie ma kosaciec żółty?
Mimo że jest to roślina trująca, wykorzystywana jest w medycynie ludowej. W przypadku toksycznych roślin, takich jak kosaciec żółty, zastosowanie go w niwelowaniu dolegliwości było nierzadko dość ryzykowne, jednak dawało pewne efekty. Szczególne właściwości lecznicze wykazują kłącza rośliny. Kosaciec żółty działa przeciwzapalnie i przeciwbakteryjnie, dlatego napary i odwary były podawane w okresie przeziębień. Roślina korzystnie wpływa na układ moczowy (działa moczopędnie), układ oddechowy (leczy kaszel), czy układ pokarmowy (odtruwanie organizmu). Wykazuje również działanie uspokajające, a nawet pomaga leczyć dolegliwości związane ze stawami. Niekiedy stosowano go do przemywania skóry na trudno gojące się rany.
Kosaciec żółty spełnia też ważną funkcję w strukturze krajobrazu, ponieważ ma charakter filtrujący. Oczyszcza wodę z azotu, hamując tym samym wzrost glonów i ułatwiając utrzymanie jej właściwego składu.
Kosaciec żółty - uprawa
Wiele osób decyduje się na tę roślinę głównie przez jej wodne zastosowanie. Wybierając kosaćca żółtego, uprawa może być bowiem przeprowadzana w stanowiskach mało przyjaznych – z wodą stojącą lub wolno płynącą, w warunkach bagiennych.
Kosaciec żółty na ogół lubi miejsca słoneczne, ewentualnie półcień. Doskonale rozwija się w wodzie, ale preferuje też stanowiska podmokłe, średnio wilgotne, np. brzegi oczka wodnego, czy częściowe zanurzenie. Roślina posadzona w gruncie wymaga gleby żyznej o odczynie kwaśnym. Kosaciec żółty jest mrozoodporny, choć na zimę zrzuca liście i przybiera formę rozgałęzionego na dnie zbiornika kłącza. W okresie wiosennym wyrasta z niego nowa łodyga i liście. Jeśli chcemy, aby w różnych miejscach zakwitł kosaciec żółty, rozmnażanie jest możliwe poprzez wysiew nasion lub podział kłącza przeprowadzony na przełomie wiosennym.
Jakie odmiany ma kosaciec żółty?
Jeśli w ogrodzie lub w wodnym zbiorniku ma się pojawić piękny kosaciec żółty, odmiany tej rośliny warto poznać przed zakupem konkretnego rodzaju. Poszczególne okazy różnią się od siebie wielkością czy kolorystyką płatków. Odmiany kosaćca żółtego, które zasługują na wyróżnienie, to:
· Kosaciec żółty “Double” – osiąga do 150 cm wysokości, posiada liczne, podwójne kwiaty o barwie jasnożółtej.
· Kosaciec żółty “Berlin Tiger” – osiąga do 90 cm wysokości, posiada kwiaty z małą liczbą płatków, jednak wyróżnia się połączeniem ich żółtego wybarwienia z widocznym, brązowym zarysem żyłek.
· Kosaciec żółty “Sun Cascade” – osiąga do 120 cm wysokości, posiada podwójne kwiaty w barwie żółtej.
· Kosaciec żółty “Holden Clough” – osiąga do 60 cm wysokości, posiada kwiaty o ciekawym, wielobarwnym umaszczeniu (żółte z brązowo-fioletowym zarysem nerwów).
· Kosaciec żółty “Shirabyoshi” – osiąga do 100 cm wysokości, posiada kwiaty z białymi listkami, udekorowane niewielkim, fioletowo-żółtym wzorem od środka.
· Kosaciec żółty “Chance Beauty” – osiąga do 150 cm wysokości, posiada duże kwiaty w intensywnym, żółtym kolorze, ozdobione brązowym wzorkiem.
Zobacz film: Polacy wycinają drzewa na potęgę.
Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN
Źródło zdjęcia głównego: Moment RF