Konfabulacja – przyczyny i leczenie u dzieci oraz dorosłych

Mężczyzna, który kłamie
Orbon Alija/Getty images
Źródło: E+
Konfabulacja jest ciekawym zjawiskiem w psychologii, które polega na uzupełnianiu luk we wspomnieniach fałszywymi zdarzeniami. Określana jest jako nieświadome działanie człowieka. Sprawdź, na czym dokładnie polega konfabulacja.

Aby zrozumieć zjawisko konfabulacji, trzeba poznać jej przyczyny. Takie zachowanie to problem psychiatryczny, a nawet neurologiczny. Zobacz, co może być podłożem tego zjawiska i jak wygląda leczenie konfabulacji.

>>>Zobacz też: Co robić gdy dziecko kłamie?

Konfabulacja – zjawisko w psychologii. Czym dokładnie jest?

Konfabulacja to choroba, a raczej zaburzenie pamięci, które występuje zarówno u dzieci, jak i u dorosłych. Jest działaniem nieświadomym. Konfabulacja zalicza się także do zaburzeń pamięci dotyczących wspomnień rzekomych, czyli pseudomnezji. Polega na wypełnianiu brakujących wspomnień fikcyjnymi wydarzeniami. Pierwsze informacje o tym zaburzeniu odnotowano w 1889 roku – opisał je Wiktor Korsakow, rosyjski neurolog i psychiatra.

Nazwa zjawiska pochodzi od łacińskiego słowa fabulari, czyli „mówić”. Konfabulacja dzieli się na dwa główne rodzaje. Pierwszy z nich to konfabulacja prowokowana, która jest odpowiedzią na dane pytanie. Drugi rodzaj konfabulacji przejawia się u pacjentów spontanicznie. Po prostu zaczynają oni opowiadać fikcyjne historie.

Czym wyróżnia się konfabulacja?

Konfabulacja jest rodzajem zaburzenia pamięci. Osoba, która na nie cierpi, wypełnia luki w swojej głowie podświadomie. Nieprawdziwe wydarzenia pasują do przeszłości, jednak nigdy nie miały miejsca. Osoba cierpiąca na to schorzenie jest przekonana o tym, że wymyślone wydarzenia naprawdę dotyczą jej przeszłości. Pojawiają się one zarówno we wspomnieniach, jak i w historiach opowiadanych znajomym czy rodzinie. Pod względem psychologicznym taki człowiek nie kłamie – nieprawdziwe informacje są przekazywane nieświadomie. Najczęściej jednak wspomnienia wypełnione fikcyjnymi wydarzeniami pozostają wyłącznie dla osoby, z którą są związane.

Konfabulacja może dotyczyć zarówno zdarzeń, które miały miejsce kilkanaście lat temu, jak i wczorajszego dnia. Osoba, która cierpi na to zaburzenie pamięci, może opowiadać o zakupach zrobionych poprzedniego dnia, kiedy tak naprawdę nie opuściła domu. Tak samo może wspominać najlepsze wakacje w Egipcie, które rzekomo miały miejsce kilka lat temu, a w rzeczywistości nigdy nie wyjechała za granicę. Trzeba jednak wziąć pod uwagę fakt, że nie robi tego świadomie i nie wprowadza innych w błąd celowo.

Konfabulacja u dzieci może pojawiać się np. podczas fantastycznych opowieści o wakacjach, zabawie z rówieśnikami czy rzekomym oglądaniu bajki.

Zobacz też:

Przyczyny konfabulacji

Konfabulacja jako zaburzenie psychiczne ma różnorodne podłoże. Może być spowodowana innymi zaburzeniami i upośledzeniami związanymi z pamięcią, np. amnezją czy alzheimerem. Kolejną przyczyną jest choroba psychiczna, np. schizofrenia. Może się zdarzyć, że zaburzenie ma swoje podłoże w uszkodzeniach mózgu, chorobie Parkinsona lub zespole Korsakowa (ten z kolei jest częstym skutkiem alkoholizmu).

Wśród przyczyn konfabulacji wymienia się także urazy głowy spowodowane np. uderzeniem podczas wypadku samochodowego. Na powstawanie fałszywych wspomnień może mieć wpływ także choroba nowotworowa, szczególnie nowotwór ośrodkowego układu nerwowego, oraz uszkodzenia naczyń krwionośnych. Wśród przyczyn konfabulacji wymienia się również zespół Capgrasa oraz anozognozję, czyli zaburzenie osób cierpiących na paraliż lewostronny.

U dzieci konfabulacja może pojawić się także w przypadku niedojrzałości lub pewnego rodzaju upośledzenia. Trzeba także wziąć pod uwagę, że najmłodsi często opowiadają historie, które nie miały miejsca. Jest to spowodowane niedostatecznym rozwinięciem pamięci i wyobraźni. Naturalne jest, że dzieci (szczególnie w wieku przedszkolnym) mylą fikcję z rzeczywistością. Kiedy dzieje się tak bardzo często i nie zmienia się to pod wpływem czasu lub zadawania bardziej dociekliwych pytań, warto wybrać się do specjalisty, aby skonsultować, czy jest to konfabulacja.

Leczenie konfabulacji

Jeśli chodzi o leczenie konfabulacji, najczęściej bada się przyczynę zaburzenia pamięci, a następnie podejmuje się kroki związane z jej usunięciem. Jeżeli pacjent cierpi np. na alzheimera, w pierwszej kolejności specjaliści zajmują się leczeniem tej choroby, co może również doprowadzić do cofnięcia lub zahamowania konfabulacji.

W przypadku, kiedy psycholog nie jest w stanie odnaleźć przyczyny konfabulacji, może wdrożyć leczenie. Wykorzystuje się do tego rehabilitację kognitywną. Polega ona na zwiększeniu koncentracji, uwagi, a także na poprawie funkcjonowania pamięci

Autor: Redakcja Dzień Dobry TVN

Źródło zdjęcia głównego: E+

podziel się:

Pozostałe wiadomości

Zmiany w Dzień Dobry TVN. Do zespołu dołączą znane twarze

Zmiany w Dzień Dobry TVN. Do zespołu dołączą znane twarze

Takiego programu dawno nie było. W pracy stawi się wyjątkowy skład prowadzących

Takiego programu dawno nie było. W pracy stawi się wyjątkowy skład prowadzących

Upiekłam fit "sernik" Anny Lewandowskiej. Bez glutenu, bez laktozy... bez smaku?

Upiekłam fit "sernik" Anny Lewandowskiej. Bez glutenu, bez laktozy... bez smaku?

Quiz. Sprawdź, co wiesz o wielkanocnych potrawach?

Quiz. Sprawdź, co wiesz o wielkanocnych potrawach?

Żurek i barszcz biały - czym się różnią te wielkanocne zupy?

Żurek i barszcz biały - czym się różnią te wielkanocne zupy?

Wielkanoc z Dzień Dobry TVN. Jakie świąteczne niespodzianki czekają widzów?

Wielkanoc z Dzień Dobry TVN. Jakie świąteczne niespodzianki czekają widzów?

Rebel Wilson straciła dziewictwo w wieku 35 lat. "Ludzie mogą poczekać, aż będą gotowi"

Rebel Wilson straciła dziewictwo w wieku 35 lat. "Ludzie mogą poczekać, aż będą gotowi"

Nowy uczestnik wszedł do "Hotelu Paradise 8" i od razu namieszał

Nowy uczestnik wszedł do "Hotelu Paradise 8" i od razu namieszał

Pomyśl, zanim udostępnisz zdjęcia swojego dziecka

Pomyśl, zanim udostępnisz zdjęcia swojego dziecka

Serowe pyszności na Wielkanoc. Poznaj przepisy Andrzeja Polana na dania z serem długodojrzewającym
Materiał promocyjny

Serowe pyszności na Wielkanoc. Poznaj przepisy Andrzeja Polana na dania z serem długodojrzewającym

Wysyłają gościom wirtualne zaproszenia na ślub. Czy to dobry pomysł?

Wysyłają gościom wirtualne zaproszenia na ślub. Czy to dobry pomysł?

Tradycje wielkanocne - zwyczaje, ciekawostki i symbole Wielkanocy. Co powinno być w koszyczku wielkanocnym?

Tradycje wielkanocne - zwyczaje, ciekawostki i symbole Wielkanocy. Co powinno być w koszyczku wielkanocnym?

"Po Wielkanocy sałatkę jarzynową wyrzuca 68% Polaków". Znana dziennikarka radzi, co z niej zrobić

"Po Wielkanocy sałatkę jarzynową wyrzuca 68% Polaków". Znana dziennikarka radzi, co z niej zrobić

Wojciech Modest Amaro podzielił się rodzinną nowiną. "Piękny Aniołek już jest na świecie"

Wojciech Modest Amaro podzielił się rodzinną nowiną. "Piękny Aniołek już jest na świecie"

Wyjątkowe dania z drobiu na Wielkanoc (i nie tylko). Wypróbuj przepisy Matteo Brunettiego
Materiał promocyjny

Wyjątkowe dania z drobiu na Wielkanoc (i nie tylko). Wypróbuj przepisy Matteo Brunettiego

Tuż po porodzie otrzymała od matki niestosowny prezent

Tuż po porodzie otrzymała od matki niestosowny prezent

Ile jajek można zjeść w tygodniu? Ekspert rozwiewa wątpliwości

Ile jajek można zjeść w tygodniu? Ekspert rozwiewa wątpliwości

Księżna Kate wspierała ją w chorobie. Teraz 8-latka chce zrobić dla niej to samo. "Wyzdrowieje tak, jak ja"

Księżna Kate wspierała ją w chorobie. Teraz 8-latka chce zrobić dla niej to samo. "Wyzdrowieje tak, jak ja"

10 kroków dzieli Cię od udanej podróży. O tym należy pamiętać przy planowaniu wyjazdu
Materiał promocyjny

10 kroków dzieli Cię od udanej podróży. O tym należy pamiętać przy planowaniu wyjazdu

Kobiety hejtowane za wielodzietność.  "Odpieluszkowe zapalenie mózgu"  

Kobiety hejtowane za wielodzietność.  "Odpieluszkowe zapalenie mózgu"  

Zjadłam słynny żurek Magdy Gessler. Czy talerz zupy jest wart swojej ceny?

Zjadłam słynny żurek Magdy Gessler. Czy talerz zupy jest wart swojej ceny?

Siostry uratowały sklep dziadka. "To nie mogło się tak skończyć"

Siostry uratowały sklep dziadka. "To nie mogło się tak skończyć"

Klaudia El Dursi zabiera w podróże walizki z jedzeniem?

Klaudia El Dursi zabiera w podróże walizki z jedzeniem?

Ten składnik warto suplementować. "Odpowiada za to, że nasza skóra jest ładna, a włosy piękne"
Materiał promocyjny

Ten składnik warto suplementować. "Odpowiada za to, że nasza skóra jest ładna, a włosy piękne"

Wiosenny horoskop miłosny. Pojawią się emocjonalne burze i zawirowania

Wiosenny horoskop miłosny. Pojawią się emocjonalne burze i zawirowania

Czy epidemia opioidowa ma szansę dotrzeć do Polski? "4 lata temu nie mieliśmy żadnych przypadków"

Czy epidemia opioidowa ma szansę dotrzeć do Polski? "4 lata temu nie mieliśmy żadnych przypadków"

Polska ma własnego van Gogha. Ekspertyzy potwierdziły autentyczność obrazu

Polska ma własnego van Gogha. Ekspertyzy potwierdziły autentyczność obrazu

"Alkohol, przemoc, zaniedbania". Gabriela nie bała się pomóc maluchom

"Alkohol, przemoc, zaniedbania". Gabriela nie bała się pomóc maluchom

Potrawy wielkanocne, które zawładną świątecznym stołem. Przepisy Sebastiana Olmy
Materiał promocyjny

Potrawy wielkanocne, które zawładną świątecznym stołem. Przepisy Sebastiana Olmy

Marcin Prokop ma wyjątkową relację z bratem, lecz nie zawsze było kolorowo. "Zburzył mój spokój"

Marcin Prokop ma wyjątkową relację z bratem, lecz nie zawsze było kolorowo. "Zburzył mój spokój"

Obejrzałam dwa odcinki serialu "Klara". Każdy zna kogoś takiego, jak matka głównej bohaterki

Obejrzałam dwa odcinki serialu "Klara". Każdy zna kogoś takiego, jak matka głównej bohaterki

Sposób na wnętrze: Metamorfoza starej i niefunkcjonalnej kuchni. "To jest rewelacja"
Materiał promocyjny

Sposób na wnętrze: Metamorfoza starej i niefunkcjonalnej kuchni. "To jest rewelacja"

Sarah Ferguson wspiera Kate. Sama walczyła z dwoma typami raka

Sarah Ferguson wspiera Kate. Sama walczyła z dwoma typami raka

Wyjątkowy gość specjalny w "MasterChef Nastolatki"

Wyjątkowy gość specjalny w "MasterChef Nastolatki"

Nazywają go "trudnym aktorem". Jaki naprawdę jest Sebastian Fabijański?

Nazywają go "trudnym aktorem". Jaki naprawdę jest Sebastian Fabijański?

Dbać trzeba nie tylko o włosy, ale i o skórę głowy. Jak to robić?
Materiał promocyjny

Dbać trzeba nie tylko o włosy, ale i o skórę głowy. Jak to robić?

"Łazienkowe przekleństwa" - zbawienna metoda czy szkodliwy trend? Psycholożka wyjaśnia

"Łazienkowe przekleństwa" - zbawienna metoda czy szkodliwy trend? Psycholożka wyjaśnia

Sposób na idealnie białe firanki i obrusy na święta - sprawdź, co trzeba zrobić

Sposób na idealnie białe firanki i obrusy na święta - sprawdź, co trzeba zrobić

"Hotel Paradise 8". Ola i Ada rozdają karty. Ich decyzja może mieć wpływ na Rajskie Rozdanie

"Hotel Paradise 8". Ola i Ada rozdają karty. Ich decyzja może mieć wpływ na Rajskie Rozdanie

Zatrzymaj pierwsze zmarszczki. Sprawdź, jak zapobiec starzeniu się skóry
Materiał promocyjny

Zatrzymaj pierwsze zmarszczki. Sprawdź, jak zapobiec starzeniu się skóry

Platforma streamingowa Max już w czerwcu. "Na tę chwilę czekaliśmy 2 lata"

Platforma streamingowa Max już w czerwcu. "Na tę chwilę czekaliśmy 2 lata"

Wiosna na wielkanocnym stole. Stwórz własne dekoracje

Wiosna na wielkanocnym stole. Stwórz własne dekoracje

Brak apetytu u osób starszych. Co robić, kiedy seniorzy przestają jeść?
Materiał promocyjny

Brak apetytu u osób starszych. Co robić, kiedy seniorzy przestają jeść?

Co i za ile kupimy do koszyka wielkanocnego?

Co i za ile kupimy do koszyka wielkanocnego?

Nie wiesz, jak rozmawiać ze swoim psem? Waszą komunikację poprawi Radek Ekwiński. Napisz do nas

Nie wiesz, jak rozmawiać ze swoim psem? Waszą komunikację poprawi Radek Ekwiński. Napisz do nas

To najczęstszy błąd w podawaniu żurku

To najczęstszy błąd w podawaniu żurku

Wybuchowy ekstrawertyk, a może cichy introwertyk? Poznaj numerologiczną 4

Wybuchowy ekstrawertyk, a może cichy introwertyk? Poznaj numerologiczną 4

Mateusz Hładki poprowadzi nowy program

Mateusz Hładki poprowadzi nowy program

Sprawdzony trik z TikToka. Jak sprytnie pokroić mango?

Sprawdzony trik z TikToka. Jak sprytnie pokroić mango?

E-sklep TVN. Co jest w ofercie? "Widzowie poczują się częścią czegoś większego"
Materiał promocyjny

E-sklep TVN. Co jest w ofercie? "Widzowie poczują się częścią czegoś większego"

Ile cukru jest w przekąskach dla dzieci? "Owoce się je, a nie pije"

Ile cukru jest w przekąskach dla dzieci? "Owoce się je, a nie pije"

Paulina Holtz oddała kuchnię. Ogłoszenie zamieściła na popularnej grupie

Paulina Holtz oddała kuchnię. Ogłoszenie zamieściła na popularnej grupie

Wielka przeprowadzka rodziny Clarke. "Najbardziej obawiamy się o Czarusia"

Wielka przeprowadzka rodziny Clarke. "Najbardziej obawiamy się o Czarusia"

Sanah szczerze o swoich lękach. Czego się obawia?

Sanah szczerze o swoich lękach. Czego się obawia?

9 tradycyjnych potraw na Wielkanoc - najlepsze przepisy

9 tradycyjnych potraw na Wielkanoc - najlepsze przepisy

Wakacje w maju – gdzie warto pojechać?

Wakacje w maju – gdzie warto pojechać?

Ola Żuraw-Świątek po 10 latach pogodziła się z mamą

Ola Żuraw-Świątek po 10 latach pogodziła się z mamą

#DzieńDobrywPolsce. Potrzebujesz interwencji Dzień Dobry TVN? Napisz do nas

#DzieńDobrywPolsce. Potrzebujesz interwencji Dzień Dobry TVN? Napisz do nas

Jak rozmawiać z dziećmi o ukrzyżowaniu Jezusa? "Mają prawo wiedzieć, że umieramy"

Jak rozmawiać z dziećmi o ukrzyżowaniu Jezusa? "Mają prawo wiedzieć, że umieramy"

Grupowa randka w "Hotelu Paradise 8". Ktoś złoży uczestnikom niezapowiedzianą wizytę

Grupowa randka w "Hotelu Paradise 8". Ktoś złoży uczestnikom niezapowiedzianą wizytę

Beata Ścibakówna skrytykowała zachowanie młodych aktorów

Beata Ścibakówna skrytykowała zachowanie młodych aktorów

Nauczycielka, która nie stawia stopni. "Obawiałam się bardziej reakcji rodziców niż uczniów"

Nauczycielka, która nie stawia stopni. "Obawiałam się bardziej reakcji rodziców niż uczniów"